Ik denk niet dat we opeens alles moeten reshoren. Dat gaat gewoonweg niet.
Globalisatie heeft enorm veel voordelen gebracht. Zowel voor ons (het Westen) als eender welk land dat de producten maakte. We moeten wel zien dat we niet van één land specifiek afhankelijk worden. Zeker als dat land andere waarden heeft als ons.
Voor een hoogtechnologisch product heb je highlevel volgende zaken nodig:
1) mijnbouw
2) ingewikkeld proces om dat om te zetten in onderdelen
3) fabriek die alle onderdelen omzet in een fantastisch product. Waarschijnlijk eerst voor militair gebruik.
Alles begint bij puntje 1.
Daardoor zouden we eerst en vooral in kaart moeten brengen wie welke kritische producten/services maakt en van welke landen we afhankelijk zijn (en voor hoeveel % van de totale markt) voor de grondstoffen hiervan. Gelukkig heeft de EU dat al in kaart gebracht.
Probleem:
Dan kijk je naar die lijst en zie je op pagina 1 al meteen dat China een heel lang lijstje heeft. En van die materialen in dat lijstje hebben ze zo goed als een monopolie. Die bedrijven die dat ontginnen zijn dan ook nog eens staatsbedrijven.
Oplossingen:
- Goed nieuws: Rare earth minerals zijn in veel gevallen niet "rare". Ze zijn gewoon moeilijk te ontginnen (zitten in andere mineralen en zijn gewoon complex om te ontginnen --> met zware ecologische impact in de omliggende regio). We zouden hierin kunnen investeren, maar dan zit je met een hoop toxisch afval. Nu betalen we China hiervoor. Dat komt ons goed uit. Zij zitten met de toxische shit, wij betalen en hebben onze technologische producten.
- We zouden dezelfde materialen in andere landen kunnen zoeken. Dat hoeft dan niet per se in België of Europa te zijn. Zolang je het ene land kan afwegen tov het andere, lijkt me dat al OK. Maar het lijkt me momenteel wel enorm moeilijk om China uit te sluiten. Zij hebben die CRM (Critical Raw Materials) in de grond steken, wij noch andere (derdewereld)landen niet.
- We kunnen wel blijven inzetten in R&D om minder afhankelijk te worden van die mineralen op zich. Maar het lijkt precies hoe ingewikkelder de technologie, hoe vaker die CRM's nodig blijken.
- Ik denk dat hier een cruciale rol weggelegd is voor Umicore (en recycling in't algemeen). Dat alle producten die Europa binnenkomen hier gerecycleerd worden en dat we niet onze zonnepanelen & elektrische auto's op een vuilnisbelt gaan storten.
Puntje 2: supply chain
Zoals velen hier het hele chip proces al kennen, ook dat is onlosmakelijk verbonden met globalisatie. Nu zijn net de verschillende geopolitieke blokken in gang geschoten om dat intern te produceren, maar economisch gezien is het het beste om 1 manufacturer (TSMC) dat te laten doen. Als we er verschillende hebben, zal de technologische ontwikkeling gewoon veel trager gaan. Ofwel gaan we dat bekijken als een national defense en stoppen we ermee om dit door de markt te bepalen. Dan krijgen we een nieuwe space race. Ik betwijfel of Europa dan kan winnen.
Om alles te reshoren, lijkt me gewoon onbegonnen werk. Je moet uitbesteden.
Conclusie: zijn we afhankelijk? Ja.
Valt het op te lossen? Ja, maar met gevolgen: onze Ecolovrienden en NIMBY zullen het wel moeilijk maken. We gaan ook veel €€€ moeten investeren op korte termijn.
Om op de topicstarter zijn vraag te reageren, zijn we afhankelijk of is dit perceptie?
We zijn afhankelijk. Dat heeft ons onnoemelijk veel welvaart gebracht. Misschien is het nu, na 40j outsourcing naar Azië, zelfs wel wat doorgeslagen. Het is goed dat de EU de CRM's in kaart brengt en oplossingen probeert aan te reiken. En ook zo'n Chips act is goed. Maar om nu opeens ons hele economische stelsel overhoop te gooien en een nationalistische koers te gaan varen, lijkt me zeer gevaarlijk.