1. over resoluties (o.a. HD, UHD, 4K)
2. soorten televisies (o.a. LCD, OLED)
3. over HDR
4. de beste instellingen voor TV en console
5. console aansluiten op een PC-monitor
6. geluid, luidsprekers, home cinema
1. over resoluties
Over HD, UHD, 4K.
De resolutie van een televisie geeft aan hoeveel pixels ze heeft. Dat zijn de miljoenen kleine gekleurde stipjes waaruit een beeld is opgebouwd. Hoe meer van die stipjes, hoe meer detail er te zien is.
De officiële naamgeving verwijst naar het aantal pixels in de hoogte, wat nog stamt uit de tijd van de beeldbuis, die het beeld uit horizontale lijntjes opbouwde. 4K verwijst dan weer naar de breedte van net geen 4000 pixels, in analogie met de filmwereld (denk aan 35mm).
games
Op console zijn vandaag vrijwel alle games minstens 1080p.
Veel games geven je echter ook de keuze uit óf een hoge resolutie, óf een hoge framerate, of iets tussenin:
- 2160p aan 30 fps met de allerbeste graphics (denk aan ray tracing)
- 1440p aan 60 fps
- 1080p aan 60 fps of zelfs 120 fps, met iets minder goeie graphics
film & tv
In Vlaanderen is 1080i * de standaard, buitenlandse zenders hanteren vaak 720p.
Streamingdiensten ondersteunen vrijwel allemaal 1080p en sommige hebben al een aanbod 4K.
* bij 1080i heb je dezelfde resolutie als 1080p, maar er worden afwisselend de even en oneven beeldlijnen getoond
2. soorten televisies
Over schermtypes:
LCD is vandaag het meest voorkomende type televisie. Om de eigenlijke pixels te kunnen zien, is echter een backlight nodig (tegenwoordig meestal LED), en die kan soms opvallen bij donkere beelden.
voordelen:
+ in alle formaten te krijgen, van heel wat merken
+ voor ieders budget
+ hoge helderheid, ook in HDR
nadelen:
- backlight kan opvallen in donkere scènes
- perfect zwart is onmogelijk
- kijkhoek is beperkt
- HDR het best op de duurdere modellen (met full-array backlight)
OLED is een ander schermtype, waarbij elke pixel zélf een lampje is. Er is hierdoor geen backlight meer nodig, met als resultaat nagenoeg perfecte kleuren en perfect zwart.
voordelen:
+ veruit het beste contrast en kleur
+ kan perfect zwart weergeven
+ alle schermen zijn ideaal voor HDR
+ supersnel (nauwelijks input lag én instant pixel response)
+ onbeperkte kijkhoek
nadelen:
- beperkt aantal formaten
- geen goedkope modellen, prijs relatief hoog
- lagere helderheid, zeker in HDR
3. HDR
De betere televisies ondersteunen tegenwoordig HDR, wat staat voor High Dynamic Range. Het betekent vooral een hoger contrast, met in het bijzonder de mogelijkheid om tegelijk héél felle en héél donkere gebieden weer te geven, mét behoud van alle detail. Denk aan bvb. een donkere straat met felle lampen.
Het vereist wel games, films en tv-series die het ondersteunen. Bovendien bestaan er verschillende formaten (HDR10, Dolby Vision, HLG en Technicolor) die dan weer niet door elke TV ondersteund worden.
