Toen ik hoorde dat Mysterium mijn richting uitkwam om te reviewen, ging ik meteen op onderzoek uit. Qua vormgeving leek het alvast snor te zitten, want je wordt meteen ondergedompeld in de mysterieuze sfeer. Enthousiast als ik was trommelde ik dan ook mijn kompanen op om het spel een eerste keer uit te proberen en te zien of de torenhoge verwachtingen (het spel werd immers in uitgeroepen tot Jeu de L’année 2016) konden worden ingelost. Je komt het te weten in deze review.
Sta me toe om eerst nog even door te gaan op het design van Mysterium
, want ook bij het openen van het spel was ik positief verrast door de hoeveelheid aan detail dat in het spel aanwezig is. De magische klok (die maar zeven uren aangeeft, evenveel als het aantal rondes dat er gespeeld moeten worden), een zandloper, glazen bollen in zes verschillende kleuren als pionnen, een mooi vormgegeven speelscherm en net geen tweehonderd (!) gedetailleerde kaarten in allerlei groottes en vormen. Ja, qua afwerkingsgraad van de details kan dit wel tellen. De vele kaarten en vele spelcomponenten zorgen er ook voor dat je toch best wat tijd moet uittrekken voor de voorbereiding.
De voorbereiding
Wij speelden het spel met drie personen. Daarbij is één iemand de geest en twee personen zijn de helderzienden die proberen de moord te ontrafelen. In een driespelersspel speel je als helderziende met twee karakters, vanaf vier personen (tot de maximale zeven spelers) speel je maar met één karakter. Voor je aan het spel start, moet je ook overeenkomen of je een gemakkelijk, een middelmatig of meteen een moeilijk spel gaat spelen. Aangezien wij maar met drie waren en we alle drie Mysterium-maagden waren, kozen wij voor een gemakkelijk scenario. Daarna trokken we willekeurig zes personagemediumkaarten, zes plaatsmediumkaarten en zes voorwerpmediumkaarten uit de stapel. Alle kaarten zijn voorzien van een nummer, wat handig is, want daarna moet de speler die de geest speelt, ook de bijhorende zes personagegeestkaarten, plaatsgeestkaarten en voorwerpgeestkaarten trekken. Als hij ze alle achttien gevonden heeft, plaats hij deze achter zijn speelscherm. De helderzienden plaatsen alle mediumkaarten open op tafel en plaatsen daartussen de verschillende vooruitgangsborden. Als laatste stap in de voorbereiding gaat de geest voor iedere helderziende een personage, plaats en voorwerp kiezen om te plaatsen achter zijn scherm. De andere geestkaarten worden gedekt weggelegd of worden bijgehouden achter het scherm, zodat enkel hij toegang heeft tot deze kaarten.
Het spel zelf.. een ontnuchtering
So far, so good. De voorbereiding onthulde nog niet zo veel over de spelwijze en het was mij dan vooralsnog ook een raadsel hoe het spel nu precies in elkaar zat, zeker wetende dat Mysterium een coöperatief spel is. Ik verwachtte mij dan ook nog aan een complexe uitleg in de spelregels over hoe we nu moesten gaan samenwerken met de geest om de moord te gaan oplossen. De wijzer van de klok werd op één geplaatst en de eerste ronde kon beginnen. Als helderziende moet je eerst zien te achterhalen wat de geest in zijn gedachten had voor jou qua personage, plaats en voorwerp én dit in die volgorde. De geest mag niet verbaal communiceren met de helderziende en moet dit doen aan de hand van de visioenkaarten. Hij trekt hiervoor zeven visioenkaarten van de stapel en geeft één of meerdere van deze kaarten aan de helderziende waarvan hij denkt dat bij het personage, plaats of voorwerp past van de helderziende. Op deze visioenkaarten zie je bepaalde taferelen, waarbij de geest moet proberen binnen te dringen bij de helderziende zijn gedachtengang ... Wat een enorme teleurstelling bij ons drie teweegbracht eens we doorhadden dat dát het ook effectief was ... Kaarten "Dixit-gewijs" linken aan een personage en als je goed gegokt hebt, mag je naar de plaats en daarna het voorwerp waarmee de moord werd gepleegd.
Maar goed, we volhardden in onze ontgoocheling en gingen verder met het spel. In de eerste visioenkaarten die we kregen van de geest zagen we niet meteen een link met een mogelijk personage die hij bij ons had geplaatst en werd het dan ook een beredeneerde gok van alle vier de helderzienden. We bleken één op vier te scoren, goed genoeg om één helderziende de volgende ronde te laten zoeken naar de plaats delict. De andere mochten op basis van nieuwe visioenkaarten opnieuw een (hopelijk) meer gerichte gok doen naar hun personage. Als de geest vindt dat de visioenkaarten de helderzienden niet kunnen helpen, dan kan hij één keer per ronde (of afhankelijk van het gekozen moeilijkheidsniveau) ervoor kiezen om één, meerdere of gewoon al zijn visioenkaarten te wisselen met de trekstapel om zo hopelijk betere associaties te kunnen maken tussen de geestkaarten en de werkelijke mediumkaarten.
