Vrijheid van geloof? Vrijheid van meningsuiting? Denk je echt dat dit een universele waarde is? Vraag eens aan de Oeigoeren of aan andersgeaarden in een diep islamistisch land. Vrijheid van zelfbeschikking anders? Vraag eens aan alle jonge bruiden die uitgehuwelijkt worden of genitaal verminkt. Gaat van india tot afrika. Of wat met de moderne slavenhandel in Qatar?
Dat wij als westerling wensen dat het 'universele waarden' zijn wil in de verste verte niet zeggen dat 50% van de wereld deze waarden zelfs maar probeert te hanteren.
Dat zijn dan ook waarden die ik eerder categoriseer onder het tweede: waarden die zelfs in autochtoon Vlaanderen, laat staan in het ruimere Europa, niet "universeel" gedeeld worden. Vrijheid van geloof, van meningsuiting en van zelfbeschikking zijn nu net drie waarden die door de zogenaamde verdedigers van de Europese cultuur in vraag worden gesteld en in sommige Europese landen zelfs geleidelijk aan ten berde worden gedragen.
Ik heb mij als historicus indertijd gespecialiseerd in interculturele contacten, ik hoef geen geschiedenisles te krijgen over onze Europese cultuur. Ik ontken overigens nergens dat die bestaat, ik ridiculiseer alleen iedereen die doet alsof hij de Grote Verdediger er van is. Want opnieuw: wat moet die Europese cultuur dan precies inhouden, en hoeveel is die eigenlijk waard, wanneer de twee grootste partijen van dit minuscule land al pleiten voor onafhankelijkheid omwille van gepercipieerde onoverbrugbare culturele verschillen tussen Vlamingen en Walen? Cultuur is zoiets breeds en vaags. Ja, we delen een Romeins-Hellenistische en een judeo-christelijke traditie over Europa. Ja, we zijn over heel Europa sterk beïnvloed geweest door de Verlichting en een heleboel Westerse filosofische strekkingen. Maar van zodra je dat probeert te vertalen naar zogezegde kernwaarden en normen, merk je al heel snel dat je het dus ofwel begint te hebben over zaken die helemaal niet uniek zijn aan de Europese/Westerse/Vlaamse cultuur, ofwel - zoals de drie die je hierboven opsomde - lang niet in heel Europa, en zelfs niet in heel Vlaanderen, gedragen worden.