Horrorhits Get Out en Us hebben schrijver-regisseur Jordan Peele in het publieke bewustzijn gekatapulteerd als een vooraanstaande horrorvisionair met een focus op sociaal commentaar. De hype rond zijn volgende film was de voorbije jaren ook overal te bekennen. Wanneer ik de kans kreeg om het mysterieuze NOPE dan ook te bekijken, greep ik die kans met beide handen. Dus, heeft NOPE na al die anticipatie teleurgesteld? Nope!
Peele was voor Get Out vooral bekend omwille van zijn sketchshow Key & Peele. Op zich een hilarische show die ook niet bang was om gevoelige onderwerpen aan te halen, blijft Key & Peele in 2022 een verrassend amusante serie, en de tijdloosheid van Peeles scripts en zijn gevoel voor timing is iets wat doorheen NOPE weergalmt. Vanwege deze comedy-achtergrond waren mensen indertijd kritisch over Get Out voor het in 2016 uitkwam, maar hij nam met deze film stormenderhand de horrorwereld over, en won zelfs een paar trofeetjes die normaal niet weggelegd zijn voor het horrorgenre. Met Us was men in 2019 nog steeds zwaar onder de indruk, ook al was de receptie naar deze film wat meer verdeeld onder kijkers. Met zijn derde originele speelfilm verandert Peele zijn tempo en zelfs het genre dat van zijn films verwacht wordt, maar zijn meesterlijke opbouw van spanning, innemende dialoog, en zijn zin voor adembenemende presentatie blijven onaangeraakt, zo niet verbeterd.
Is dat een vliegtuig? Is dat een vogel? Nope!
OJ (kort voor Otis Junior) en Emerald Haywood leven met hun vader op een ranch in Californië. Hun familie bezet een zeer specifieke rol in de filmindustrie: zij trainen paarden voor het gebruik in films. Op een dag horen OJ en zijn vader vreemde geluiden in de lucht, en er komt een muntje uit de lucht gevallen. Jammer genoeg landt die in het hoofd van Otis Senior, waardoor OJ en Emerald nu zonder de begeleiding van hun vader de zaak en hun levens verder moeten zetten. Op een nacht vlucht een van de paarden uit de stal, maar deze is na wat zoeken nergens te bespeuren. Al snel wordt het duidelijk: er zit iets onherkenbaar in de lucht boven de ranch en de levende wezens onder dit mysterieuze dak bevinden zich wellicht in groot gevaar.
Dat NOPE over buitenaards leven gaat, werd al sinds vroege teasers gespeculeerd. De titel zelf betekent, naast een komische uitdrukking van simpele weigering om iets te doen, "Not Of Planet Earth". Gelukkig maar dat België filmtitels niet vertaalt, want NVPA was niet zo'n aanlokkelijke titel geweest. Het thema van aliens op aarde is dan wel één dat al vaak naar voren is gekomen in de wereld van film. Maar dit kan ik je beloven: zoals in NOPE heb je ze nog nooit neergezet gezien. De film zit vol verrassende, creatieve beslissingen die enkel van Peele zouden kunnen komen, en die je niet normaal met een alien-film zou associëren. Daaronder valt ook het genre: NOPE is door zowel marketingmateriaal als de volksmond als "Peeles derde horroropus" bekend, maar naar mijn mening is NOPE vele genres, maar horror valt er nauwelijks tussen. Dat is een klein beetje teleurstellend als je net als mij van intense horrorervaringen houdt, maar eens je die verwachtingen wegstopt, ga je een uiterst vermakelijke scifi-comedy-thriller-avontuur tegemoet. Van laugh out loud-kwinkslagen tot bloedstollende spanning tot actiescènes die je adrenalinemeter de lucht in doen schieten, elk van die genres krijgt zijn momenten in de zon, en elk is zowel meesterlijk uitgevoerd als effectief gemengd. Dat de stemming zodanig goed onderhouden werd bij het balanceren van zo'n verschillende genres is een bewijs dat Peele een indrukwekkend verstaan en controle bemachtigt over genres heen.
