Hoe meer keuze en toegankelijkheid, hoe minder plezier en waarde

808 State

Well-known member
Gisterenavond drong het voor de zoveelste keer tot mij door. Ik zat rond 20u in mijn zetel voor de televisie te zappen door de tientallen zenders die er zijn, en zelfs in combinatie met terugkijktelevisie en Streamz vond ik niets dat mij aanstond, zelfs op Netflix lukt het voor mij niet meer. Het is te zeggen, er zullen wel genoeg zaken zijn die mij aanspreken, en er zijn wel enkele series die ik volg, maar het overaanbod en het feit dat alles instant en in grote getale aanwezig is heeft voor mij de waarde en het genieten aanzienlijk doen dalen.

Ik ben er nu 46 en kijk sinds tweede helft van de jaren 80 televisie. Ik ben opgegroeid met enkel BRT 1 en 2, wij vulden dat aan door te kijken naar de Nederlandse televisie. Op één van die zenders was er elk weekend een film, waarbij het buiten discussie stond dat daar naar gekeken werd wegens geen ander aanbod. Van die films werd er dan ook altijd genoten. Toen VTM en later VT4 en Ka2 erbij kwamen werd de keuze iets ruimer, maar toch werd er elk weekend een keuze gemaakt uit het handvol films dat aangeboden werd, en altijd werd van die televisieavonden genoten. Het feit dat er altijd 'live' gekeken werd, dus niet kon worden gepauzeerd, en dat er tijdens die avonden geen afleiding was van bijvoorbeeld een smartphone, zorgde er voor dat er altijd aandachtig gekeken werd. Na verloop van tijd hadden wij wel een videorecorder in huis en keken we naar opgenomen of gekochte VHS tapes, maar aangezien dat aanbod ook vrij beperkt bleef bij ons veranderde dat weinig.

Tegenwoordig is het aanbod zodanig groot, dat het "hebben" of "kunnen bekijken" van een bepaalde film totaal geen waarde meer heeft. Ik herinner mij nog dat ik als 17 of 18 jarige een gat in de lucht sprong toen ik in de krant las dat ze Platoon nog eens uitzonden...

Met muziek heb ik hetzelfde, ik heb een abonnement op Spotify en kan in combinatie met YouTube binnen de seconde elk liedje dat ik wil beluisteren, maar toch doe ik dat niet meer omdat het bijna geen waarde meer heeft voor mij. Vroeger kon ik plaatjes, cassettes, en nadien cd's echt grijs draaien. Er was zelfs een periode als kind dat ik muziek opnam op cassettes van op de radio omdat muziek aankopen veel te duur was, ik zat toen klaar tijdens de Top 50 op de lokale zender en nam alles op wat ik graag hoorde. Die cassettes speelde ik achteraf kapot in mijn Sony Walkman, nu heb ik op mijn smartphone met Spotify in combinatie met mijn bluetooth headphone alles wat ik maar wil ter beschikking in superkwaliteit, maar het boeit me gewoon niet meer.

Online kopen is nog zoiets. Vroeger kon ik echt op zoek gaan naar een onderdeel of een ander specifiek product, en het gaf voldoening als ik dat vond. Nu is het meest zotte onderdeel enkele muisklikken en maximum twee dagen van je verwijderd.

Word ik oud en ben ik oud? Waarschijnlijk wel, maar het overaanbod en de toegankelijkheid, hebben er voor mij toch echt wel voor gezorgd dat het verlangen en het genieten van iets zwaar heeft moeten inboeten.
 
