Avondland
Legacy Member
(Cultureel) racisme zit dieper dan we denken | MO*
De laatste tijd zie ik, naar aanleiding van de graffiti op de muur van een VRT-journalist, meer en meer opiniestukken opduiken die op de bal willen slagen, maar er vaak naast slagen. Zoals bovenstaand stuk.
Ik wil niet ontkennen dat racisme en stereotypes door en door zitten ingebakken in onze samenleving, misschien zelfs in die mate dat ik het betwijfel of ze er ooit helemaal uit gaan geraken. We zitten in België inderdaad niet met een onschuldig verleden: de koloniale denkbeelden hebben hun sporen nagelaten en in de manier waarop Zwarte Piet wordt afgebeeld zie je een mooi voorbeeld van een relict van een 19de eeuws koloniaal denkbeeld.
Aan de andere kant wordt de vinger wel heel eenzijdig gewezen naar het Westen. Moeten wij naar onszelf kijken? Ongetwijfeld! Dat geldt trouwens voor iedereen. Woorden zijn nooit neutraal en bergen een hele wereld in zich. Ieder begrip is geladen. Als ik iets heb geleerd van mijn studies filosofie is dat er geen neutrale grond bestaat van waaruit men een oordeel velt. Ook neutrale geachte wetenschappers zullen altijd vanuit een welbepaalde positie hun oordelen vellen: een universele wetenschap bestaat niet, zij is altijd onderdeel van een altijd wisselend paradigma. Objectiviteit en neutraliteit zijn kwaadaardige fetisjen van een ouderwets denkbeeld.
Om de draad niet kwijt te geraken, vraag ik me af of de columniste boven niet blind was voor het racisme in Zuid-Amerika. Andere columnisten hebben misschien eenzelfde ervaring gehad toen ze terug uit Afrika kwamen, maar is dat geen verschrikkelijke broeihaard van etnisch geweld en raciale haat?
Ik meen dat men zeker niet mag negeren welke denkbeelden bestaan, hoewel het occasionele omaatje die iets "aan de negerkes" wil geven nu niet bepaald een tweede Hitler is. Alleen krijg ik de kriebels van een iets te overijverige wereldverbeteraar die ons keihard een spiegel voorhoudt, maar dan vergeet hetzelfde te doen voor de andere helft van de wereld. Niet alleen de bange blanke mens is schuldig aan racisme, maar ook de bange zwarte mens of de bange gele mens.
De laatste tijd zie ik, naar aanleiding van de graffiti op de muur van een VRT-journalist, meer en meer opiniestukken opduiken die op de bal willen slagen, maar er vaak naast slagen. Zoals bovenstaand stuk.
Ik wil niet ontkennen dat racisme en stereotypes door en door zitten ingebakken in onze samenleving, misschien zelfs in die mate dat ik het betwijfel of ze er ooit helemaal uit gaan geraken. We zitten in België inderdaad niet met een onschuldig verleden: de koloniale denkbeelden hebben hun sporen nagelaten en in de manier waarop Zwarte Piet wordt afgebeeld zie je een mooi voorbeeld van een relict van een 19de eeuws koloniaal denkbeeld.
Aan de andere kant wordt de vinger wel heel eenzijdig gewezen naar het Westen. Moeten wij naar onszelf kijken? Ongetwijfeld! Dat geldt trouwens voor iedereen. Woorden zijn nooit neutraal en bergen een hele wereld in zich. Ieder begrip is geladen. Als ik iets heb geleerd van mijn studies filosofie is dat er geen neutrale grond bestaat van waaruit men een oordeel velt. Ook neutrale geachte wetenschappers zullen altijd vanuit een welbepaalde positie hun oordelen vellen: een universele wetenschap bestaat niet, zij is altijd onderdeel van een altijd wisselend paradigma. Objectiviteit en neutraliteit zijn kwaadaardige fetisjen van een ouderwets denkbeeld.
Om de draad niet kwijt te geraken, vraag ik me af of de columniste boven niet blind was voor het racisme in Zuid-Amerika. Andere columnisten hebben misschien eenzelfde ervaring gehad toen ze terug uit Afrika kwamen, maar is dat geen verschrikkelijke broeihaard van etnisch geweld en raciale haat?
Ik meen dat men zeker niet mag negeren welke denkbeelden bestaan, hoewel het occasionele omaatje die iets "aan de negerkes" wil geven nu niet bepaald een tweede Hitler is. Alleen krijg ik de kriebels van een iets te overijverige wereldverbeteraar die ons keihard een spiegel voorhoudt, maar dan vergeet hetzelfde te doen voor de andere helft van de wereld. Niet alleen de bange blanke mens is schuldig aan racisme, maar ook de bange zwarte mens of de bange gele mens.