Vorda
Legacy Member
Inleiding
Na enkele uitgebreide discussies over SSD's hebben we besloten dat dit onderdeel toch een eigen topic waard is. Als je dit topic gevonden hebt door het Systemen aankoopadvies topic en/of niet wilt lezen over hoe geweldig SSD's zijn en waarom dit is, kan je doorklikken naar de tweede post met concreet aankoopadvies.
De tweede post in dit topic geeft tweak en basis installatie tips.
Vergeet ook zeker niet het einde van deze post te lezen, over de verwachtte prijsdaling.
De rest van dit topic kan gebruikt worden voor discussie over de modellen, korte SSD aankoopvragen en beperkte hardware/probleem vragen. Voor uitgebreide hardware problemen maak je best een topic op dit forum: Hardware - 9lives .
Wat zijn SSD's?
SSD staat voor Solid State Disk, wat vertaald is als "schijf zonder bewegende delen". Dit is één voordeel van de SSD tegenover een traditionele HDD, maar eigenlijk het minst belangrijke voor ons.
Een simpele manier om een SSD te omschrijven is een deluxe USB stick. Ik zeg "deluxe", omdat er toch veel meer bij komt te kijken.
De kwaliteit van een SSD wordt bepaald door 3 factoren:
Waarom kopen?
Door de jaren heen zijn er (r)evoluties geweest over ieder onderdeel van de PC, behalve je HDD. Een HDD van 10 jaar geleden werkt nagenoeg hetzelfde als een HDD nu. Het verwondert dus ook niet dat voor vele systemen (zeker in dagelijks gebruik) je HDD de snelheidsbepalende factor* is. *ook wel gekend als "bottleneck".
Nu kan ik hier in het lang en breed over technische details gaan schrijven, maar laat ik gewoon een filmpje tonen en dan samenvatten in enkele puntjes:YouTube - WD Raptor vs Intel X25-M, programs
Het maakt je systeem onvoorstelbaar levend.
Snelheid
Het is de moeite om hier even wat dieper op in te gaan, zodat de keuzes voor specifieke SSD modellen duidelijk worden. Snelheid kan op allerhande manieren gemeten worden, waarvan er velen eigenlijk vrij nietszeggend zijn voor de gemiddelde gebruiker.
2 termen om in het achterhoofd te houden:
Sequentieel: dit wil zeggen dat de acties elkaar opvolgen, fysiek gezien. De bestanden staan vlak achter elkaar.
Random: willekeurige locatie van bestanden.
Meestal zijn de verhoudingen tussen sequentieel en random gelijk, maar niet altijd. Het hoeft niet te zijn dat een SSD die sequentieel sneller is dan de andere, ook random sneller is. (dit komt door de firmware)
Schrijfsnelheid
Omdat sommige HDDs hoger scoren op schrijfsnelheid dan een SSD ga ik hier dieper op in gaan. TLDR: het snelheidsverschil is fictief, in realiteit is een SSD sneller.
Sequentieel:
Hier kunnen we kort over zijn: een SSD wordt niet gebruikt als dataschijf, maar als OS schijf.
Dit wil zeggen dat je maar enkele keren iets installeert, en dit dan nog veelal kleine bestanden zijn. Een traditionele HDD is bij een grote lange zuivere schrijfactie soms zelfs sneller dan een SSD, maar dit soort acties gebeurt enkel als je meerdere gigabytes moet verplaatsen zonder(!) gelijktijdige leesactie. Enkel schrijfacties vanop een andere fysieke schijf op hetzelfde systeem komen hiervoor in aanmerking.
Random:
De schrijfsnelheid quasi irrelevant, het is vooral de acces time die uitmaakt bij klassieke HDDs. Bij SSDs is de acces time zo goed als onbestaande, maar dezelfde randbemerking als hierboven is geldig: een SSD gebruik je niet voor grote bestanden te schrijven, en bij kleine bestanden maakt schrijfsnelheid amper uit.
We kunnen dus concluderen dat schrijfsnelheid in het algemeen van onderliggend belang is bij een SSD/HDD. Zuiver sequentieel aan maximale snelheid komt amper voor, en bij kleine random acties is de access time (opnieuw: die nagenoeg onbestaande is bij alle goede SSDs) de limiterende factor.
Leessnelheid
Hier kan ik kort over zijn. SSDs zijn snel. Heel snel. Een lage access time in combinatie met enorm sterke random read prestaties is wat een SSD zo snel doet aanvoelen.
Specificaties en tests
Wat vermeld een fabrikant:
Wat willen wij weten:
Dus we moeten reviews lezen! Ik vind de 4k (= klein bestand) random read test het belangrijkst, samen met de "real life" performance tests die de goede sites doen.
