Waar houd je best rekening mee voor een eigen laadpaal in huis? “Gemiddeld kost het tussen de 500 en 1.500 euro”
Met hoe langer hoe meer elektrische wagens op de baan, groeit ook de vraag naar laadpalen die thuis kunnen worden geïnstalleerd. Maar volstaat een stopcontact niet? Welke types laadpalen zijn er en hoeveel kosten ze? Peter Van den Bossche, professor ingenieurswetenschappen (VUB) en
expert in elektrische auto’s, legt het uit.
Charlotte Fouquet, ADB 11-07-22, 10:15 Laatste update: 11-07-22, 10:25
Peter Van den Bossche van de VUB-mobiliteitsonderzoeksgroep MOBI is net terug van EVS35, het International Electric Vehicle Symposium & Exhibition in Noorwegen waarvan hij medeorganisator was. “Het was het eerste internationaal congres sinds lang, maar wat opviel was dat het op de congresbeurs allemaal rond laadpalen draaide”, vertelt hij. “De laatste beurs voor corona stond tjokvol batterijen en componenten, deze keer werd twee derde van de ruimte ingenomen door alle mogelijke laadpalen.”
Lees ook
De Europese inspanningen om komaf te maken met fossiele brandstoffen en de elektrische wagen definitief te doen doorbreken, is daar natuurlijk niet vreemd aan. Maar kan je zomaar zelf een laadpaal installeren? Welke heb je nodig en wat moet dat dan kosten? Vragen te over: prof. Van den Bossche zorgt voor antwoorden.
Heb je wel een eigen laadpaal nodig?
Om je elektrische wagen op te laden, heb je in principe geen laadpaal nodig. “De kabel die bij de wagen wordt geleverd, laat toe om via een gewoon stopcontact op te laden. Maar het grote nadeel is dat die manier van opladen enorm traag is. Je beschikt dan slechts over een beperkt vermogen van 2,3 kW. Met wat je dan op een uur oplaadt, kan je maar zo’n 14 kilometer afleggen. Als je een plug-inhybride hebt, die sowieso maar een beperkt aantal kilometer elektrisch kan afleggen, is dat ruim voldoende. Voor een volledig elektrische wagen ligt dat natuurlijk anders: die moet dan wel erg lang opladen.”
“Zo lang opladen is nu ook weer niet gevaarlijk. De kabel is immers voorzien van een ‘In Cable Control Box’ die voor de stroombeveiliging zorgt. De wagen zal niet meer dan 10 ampère stroom opnemen, om het stopcontact niet te zwaar te belasten. Het stopcontact zal dus niet te warm worden als je er urenlang een wagen aanhangt, en niet sneller verslijten.”
En wat als het stopcontact wat verder van de parkeerplaats ligt: mag je dan een gewone verlengkabel gebruiken? “Dat zou ik absoluut afraden. De kwaliteit van een huis-tuin-en-keukenverlengkabel is niet goed genoeg voor zo’n toepassing. Die is om te beginnen met zo’n 1,5 mm2 al veel te dun en totaal niet geschikt voor dat gebruik. Dan is het beter om een langere laadkabel te kopen. In de handel kan je er krijgen die tot zo’n acht meter lang zijn. En op bestelling ook nog langere.”
Via een publieke laadpaal betaal je meer voor elektriciteit, vanaf zo’n 45 cent per kWh. De elektriciteit thuis kost je ongeveer 35 cent per kWh.
Prof. Peter Van den Bossche, MOBI (VUB)
Een publieke laadpaal is dan weer minder handig dan thuis je wagen opladen. Zelfs al heb je een publieke laadpaal in de buurt of op de bedrijfsparking, dan moet die ook nog beschikbaar zijn als jij wil laden. En via een publieke laadpaal betaal je ook meer voor de elektriciteit, vanaf zo’n 45 cent per kWh. De elektriciteit thuis kost je ongeveer 35 cent per kWh. “Het is ook zo dat de tarieven van laadpalen meestal erg ondoorzichtig zijn. Soms zie je pas hoeveel je moet betalen als je je wagen al aangesloten hebt, soms merk je pas hoeveel je moest betalen wanneer je jouw factuur krijgt.”
Aan welke vereisten moet mijn elektrische installatie voldoen?
Wie thuis een laadpaal wil installeren, moet controleren of de elektrische installatie van het huis voldoende sterk is om ook de laadpaal van stroom te voorzien. “Voor de meeste huishoudelijke installaties is dat geen probleem, als men kiest voor een laadpaal met een laag vermogen, zoals 3,7 kW of 7,4 kW. Wil je graag een laadpaal met een hoger vermogen, van 11 of 22 kW, een driefasige en snellere laadpaal? Dan moet de elektrische installatie daarop voorzien zijn. Die laat je het best controleren door een deskundige elektricien.”
De laadpaal communiceert aan de wagen hoeveel stroom hij mag ‘trekken’. Die zal dus nooit te veel stroom opnemen. “Heb je een wagen die slechts 16 ampère kan opnemen, dan is een laadpaal met een sterker vermogen geen probleem, maar er wordt dan ook maar 16 ampère geleverd. Omgekeerd kan een laadpaal met een klein vermogen ook een ‘zwaardere’ elektrische wagen veilig van stroom voorzien, alleen zal het langer duren.”
