Retrogaming, in één woord dus, is een ‘ding’. Er zijn vijftig lange jaren verstreken sinds Pong zijn intrede maakte. Via deze virtuele ping pong raakte het concept “videospel” bij een breed publiek bekend. Sinds dat moment is er een evolutie geweest die je, qua snelheid, kan gaan vergelijken met die van het eerste vliegtuig tot de mens in de ruimte. De gamewereld is nu een miljardenindustrie, niet weg te denken en nog steeds constant op zoek naar nieuw, ander en beter. Bij retrogaming gaat men net terug gaat in de tijd, door consoles en spellen uit stoffigere tijden te verzamelen. Ook dit is een markt waar soms enorme bedragen over (of onder) de toonbank gaan. Het is al even een vaste categorie onder vintage verkopers (nog geen antiek, mentaal zijn we daar nog niet klaar voor … maar dat zal nog wel komen). Het mag dan ook niet verwonderen dat games in retrostijl en heruitgaves van klassieke spellen vaak fel gesmaakt worden.
Atari, dat ons die eerste Pong schonk, brengt met Atari 50 een feestelijk overzicht van hun vijftig eerste jaren in de wereld van videogames. Het spel is beschikbaar voor Nintendo Switch, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One en – waar ik het op gespeeld heb - pc.
Een halve eeuw gaming
Geef toe, als je het zo bekijkt is het toch wel indrukwekkend: vijftig jaar, een halve eeuw al zijn mensen serieus bezig met gamen. Atari zal voor altijd gekend staan als een pionier binnen de industrie. Er is zelfs een LEGO-set van een Atari console, een mooie eer voor een bedrijf dat veel mensen voor het eerst liet kennismaken met een videospel. Het Japanse bordspel Go is gekend als een van de moeilijkste spellen om onder de knie te krijgen. In datzelfde spel komt de term atari voor, wat zoveel wil zeggen als ‘je doel halen’ of, binnen de context van Go, het binnenrijven van één of meerdere stenen van je tegenstander. Geen slechte naam voor een gaming onderneming.
In 1972 kregen we dus Pong en tegen 1975 kwam Atari met hun eerste console, Video Computer System of VCS genaamd. Je kon er maar liefst vier spellen op spelen, een kleine revolutie in de wereld van home entertainment. Nog voor de VCS voor het eerst de deur uitging, werd er al druk gewerkt aan een opvolger. Tegen de vroege jaren tachtig was er al een game bibliotheek met 2600 titels: booming business, dus. Helaas waren erg veel van die titels repetitief, slecht gemaakt en speelden ze in op zaken waar toen het gemakkelijkst geld mee te rapen was (tie-ins met films bijvoorbeeld). De consument bleef dit niet dulden: tussen 1983 en 1985 waren veel mensen de slechte games en onbetrouwbare consoles beu en lag de nieuwe hype bij de persoonlijke thuiscomputer. Atari ging wel nog verder met het ontwikkelen van spelsystemen, maar boekte de grootste winsten toch met het maken van content. Tegen de jaren negentig werd het bedrijf herdoopt tot ‘Atari Games’, met volledige focus op het ontwikkelen van video- en arcadespellen. Sindsdien is de geschiedenis van rechtszaken en overnames rondom Atari een kluwen om U tegen te zeggen. In de laatste jaren is er zelfs een Atari cryptomunt gekomen, en er liggen plannen op tafel om Atari hotels te bouwen. De woorden ‘schoenmaker’ en ‘leest’ schieten te binnen.
