Boeken Welk fictieboek heb je net uitgelezen en wat vond je ervan?

[Hellsdinner]

Clockwork Boys - T. Kingfisher (Clocktaur War #1)
Eventjes iets heel anders dan Cormac McCarthy... De whiplash die ik kreeg door het verschil in stijl doet nog zeer.
Normaal is dit mijn ding wel, fantasy verhaal met wat humor en een soortement "queeste" maar omdat ik net van Blood Meridian kwam had ik wat tijd nodig om te wennen aan de compleet andere stijl van Kingfisher, hierdoor minder genoten van het boek.

Uiteindelijk is het wel een leuk, kort boek, maar ik voelde me nooit volledig gehecht aan het verhaal of de karakters.

 

[vloet]

A Desolation Called Peace - Arkady Martine (Teixcalaan #2)

Beetje langer over gedaan dan gewenst. Heeft denk ik te maken met de eerder lange dialogen, waardoor er hier en daar wat te weinig vooruitgang is. 't Is ook weer zo'n boek waarvan je dan bijna aan 't einde zit, en het gevoel krijgt dat er nog veel te veel moet gebeuren om in zo'n korte tijd verteld te krijgen. Maar dat viel uiteindelijk wel mee. Al hoop ik toch dat er nog een derde deel komt, want de wereld die gecreëerd is biedt heel wat mogelijkheden, en de personages bevallen me. 't Is ook 1 van de weinige Space-opera settings (die ik gelezen heb alleszins) waarin 'The Empire' niet wordt afgeschilderd als iets zwart-wit kwaadaardig. Er zit veel meer achter, en da's in beide boeken al mooi uitgewerkt vind ik.

 

[Jules 'ezechiel 25:17' Winnfield]

A game of thrones - George RR Martin

10 jaar geleden in het Nederlands gelezen en nu int Engels. Geweldige personages, het politiek spel blijft zalig ook al weet je hoe het afloopt. Schrijfstijl is ook wel goed ook al gaat het soms wat traag

 

[JorisBlack]

Oliver Twist - Charles Dickens

Fascinerend taalgebruik. Ik heb dit boek vooral gelezen omdat het een klassieker is, maar bon, gemakkelijk was het niet. We spreken dan ook over een boek uit 1838 In het midden ook eigenlijk een heel stuk waar ik niet meer goed kon volgen, ook omdat ik niet vaak meer dan een paar pagina's na elkaar las. Heb er wel lang over gedaan, daarom misschien dat ik hier sinds september niet meer gepost heb

Everything That Rises Must Converge - Flannery O'Connor

Kortverhalen, met een soort centraal thema van familiedrama Of ja, die indruk kreeg ik toch.
In ieder geval: zeer sterk, net als het andere boek van haar dat ik gelezen heb (The Violent Bear It Away).

 

[Hellsdinner]

Oliver Twist - Charles Dickens

Fascinerend taalgebruik. Ik heb dit boek vooral gelezen omdat het een klassieker is, maar bon, gemakkelijk was het niet. We spreken dan ook over een boek uit 1838 In het midden ook eigenlijk een heel stuk waar ik niet meer goed kon volgen, ook omdat ik niet vaak meer dan een paar pagina's na elkaar las. Heb er wel lang over gedaan, daarom misschien dat ik hier sinds september niet meer gepost heb

Doet mij denken aan mijn grootmoeder die me op mijn 10 jarige verjaardag als cadeau Nicholas Nickleby gaf omdat ze gehoord had dat ik graag las (ik las voornamelijk Anthony Horowitz, Harry Potter, Thea Beckman en andere jeugdschrijvers).
Krijg ik daar ineens een Dickens klepper van 952 paginas voor mij, nooit verder geraakt dan pagina 10.

 

[coldplayke]

Ik raad mensen bij Dickens aan om met een dunner boek, zoals Hard Times, te beginnen. Daar krijg je de alom gekende Dickens stijl en thema's in behapbaar formaat in mee. Dickens is geen moeilijke auteur, maar die typische Victoriaanse eruditie en fonetische weergaven van dialecten kan wel overrompelend lijken als je nog niet veel in die trant hebt gelezen.