Voor een stuk heb je gelijk, voornamelijk als je het over Netflix hebt. Dat is een platform dat teert op het pushen van enorme hoeveelheden aan content. Voor elke Stranger Things hebben ze 101 bagger shows en films die ze uitbrengen. Hier in België werken de tv zenders dat fenomeen nog wat in de helft door 5 verschillende NCIS versies en 10 verschillende CSI series uit te zenden. En uiteraard de 101 verschillende talentenshows. Zoals Xander De Rycke in zijn "Houdt Het Voor Bekeken" show zegt: Vroeger waren talentenshows een event, nu is dat vrijdagavond. En de nieuwste trend is nu blijkbaar om mensen met miserie op tv te brengen. Want niets leuker om uw werkdag af te sluiten met een programma van een uur waar mensen te horen krijgen dat ze dood gaan, mensen die bijna dood zijn of volledig in de miserie zitten. De zenders hier vissen steeds op hetzelfde moment uit dezelfde poel met 5 formats. Ik vraag me soms nog altijd af waarom ik nog een digicorder heb. Buiten het nieuws en Champions League kijk ik eigenlijk niets meer qua traditionele tv. Alles via streaming of eigen media.

Ik mis het hoegenaamd niet om afhankelijk te zijn van kabeltelevisie om iets te kunnen kijken. Okay, je hebt misschien niet meer het "oh leuk, ze zenden die film uit" maar daar staat wel tegenover dat als ik wil ik binnen de minuut een blockbuster naar keuze aan het kijken ben. En dat is toch wel een genot, vooral nu tijdens deze pandemie, of zelfs als het eens een zondag is waar het van 's ochtends tot 's avonds buiten aan het gieten is. En uiteindelijk kan ik nu nog steeds uitkijken naar iets. Ik heb een jaar uitgekeken naar Avengers Endgame, ik kijk al maanden uit naar Godzilla vs Kong, etc. Hetzelfde met muziek, over laatst schoot er nog eens een nummer in mijn hoofd waar ik vroeger vaak naar luisterde en al jaren niet meer gehoord had. Het is toch geweldig om dat meteen te kunnen vinden ipv te hopen dat je ooit in een ver verleden de cd hebt gekocht waar dat nummer op staat.

En online shoppen is al helemaal de max. Gedaan met uw vrije zaterdagnamiddag op te offeren om naar de winkel te rijden om er dan achter te komen dat een product niet in voorraad is en je nog 3 andere winkels kan bezoeken vooraleer je het vindt. Nu is dat snel online kijken, een paar winkels vergelijken, bestellen en een dag later wordt het aan mijn deur geleverd. Buiten eten koop ik nog vrij weinig in fysieke winkels net omwille van alle voordelen. Gedaan met irritante verkoopsters die u 5 keer komen vragen "Kan je het vinden meneer?", of een tv gaan kopen die dan toch niet in voorraad blijkt maar "geen paniek meneer, wij kunnen deze binnen 2 weken hier in onze winkel hebben".

Maar ik ben dan wel een stuk jonger dan u (32) en dus echt van de generatie die is opgegroeid meet heel die boom van online shoppen en de digitale beweging.
 
Laatst bewerkt:
Yup, ik kan soms ook een half uur verdoen met te kiezen welke film ik ga zien.

Destijds was je gewoon blij met wat op tv kwam. Je keek naar zaken uit.
Had je iets opgenomen, bekeek je het wel eens meermaals.

Nu is het een overaanbod, je hebt geen doel meer.
 
Het is meer instant gratification tegenover het uitkijken naar dingen vroeger, en ook vraag en aanbod denk ik. Als kind weet ik nog dat "de" film op vrijdagavond (denk ik) een event was. Dat was waarschijnlijk vaak gewoon brol maar dat was het dan.

Nu is er zo'n gigantisch aanbod dat je het niet meer op je (mag) laten afkomen. Ik merk dat heel erg als mijn vrouw een film wil zien, de zoektocht begint dan, en ik moet me inhouden om niet meteen alle reviews en direct het hele plot te lezen om te weten of het me aanstaat. De digitale tv is hier buitengegooid omdat we enkel streamen dus nu zijn we helemaal zelf verantwoordelijk voor onze keuze van entertainment.

Overigens, ik zou dat opentrekken naar het hele leven, carrière en relaties: we hebben meer mogelijkheden dan vroeger en weten het. Worden we daar gelukkiger van?
 
Laatst bewerkt:
Pink floyd zong het al op hun album The Wall: I got thirteen channels of shit on the T.V. to choose from. (Nobody Home)
Dat is van eind jaren 70, dus wij mogen nog van geluk spreken dat we er enkele decennia van gespaard zijn gebleven.