WOOSH
De manier waarop de actie in beeld gezet is, is in het geval van NOPE soms iets sterker dan wat er zich ook echt op het scherm bevindt. Interessante perspectieven, suggestieve achtergrondobjecten, en opvallende kleurcombinaties zijn een paar voorbeelden van manieren waarop Peele shots creëert die het potentieel hebben om iconisch te worden. Ook indrukwekkend is de verfilming van nachtscènes. Zo vaak zien nachtscènes er ofwel te licht uit om geloofwaardig als pikdonker over te komen, ofwel is het juist zodanig pikdonker dat je niets kan zien; NOPE vindt een manier om met schaarse lichtbronnen toch duidelijke, prachtige én geloofwaardige nachtscènes te creëren met een aangename donkerblauwe tint die ervoor zorgt dat je nooit met je ogen moet loensen. Ook de visuele effecten zijn indrukwekkend, zoals de manier waarop het object in de lucht een effect heeft op het weer. Zo zie je bijvoorbeeld een schim bewegen door de wolken heen, of raakt de regen de grond niet op sommige plaatsen waar niets anders zichtbaar is. Simpele ideeën, maar ook deze zijn met veel finesse uitgevoerd. NOPE toont wat het in beeld zet op een manier die zowel innemend is om naar te kijken, doet nadenken over wat deze framing ook betekent, maar ook vooral veel aan de verbeelding overlaat.
Daarnaast zijn ook de geluidseffecten van de bovenste plank: het subtiele gezoem dat je kan horen wanneer iets in de lucht rondzweeft, het gehinnik van de paarden die van toon verandert op basis van afstand en de krachtige percussie die de actie beklemtoont.
Wel vind ik het jammer te moeten rapporteren dat de muziek niet even gedenkwaardig is als ik ben beginnen te verwachten van Peele films. Er is ook niets mis met de muziek, en die is passend om de toon van de scènes te ondersteunen, maar de intense en unieke begintrack van Us, of diens intelligent gebruik van I Got 5 On It van Luniz, dat evenaart de muziek van NOPE nooit.
Een uitstekende cast van mensen en dieren
Even goed, en even cruciaal als de presentatie zijn de personages, en die zijn een traktatie om te leren kennen. De voor de hand liggende uitblinker is hier Keke Palmer als Emerald, die de energie van de hele film naar boven haalt. Zij is ongeduldig en onstuimig, maar enthousiast en gevat. Als een ware entertainer kan ze elk verhaal boeiend brengen, maar vele latere scènes bewijzen dat ze veel meer diepgang heeft dan enkel haar amusante persona. Aangezien OJ als personage heel wat minder uitbundig is, zou het makkelijk zijn Daniel Kaluuya's performance wat over het hoofd te zien, maar ook hij zet een heel geloofwaardig, sympathiek en genuanceerd personage neer. Als de verantwoordelijke en stille van de twee, zet Kaluuya OJ naar voren met fijne lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen, en met heel precieze keuzes voor stemintonatie wanneer hij wel spreekt. Natuurlijk is de diepte van de personages naast de acteurs ook te wijten aan een verdomd goed script en zelfzekere regie. Daarnaast viel het me op dat er wat geweldig kostuumwerk was doorheen de film; zo draagt Emerald altijd opvallende unieke stukken die tegelijk precies voor haar ontworpen lijken, maar toch niet zodanig duur lijken dat het het personage zou verpesten. Ook OJ heeft meer simpele kleren aan in een streetwear-stijl die perfect zijn persoonlijkheid nabootst, met toch nog wat kleine onverwachte elementen zoals zijn haast iconische oranje sweater.
De film benadrukt ook hoe de personages hun jeugd impact heeft op hoe ze nu met deze nieuwe dreiging omgaan. Naast het hoofdduo is vooral Steven Yeun als Jupe, de eigenaar van een Western-pretpark met een traumatisch verleden in showbizz, een scène stealer. Zijn rol is niet immens groot, maar wel cruciaal, en met evenveel sterkte vertolkt en geschreven als de hoofdpersonages: hij zet een masker op van de laidback, vriendelijke ondernemer, maar zijn brede glimlach verschuilt een innerlijke pijn die hij geen moment kan loslaten. In mijn ogen een van de toppunten van de film is ook een intense flashback naar het moment dat zijn leven voor eeuwig veranderde, die op zowel emotioneel, filosofisch en spanningsniveau uitblinkt.