It really kickstarted Silicon Valley
Atari heeft een illustere (en complexe) geschiedenis. Voor hun vijftigjarige bestaan hebben ze dan ook alles in de strijd gegooid om een super ervaring aan te bieden. In Atari 50 krijgt de speler een tijdslijn van het merk én een uitgebreide collectie klassieke games per originele console. De tijdslijn is ingedeeld in een aantal verschillende subs (Arcade Origins, Birth of the Console, Highs and Lows, The Dawn of PC’s en The 1990s and Beyond) en daarin kunnen we dan dus de geschiedenis gaan doorwandelen. Het moet gezegd zijn, de tijdslijn is erg mooi gemaakt en heel uitgebreid. Op hapklare wijze wandelt de speler door vijftig jaar aan mijlpalen. Vanaf het allerprilste begin - toen het bedrijf nog Syzygy heette - krijg je echt backstage toegang tot de geschiedenis: nooit voordien geziene foto’s, reclamefolders (inclusief producten die geen succes waren, zoals Puppy Pong voor de wachtzaal van pediaters) en video’s met allerhande info en verhalen van wie er indertijd (en vandaag de dag) bij was. Zelfs het van nabij inspecteren van bepaalde innoverende ontwerpen zoals de joystick is mogelijk. De - slechts kort gebruikte - joystick die een vrouwenborst moest voorstellen, zit daar wel niet bij, wat jammer is. De manier waarop dit in elkaar zit, is schitterend gevonden: er is super veel informatie, maar steeds in behapbaar formaat, kleurrijk, en boordevol met zaken die we nog nooit gehoord of gezien hebben. Zelfs de vraag / geruchtenmolen over drugs en excessen komt aan bod. De tijdslijn is trouwens een game op zichzelf! Neem de tijd om alles te bekijken en ontdek speelbare minigames, trailers, en zelfs de volledige originele code voor een game. Alle genomen moeite levert een beloning op.
De speler kan met één klik wisselen tussen de documentaire portie en de spellenbibliotheek … en wát een bibliotheek krijgen we!
Meer dan 100 games. Zoals ik al zei: wát een bibliotheek. Natuurlijk heeft Atari een gigantische catalogus en kan je altijd wel iets vinden om te zeggen ‘ja, maar wat met …’. Desalniettemin brengen ze hier toch een prachtige doorsnede van wat ze door de jaren heen aangeboden hebben. De onderverdeling is per platform gedaan, maar begint wel met Atari Reimagined. Dit zijn games die qua graphics speciaal voor het jubileum onder handen zijn genomen (Haunted Houses is nu een schattige/grappige 3D platformer), of die in eerste instantie bijvoorbeeld handheld waren (Touch Me was een GameBoy avant la lettre met slechts één spelletje, het nabootsen van een patroon). Daarna gaan we het rijtje per platform af, startende met Arcade (die dus met munten te spelen waren in de zogenaamde arcade halls), over naar de eerste thuisconsole 2600, de 5200, 7800, Lynx, 800, om dan tot tenslotte bij de Jaguar te eindigen. Het geschiedenisgedeelte legt haarfijn uit wat elk platform inhield en welke vernieuwing het met zich meebracht. Niet elk van deze consoles was een groot succes (al was Lynx bijvoorbeeld een krachtigere handheld dan de GameBoy, voorgaande teleurstellende hardware zorgde voor zwakke verkoopscijfers) - en de speler krijgt op het scherm precies dezelfde ervaring als op een originele Atari.
Time to recalibrate
Pong zit hier uiteraard ook tussen. Met schaamrood op de wangen moet ik bekennen dat ik negen op nul achterstond eer ik mee was met hoe het spel werkte, maar daarna zat ik met een tegenspeler die niet bewoog. Outsmarted by Pong: dat blijft tussen ons, mensen. Het enige minpunt van alle games in de bibliotheek is eigenlijk net dat: de besturing. Deze variëren per spel - wat op zich niet onlogisch is - maar ‘vooruit’ in spel A en in spel B kunnen twee verschillende knoppen zijn. Je moet een spel al starten eer je met de pauzeknop kan kiezen om de handleiding en de nodige knoppen te bekijken. In Sprint 8, een racer waar origineel in Arcade tot acht spelers aan konden meedoen, kloppen de controls via pc ook niet. Bij Warlords (een brick breaker in de middeleeuwen mét draak) is het niet op en neer, maar links en rechts. Kleine details en geen drama, maar het is toch altijd even zoeken.