Persoonlijk kijk ik amper tv. Ik game en bekijk gameplay van anderen. Als ik al eens een film wil bekijken, surf ik naar vtm go. En that's it.
Altijd beperkt tot een aantal films.
De meuk van feel bad programma's, talentenshows en jan en alleman die geinterviewd worden laat ik helemaal links liggen (mijn vrouw kijkt er echter graag naar).

@OP: zoek u een hobby voor thuis. Lees boeken, doe modelbouw, puzzel, ... en laat de tv gewoon uit. En kijk bijv. enkel in het weekend of zo.
Je kan aan het begin van de week ook de programmatie al doornemen en daar selecteren wanneer het de moeite is om tv te kijken. Enkel dan zet je de tv op of neem je het op voor in het weekend.
 
Pink floyd zong het al op hun album The Wall: I got thirteen channels of shit on the T.V. to choose from. (Nobody Home)
Dat is van eind jaren 70, dus wij mogen nog van geluk spreken dat we er enkele decennia van gespaard zijn gebleven.

Persoonlijk kijk ik amper tv. Ik game en bekijk gameplay van anderen. Als ik al eens een film wil bekijken, surf ik naar vtm go. En that's it.
Altijd beperkt tot een aantal films.
De meuk van feel bad programma's, talentenshows en jan en alleman die geinterviewd worden laat ik helemaal links liggen (mijn vrouw kijkt er echter graag naar).

@OP: zoek u een hobby voor thuis. Lees boeken, doe modelbouw, puzzel, ... en laat de tv gewoon uit. En kijk bijv. enkel in het weekend of zo.
Je kan aan het begin van de week ook de programmatie al doornemen en daar selecteren wanneer het de moeite is om tv te kijken. Enkel dan zet je de tv op of neem je het op voor in het weekend.
Ik probeer mijn oude hobby van modelbouw terug op te pikken. Maar ook daar zelfde gevoel, vroeger reed ik het halve land door naar speciaalzaken om een specifieke tank of vliegtuig te vinden. Tegenwoordig vind ik de meest unieke tanks in vijf seconden, wat alweer afbreuk doet aan mijn plezier...
 
Ik kan ook lang scrollen in Streamz of Netflix voor ik iets opzet. Soms zet ik de TV gewoon uit of geef ik het kaske aan mijn vrouw en neem dan gewoon een boek vast. Het feit dat je haast alles in een handomdraai kan zien is een ongelofelijke luxe, maar het maakt TV kijken nog meer dan anders een activiteit die bedoeld is om je dode uren mee op te vullen. Ik kan de purist uithangen en enkel kijken naar meerwaardeprogramma's, maar dat hou je niet vol.

Wat boeken betreft vind ik het leukste nog altijd om tweedehandswinkels af te schuimen en lukraak die ene parel te vinden waar je al lang naar op zoek was.
 
Hier in België werken de tv zenders dat fenomeen nog wat in de helft door 5 verschillende NCIS versies en 10 verschillende CSI series uit te zenden. En uiteraard de 101 verschillende talentenshows.
+ dezelfde films die ze jarenlang in herhaling uitzenden, met de occasionele 'blockbuster in primeur' en 'het meesterwerk van...'
En Kerstmis lijkt elk jaar stil te staan qua films (Die Hard; Miracle on 34st street; Home Alone).

Zou de (oudere) medemens met verstand simpelweg niet verzadigd zijn en eenmaal dat besef er is, de hamer even op je schedel klopt?
Mijn vader had zijn klop ook in zijn veertiger-jaren. Geen idee of hij een depressie had, maar hij werd wel loom en geraakte geërgerd aan vele zaken door de dagelijkse sleur en geen nieuwe prikkels meer te ontvangen.
 
Ja, en neen.

