De Vlaamse film Ritueel, geregisseerd door Hans Herbots, is gebaseerd op het boek Rituals van Mo Hayder. In 2014 verfilmde Hans Herbots reeds een werk van deze Britse misdaadschrijfster. In De Behandeling konden we kennismaken met rechercheur Nick Cafmeyer (Geert Van Rampelberg) en ook nu keert deze speurder terug. In deze film echter niet in de hoofdrol, want die is voor politieduikster Kiki (Marie Vinck). Ondanks dat het boek van een Engelse auteur is, is het scenario door Carl Joos (De Behandeling, The Broken Circle Breakdown, De zaak Alzheimer, …) zo bewerkt dat het een resoluut Belgisch verhaal is.
Kiki komt uit een duikersfamilie en haar ouders hebben nauwe banden met Afrika. Tijdens een duikavontuur met haar familie in het Boesmansgat (Noord-Kaap, Zuid-Afrika) loopt alles mis: Kiki overleeft deze duik amper en ook haar broer ontsnapt ternauwernood. Kiki hervat haar werk als politieduiker, maar wordt nog jarenlang achtervolgd door het trauma van wat er zich toen afspeelde.
Lijken, drugs en afgehakte handen
Tijdens een forensische duik in een Brussel kanaal, duikt Kiki een afgehakt hand op. Rechercheur Cafmeyer denkt aan een afrekening in het drugsmilieu, maar Kiki legt de link met een bedrijf – gevestigd aan het kanaal – dat rijk geworden is op de kap van de Congolese bevolking.
Afgehakte handen waren een gruwelijke realiteit in de Congo-Vrijstaat van 1885 tot 1908. Door de productie van onder meer auto’s – en dus ook autobanden – groeide de vraag naar rubber en namen ook de wantoestanden toe. Voor de ontginning en het transport van latex, dat gewonnen wordt uit rubberlianen die veelvuldig voorkomen in het Congolese regenwoud, was veel mankracht nodig en elk dorp kreeg een quotum opgelegd. Inwoners van dorpen die onvoldoende latex leverden, werden met de dood gestraft. De soldaten moesten de rechterhand van hun slachtoffer afhakken en meebrengen als bewijs. In ruil voor hun leven, lieten ook levende mensen hun hand afhakken.
De druk binnen het politiekantoor zorgt ervoor dat Cafmeyer twijfelt aan Kiki’s vermoedens, maar toch onderzoekt hij deze piste. Ondertussen blijkt een drugsafrekening ook plausibel wanneer men ontdekt van wie de afgehakte hand is. Wat volgt zijn spannende complotten, achtervolgingen, misleiding en bedrog.
Plek van de misdaad
Mo Hayder, pseudoniem van Beatrice Clare Dunkel, werd bekend met haar debuut Birdman. Ze schuwde het schrijven over expliciet geweld niet en dat werd dan ook haar handelsmerk. Birdman was het eerste boek van een zevendelige serie rond rechercheur Jack Caffery (Nick Cafmeyer). Hayder overleed in juli 2021 ten gevolge van ALS, wat meteen ook het einde betekent voor de verhalen rond haar hoofdpersonage.
De verhaallijnen volgen elkaar snel op, maar vallen als een puzzel in elkaar. Het hoogtepunt van deze film is dan ook de ontknoping; je weet dat alles met elkaar verbonden is, maar je ziet het geheel pas op het einde. Zoals in elke goede misdaadfilm is vertrouwen niet altijd wat het lijkt, een wankel evenwicht tussen goed en kwaad. Herbots kiest voor donkere, grauwe beelden, een mistroostig landschap dat perfect aansluit bij de sfeer van de film. Het acteerwerk is wisselend – persoonlijk vond ik sommige bijrolacteurs niet altijd even sterk. De acteerprestaties van de hoofdcast zijn echter subliem.
Kiki komt uit een duikersfamilie en haar ouders hebben nauwe banden met Afrika. Tijdens een duikavontuur met haar familie in het Boesmansgat (Noord-Kaap, Zuid-Afrika) loopt alles mis: Kiki overleeft deze duik amper en ook haar broer ontsnapt ternauwernood. Kiki hervat haar werk als politieduiker, maar wordt nog jarenlang achtervolgd door het trauma van wat er zich toen afspeelde.