Zelf net gelezen:

Mason & Dixon - Thomas Pynchon

Pynchon fascineert mij mateloos en ik blijf er maar boeken van lezen (dit is mijn vierde), maar toch heb ik nog geen enkele roman van hem echt graag gelezen. Dit was ook weer een opgave van jewelste en het gevoel toen ik het uit had benadert het relaas van mensen die van hun nierstenen verlost zijn geraakt: godzijdank, het is voorbij.

Pynchon is geniaal. Echter kon ik hem zoals zo vaak niet echt waarderen omdat mijn verwachtingen fout leken te zitten. Iedere keer opnieuw klinkt de premise geweldig (een historische roman over het uittekenen van de Mason-Dixon lijn in de 18de eeuw, dat alles overgoten met een scheutje lsd), en dan blijkt het weer geen scheutje maar een volledig meer te zijn waar je met lood aan je voeten en een juten zak over je hoofd wordt ingeworpen.

De stukken die me het meest aanspraken, waren die waarin Mason terugblikt op de scheve relatie met zijn vader. Die spanning tussen de down-to-earth vader, die als bakker met zijn handen iets tastbaar creëert, en de zoon die als astronoom met zijn hoofd in de wolken zit en zijn vader maar niet trots kan maken, werd mooi en bezield in beeld gebracht. Die passages deden me aan het beste van Mantel in Wolf Hall denken. Dat is iets wat ik doorgaans bij Pynchon mis, een zekere emotionele integriteit en diepgang die op de juiste momenten de kille satire en groteske beelden weet te overstemmen.

 

[Dyer Hunt]

...

off topic, maar heb jij er al ooit aan gedacht om zelf (recensies of boeken of eender wat) te beginnen schrijven? Je posts zijn voor mij, by far, de vlotst lezende, goed (en correct!) geschreven stukjes proza op dit forum.

 

[:unsure:]

The Temple of the Golden Pavilion - Yukio Mishima
Mishima heeft dit (fictie)boek geschreven in het standpunt van de boeddhistische acoliet die in 1950 de Gouden Paviljoen-tempel in Kyoto in brand heeft gestoken.
Verrassend filosofische roman dat een mogelijk aantwoord probeert te vinden op de vraag waarom die persoon de tempel in brand heeft gestoken.

Het centrale thema van het boek is dat van schoonheid. Wat is schoonheid? Voor het hoofdpersonage is het toppunt van schoonheid niet de tempel zelf, maar eerder het idee en het gevoel dat de tempel opwekt in iemand. Het in brand steken van de tempel en het verwerpen van het materiale is in dat opzicht ook deel van de boeddhistische zenleer.
Aan de andere kant, lees ik het boek ook als een 'coming of age' verhaal van het hoofdpersonage, die na een traumatische jeugd ook opgroeit tijdens WOII en zijn eigenheid probeert te ontdekken. Er is duidelijk een soort tweestrijd aan de gang: langs de buitenkant zie je een voorbeeldige jongen die goed zijn studies doet en goed helpt in de tempel, maar in zijn eigen gedachten zie je een verderfelijke persoonlijkheid waarbij zelfhaat en paranoia sterk aanwezig zijn. Pas later in het verhaal komt die slechte kant ook meer fysiek tot uiting, maar dan merk je eigenlijk ook dat zo'n kant vaker voorkomt dan je zou denken en iedereen wel zo'n soort kantje heeft. Ook hier zie je een parallel met mijn eerste alinea waarbij er een duidelijk verschil is tussen het materiale (lichaam) en de gedachte/gevoel (geest)... Althans dat is hoe ik het geïnterpreteerd heb.

Op internet nog andere parallellen gelezen die dieper op Mishima's nationalisme en WOII ingaan, maar daar heb ik eigenlijk weinig van gemerkt tijdens het lezen.




Is nu de 2e bespreking die ik hier wat uitgebreider geplaatst heb, maar ik merk dat het mij wel beter helpt het boek te interpreteren. Mijn eigen gedachten kan ik zo ook steeds wat beter plaatsen

 

[Kapitein Pastiche]

Honderd miljoen jaar en een dag (Jean-Baptiste Andrea)

Paleontoloog gaat op zoek naar een draak in de bergen en hoewel je het onvermijdelijke eindelijke ziet aankomen, is datzelfde einde oneindig droef en prachtig beschreven tegelijk.

Prachtboek.

 

[Kapitein Pastiche]

Wat als? 2.0 - Randall Munroe.