4. de beste instellingen voor TV en console
Hoe goed de gemiddelde "game mode" van een TV tegenwoordig ook is, het is aangeraden toch even enkele instellingen te controleren
Alvorens je begint:* instellingen wijzigen doe je best nadat de televisie al een kwartiertje aan staat* game je vooral in een donkere kamer, stel je TV dan ook in een donkere kamer in* bij het spelen van een HDR-game zal je TV automatisch omschakelen naar een HDR game mode, en deze mode heeft unieke instellingenstap 1. aansluiten van een console op je TV:Een moderne console moet je met een HDMI-kabel aansluiten. Voor 1080p volstaat elke HDMI-kabel, voor 4K zorg je voor een "high speed" kabel, en voor de nieuwste generatie (PS5, Xbox Series X) heb je alweer een "ultra high speed". De meegeleverde kabel is telkens de juiste.Oudere consoles gebruiken vaak nog component- en composietkabels. Die laatste geeft je géén HD-beeld.stap 2. de eerste instellingenGa in het menu van je televisie op zoek naar een "Game Mode". Voor games is dat de beste mode om als basis te gebruiken. Het is een mode waarin alle overbodige tv-functies zijn uitgeschakeld, omdat ze een grote vertraging kunnen veroorzaken tussen wat je doet met de controller, en wat je ziet op het scherm.Optioneel: controleer of het beeld door je TV niet wordt "ingezoomd". Mogelijke namen hiervoor zijn "no scale" of "1:1 pixel mapping".stap 3. contrast en helderheid afstellenop console én TV:Op de meeste consoles vind je een instelling "HDMI RGB Range" die je kunt instellen op Full of Limited. Je kiest best voor Limited, én ook je TV zet je vervolgens op Limited. Het is bij deze instelling héél belangrijk dat console en TV dezelfde instelling gebruiken.Op sommige TV's heet deze instelling mogelijks "Black Level" of "Color Gamut".Ook de keuze tussen "Full" of "Limited" kan een andere benaming hebben, zoals bvb. "High" en "Low".Vergeet dit trouwens niet te doen voor zowel de gewone, als de HDR game mode.alleen op TV:Contrast verhogen maakt wit witter, helderheid verlagen maakt zwart zwarter. Helderheid staat vrijwel altijd goed ingesteld op "50%", contrast staat meestal een pak hoger.Opgelet: Het contrast en de helderheid van een HDR-mode pas je beter niet aan. Die worden automatisch afgesteld naargelang de game die je speelt.stap 4. kleurenWide ColorAls je TV dit ondersteunt, zet je de instelling gewoon "aan" op je TV, en doe vervolgens hetzelfde op je console.kleurtemperatuurOp de meeste TV's zet je de eerder vernoemde "game mode" best ietsje warmer, via een instelling "kleurtemperatuur" op je TV. Je wil niet dat het beeld te koud is (blauwe tint), maar ook niet té warm (oranje tint).Vergeet dit niet te doen voor zowel de gewone, als de HDR game mode.stap 5. scherpteDe scherpte van het beeld kun je alleen maar op je TV instellen, en zet je best zo laag mogelijk, maar niet té laag. Bij sommige fabrikanten zit de neutrale instelling immers niet op 0, maar bvb. rond de 10%, en wordt het beeld waziger gemaakt als je lager gaat.
5. console aansluiten op een PC-monitor
Wat met het beeld ?
Je kunt een console alleen aansluiten met een HDMI- of DVI-kabel en je kan meestal alleen maar officiële HDTV-resoluties doorsturen. Alleen de PS5 en Xbox Series X|S kunnen ook 1440p. Afhankelijk van je monitor kun je mogelijks zwarte balken hebben boven en onder het beeld (dat is goed!), of kan het beeld uitgerokken worden (slecht!).
Wat met het geluid?
De meeste PC-monitoren hebben geen luidsprekers, dus zul je naast een kabel voor het beeld, alsnog een composietkabel of optische kabel moeten gebruiken voor het geluid richting aparte speakers. Of je speelt met een koptelefoon, verbonden via USB of Bluetooth, of aangesloten op de controller.
6. speakers / headsets
Televisies werden het afgelopen decennium een pak dunner, met als gevolg steeds minder ruimte voor noemenswaardige luidsprekers. Wil je beter geluid, heb je gelukkig veel opties.
soundbar?
Dit is een langwerpige balk met daarin meerdere speakers, die je vrij discreet voor of onder je televisie plaatst. Meestal bevatten ze 2 speakers (stereo), maar er zijn ook modellen met 3 (een extra speaker in het midden voor dialogen) of zelfs 5 (surround-gevoel). Sommige ondersteunen ook échte surround-luidspeakers, die draadloos verbinding maken met de soundbar. Al vereisen ze wel nog een stopcontact.
home cinema?
Een "home cinema" bestaat uit een totaalpakket met daarin meerdere speakers aangesloten op een mediaspeler. Deze optie was heel populair toen films vooral op dvd werden gekeken, maar wie tegenwoordig voor een échte home cinema gaat, kiest beter voor een AV receiver die je een pak meer vrijheid geeft.
AV receiver?
Staat voor "audio video receiver", een toestel waarop je zowel luidsprekers als allerlei toestellen (mediaspelers, consoles) kunt aansluiten. Je kiest zelf hoeveel luidsprekers, en je bent ook nooit gebonden aan een merk.
headset?
Koptelefoons of oortjes kun je tegenwoordig via 3.5mm aansluiten op de controller (PS4, PS5, Xbox X|S, Switch). Draadloos kan het via Bluetooth, waarbij je verbinding maakt met ofwel de console, of met je tv.
.