Onderhoud
In deze post ga ik hier kort over zijn: zet AHCI aan in je BIOS, zorg dat je een verse Windows 7 installatie op je SSD zet en Windows zet dan automatisch alles juist. Hierna moet je upgraden naar de laatste firmware en je bent vertrokken.
Termen zoals TRIM en Garbage Collection hebben te maken met onderhoud, maar alle SSDs die hier worden aangeraden ondersteunen dit.
extra: lees ook deze post van mij voor meer hands-on informatie over de installatie van een SSD.
Prijs en capaciteit
Hier wringt het schoentje een beetje natuurlijk. De prijs is nog relatief hoog om meerdere redenen:
Concrete cijfers:
Toekomst
Gelukkig kunnen we hier snel verandering in verwachten! Er is de laatste tijd aanzienlijk meer concurrentie, en Intel is zijn productdominantie in het "betaalbaar" segment kwijt.
Maar belangrijkst is dat we in de zeer nabije toekomst (augustus-november) een halvering van de productieprijzen van flash geheugen hebben. Dit gaat zich lang niet omzetten tot een halvering van de SSD prijs, maar we kunnen toch een scherpe prijsdaling verwachten.
Samen met het goedkoper geheugen wordt ook de nieuwe SSD van Intel verwacht, die -als hij zijn vorige versie bij de toenmalige lancering kan benaderen- een enorm sterke prijs/kwaliteit verhouding gaat hebben.
Ter illustratie: de huidige Intel SSD (X-25 M) is eigenlijk pas eind vorige maand (juni) van zijn troon gestoten. Ze was dus de beste prijs/kwaliteit allround SSD voor bijna 11 maanden lang.
In samenwerking met Phate_13 verwijs ik u graag door naar de volgende post, met concreet aankoopadvies per budget.
Na enkele uitgebreide discussies over SSD's hebben we besloten dat dit onderdeel toch een eigen topic waard is. Als je dit topic gevonden hebt door het Systemen aankoopadvies topic en/of niet wilt lezen over hoe geweldig SSD's zijn en waarom dit is, kan je doorklikken naar de tweede post met concreet aankoopadvies.
De tweede post in dit topic geeft tweak en basis installatie tips.
Vergeet ook zeker niet het einde van deze post te lezen, over de verwachtte prijsdaling.
De rest van dit topic kan gebruikt worden voor discussie over de modellen, korte SSD aankoopvragen en beperkte hardware/probleem vragen. Voor uitgebreide hardware problemen maak je best een topic op dit forum: Hardware - 9lives .
Wat zijn SSD's?
SSD staat voor Solid State Disk, wat vertaald is als "schijf zonder bewegende delen". Dit is één voordeel van de SSD tegenover een traditionele HDD, maar eigenlijk het minst belangrijke voor ons.
Een simpele manier om een SSD te omschrijven is een deluxe USB stick. Ik zeg "deluxe", omdat er toch veel meer bij komt te kijken.
De kwaliteit van een SSD wordt bepaald door 3 factoren:
- Het flash geheugen: het eigenlijk geheugen, veelal dezelfde chips tussen alle fabrikanten/modellen.
- De controller: bepaald op welke manier het flash geheugen gebruikt (en opgeschoond) wordt. In het algemeen maar 3-4 versies van.
- De firmware (software): bepaald hoe de controller gebruikt wordt. Dit kan voor heel verschillende prestaties zorgen tussen fabrikanten die toch identiek dezelfde hardware hebben.
Waarom kopen?
Door de jaren heen zijn er (r)evoluties geweest over ieder onderdeel van de PC, behalve je HDD. Een HDD van 10 jaar geleden werkt nagenoeg hetzelfde als een HDD nu. Het verwondert dus ook niet dat voor vele systemen (zeker in dagelijks gebruik) je HDD de snelheidsbepalende factor* is. *ook wel gekend als "bottleneck".
Nu kan ik hier in het lang en breed over technische details gaan schrijven, maar laat ik gewoon een filmpje tonen en dan samenvatten in enkele puntjes:YouTube - WD Raptor vs Intel X25-M, programs
- Een SSD is geluidloos
- Een SSD produceert amper warmte
- Een SSD heeft een extreem lage access time*
- Een SSD is enorm snel op de punten waar het uitmaakt
Het maakt je systeem onvoorstelbaar levend.
Snelheid
Het is de moeite om hier even wat dieper op in te gaan, zodat de keuzes voor specifieke SSD modellen duidelijk worden. Snelheid kan op allerhande manieren gemeten worden, waarvan er velen eigenlijk vrij nietszeggend zijn voor de gemiddelde gebruiker.