Geen idee of het bij fictie of non-fictie moest. Uiteindelijk fictie gekozen om dat het wetenschappelijk antwoorden op hypothetische vragen zijn.
Ik heb de voorgaande boeken (Wat als? en Hoe dan?) al gelezen en deze is gewoon meer van hetzelfde. Wat niet slecht is.
Gekke, vreemde vragen over situaties en zaken die nooit kunnen worden door Munroe wetenschappelijk benaderd en er wordt dan gekeken wat een "realistisch" antwoord op de vraag is.

Elke vraag/antwoord wordt vergezeld door wat leuke plaatjes. Redelijk wat leuke weetjes in het boek. Al bij al een leuk tussendoortje.

ik heb wat als proberen lezen, maar vond zowel de vraagstelling als de antwoorden zo van de pot gerukt dat ik het boek na 50 pagna's opzij heb gegooid.

Monroe is een betere cartoonist dan schrijver

 

[Avondland]

The Temple of the Golden Pavilion - Yukio Mishima
Mishima heeft dit (fictie)boek geschreven in het standpunt van de boeddhistische acoliet die in 1950 de Gouden Paviljoen-tempel in Kyoto in brand heeft gestoken.
Verrassend filosofische roman dat een mogelijk aantwoord probeert te vinden op de vraag waarom die persoon de tempel in brand heeft gestoken.

Het centrale thema van het boek is dat van schoonheid. Wat is schoonheid? Voor het hoofdpersonage is het toppunt van schoonheid niet de tempel zelf, maar eerder het idee en het gevoel dat de tempel opwekt in iemand. Het in brand steken van de tempel en het verwerpen van het materiale is in dat opzicht ook deel van de boeddhistische zenleer.
Aan de andere kant, lees ik het boek ook als een 'coming of age' verhaal van het hoofdpersonage, die na een traumatische jeugd ook opgroeit tijdens WOII en zijn eigenheid probeert te ontdekken. Er is duidelijk een soort tweestrijd aan de gang: langs de buitenkant zie je een voorbeeldige jongen die goed zijn studies doet en goed helpt in de tempel, maar in zijn eigen gedachten zie je een verderfelijke persoonlijkheid waarbij zelfhaat en paranoia sterk aanwezig zijn. Pas later in het verhaal komt die slechte kant ook meer fysiek tot uiting, maar dan merk je eigenlijk ook dat zo'n kant vaker voorkomt dan je zou denken en iedereen wel zo'n soort kantje heeft. Ook hier zie je een parallel met mijn eerste alinea waarbij er een duidelijk verschil is tussen het materiale (lichaam) en de gedachte/gevoel (geest)... Althans dat is hoe ik het geïnterpreteerd heb.

Op internet nog andere parallellen gelezen die dieper op Mishima's nationalisme en WOII ingaan, maar daar heb ik eigenlijk weinig van gemerkt tijdens het lezen.




Is nu de 2e bespreking die ik hier wat uitgebreider geplaatst heb, maar ik merk dat het mij wel beter helpt het boek te interpreteren. Mijn eigen gedachten kan ik zo ook steeds wat beter plaatsen

Ik heb dat boek ook al een aantal keer gelezen en heb dat boek zelfs meegenomen naar Kyoto waar het eigenlijke Gouden Paviljoen staat.

Mishima wordt hier door meerdere mensen wel geapprecieerd en hij heeft nog een aantal zeer interessante werken in zijn oeuvre. Spring Snow vind ik een ongelofelijk sterke historische roman en die maakt deel uit van de Sea of Fertility-tetralogie die hij afwerkte op de dag dat hij zichzelf op een spectaculaire wijze van het leven beroofde. Runaway Horses, Temple of Dawn en The Decay of the Angel horen ook bij dat werk. Er is een rode lijn in die vier boeken en lees je best chronologisch, al kan het niet echt kwaad om er slechts eentje van te lezen. The Sailor Who Fell from Grace with the Sea is ook prachtig.

Ik kan niets anders dan de Mishima-biopic van Paul Schrader zéér warm aan te bevelen, dat wordt opgeluisterd met de prachtige muziek van Philip Glass.

 

[yode92]

ik heb wat als proberen lezen, maar vond zowel de vraagstelling als de antwoorden zo van de pot gerukt dat ik het boek na 50 pagna's opzij heb gegooid.