Gaandeweg zie je hoe de games uitgebreider en ambitieuzer werden. Ruimtegevechten, oorlogje spelen, monsters verslaan, en sporten zoals boksen, football of basketball, de variatie is groot. Erg leuk detail is ook dat er vijf Atari Confidentials aanwezig zijn: games die je kan unlocken door op het juiste moment de juiste dingen te doen. In Haunted Houses kan je mits de correcte kamer te kiezen het spelletje Basic Math ontgrendelen. Zoals de titel doet vermoeden, moet je hier (relatief) eenvoudige wiskundige oefeningen oplossen. De andere vier moet u zelf gaan zoeken. Malibu Bikini Volleybal was dan weer één van de eerste om met babes aan de slag te gaan. Dit was er eentje voor de Lynx, dus krijgen we als scherm ook de handheld te zien. Samen met de typisch jaren negentig soundtrack is dit een van de games waar het nostalgisch gevoel echt hard binnenkomt, een zalige ervaring! Dat is dan weer een fijn element dat toont met hoeveel liefde deze collectie gemaakt is: de aandacht voor details is fantastisch. Food Fight kan je bijvoorbeeld spelen alsof je naar een ouderwetse televisie zit te kijken (je kan zelfs kiezen om het schermeffect aan te passen). Eigenlijk is dit zoveel meer dan een game collectie, dit is even goed als was het een dure special op Netflix. Hiermee heeft Atari zichzelf oprecht van een plaats in onze gameharten voor de komende vijftig jaar verzekerd.
Atari, dat ons die eerste Pong schonk, brengt met Atari 50 een feestelijk overzicht van hun vijftig eerste jaren in de wereld van videogames. Het spel is beschikbaar voor Nintendo Switch, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One en – waar ik het op gespeeld heb - pc.
Een halve eeuw gaming
Geef toe, als je het zo bekijkt is het toch wel indrukwekkend: vijftig jaar, een halve eeuw al zijn mensen serieus bezig met gamen. Atari zal voor altijd gekend staan als een pionier binnen de industrie. Er is zelfs een LEGO-set van een Atari console, een mooie eer voor een bedrijf dat veel mensen voor het eerst liet kennismaken met een videospel. Het Japanse bordspel Go is gekend als een van de moeilijkste spellen om onder de knie te krijgen. In datzelfde spel komt de term atari voor, wat zoveel wil zeggen als ‘je doel halen’ of, binnen de context van Go, het binnenrijven van één of meerdere stenen van je tegenstander. Geen slechte naam voor een gaming onderneming.
In 1972 kregen we dus Pong en tegen 1975 kwam Atari met hun eerste console, Video Computer System of VCS genaamd. Je kon er maar liefst vier spellen op spelen, een kleine revolutie in de wereld van home entertainment. Nog voor de VCS voor het eerst de deur uitging, werd er al druk gewerkt aan een opvolger. Tegen de vroege jaren tachtig was er al een game bibliotheek met 2600 titels: booming business, dus. Helaas waren erg veel van die titels repetitief, slecht gemaakt en speelden ze in op zaken waar toen het gemakkelijkst geld mee te rapen was (tie-ins met films bijvoorbeeld). De consument bleef dit niet dulden: tussen 1983 en 1985 waren veel mensen de slechte games en onbetrouwbare consoles beu en lag de nieuwe hype bij de persoonlijke thuiscomputer. Atari ging wel nog verder met het ontwikkelen van spelsystemen, maar boekte de grootste winsten toch met het maken van content. Tegen de jaren negentig werd het bedrijf herdoopt tot ‘Atari Games’, met volledige focus op het ontwikkelen van video- en arcadespellen. Sindsdien is de geschiedenis van rechtszaken en overnames rondom Atari een kluwen om U tegen te zeggen. In de laatste jaren is er zelfs een Atari cryptomunt gekomen, en er liggen plannen op tafel om Atari hotels te bouwen. De woorden ‘schoenmaker’ en ‘leest’ schieten te binnen.