Maar de cast bestaat niet enkel uit mensen. Ja, ook uit aliens, maar vooral uit paarden en een chimpansee bijvoorbeeld. De film zelf toont een aspect van filmmaken waar haast nooit bij stilgestaan wordt, namelijk het trainen van de dieren die in films voorkomen, en dat accentueert ook hoeveel van datzelfde werk er in deze film moet gestoken zijn. De paarden komen in zowat de helft van alle scènes voor, en hoewel ze uiteraard helemaal niet even goed ontwikkeld zijn als de menselijke personages, hebben ze toch hun eigen persoonlijkheid en zijn ze cruciaal in het conflict met de alien. De film beklemtoont de psychologie van dieren zelfs, en het verhaal is opgesplitst in hoofdstukken genoemd achter een van de dierlijke personages.
Een spectaculaire en kritische ode naar de filmindustrie
NOPE zit bomvol referenties naar populaire Hollywoodfilms doorheen de jaren. Jaws is dan wel de meest directe parallel op het structureel niveau, maar ook E.T., War of the Worlds en The Wizard of Oz zijn herkenbaar in de film. Dat is uiteraard geen toeval (dat is niets met Jordan Peele), want de film probeert ook wat thema's te verkennen die de filmindustrie in een onaardig licht stelt. Ikzelf had wat klachten over de uitwerking van de zware allegorieën in Peele's vorige film Us. Deze zelfde klachten kan ik in NOPE ook herkennen, maar dat slaat in dit geval minder hard door omdat het verhaal nu wat beter zelfstandig op zijn poten kan staan zonder met de allegorieën over het hoofd geslagen te worden. NOPE is veruit Peele's meest straightforward film als het op het plot aankomt. Die simpliciteit, en het puur entertainment van de volledige speelduur, maakt NOPE ook Peele's film die in mijn ogen het meest universeel van genoten kan worden. De nuances en bedachtzame allegorieën zitten tussen elke spannende scène, elk stuk dialoog, en elke prachtige shot verweven, en ze zijn er om opgepikt te worden voor diegenen die willen zoeken, in plaats van over de scènes heen te roepen. Zo worden er allusies gemaakt naar de historische weglating van zwarten in Hollywood, naar dierenmishandeling, naar de menselijke aantrekking tot spektakel, en naar de prijs van roem, maar meeste van deze thema's krijgen naar mijn mening geen bevredigende en coherente conclusie.
Dat wil niet zeggen dat NOPE geen interessante punten opbrengt; NOPE zal je zeker aan het nadenken zetten. Maar of de thema's nu voor jou effectief uitgevoerd zijn of niet, het feit blijft gewoon dat NOPE spectaculair, spannend en te vermakelijk is om te missen. Als je van NOPE een hardcore-horrorfilm verwacht, dan zal deze film je op dat vlak teleurstellen. Daarnaast zijn er een tal van elementen die wat de mist in gaan die NOPE weerhouden van een meesterwerk-status in mijn mening. Wil dat zeggen dat je dit spectaculair en meeslepend scifi-comedy-thriller-avontuur moet missen? Daarop krijg je een volmondige "Nope!"
Peele was voor Get Out vooral bekend omwille van zijn sketchshow Key & Peele. Op zich een hilarische show die ook niet bang was om gevoelige onderwerpen aan te halen, blijft Key & Peele in 2022 een verrassend amusante serie, en de tijdloosheid van Peeles scripts en zijn gevoel voor timing is iets wat doorheen NOPE weergalmt. Vanwege deze comedy-achtergrond waren mensen indertijd kritisch over Get Out voor het in 2016 uitkwam, maar hij nam met deze film stormenderhand de horrorwereld over, en won zelfs een paar trofeetjes die normaal niet weggelegd zijn voor het horrorgenre. Met Us was men in 2019 nog steeds zwaar onder de indruk, ook al was de receptie naar deze film wat meer verdeeld onder kijkers. Met zijn derde originele speelfilm verandert Peele zijn tempo en zelfs het genre dat van zijn films verwacht wordt, maar zijn meesterlijke opbouw van spanning, innemende dialoog, en zijn zin voor adembenemende presentatie blijven onaangeraakt, zo niet verbeterd.