Monroe is een betere cartoonist dan schrijver

Daarom dat het ook een ideaal boek is om de pot door te nemen

Niet elke vraag en uitwerking is even interessant, maar wel entertained genoeg af en toe.

 

[Kubus]

Honderd miljoen jaar en een dag (Jean-Baptiste Andrea)

Paleontoloog gaat op zoek naar een draak in de bergen en hoewel je het onvermijdelijke eindelijke ziet aankomen, is datzelfde einde oneindig droef en prachtig beschreven tegelijk.

Prachtboek.

Bedankt om het hier te plaatsen, had er nog niet van gehoord. Omdat het verhaal me aansprak, las ik het vandaag in een trek ter plaatse in de bib. Helaas was er geen exemplaar in de oorspronkelijke taal (Frans). De eerste helft deed me hunkeren naar de bergen, net zoals het boek De acht bergen (Cognetti) daarin slaagde. Het best geschreven stuk vond ik wanneer Stan beslist door te doen, dus ongeveer de laatste 30~40 pagina's. Tof en eenvoudig boek dat vlot leest.

Morgen tijd voor Zelfportret met Russische piano (Wolf Wondratschek).
edit: middelmatig. Goed geschreven (én vertaald) dat wel, maar het verhaal ging nergens heen.

 

[coldplayke]

Ik heb dat boek ook al een aantal keer gelezen en heb dat boek zelfs meegenomen naar Kyoto waar het eigenlijke Gouden Paviljoen staat.

Mishima wordt hier door meerdere mensen wel geapprecieerd en hij heeft nog een aantal zeer interessante werken in zijn oeuvre. Spring Snow vind ik een ongelofelijk sterke historische roman en die maakt deel uit van de Sea of Fertility-tetralogie die hij afwerkte op de dag dat hij zichzelf op een spectaculaire wijze van het leven beroofde. Runaway Horses, Temple of Dawn en The Decay of the Angel horen ook bij dat werk. Er is een rode lijn in die vier boeken en lees je best chronologisch, al kan het niet echt kwaad om er slechts eentje van te lezen. The Sailor Who Fell from Grace with the Sea is ook prachtig.

Ik kan niets anders dan de Mishima-biopic van Paul Schrader zéér warm aan te bevelen, dat wordt opgeluisterd met de prachtige muziek van Philip Glass.

Ik ben ook Mishima-fan. Forbidden Colours mag unsure echter overslaan, die is de moeite niet waard. Jij hebt die denk ik ook al gelezen en aangezien hij niet in je lijstje voorkomt, denk ik dat we op één lijn staan!

Zelf uitgelezen:

If on A Winter's Night a Traveller - Italo Calvino

Als grote fan van het postmodernisme werd het nu toch wel eens tijd om deze klassieker in het genre af te vinken. Nu leek me het gepaste moment om een boek met een winterse titel dat qua formaat perfect in 1 hand past erbij te nemen, terwijl ik gezellig onder een dekentje kroop, met een kop dampende koffie in de andere hand.

Ik herinnerde me dit boek van een vak Europese literatuur, waar dit als voorbeeld naar voren werd geschoven als een van de zeldzame romans die voor een groot stuk in de tweede persoon zijn geschreven. Ik hou ontzettend van boeken die je als lezer aan het werk zetten, en Calvino slaagt er wonderwel in om een stukje van die lezersmagie van vele jeugdboeken, waar je als lezer al spelenderwijs een verhaal ontdekt, om te zetten in een boek voor volwassenen. Het is een boek dat zich beter niet laat samenvatten omdat dat een groot deel van het plezier teniet zou doen Het is erg duidelijk dat Calvino met zijn ideeën mee het postmodernisme een bepalende vorm heeft gegeven, en ik herkende er zelfs flarden van de satirische/absurde/geniale programma's van Nathan Fielder in.

Calvino heeft gelukkig een redelijk indrukwekkend oeuvre bijeen geschreven, dus ik heb weer een auteur waar ik de komende jaren nog veel uit zal kunnen putten als ik wil teruggrijpen naar een auteur die hoogstwaarschijnlijk de juiste snaren zal weten te beroeren.

