Maar dat kun je nooit op individuele basis aantonen, en het is ook niet zo dat je een individu als racistisch moet bestempelen omdat die zich in een individuele zaak 'beter voelt' bij een kandidaat met naam 'Erik' dan 'Ali'.
Hoe dan ook, als ik nadenk over hoe we hier enigzins over kunnen discussieren - zonder naast elkaar te praten - denk ik dat we het moeten hebben over wat institutioneel/structureel racisme; is omdat daar veel onenigheid over bestaat.
Als ik mijn denkwijze hierop moet samenvatten, komt het neer op "De meeste mensen deugen en hebben absoluut geen kwade wil, maar racisme is een systeem dat in onze maatschappij ingebakken zit". Dat racisme 'institutioneel' is wil hoofdzakelijk niet zeggen dat er letterlijke instituties zijn (de politie, het gerecht) die doelbewust een strategie hanteren om te discrimineren. De term 'institutioneel' lijkt me eerder een middel om het te hebben over allerlei geschreven en ongeschreven regels, gewoontes, taal, wetten, die racisme en discriminatie in de hand werken en waar we dus gezamenlijk aan kunnen werken om de maatschappij inclusiever te maken. Een voorbeeld: Een belangrijke 'structuur' in onze maatschappij is het concept van het woord'moslim'. Het woord 'moslim' dat in onze taal bestaat staat niet gelijk aan het effectieve, in de wereld bestaande aanhanger van het islamgeloof, maar is een geladen term waar wij veel betekenis aan geven dat eigenlijk losstaat van de realiteit. Doordat wij aan dat woord 'moslim' heel veel negatieve zaken vasthangen (crimineel, terrorist, fundamentalist, arm, werkloos) ontstaat er discriminatie en racisme. Individuele moslims die echt bestaan in onze fysieke werkelijkheid hebben misschien zeer weinig te maken met onze geïnternaliseerde structuur 'de moslim', maar ondervinden daar wel de nadelen van.
Als wij dus spreken over het aanpakken van institutioneel racisme, hebben we het over alle mogelijke manier waarmee we die structuren kunnen bestrijden, in plaats van dat we het hebben over het aanpakken van individuele racisten. De focus wordt gelegd bij de wortels van het probleem, niet bij de uiting ervan door individuen.
Het vanzelfsprekende tegenargument daartegen is natuurlijk dat de daden van individuele moslims zelf zorgen voor het ontstaan van die 'structuur' en dat het niet aan 'ons' is om die structuren, en dus ons denken, aan te passen. En dat is waarschijnlijk het punt waarop we een echte inhoudelijke tegenstelling en discussie kunnen vormen.
Om maar te zeggen: Mensen discrimineren op basis van hun naam is volgens mij zeer duidelijk het resultaat van een onderliggende structuur in onze maatschappij.