2 termen om in het achterhoofd te houden:
Sequentieel: dit wil zeggen dat de acties elkaar opvolgen, fysiek gezien. De bestanden staan vlak achter elkaar.
Random: willekeurige locatie van bestanden.
Meestal zijn de verhoudingen tussen sequentieel en random gelijk, maar niet altijd. Het hoeft niet te zijn dat een SSD die sequentieel sneller is dan de andere, ook random sneller is. (dit komt door de firmware)
Schrijfsnelheid
Omdat sommige HDDs hoger scoren op schrijfsnelheid dan een SSD ga ik hier dieper op in gaan. TLDR: het snelheidsverschil is fictief, in realiteit is een SSD sneller.
Sequentieel:
Hier kunnen we kort over zijn: een SSD wordt niet gebruikt als dataschijf, maar als OS schijf.
Dit wil zeggen dat je maar enkele keren iets installeert, en dit dan nog veelal kleine bestanden zijn. Een traditionele HDD is bij een grote lange zuivere schrijfactie soms zelfs sneller dan een SSD, maar dit soort acties gebeurt enkel als je meerdere gigabytes moet verplaatsen zonder(!) gelijktijdige leesactie. Enkel schrijfacties vanop een andere fysieke schijf op hetzelfde systeem komen hiervoor in aanmerking.
Random:
De schrijfsnelheid quasi irrelevant, het is vooral de acces time die uitmaakt bij klassieke HDDs. Bij SSDs is de acces time zo goed als onbestaande, maar dezelfde randbemerking als hierboven is geldig: een SSD gebruik je niet voor grote bestanden te schrijven, en bij kleine bestanden maakt schrijfsnelheid amper uit.
We kunnen dus concluderen dat schrijfsnelheid in het algemeen van onderliggend belang is bij een SSD/HDD. Zuiver sequentieel aan maximale snelheid komt amper voor, en bij kleine random acties is de access time (opnieuw: die nagenoeg onbestaande is bij alle goede SSDs) de limiterende factor.
Leessnelheid
Hier kan ik kort over zijn. SSDs zijn snel. Heel snel. Een lage access time in combinatie met enorm sterke random read prestaties is wat een SSD zo snel doet aanvoelen.
Specificaties en tests
Wat vermeld een fabrikant:
- sequentiële lees snelheid
- sequentiële schrijf snelheid
Wat willen wij weten:
- random lees snelheid
- random schrijf snelheid
- IOPS (meer hierover later)
Dus we moeten reviews lezen! Ik vind de 4k (= klein bestand) random read test het belangrijkst, samen met de "real life" performance tests die de goede sites doen.
Onderhoud
In deze post ga ik hier kort over zijn: zet AHCI aan in je BIOS, zorg dat je een verse Windows 7 installatie op je SSD zet en Windows zet dan automatisch alles juist. Hierna moet je upgraden naar de laatste firmware en je bent vertrokken.
Termen zoals TRIM en Garbage Collection hebben te maken met onderhoud, maar alle SSDs die hier worden aangeraden ondersteunen dit.
extra: lees ook deze post van mij voor meer hands-on informatie over de installatie van een SSD.
Prijs en capaciteit
Hier wringt het schoentje een beetje natuurlijk. De prijs is nog relatief hoog om meerdere redenen:
- SSD blijft een beetje een luxeonderdeel
- Flash geheugen is duur om te maken
- Traditionele HDDs zijn spotgoedkoop
Concrete cijfers:
- HDD: 6 cent/gig
- SSD: vanaf ~2,2 euro/gig
Toekomst
Gelukkig kunnen we hier snel verandering in verwachten! Er is de laatste tijd aanzienlijk meer concurrentie, en Intel is zijn productdominantie in het "betaalbaar" segment kwijt.
Maar belangrijkst is dat we in de zeer nabije toekomst (augustus-november) een halvering van de productieprijzen van flash geheugen hebben. Dit gaat zich lang niet omzetten tot een halvering van de SSD prijs, maar we kunnen toch een scherpe prijsdaling verwachten.
Samen met het goedkoper geheugen wordt ook de nieuwe SSD van Intel verwacht, die -als hij zijn vorige versie bij de toenmalige lancering kan benaderen- een enorm sterke prijs/kwaliteit verhouding gaat hebben.
Ter illustratie: de huidige Intel SSD (X-25 M) is eigenlijk pas eind vorige maand (juni) van zijn troon gestoten. Ze was dus de beste prijs/kwaliteit allround SSD voor bijna 11 maanden lang.
In samenwerking met Phate_13 verwijs ik u graag door naar de volgende post, met concreet aankoopadvies per budget.