 

[Avondland]

Ik ben ook Mishima-fan. Forbidden Colours mag unsure echter overslaan, die is de moeite niet waard. Jij hebt die denk ik ook al gelezen en aangezien hij niet in je lijstje voorkomt, denk ik dat we op één lijn staan!

Die vind ik inderdaad niet zo denderend. Kyoko's House lijkt me interessant naar wat ik zag in de Mishima-biopic van Paul Schrader, maar die is helaas nog niet vertaald. Confessions of a mask is ook wel goed, vind ik. Vooral omdat die behoorlijk autobiografisch is. The Frolic of the Beasts, Life for Sale en Star zijn recent vertaalde novelles die ook wel de moeite zijn.

 

[FlyingHorseman]

Ik ben ook Mishima-fan. Forbidden Colours mag unsure echter overslaan, die is de moeite niet waard. Jij hebt die denk ik ook al gelezen en aangezien hij niet in je lijstje voorkomt, denk ik dat we op één lijn staan!

Zelf uitgelezen:

If on A Winter's Night a Traveller - Italo Calvino

Als grote fan van het postmodernisme werd het nu toch wel eens tijd om deze klassieker in het genre af te vinken. Nu leek me het gepaste moment om een boek met een winterse titel dat qua formaat perfect in 1 hand past erbij te nemen, terwijl ik gezellig onder een dekentje kroop, met een kop dampende koffie in de andere hand.

Ik herinnerde me dit boek van een vak Europese literatuur, waar dit als voorbeeld naar voren werd geschoven als een van de zeldzame romans die voor een groot stuk in de tweede persoon zijn geschreven. Ik hou ontzettend van boeken die je als lezer aan het werk zetten, en Calvino slaagt er wonderwel in om een stukje van die lezersmagie van vele jeugdboeken, waar je als lezer al spelenderwijs een verhaal ontdekt, om te zetten in een boek voor volwassenen. Het is een boek dat zich beter niet laat samenvatten omdat dat een groot deel van het plezier teniet zou doen Het is erg duidelijk dat Calvino met zijn ideeën mee het postmodernisme een bepalende vorm heeft gegeven, en ik herkende er zelfs flarden van de satirische/absurde/geniale programma's van Nathan Fielder in.

Calvino heeft gelukkig een redelijk indrukwekkend epos bijeen geschreven, dus ik heb weer een auteur waar ik de komende jaren nog veel uit zal kunnen putten als ik wil teruggrijpen naar een auteur die hoogstwaarschijnlijk de juiste snaren zal weten te beroeren.

Invisible Cities is voorlopig mijn favoriet van Calvino maar dat is nog meer “vormoefening” dan Traveller. The Baron In The Trees vond ik ook wel goed.

 

[Hellsdinner]

The Wonder Engine - T. Kingfisher (Clocktaur War #2)
Toch maar de tweede gelezen, ook al was de eerste niet zo schitterend, omdat ik geen reeksen ongelezen kan laten...
Finish what you started!
Gaat door op het vorige boek, zelfde stijl, zelfde stakes. Het is eigenlijk een boek in twee opgesplitst.
De focus ligt vooral op de karakters maar zelfs daar gaat het niet veel dieper dan surface level.
Uiteindelijk gewoon een aangenaam tussendoortje, niet vreselijk, niet schitterend.

 

[:unsure:]

..Mishima..

Bedankt, heb ook al Sound of Waves gelezen van hem, wat best nog goed was en compleet anders was.
Zijn andere boeken staan zeker op mijn lijstje, maar wil er ook niet te snel erdoor vliegen en heb nog een heleboel andere boeken 'pending'



O Pioneers! - Willa Cather
Het tweede boek dat in het "Classic Westerns" omnibus zit. Al is dit wel compleet anders dan het vorige boek en is het eerder een drama gelokaliseerd in de Great Plains, tijdens het einde van de 19e eeuw, dan een klassieke Western.
Het verhaal volgt voornamelijk Alexandra, de dochter van de Zweedse Bergson familie die zich als immigranten in Nebraska hebben gevestigd om daar het land te bewerken. Verrassend genoeg voor de tijdsgeest werd Alexandra als sterk, slim en ondernemend personage geschreven in een tijd die nog steeds wel door mannen gedomineerd werd. Vroeg in het verhaal verliest de familie de pater familias en neemt Alexandra de rol als familiehoofd snel op waarna de familie al snel uitgroeit tot de meest prominente van het gebied. Wat volgt is typisch familiedrama, met wat (onbeantwoorde) liefdesrelaties, en voor mij toch een heel veemd einde waar ik mijn bedenkingen bij heb.

