Bordspelreview: Carcassonne

Met schaamrood op de wangen moet ik deze bordspelreview beginnen. Hoewel ik een grote fan ben van alles wat met boardgames te maken heeft en ik er honderden in de collectie heb, moet ik toegeven dat klassiekers als Carcassonne en Catan ontbreken. De review van Catan volgt komende week, maar eerst ging ik meermaals aan de slag met het ondertussen 21 jaar oude Carcassonne. Nu pas? Jep! 999 Games wil deze zomer de klassiekers Catan en Carcassonne weer in de schijnwerpers plaatsen. En voor Carcassonne is dat terecht, zo blijkt.

Zo oud als de straat, dat zou je van Carcassonne kunnen zeggen. Slechts één jaar na de intrede van de euro werd het eerste spel van Klaus-Jürgen Wrede op de bordspelspelers losgelaten. Toen had niemand verwacht wat we nu twintig jaar later wél weten: Carcassonne is niet enkel een stad in het zuiden van Frankrijk, maar ook een van de grootste klassiekers die de bordspelwereld kent. De Nederlandse uitgever 999 Games heeft dit spel in z'n portfolio zitten en stuurde me een exemplaar op om te reviewen.

Carcassonne 1.jpg


Tegels plaatsen

De versie die ik ontvangen heb, is het basisspel inclusief twee mini-uitbreidingen. Zo ging ik ook aan de slag met De Abt en De Rivier, maar daarover later meer. Eerst het basisspel onder de knie krijgen en eigenlijk was dit bijzonder gemakkelijk. De spelregels beslaan maar vijf korte pagina's voor het basisspel en daar komen nog twee pagina's bij met uitleg over de Boeren, Abt en Rivier als je met die modules wil spelen. Goed, eerst het basisspel dus. De opzet ervan is heel eenvoudig. Het enige dat je moet doen is de starttegel (met een donkere achterkant) in het midden op tafel leggen en de overige tegels schudden. Die overschot aan tegels plaats je in enkele gedekte stapels op tafel. Dan plaats je een meeple van je spelerskleur, je weet wel: zo'n houten mannetje, op het scorespoor en de overige zeven meeples plaats je in voorraad. Eens je dat achter de rug hebt, is het zwaarste werk al gepasseerd.

Elk om beurt neemt een speler een gedekte tegel van een stapel naar keuze en draait deze om. Dan leg je die naast een eerder geplaatste tegel op tafel. Daarbij geldt maar één regel: de nieuwe tegel moet met de aangrenzende zijdes overeenkomen met wat al op tafel ligt. Op zo'n tegel kunnen een aantal dingen staan, waaronder een stad, een weg of een klooster. Een weg dient aangesloten te worden aan een andere weg en een stad aan een andere stad. Een klooster wordt omgeven door een weide en moet dus grenzen aan andere weides. Een weg aansluiten aan een stad of een weide is dus niet toegelaten, waardoor de keuze van tegelplaatsing in sommige gevallen erg beperkt wordt.

Carcassonne 4.png

Extra modules

De plaatsing van de tegels zorgt er niet voor dat je in het spel met de overwinning gaat lopen, maar het helpt wel. Een belangrijker element is de strategische plaatsing van je meeples aangezien deze 'werkers' punten voor je sprokkelen. Na het plaatsen van een tegel mag je ervoor kiezen om op die laatst geplaatste tegel een werker zetten. Een weg levert één punt op per tegel waarover de weg loopt, een stad levert twee punten op per tegel waaruit die stad bestaat en een klooster levert negen punten op als het klooster volledig is omgeven door andere tegels. Hoewel er veel geluk bij het trekken van de tegels is gemoeid, heb je wel veel invloed op hoe je punten verdient. Je kan namelijk je tegenstanders tegenwerken, maar ook punten van hen stelen. Er mag bijvoorbeeld geen meeple geplaatst worden op een weg waarop al een andere meeple staat, maar je kan dit omzeilen. Als je ergens een losse weg kunt bouwen en daarop je meeple zet, kan je door het plaatsen van een passend tussenstuk plots op de weg van de tegenstander staan en dat is wél toegelaten. Eens een weg, stad of klooster volledig is afgewerkt, mag je de desbetreffende meeples terugnemen.

Ik snap perfect waarom Carcassonne dé gekende klassieker is geworden.