Is dat een vliegtuig? Is dat een vogel? Nope!
OJ (kort voor Otis Junior) en Emerald Haywood leven met hun vader op een ranch in Californië. Hun familie bezet een zeer specifieke rol in de filmindustrie: zij trainen paarden voor het gebruik in films. Op een dag horen OJ en zijn vader vreemde geluiden in de lucht, en er komt een muntje uit de lucht gevallen. Jammer genoeg landt die in het hoofd van Otis Senior, waardoor OJ en Emerald nu zonder de begeleiding van hun vader de zaak en hun levens verder moeten zetten. Op een nacht vlucht een van de paarden uit de stal, maar deze is na wat zoeken nergens te bespeuren. Al snel wordt het duidelijk: er zit iets onherkenbaar in de lucht boven de ranch en de levende wezens onder dit mysterieuze dak bevinden zich wellicht in groot gevaar.
De film zit vol verrassende, creatieve beslissingen die enkel van Peele zouden kunnen komen.
Dat NOPE over buitenaards leven gaat, werd al sinds vroege teasers gespeculeerd. De titel zelf betekent, naast een komische uitdrukking van simpele weigering om iets te doen, "Not Of Planet Earth". Gelukkig maar dat België filmtitels niet vertaalt, want NVPA was niet zo'n aanlokkelijke titel geweest. Het thema van aliens op aarde is dan wel één dat al vaak naar voren is gekomen in de wereld van film. Maar dit kan ik je beloven: zoals in NOPE heb je ze nog nooit neergezet gezien. De film zit vol verrassende, creatieve beslissingen die enkel van Peele zouden kunnen komen, en die je niet normaal met een alien-film zou associëren. Daaronder valt ook het genre: NOPE is door zowel marketingmateriaal als de volksmond als "Peeles derde horroropus" bekend, maar naar mijn mening is NOPE vele genres, maar horror valt er nauwelijks tussen. Dat is een klein beetje teleurstellend als je net als mij van intense horrorervaringen houdt, maar eens je die verwachtingen wegstopt, ga je een uiterst vermakelijke scifi-comedy-thriller-avontuur tegemoet. Van laugh out loud-kwinkslagen tot bloedstollende spanning tot actiescènes die je adrenalinemeter de lucht in doen schieten, elk van die genres krijgt zijn momenten in de zon, en elk is zowel meesterlijk uitgevoerd als effectief gemengd. Dat de stemming zodanig goed onderhouden werd bij het balanceren van zo'n verschillende genres is een bewijs dat Peele een indrukwekkend verstaan en controle bemachtigt over genres heen.
WOOSH
De manier waarop de actie in beeld gezet is, is in het geval van NOPE soms iets sterker dan wat er zich ook echt op het scherm bevindt. Interessante perspectieven, suggestieve achtergrondobjecten, en opvallende kleurcombinaties zijn een paar voorbeelden van manieren waarop Peele shots creëert die het potentieel hebben om iconisch te worden. Ook indrukwekkend is de verfilming van nachtscènes. Zo vaak zien nachtscènes er ofwel te licht uit om geloofwaardig als pikdonker over te komen, ofwel is het juist zodanig pikdonker dat je niets kan zien; NOPE vindt een manier om met schaarse lichtbronnen toch duidelijke, prachtige én geloofwaardige nachtscènes te creëren met een aangename donkerblauwe tint die ervoor zorgt dat je nooit met je ogen moet loensen. Ook de visuele effecten zijn indrukwekkend, zoals de manier waarop het object in de lucht een effect heeft op het weer. Zo zie je bijvoorbeeld een schim bewegen door de wolken heen, of raakt de regen de grond niet op sommige plaatsen waar niets anders zichtbaar is. Simpele ideeën, maar ook deze zijn met veel finesse uitgevoerd. NOPE toont wat het in beeld zet op een manier die zowel innemend is om naar te kijken, doet nadenken over wat deze framing ook betekent, maar ook vooral veel aan de verbeelding overlaat.