Er zijn tegenwoordig ook maar amper goede tv programma's meer (documentaires, series, films, quizzen,...). Wat wil zeggen dat je nu gewoon door veel grotere hoeveelheden bagger moet ploegen eer je iets kunt vinden dat het kijken waard is. "Regionale Netflix" is daar ook eentje van, met veel shows die op Netflix US wel staan, maar Netflix België niet.
 
Ik kijk al jaren eigenlijk geen TV meer.

Je kan op YouTube alles vinden wat je zou willen zien.
 
Je moet inderdaad meer zoeken naar dingen die jou interesseren op Netflix, Streamz, Spotify etc., maar langs de andere kant heb ik zo al heel veel goede buitenlandse (meestal Scandinavische) series gevonden en bekeken die ik anders nooit een kans had gegeven.

Tegenwoordig kan je makkelijk een serie of liedje starten om te testen. Is het goed? Super! Is het niet goed? Jammer, maar we zoeken even verder. Als je vroeger iets kocht wat slecht bleek te zijn, zat je daar met je aankoop.
 
Zou de (oudere) medemens met verstand simpelweg niet verzadigd zijn en eenmaal dat besef er is, de hamer even op je schedel klopt?
Mijn vader had zijn klop ook in zijn veertiger-jaren. Geen idee of hij een depressie had, maar hij werd wel loom en geraakte geërgerd aan vele zaken door de dagelijkse sleur en geen nieuwe prikkels meer te ontvangen.

Ik voel me nu wel al een dikke tien jaar 'verzadigd', maar ik mis een beetje het effect van de dingen op mij te laten afkomen in plaats van te moeten ploeteren door allerlei rommel om tot iets boeiends uit te komen.
 
Ik probeer mijn oude hobby van modelbouw terug op te pikken. Maar ook daar zelfde gevoel, vroeger reed ik het halve land door naar speciaalzaken om een specifieke tank of vliegtuig te vinden. Tegenwoordig vind ik de meest unieke tanks in vijf seconden, wat alweer afbreuk doet aan mijn plezier...
Internet een tijdje vaarwel wensen? Of geen zaken der interesse meer opzoeken op het net?
Ben absoluut geen goede persoon om raad te geven op maat, maar praten met iemand begripvol kan (hangt van persoon tot persoon af) helpen.
Had zelf ooit eens een 'krak' op een moment en eventjes alles losgooien bij een psycholoog deed wonderen.
 
Internet een tijdje vaarwel wensen? Of geen zaken der interesse meer opzoeken op het net?
Ben absoluut geen goede persoon om raad te geven op maat, maar praten met iemand begripvol kan (hangt van persoon tot persoon af) helpen.
Had zelf ooit eens een 'krak' op een moment en eventjes alles losgooien bij een psycholoog deed wonderen.
Ik heb geen persoonlijke/psychologische issues hoor. Initieel punt van de topic is dat een overaanbod tot inflatie leidt bij mij.
 
Dat is een klassieker in de (economische) psychologie: the jam experiment.


If you’re not familiar with the original Jam Study, it’s here. Basically, the study, which was conducted at upscale Bay-area supermarket Draeger’s Market by psychologists Sheena Iyengar and Mark Lepper, found that consumers were 10 times more likely to purchase jam on display when the number of jams available was reduced from 24 to 6. Less choice, more sales. More choice, fewer sales. Weird, huh?

This phenomenon, replicated in a variety of product categories from chocolate to financial services to speed dating, has come to be known as ‘Choice Overload’ or the ‘Paradox of Choice‘. It’s a paradox because rationally speaking the more choice you offer your customers, the more sales you should make simply because you’ll be satisfying more needs better. But research has showed that choice actually can be demotivating and get in the way of sales. Why?

Psychologically, the Paradox of Choice is not so much of a paradox because the more options you give people, the more time and effort they have to invest in making a choice – something they may not be prepared to do. Moreover, giving people a smorgasbord of options puts a psychological burden on them because what you are actually doing is giving them more opportunity to make the wrong choice, regret it and blame themselves.