Het eindspel
Na zeven uur spelen (fictief weliswaar, want het spel is gewoon gedaan na zeven relatief korte rondes), volgt nog het eindspel. Als iedere helderziende in deze zeven rondes heeft kunnen achterhalen wat zijn personage, plaats en voorwerp was, dan ga je over tot het eindspel. Ben je hier al niet in geslaagd, dan verlies je samen het spel en hoef je zelf niet over te gaan tot het eindspel. Mag je wel overgaan tot dit laatste deel van het spel, dan nemen al de helderzienden hun geraden personage, plaats en voorwerp uit hun persoonlijke hoes en leggen deze open op tafel, samen met hun glazen bol in hun kleur. De geest doet hetzelfde uit zijn voorraad en kiest één set uit en legt die omgekeerd op tafel. Daarna trekt hij nogmaals zeven visioenkaarten en ditmaal houdt hij drie visioenkaarten. Eén kaart moet slaan op het personage, één op de plaats en één op het voorwerp. Zonder bekend te maken welke kaart op wat van toepassing is, geeft hij deze drie kaarten aan alle andere spelers, die nu op zoek moeten gaan naar de werkelijke dader, plaats en voorwerp die de moord gepleegd heeft. Als de spelers erin slagen om ook dit gokspel tot een goed einde te brengen, dan winnen jullie allemaal gezamenlijk het spel!
Ja, dat is het spel eigenlijk. Heel veel voorbereiding voor weinig spelplezier als je het ons vraagt. Het is eigenlijk een soort Cluedo spelen op Dixit-wijze, en wellicht zal daar wel een publiek voor te vinden zijn. Wij vonden het echter vooral een teleurstelling dat er niet meer diepgang in het spel zat en het eigenlijk gewoon een gokspel wordt en hopen dat je op dezelfde manier denkt als de geest of andere helderzienden. Hoe enthousiast ik ook was over de vormgeving van het spel, des te teleurgesteld was ik met het spel zelf. Onze mening is ook gebaseerd op het spelen met drie personen, misschien dat we onze mening iets meer zouden nuanceren mochten we het spel met vijf of zelfs met zeven hebben gespeeld.
Sta me toe om eerst nog even door te gaan op het design van Mysterium
De voorbereiding
Wij speelden het spel met drie personen. Daarbij is één iemand de geest en twee personen zijn de helderzienden die proberen de moord te ontrafelen. In een driespelersspel speel je als helderziende met twee karakters, vanaf vier personen (tot de maximale zeven spelers) speel je maar met één karakter. Voor je aan het spel start, moet je ook overeenkomen of je een gemakkelijk, een middelmatig of meteen een moeilijk spel gaat spelen. Aangezien wij maar met drie waren en we alle drie Mysterium-maagden waren, kozen wij voor een gemakkelijk scenario. Daarna trokken we willekeurig zes personagemediumkaarten, zes plaatsmediumkaarten en zes voorwerpmediumkaarten uit de stapel. Alle kaarten zijn voorzien van een nummer, wat handig is, want daarna moet de speler die de geest speelt, ook de bijhorende zes personagegeestkaarten, plaatsgeestkaarten en voorwerpgeestkaarten trekken. Als hij ze alle achttien gevonden heeft, plaats hij deze achter zijn speelscherm. De helderzienden plaatsen alle mediumkaarten open op tafel en plaatsen daartussen de verschillende vooruitgangsborden. Als laatste stap in de voorbereiding gaat de geest voor iedere helderziende een personage, plaats en voorwerp kiezen om te plaatsen achter zijn scherm. De andere geestkaarten worden gedekt weggelegd of worden bijgehouden achter het scherm, zodat enkel hij toegang heeft tot deze kaarten.
Het spel zelf.. een ontnuchtering
So far, so good. De voorbereiding onthulde nog niet zo veel over de spelwijze en het was mij dan vooralsnog ook een raadsel hoe het spel nu precies in elkaar zat, zeker wetende dat Mysterium een coöperatief spel is. Ik verwachtte mij dan ook nog aan een complexe uitleg in de spelregels over hoe we nu moesten gaan samenwerken met de geest om de moord te gaan oplossen. De wijzer van de klok werd op één geplaatst en de eerste ronde kon beginnen. Als helderziende moet je eerst zien te achterhalen wat de geest in zijn gedachten had voor jou qua personage, plaats en voorwerp én dit in die volgorde. De geest mag niet verbaal communiceren met de helderziende en moet dit doen aan de hand van de visioenkaarten. Hij trekt hiervoor zeven visioenkaarten van de stapel en geeft één of meerdere van deze kaarten aan de helderziende waarvan hij denkt dat bij het personage, plaats of voorwerp past van de helderziende. Op deze visioenkaarten zie je bepaalde taferelen, waarbij de geest moet proberen binnen te dringen bij de helderziende zijn gedachtengang ... Wat een enorme teleurstelling bij ons drie teweegbracht eens we doorhadden dat dát het ook effectief was ... Kaarten "Dixit-gewijs" linken aan een personage en als je goed gegokt hebt, mag je naar de plaats en daarna het voorwerp waarmee de moord werd gepleegd.