Daarnaast zijn ook de geluidseffecten van de bovenste plank: het subtiele gezoem dat je kan horen wanneer iets in de lucht rondzweeft, het gehinnik van de paarden die van toon verandert op basis van afstand en de krachtige percussie die de actie beklemtoont.
Wel vind ik het jammer te moeten rapporteren dat de muziek niet even gedenkwaardig is als ik ben beginnen te verwachten van Peele films. Er is ook niets mis met de muziek, en die is passend om de toon van de scènes te ondersteunen, maar de intense en unieke begintrack van Us, of diens intelligent gebruik van I Got 5 On It van Luniz, dat evenaart de muziek van NOPE nooit.
Een uitstekende cast van mensen en dieren
Even goed, en even cruciaal als de presentatie zijn de personages, en die zijn een traktatie om te leren kennen. De voor de hand liggende uitblinker is hier Keke Palmer als Emerald, die de energie van de hele film naar boven haalt. Zij is ongeduldig en onstuimig, maar enthousiast en gevat. Als een ware entertainer kan ze elk verhaal boeiend brengen, maar vele latere scènes bewijzen dat ze veel meer diepgang heeft dan enkel haar amusante persona. Aangezien OJ als personage heel wat minder uitbundig is, zou het makkelijk zijn Daniel Kaluuya's performance wat over het hoofd te zien, maar ook hij zet een heel geloofwaardig, sympathiek en genuanceerd personage neer. Als de verantwoordelijke en stille van de twee, zet Kaluuya OJ naar voren met fijne lichaamstaal en gezichtsuitdrukkingen, en met heel precieze keuzes voor stemintonatie wanneer hij wel spreekt. Natuurlijk is de diepte van de personages naast de acteurs ook te wijten aan een verdomd goed script en zelfzekere regie. Daarnaast viel het me op dat er wat geweldig kostuumwerk was doorheen de film; zo draagt Emerald altijd opvallende unieke stukken die tegelijk precies voor haar ontworpen lijken, maar toch niet zodanig duur lijken dat het het personage zou verpesten. Ook OJ heeft meer simpele kleren aan in een streetwear-stijl die perfect zijn persoonlijkheid nabootst, met toch nog wat kleine onverwachte elementen zoals zijn haast iconische oranje sweater.
Een van de toppunten van de film is een intense flashback naar het moment dat Yupes leven voor eeuwig veranderde, die op zowel emotioneel, filosofisch en spanningsniveau uitblinkt.
De film benadrukt ook hoe de personages hun jeugd impact heeft op hoe ze nu met deze nieuwe dreiging omgaan. Naast het hoofdduo is vooral Steven Yeun als Jupe, de eigenaar van een Western-pretpark met een traumatisch verleden in showbizz, een scène stealer. Zijn rol is niet immens groot, maar wel cruciaal, en met evenveel sterkte vertolkt en geschreven als de hoofdpersonages: hij zet een masker op van de laidback, vriendelijke ondernemer, maar zijn brede glimlach verschuilt een innerlijke pijn die hij geen moment kan loslaten. In mijn ogen een van de toppunten van de film is ook een intense flashback naar het moment dat zijn leven voor eeuwig veranderde, die op zowel emotioneel, filosofisch en spanningsniveau uitblinkt.