Het boek is een mooi verhaal waarin je duidelijk wel een omgeving ziet waar meer ruimte is voor entrepreneurisme in deze nieuwe wereld, met ook meer ruimte voor vrouwelijke zelfstandigheid.
Aan de andere kant wordt er door de immigrantenachtergrond nog veel teruggegrepen naar de oude moraliteitsregels waar ik soms ook wel mijn vragen bij heb

Spoiler: Einde verhaal

Moordenaar van uw broer & beste vriendin zo snel vergeven omdat er overspel was? (de moordenaar was de man van de beste vriendin, in een dysfunctioneel huwelijk)

Persoonlijk vond ik er iets te weinig romantiek in zitten, want het verhaal verleent daar wel genoeg kansen toe. Ik denk dat dit ook te maken heeft met het feit dat de auteur een vrouw was die in alle waarschijnlijkheid ook lesbisch was (ze was 40 jaar samen met haar vrouwelijke partner, maar er is nooit officieel bevestigd dat ze lesbisch was?), en waardoor ze dit onderwerp misschien wat schuwde of meer op de achtergrond zette.

 

[Kapitein Pastiche]

Het dorp van de herinneringen ( Lo demás es aire) - Juan Gomez Barcena
Goed schrijver
Erudiet schrijver
Mooi verhaal

Maar... ik ben er niet doorgeraakt. Het verhaal ging te traag, en de gekozen achronologische stream-of-consiousnessstijl vertraagde het boek nog meer. Hier had zoveel meer in gezeten. De teleurstelling van het jaar.

 

[yode92]

Dune - Frank Herbert
Jawadde. Ik wou het enkel lezen als voorbereiding op de tweede film, met het idee dat ik niet aan de ganse reeks zou beginnen, maar ik ben meteen begonnen aan Messiah ook... Ik had er wat schrik voor naar hoe complex het zou zijn, maar met de film als achtergrondkennis ging het wel. Ook telkens de bespreking bekeken van dit Youtube kanaal, echt een aanrader. Ik denk dat ik tot nu toe Messiah zelfs nog beter vind. Misschien ook omdat het wat makkelijker te volgen is nu je bekend bent met de wereld en personages.

En nog twee Lovecrafts: Cool Air en The Shadow out of time.
Zoals wel vaker als ik Lovecraft lees begint het allemaal wat traag en moet ik er wat door worstelen, maar het einde van Shadow out of Time was er weer boenk op. Cool Air ook een hele leuke korte.

Mezelf even quoten want intussen ook Dune Messiah uitgelezen. Ik val in herhaling, maar jawadde. Heel erg genoten, zelfs al is het in tijd en ruimte heel wat beperkter. Alleen jammer dat je eigenlijk niet zo heel veel te weten komt over wat er in de 12 jaar is gebeurd dat de Jihad aan het lopen is. Ik ben nu sowieso van plan verder te gaan met de reeks, maar ga toch eerst een pauze inlassen.

Ook nog een eentje van Lovecraft: Herbert West - Reanimator. Eigenlijk iets totaal anders dan andere van zijn verhalen (volgens mij kan je het ook volledig buiten de mythos plaatsen), en blijkbaar voor veel mensen ook een van de slechtste (en voor hemzelf ook). Schijnbaar is het bedoeld als parodie op het genre met veel cliches, maar ik vond het dus echt goed Misschien is het voor velen ook 'te makkelijk' ofzo, maar dat maakte het voor mij wel leuker om alles in te beelden voor te stellen. Alleen wat irritant dat er telkens een korte samenvatting/inleiding was per hoofdstukje omdat het vroeger ook zo is uitgebracht in een magazine.

Nog tips voor Lovecraft? Dit heb ik intussen gelezen:

• The Rats in the Walls
• The Whisperer in Darkness
• At the Mountains of Madness
• The Call Of Ctulhu
• The Shadow over Innsmouth
• The Colour Out of Space
• The Shadow Out of Time
• The Dunwich Horror
• Herbert West - Reanimator
• Cool Air

Of ik moet eens Books of Blood van Barker beginnen lezen...