Er zijn heel wat effecten die tegelijk spelen. Als alles beschikbaar is, moet je meer moeite doen om een keuze te maken. Bovendien kan je het gevoel hebben "Is er geen betere keuze dan dit?". Ook valt het verlangen weg als je weet dat alles binnen handbereik is. En de onverwachte meevaller (liedje dat toevallig op de radio komt) is altijd leuker dan hetzelfde liedje op Spotify op te zoeken.

Het is inderdaad een heel vervelend fenomeen en eentje dat moeilijk te counteren valt. Ik merk bij mezelf dat mijn voldoening verschuift naar anticipatie op iets in de toekomst. Een reis plannen, een businessdeal voorbereiden, ... levert meer plezier op dan het moment zelf. Dat, en de spontane momenten.
 
Je moet inderdaad meer zoeken naar dingen die jou interesseren op Netflix, Streamz, Spotify etc., maar langs de andere kant heb ik zo al heel veel goede buitenlandse (meestal Scandinavische) series gevonden en bekeken die ik anders nooit een kans had gegeven.

Tegenwoordig kan je makkelijk een serie of liedje starten om te testen. Is het goed? Super! Is het niet goed? Jammer, maar we zoeken even verder. Als je vroeger iets kocht wat slecht bleek te zijn, zat je daar met je aankoop.
Vroeger om de zoveel maand een nieuw spelletje mogen kopen, na eerst de ouders uren lang de oren van de kop gezeurd te hebben.
Vol verwachting naar huis waarna bleek dat het ofwel veel te moeilijk, absolute bagger, teveel tekst in het Engels waardoor je als 8-jarig broekventje geen flauw idee had wat je moest doen, je PC het niet aankon, of gewoon niet leuk was. Oh de teleurstelling. :headshake:
 
Ik heb geen persoonlijke/psychologische issues hoor. Initieel punt van de topic is dat een overaanbod tot inflatie leidt bij mij.
Mijn excuses. Ik liet me teveel meegaan naar de rand :).
Dat is een klassieker in de (economische) psychologie: the jam experiment.
Weerom verbaast het me dat er voor dit een experiment werd opgezet en / of er een theorie voor is.
Het museum der psychologie blijft uitbreiden.
 

Zeer interessant om eens te bekijken.

En ja, ik kijk al jaren geen netflix meer, ik heb de account nog maar gewoon. Teveel keuze, nooit iets dat interessant lijkt en in realiteit kom ik er dus gewoonweg niet op.

Qua muziek heb ik mezelf gedwongen om niet de hitjes altijd gaan op te zoeken. Je kan zeer makkelijk een playlist maken van alle hitjes die je goed vind maar dan leer je in mijn ogen feitelijk niet artiesten te waarderen. Dat is gewoon bij sommige een momentopname van een commerciële zender. Ik dwing mij om als ik iets vind meteen het hele album erbij te nemen. En dit gaat voor mij zeer goed, ik heb dan ook zo van die trekjes waar ik één CD de hele week kan spelen en één track een uur lang repeaten.

Nu ik moet zeggen dat ik zeer tevreden ben van het Spotify algoritme, dit werkt voor mij echt zeer goed. Youtube, da's een ander verhaal.
 
Laatst bewerkt:
Ik zie de evolutie van uw eigen content kiezen zonder dat het voorgekauwd voor u in uw strot wordt geramd als een positief iets. Ons tv-abonnement hebben we dan ook jaren geleden permanent buitengezwierd. Ik heb 0,0 behoefte aan 20 reclameblokken tussen mijn films/series of bv. de gesubsidieerde communisten/graaiers van de VRT die hun selectief links nieuwsaanbod/gedachtengoed aan de man proberen te brengen.
Als ik iets download/stream en het staat mij niet aan, sluit ik dat af en zet ik iets anders op. Simpel. Met een gewoon tv-abonnement heb je die keuze niet. Dan zijt ge verplicht om op Martine Tanghe haar smoel te kijken (kzeg nu maar iets).

En iets wat ik hierboven las klopt inderdaad. Ik heb al zoveel goeie films en series bekeken die op gewone tv-zenders nooit zouden uitgezonden worden.
 
Terug
Bovenaan