De Abt, Rivier en Boeren voeren extraatjes toe. De Rivier verandert de setup van één tegel naar een twaalf tegels tellende rivier. Verder verandert er niks. De Abt geeft je een extra meeple: de abt. Deze kan je op kloosters, waar ook gewone meeples kunnen staan, en bloemenweides zetten. Op die laatste kan je geen gewone meeple plaatsen. Het voordeel van de abt is dat je deze speciale meeple terug kunt nemen op het moment dat je beslist geen andere meeple te plaatsen. De abt scoort direct en kan je nadien nogmaals inzetten, waar voor wat meer keuzevrijheid zorgt. Als laatste kan je de boeren toevoegen als gevorderde module. Op eender welk moment in het spel kan je beslissen om een gewone meeple neer te leggen op een weide: dit wordt een boer. Deze boer scoort in tegenstelling tot de andere werkers pas aan het einde van het spel. Voor elke afgewerkte stad die in de weide ligt waar de boer ligt, scoor je drie punten. Het correct inzetten van boeren kan het verschil betekenen tussen winst of verlies.

Carcassonne 3.jpg


Geluksfactor beperken

Ik meldde al dat er geluk is gemoeid bij het trekken van tegels, maar door het slim plaatsen van de getrokken tegels kan je het spel naar je hand zetten. Bij het spelen met twee spelers heb je uiteraard veel meer invloed op het spel, omdat je om de beurt een tegel kunt plaatsen waar jij het wil. Bij vier of zelfs vijf spelers is dit veel minder het geval en is de geluksfactor groter. Met het toevoegen van de mini-uitbreidingen of de boeren heb je ook nog wat extra in de pap te brokken. Daarnaast zijn er reeds erg veel uitbreidingen verschenen, maar helaas heb ik geen hiervan kunnen testen. Voor een spel van twintig jaar oud speelt het wel erg vlot weg en hoewel ik minder te vinden ben voor het spelen van spellen met slechts twee spelers, zijn de vele potjes Carcassonne met twee spelers me bevallen. Stukken beter dan met een groter spelersaantal zelfs.

Ook de artwork werd gedurende de afgelopen twee decennia al regelmatig onder de loep genomen en hierop heb ik niks aan te merken. Daarnaast speelt het spel erg vlot weg en heb je op nog geen drie kwartier tijd een spannend spel gespeeld. En wie de tijdens van ridders en jonkvrouwen wat te oubollig vindt, kan aan de slag met een van de standalone Carcassonnes. Zo heb je Carcassonne Safari en Carcassonne Amazone. Ook aan de kleintjes werd gedacht met Carcassonne Junior die al te spelen is vanaf vier jaar. Keuze genoeg dus voor deze klassieker.

Conclusie

Nu ik Carcassonne afgelopen week heel wat heb gespeeld, snap ik perfect waarom het een klassieker is geworden. Het spel heeft bijzonder weinig regels en is bijgevolg erg vlot uit te leggen. Daarnaast neemt het amper tijd in beslag en is het ook geschikt om met de jongeren onder ons (lees ouder dan acht jaar) te spelen. De geluksfactor moet je erbij nemen, maar met twee spelers kan je daar wat invloed op uitoefenen. Daarnaast kan je door middel van de vele uitbreidingen het basisspel helemaal naar je wensen maken, al kan ik helaas geen mening geven over die uitbreidingen.

Pro

  • Je hebt invloed op de geluksfactor
  • Perfect spel voor twee spelers
  • Basisspel heeft nu twee extra modules

Con

  • Geluksfactor vanaf vier spelers te hoog
7.5

Over

 
Laatst bewerkt:
Tip: De geluksfactor wordt eruit gehaald met de tactische variant, waarbij er altijd 3 tegels op tafel liggen waar je uit kan kiezen. Dit zou normaal gewoon in de spelregels moeten staan.
 
Redactie
Tip: De geluksfactor wordt eruit gehaald met de tactische variant, waarbij er altijd 3 tegels op tafel liggen waar je uit kan kiezen. Dit zou normaal gewoon in de spelregels moeten staan.
Daar moet ik over gelezen hebben. Ga het eens bekijken.
Bedankt voor de tip!
 
Het is ook geen officiële regel (voor zover ik weet), maar een veel gebruikte houserule.
 
Redactie
Het is ook geen officiële regel (voor zover ik weet), maar een veel gebruikte houserule.
Denk inderdaad ook niet dat het in de officiële spelregels staat :).
Vind deze variant trouwens leuker: 1 tegel in de hand en de keuze hebben om ofwel die tegel te spelen OF een van de stapel te trekken én die te moeten spelen.
 
  • Leuk
Waarderingen: Lint
Redactie
Net even de spelregels doorgenomen en staat niet in de spelregels.
Op zich wel opgelucht, want had al schrik dat ik iets over het hoofd had gezien en voor een review is dat nogal nefast.

Eer gered! :p
 
Denk inderdaad ook niet dat het in de officiële spelregels staat :).
Vind deze variant trouwens leuker: 1 tegel in de hand en de keuze hebben om ofwel die tegel te spelen OF een van de stapel te trekken én die te moeten spelen.
Dat is ook de variant zoals wij hem spelen.
Een nog leukere variant is om elke "g" door een "p" te vervangen :unsure:.
 
Terug
Bovenaan