Maar de cast bestaat niet enkel uit mensen. Ja, ook uit aliens, maar vooral uit paarden en een chimpansee bijvoorbeeld. De film zelf toont een aspect van filmmaken waar haast nooit bij stilgestaan wordt, namelijk het trainen van de dieren die in films voorkomen, en dat accentueert ook hoeveel van datzelfde werk er in deze film moet gestoken zijn. De paarden komen in zowat de helft van alle scènes voor, en hoewel ze uiteraard helemaal niet even goed ontwikkeld zijn als de menselijke personages, hebben ze toch hun eigen persoonlijkheid en zijn ze cruciaal in het conflict met de alien. De film beklemtoont de psychologie van dieren zelfs, en het verhaal is opgesplitst in hoofdstukken genoemd achter een van de dierlijke personages.
Een spectaculaire en kritische ode naar de filmindustrie
NOPE zit bomvol referenties naar populaire Hollywoodfilms doorheen de jaren. Jaws is dan wel de meest directe parallel op het structureel niveau, maar ook E.T., War of the Worlds en The Wizard of Oz zijn herkenbaar in de film. Dat is uiteraard geen toeval (dat is niets met Jordan Peele), want de film probeert ook wat thema's te verkennen die de filmindustrie in een onaardig licht stelt. Ikzelf had wat klachten over de uitwerking van de zware allegorieën in Peele's vorige film Us. Deze zelfde klachten kan ik in NOPE ook herkennen, maar dat slaat in dit geval minder hard door omdat het verhaal nu wat beter zelfstandig op zijn poten kan staan zonder met de allegorieën over het hoofd geslagen te worden. NOPE is veruit Peele's meest straightforward film als het op het plot aankomt. Die simpliciteit, en het puur entertainment van de volledige speelduur, maakt NOPE ook Peele's film die in mijn ogen het meest universeel van genoten kan worden. De nuances en bedachtzame allegorieën zitten tussen elke spannende scène, elk stuk dialoog, en elke prachtige shot verweven, en ze zijn er om opgepikt te worden voor diegenen die willen zoeken, in plaats van over de scènes heen te roepen. Zo worden er allusies gemaakt naar de historische weglating van zwarten in Hollywood, naar dierenmishandeling, naar de menselijke aantrekking tot spektakel, en naar de prijs van roem, maar meeste van deze thema's krijgen naar mijn mening geen bevredigende en coherente conclusie.
Dat wil niet zeggen dat NOPE geen interessante punten opbrengt; NOPE zal je zeker aan het nadenken zetten. Maar of de thema's nu voor jou effectief uitgevoerd zijn of niet, het feit blijft gewoon dat NOPE spectaculair, spannend en te vermakelijk is om te missen. Als je van NOPE een hardcore-horrorfilm verwacht, dan zal deze film je op dat vlak teleurstellen. Daarnaast zijn er een tal van elementen die wat de mist in gaan die NOPE weerhouden van een meesterwerk-status in mijn mening. Wil dat zeggen dat je dit spectaculair en meeslepend scifi-comedy-thriller-avontuur moet missen? Daarop krijg je een volmondige "Nope!"
Conclusie
NOPE is een parel voor de moderne filmliefhebber. Intense horror moet je niet verwachten, en de thema's in het verhaal zijn wat minder krachtig dan bij Peeles eerdere films, maar daarvoor compenseert de film volledig met nagelbijtende spanning, adembenemende presentatie, personages waar je niet genoeg van krijgt, en een gezonde portie van pure originaliteit die van NOPE een unieke en onvergetelijke ervaring maakt.
Pro
- Heerlijk origineel
- Vol adembenemende visuals
- Meesterlijk spannend en meeslepend
- Hoofdpersonages inzichtelijk geschreven en spetterend vertolkt
- Effectieve genremix
- Beklijvende geluidseffecten
Con
- Lage griezelfactor voor horrorfans
- Mistige thematiek met minder impact
- Teleurstellende soundtrack
- Climax logistiek onduidelijk en iets te lang
8.5
Over deze film
Beschikbaar vanaf
18 augustus 2022
Genre
- Avontuur
- Komedie
- Scifi
- Thriller
Speelduur
135 minuten
Regie
Jordan Peele
Cast
Daniel Kaluuya, Keke Palmer, Steven Yeun, Michael Wincott, Brandon Perea, Keith David
Uitgever
Universal Studios
Website
Laatst bewerkt:
