De Estse documentaire Savvusanna sõsarad of Smoke Sauna Sisterhood in het Engels, geregisseerd door Anna Hints, werpt een intieme blik op de wereld van de rooksauna. In deze ruimte komen vrouwen samen om verhalen te delen, die zijn vastgelegd gedurende verschillende seizoenen. De opnames vangen niet alleen de warmte van de sauna en de verhalen op, maar geven ook een bijzonder beeld van de Estse natuur.
In de aftiteling werd vermeld dat de traditie van de rooksauna in Võromaa door UNESCO is erkend als "immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid". De beschrijving van UNESCO concentreert zich enkel op de omgeving en de fysieke handelingen, zoals het voorbereiden van het vuur en het opwekken van stoom. Tijdens mijn onderzoek kwam ik erachter dat er ook negen tradities uit Vlaanderen op deze lijst staan, waaronder de Heilig Bloedprocessie in Brugge, Houtem Jaarmarkt, Garnaalvisserij te paard in Oostduinkerke en de biercultuur in België.
De sauna is een plek van innerlijke zuivering en genezing, waar vrouwen praten over familie, verwachtingen maar ook over puurheid en schoonheid. In de zomer verzamelen ze takken die ze, vers of gedroogd, gebruiken om op hun huid te slaan, wat gunstig is voor de bloedsomloop en verlichting kan bieden bij gewrichtspijn.
De vrouwen voeren gesprekken. Ze luisteren naar elkaar. De gesprekken worden niet gemodereerd, er wordt geen advies gegeven en er worden geen oordelen geveld. Er worden enkele intense onderwerpen besproken, zoals verkrachting, abortus en kanker. De vrouwen bieden elkaar steun door elkaars hand vast te houden, door haren te strelen en elkaar te omarmen. Door uitsluitend beelden zonder gezichten te tonen, ervaar je enkel de rauwe, ongefilterde emoties zonder de hulp van gelaatsuitdrukkingen. De verhalen ontvouwen zich op een eigen, niet overhaast tempo, waardoor anderhalf uur voldoende aanvoelde.
In de aftiteling werd vermeld dat de traditie van de rooksauna in Võromaa door UNESCO is erkend als "immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid". De beschrijving van UNESCO concentreert zich enkel op de omgeving en de fysieke handelingen, zoals het voorbereiden van het vuur en het opwekken van stoom. Tijdens mijn onderzoek kwam ik erachter dat er ook negen tradities uit Vlaanderen op deze lijst staan, waaronder de Heilig Bloedprocessie in Brugge, Houtem Jaarmarkt, Garnaalvisserij te paard in Oostduinkerke en de biercultuur in België.
Zweten en bevriezen
Een klein houten gebouw midden in de natuur; de omgeving is bedekt met een dikke laag sneeuw. Op een bevroren meer slaat een vrouw met moeite een gat door de dikke ijslaag, een inspannende taak voordat ze kan genieten van de ontspanning van de sauna. Even later verlaten enkele naakte vrouwen de sauna. Ze lopen door de sneeuw op hun blote voeten om bij het gat te komen, om vervolgens zonder aarzelen in het water te gaan.De sauna is een plek van innerlijke zuivering en genezing, waar vrouwen praten over familie, verwachtingen maar ook over puurheid en schoonheid. In de zomer verzamelen ze takken die ze, vers of gedroogd, gebruiken om op hun huid te slaan, wat gunstig is voor de bloedsomloop en verlichting kan bieden bij gewrichtspijn.
Estse tradities
De vrouwen zijn naakt, maar gezichten zijn zelden zichtbaar. De film bestaat voornamelijk uit beelden van lichaamsdelen zoals armen, borsten en voeten. Deze keuze versterkt de intimiteit zonder dat het voyeuristisch aanvoelt. Je hoort stemmen en voelt de kwetsbaarheid en schoonheid van de vrouwen. Deze bewuste keuze weerspiegelt het donkere en veilige karakter van de rooksauna.De naakte lichamen zonder gezichten versterken de intimiteit.
De vrouwen voeren gesprekken. Ze luisteren naar elkaar. De gesprekken worden niet gemodereerd, er wordt geen advies gegeven en er worden geen oordelen geveld. Er worden enkele intense onderwerpen besproken, zoals verkrachting, abortus en kanker. De vrouwen bieden elkaar steun door elkaars hand vast te houden, door haren te strelen en elkaar te omarmen. Door uitsluitend beelden zonder gezichten te tonen, ervaar je enkel de rauwe, ongefilterde emoties zonder de hulp van gelaatsuitdrukkingen. De verhalen ontvouwen zich op een eigen, niet overhaast tempo, waardoor anderhalf uur voldoende aanvoelde.
Conclusie
De documentaire werpt een boeiende blik op de saunacultuur van Estland en biedt tegelijk een diepgaand inzicht in de gesprekken tussen vrouwen, waarin ze openlijk intense thema's bespreken. Smoke Sauna Sisterhood bereikt een unieke balans tussen visuele esthetiek, emotionele diepgang en de uitdagingen van het filmen in een sauna en dit alles binnen een uitstekende speelduur van 89 minuten.
Pro
- Intieme, eerlijke documentaire
- Visueel mooi
Con
- Valt soms in herhaling
- Traag tempo
7.5
Over deze film
Beschikbaar vanaf
13 december 2023
Genre
- Documentaire
Speelduur
89 minuten
Regie
Anna Hints
Cast
Kadi Kivilo, Maria Meresaar, Elsa Saks
Uitgever
Vedette Film