Hoelang duurt het opladen?
De batterijen van elektrische wagens worden steeds groter, zodat men er verder mee kan rijden. Bij die krachtigere batterijen duurt het langer om de batterij volledig op te laden. “Tegenwoordig is een batterij van 60 kWh gangbaar. Daarmee kan je 300 à 400 km rijden. Om die volledig op te laden via een gewoon stopcontact, zou je minstens 24 uur nodig hebben. Met een doorsnee laadpaal, die in de meeste huishoudens kan worden geplaatst, kan men die tijd beperken tot zo’n 10 uur. Maar volledig opladen is natuurlijk niet altijd nodig.”
De kostprijs van laadpalen is de laatste jaren gevoelig gedaald.
Prof. Peter Van den Bossche, MOBI (VUB)
Hoeveel kost een laadpaal?
Het goede nieuws is dat de kostprijs van laadpalen de laatste jaren gevoelig gedaald is, omdat ze ook meer wijdverspreid zijn. “Gemiddeld kost een privélaadpaal tussen de 500 en 1.500 euro. Dat is minder duur dan een die je op straat aantreft, omdat die onder andere tegen veel meer bestand moeten zijn. De prijs hangt af van de uitvoering, het vermogen en van bijkomende functies als toegangsbeheer en verbruiksmetingen. Bij de de goedkope laadpalen moet je wel controleren of ze voorzien zijn van alle beveiligingen. Is dat niet het geval, dan moet je een beveiliging laten bijplaatsen in de elektrische voeding, wat ook een kost met zich meebrengt. Bij de meer gesofisticeerde laadpalen zit dat al ingebouwd.”
Ook de installatiekost is afhankelijk van verschillende factoren: waar moet de kabel geplaatst worden? Kan men op een bestaande kabel werken of moet men een bijkomende kabel voorzien? Moet er op het bord iets aangepast worden? Moet er geboord of gebroken worden? … Soms zorgt de autoconstructeur zelf voor de installatie, of je kan beroep doen op een elektricien. Ook dat bepaalt de prijs.
“Hou er ook rekening mee dat je enkel voor slimme laadpalen een subsidie krijgt. Dat betekent dat ze het vermogen kunnen sturen in functie van de elektrische installatie. De bedoeling is om verbruikspieken te vermijden, dus gaat je wagen automatisch minder laden als je bijvoorbeeld de oven aanzet. Zo’n slimme laadpalen kunnen vaak ook ingesteld worden zodat ze maximaal gebruik maken van de elektriciteit van jouw zonnepanelen of altijd de goedkoopste elektriciteit gebruiken. Zeker met het capaciteitstarief op komst is dat erg interessant.”
Voor een privélaadpaal is een kabel die bevestigd zit aan de laadpaal wel handig. Die hoef je dan niet telkens uit de kofferruimte te nemen.
Prof. Peter Van den Bossche, MOBI (VUB)
Wie mag de laadpaal installeren?
Het plaatsen van een laadpaal betekent een uitbreiding van de elektrische installatie, die ook beveiligd en gekeurd moet worden. Dat laat je dus in ieder geval door een deskundige elektricien of installateur van de autoproducent doen. Die kunnen je ook adviseren over het type laadpaal dat het meest geschikt is. Hierbij wordt rekening gehouden met de bestaande elektrische installatie en de mogelijkheden van de elektrische wagen zelf.
“Veel hangt af van jouw elektrische installatie. Als je een eenfasige aansluiting van 16 ampère hebt, dan kan je met een laadpaal op een uur tijd genoeg elektriciteit hebben voor 20 kilometer. Met een eenfasige aansluiting van 32 ampère wat meer. Met een driefasige aansluiting van 3x400 V met nulgeleider kan je sneller opladen, met een driefasige van 3x230 V zal er een aanpassing nodig zijn.” Hoe weet je of je een driefasige of eenfasige aansluiting hebt? “Dat staat meestal op de meter, maar je kan het ook zien aan het aantal draden aan de hoofdschakelaar. Zijn dat er maar twee, dan is je installatie eenfasig. Als het er meer zijn - drie of vier - dan is het een driefasige.”
Met een losse of vaste kabel?
Je kan als consument kiezen voor een echte laadpaal of een systeem dat je aan de muur kan hangen, bijvoorbeeld in de garage. Of je voor een losse of vaste kabel kiest, hangt af van persoonlijke voorkeur en noden. Voor een privélaadpaal is een kabel die bevestigd zit aan de laadpaal wel handig. Die hoef je dan niet telkens uit de kofferruimte te nemen.
Hoe maak je je keuze?
Welk laadpaal voor jou het meest geschikt is, hangt af van jouw specifieke situatie. “De elektricien of installateur van de autoproducent kan je adviseren, maar voor neutrale, algemene informatie, kan je ook terecht bij vakorganisatie
EV Belgium. In ieder geval mag je er zeker van zijn dat alle laadpalen op de Belgische markt conform zijn met nationale en internationale regelgeving.” En als ik nu een bidirectionele laadpaal wil hebben, die de elektriciteit van de auto terug kan afgeven aan mijn elektrische installatie? Dan kan ik die als thuisbatterij gebruiken. “Dat soort laadpalen is in ons land nog niet helemaal erkend. Maar in de toekomst zou die homologatie wel in orde moeten komen.”