Lijken, drugs en afgehakte handen
Tijdens een forensische duik in een Brussel kanaal, duikt Kiki een afgehakt hand op. Rechercheur Cafmeyer denkt aan een afrekening in het drugsmilieu, maar Kiki legt de link met een bedrijf – gevestigd aan het kanaal – dat rijk geworden is op de kap van de Congolese bevolking.
Afgehakte handen waren een gruwelijke realiteit in de Congo-Vrijstaat van 1885 tot 1908. Door de productie van onder meer auto’s – en dus ook autobanden – groeide de vraag naar rubber en namen ook de wantoestanden toe. Voor de ontginning en het transport van latex, dat gewonnen wordt uit rubberlianen die veelvuldig voorkomen in het Congolese regenwoud, was veel mankracht nodig en elk dorp kreeg een quotum opgelegd. Inwoners van dorpen die onvoldoende latex leverden, werden met de dood gestraft. De soldaten moesten de rechterhand van hun slachtoffer afhakken en meebrengen als bewijs. In ruil voor hun leven, lieten ook levende mensen hun hand afhakken.
De druk binnen het politiekantoor zorgt ervoor dat Cafmeyer twijfelt aan Kiki’s vermoedens, maar toch onderzoekt hij deze piste. Ondertussen blijkt een drugsafrekening ook plausibel wanneer men ontdekt van wie de afgehakte hand is. Wat volgt zijn spannende complotten, achtervolgingen, misleiding en bedrog.
Plek van de misdaad
Mo Hayder, pseudoniem van Beatrice Clare Dunkel, werd bekend met haar debuut Birdman. Ze schuwde het schrijven over expliciet geweld niet en dat werd dan ook haar handelsmerk. Birdman was het eerste boek van een zevendelige serie rond rechercheur Jack Caffery (Nick Cafmeyer). Hayder overleed in juli 2021 ten gevolge van ALS, wat meteen ook het einde betekent voor de verhalen rond haar hoofdpersonage.
Vertrouwen is een wankel evenwicht.
De verhaallijnen volgen elkaar snel op, maar vallen als een puzzel in elkaar. Het hoogtepunt van deze film is dan ook de ontknoping; je weet dat alles met elkaar verbonden is, maar je ziet het geheel pas op het einde. Zoals in elke goede misdaadfilm is vertrouwen niet altijd wat het lijkt, een wankel evenwicht tussen goed en kwaad. Herbots kiest voor donkere, grauwe beelden, een mistroostig landschap dat perfect aansluit bij de sfeer van de film. Het acteerwerk is wisselend – persoonlijk vond ik sommige bijrolacteurs niet altijd even sterk. De acteerprestaties van de hoofdcast zijn echter subliem.
Conclusie
Ritueel opent met prachtige onderwaterbeelden van Boesmansgat in Zuid-Afrika. De film is al vanaf de eerste scène indrukwekkend en na enkele minuten word je al volop in de actie ondergedompeld. Ritueel is een donker verhaal met tragedies waar mensen werkelijk lijden, er weinig hoop is en veel misdaad. Het verhaal heeft een goed tempo, onverwachte wendingen en een verrassende ontknoping. Dit was zeker één van de betere misdaadfilms die ik in tijden heb gezien. Mijn verwachtingen voor Vlaamse films liggen doorgaans lager en zijn ze vooral geschikt voor het kleine scherm, maar deze is zeker de moeite waard om in de bioscoop te gaan kijken. Enig minpunt zijn de soms te donker gefilmde scènes waarin nauwelijks silhouetten te herkennen zijn.
Pro
- Goede regie
- Aangrijpend
- Sterk verhaal
Con
- Sommige scènes te donker
8
Over deze film
Beschikbaar vanaf
7 september 2022
Genre
- Misdaad
- Thriller
Speelduur
120 minuten
Regie
Hans Herbots
Cast
Marie Vinck, Geert Van Rampelberg, Eriq Ebouaney, Lukas Bulteel, Babetida Sadjo, Line Pillet, ...
Uitgever
Eyeworks Film