It really kickstarted Silicon Valley
Atari heeft een illustere (en complexe) geschiedenis. Voor hun vijftigjarige bestaan hebben ze dan ook alles in de strijd gegooid om een super ervaring aan te bieden. In Atari 50 krijgt de speler een tijdslijn van het merk én een uitgebreide collectie klassieke games per originele console. De tijdslijn is ingedeeld in een aantal verschillende subs (Arcade Origins, Birth of the Console, Highs and Lows, The Dawn of PC’s en The 1990s and Beyond) en daarin kunnen we dan dus de geschiedenis gaan doorwandelen. Het moet gezegd zijn, de tijdslijn is erg mooi gemaakt en heel uitgebreid. Op hapklare wijze wandelt de speler door vijftig jaar aan mijlpalen. Vanaf het allerprilste begin - toen het bedrijf nog Syzygy heette - krijg je echt backstage toegang tot de geschiedenis: nooit voordien geziene foto’s, reclamefolders (inclusief producten die geen succes waren, zoals Puppy Pong voor de wachtzaal van pediaters) en video’s met allerhande info en verhalen van wie er indertijd (en vandaag de dag) bij was. Zelfs het van nabij inspecteren van bepaalde innoverende ontwerpen zoals de joystick is mogelijk. De - slechts kort gebruikte - joystick die een vrouwenborst moest voorstellen, zit daar wel niet bij, wat jammer is. De manier waarop dit in elkaar zit, is schitterend gevonden: er is super veel informatie, maar steeds in behapbaar formaat, kleurrijk, en boordevol met zaken die we nog nooit gehoord of gezien hebben. Zelfs de vraag / geruchtenmolen over drugs en excessen komt aan bod. De tijdslijn is trouwens een game op zichzelf! Neem de tijd om alles te bekijken en ontdek speelbare minigames, trailers, en zelfs de volledige originele code voor een game. Alle genomen moeite levert een beloning op.
De speler kan met één klik wisselen tussen de documentaire portie en de spellenbibliotheek … en wát een bibliotheek krijgen we!
De manier waarop dit in elkaar zit is schitterend gevonden
Meer dan 100 games. Zoals ik al zei: wát een bibliotheek. Natuurlijk heeft Atari een gigantische catalogus en kan je altijd wel iets vinden om te zeggen ‘ja, maar wat met …’. Desalniettemin brengen ze hier toch een prachtige doorsnede van wat ze door de jaren heen aangeboden hebben. De onderverdeling is per platform gedaan, maar begint wel met Atari Reimagined. Dit zijn games die qua graphics speciaal voor het jubileum onder handen zijn genomen (Haunted Houses is nu een schattige/grappige 3D platformer), of die in eerste instantie bijvoorbeeld handheld waren (Touch Me was een GameBoy avant la lettre met slechts één spelletje, het nabootsen van een patroon). Daarna gaan we het rijtje per platform af, startende met Arcade (die dus met munten te spelen waren in de zogenaamde arcade halls), over naar de eerste thuisconsole 2600, de 5200, 7800, Lynx, 800, om dan tot tenslotte bij de Jaguar te eindigen. Het geschiedenisgedeelte legt haarfijn uit wat elk platform inhield en welke vernieuwing het met zich meebracht. Niet elk van deze consoles was een groot succes (al was Lynx bijvoorbeeld een krachtigere handheld dan de GameBoy, voorgaande teleurstellende hardware zorgde voor zwakke verkoopscijfers) - en de speler krijgt op het scherm precies dezelfde ervaring als op een originele Atari.