Mysterium kan omschreven worden als een Dixit-versie van een modernere Cluedo.
Maar goed, we volhardden in onze ontgoocheling en gingen verder met het spel. In de eerste visioenkaarten die we kregen van de geest zagen we niet meteen een link met een mogelijk personage die hij bij ons had geplaatst en werd het dan ook een beredeneerde gok van alle vier de helderzienden. We bleken één op vier te scoren, goed genoeg om één helderziende de volgende ronde te laten zoeken naar de plaats delict. De andere mochten op basis van nieuwe visioenkaarten opnieuw een (hopelijk) meer gerichte gok doen naar hun personage. Als de geest vindt dat de visioenkaarten de helderzienden niet kunnen helpen, dan kan hij één keer per ronde (of afhankelijk van het gekozen moeilijkheidsniveau) ervoor kiezen om één, meerdere of gewoon al zijn visioenkaarten te wisselen met de trekstapel om zo hopelijk betere associaties te kunnen maken tussen de geestkaarten en de werkelijke mediumkaarten.
Het eindspel
Na zeven uur spelen (fictief weliswaar, want het spel is gewoon gedaan na zeven relatief korte rondes), volgt nog het eindspel. Als iedere helderziende in deze zeven rondes heeft kunnen achterhalen wat zijn personage, plaats en voorwerp was, dan ga je over tot het eindspel. Ben je hier al niet in geslaagd, dan verlies je samen het spel en hoef je zelf niet over te gaan tot het eindspel. Mag je wel overgaan tot dit laatste deel van het spel, dan nemen al de helderzienden hun geraden personage, plaats en voorwerp uit hun persoonlijke hoes en leggen deze open op tafel, samen met hun glazen bol in hun kleur. De geest doet hetzelfde uit zijn voorraad en kiest één set uit en legt die omgekeerd op tafel. Daarna trekt hij nogmaals zeven visioenkaarten en ditmaal houdt hij drie visioenkaarten. Eén kaart moet slaan op het personage, één op de plaats en één op het voorwerp. Zonder bekend te maken welke kaart op wat van toepassing is, geeft hij deze drie kaarten aan alle andere spelers, die nu op zoek moeten gaan naar de werkelijke dader, plaats en voorwerp die de moord gepleegd heeft. Als de spelers erin slagen om ook dit gokspel tot een goed einde te brengen, dan winnen jullie allemaal gezamenlijk het spel!
Ja, dat is het spel eigenlijk. Heel veel voorbereiding voor weinig spelplezier als je het ons vraagt. Het is eigenlijk een soort Cluedo spelen op Dixit-wijze, en wellicht zal daar wel een publiek voor te vinden zijn. Wij vonden het echter vooral een teleurstelling dat er niet meer diepgang in het spel zat en het eigenlijk gewoon een gokspel wordt en hopen dat je op dezelfde manier denkt als de geest of andere helderzienden. Hoe enthousiast ik ook was over de vormgeving van het spel, des te teleurgesteld was ik met het spel zelf. Onze mening is ook gebaseerd op het spelen met drie personen, misschien dat we onze mening iets meer zouden nuanceren mochten we het spel met vijf of zelfs met zeven hebben gespeeld.
Conclusie
Mysterium is wat mij betreft een partyspel geworden dat je gerust even op tafel kunt halen als je met vrienden eens iets anders dan Dixit wilt spelen. Het enige doel in het spel is om te achterhalen hoe de geest zijn getrokken visioenen gaat interpreteren, wat een gemiste kans is als je de prachtige vormgeving en omkadering van dit spel bekijkt. Om het met Mieke Vogels haar woorden te concluderen: dit spel bevat heel veel blabla, maar weinig boemboem.
Pro
- Prachtig vormgegeven kaarten
- Stevige en mooie spelcomponenten
- Toegankelijk voor (en wellicht zelfs beter met) zeven personen
Con
- Veel voorbereiding ...
- ... voor weinig spelplezier
6
Over
Uitgever
- Asmodee
- Libellud
Designer
Oleksandr Nevskiy, Oleg Sidorenko
Aantal spelers
2-7
Tijdsduur
42 minuten