Time to recalibrate
Pong zit hier uiteraard ook tussen. Met schaamrood op de wangen moet ik bekennen dat ik negen op nul achterstond eer ik mee was met hoe het spel werkte, maar daarna zat ik met een tegenspeler die niet bewoog. Outsmarted by Pong: dat blijft tussen ons, mensen. Het enige minpunt van alle games in de bibliotheek is eigenlijk net dat: de besturing. Deze variëren per spel - wat op zich niet onlogisch is - maar ‘vooruit’ in spel A en in spel B kunnen twee verschillende knoppen zijn. Je moet een spel al starten eer je met de pauzeknop kan kiezen om de handleiding en de nodige knoppen te bekijken. In Sprint 8, een racer waar origineel in Arcade tot acht spelers aan konden meedoen, kloppen de controls via pc ook niet. Bij Warlords (een brick breaker in de middeleeuwen mét draak) is het niet op en neer, maar links en rechts. Kleine details en geen drama, maar het is toch altijd even zoeken.
Outsmarted by Pong, dat blijft tussen ons, mensen
Gaandeweg zie je hoe de games uitgebreider en ambitieuzer werden. Ruimtegevechten, oorlogje spelen, monsters verslaan, en sporten zoals boksen, football of basketball, de variatie is groot. Erg leuk detail is ook dat er vijf Atari Confidentials aanwezig zijn: games die je kan unlocken door op het juiste moment de juiste dingen te doen. In Haunted Houses kan je mits de correcte kamer te kiezen het spelletje Basic Math ontgrendelen. Zoals de titel doet vermoeden, moet je hier (relatief) eenvoudige wiskundige oefeningen oplossen. De andere vier moet u zelf gaan zoeken. Malibu Bikini Volleybal was dan weer één van de eerste om met babes aan de slag te gaan. Dit was er eentje voor de Lynx, dus krijgen we als scherm ook de handheld te zien. Samen met de typisch jaren negentig soundtrack is dit een van de games waar het nostalgisch gevoel echt hard binnenkomt, een zalige ervaring! Dat is dan weer een fijn element dat toont met hoeveel liefde deze collectie gemaakt is: de aandacht voor details is fantastisch. Food Fight kan je bijvoorbeeld spelen alsof je naar een ouderwetse televisie zit te kijken (je kan zelfs kiezen om het schermeffect aan te passen). Eigenlijk is dit zoveel meer dan een game collectie, dit is even goed als was het een dure special op Netflix. Hiermee heeft Atari zichzelf oprecht van een plaats in onze gameharten voor de komende vijftig jaar verzekerd.
Conclusie
Natuurlijk kan niets het originele gevoel van een klassieke console vervangen, en het is inderdaad vaak even zoeken welke knoppen nodig zijn maar dit is toch een schot in de roos. Meer dan honderd games, een vat vol te ontdekken verborgen content en ongeziene interviews en er zit zó veel hart in deze collectie, home run Atari absoluut! Deze games zijn niet gesofisticeerd naar de standaarden van vandaag, dit gaat om nostalgie en zien hoe ver we gekomen zijn. Is het perfect? Nee. Doet dat er toe? Bijlange nie! Atari 50 zal zeker de lesboeken ingaan als een uitmuntend voorbeeld van hoe je een compilatie moet maken en kan niet anders dan nieuwe fans voor retrogaming te gaan maken.
Pro
- Met veel liefde gemaakt
- Een ton inhoud
- Veel verrassingen te ontdekken
Con
- Knoppen kloppen niet altijd met handleiding
9
Over
Beschikbaar vanaf
9 december 2022
Gespeeld op
- PC
Beschikbaar op
- Nintendo Switch
- PC
- PlayStation 4
- PlayStation 5
- Xbox One
- Xbox Series X|S
Genre
- Action
- Adventure
- Fighter
- Platformer
- Puzzle
- Racing
- Shooter
- Sport
- Strategy
- Survival
