Disco Elysium is erg veel dingen. Het is een briljant geschreven visuele roman. Het is een game met een bedwelmend mooie artstyle. Het is een diepgaande roleplaying game vol interne monologen en geschifte ideeën waarin je de rol van een detective aanneemt. Disco Elysium is erg veel dingen dus, maar het is zeker en vast geen traditionele console game die je even oppakt als tussendoortje. Dit jongens en meisjes, is het zeldzame soort spel die je volledige aandacht opeist. Waarom het dat ook volledig waard is, probeer ik even netjes uiteen te zetten in de review.
Disco Elysium is een titel die bij veel gamers wat onder de radar gebleven is, ook bij mij geef ik eerlijk toe. Ik had weliswaar opgemerkt dat een kleine pc-titel met een gekke naam behoorlijk wat prijzen in de wacht wist te slepen bij de Game Awards, maar tot ik de review voor deze Final Cut op mijn bord kreeg wist ik hoegenaamd niet wat te verwachten. Nu ik de consoleversie van het spel gespeeld heb kan ik enkel concluderen dat ik een betere radar nodig heb. Dit is één van de beste roleplaying games die ik ooit gespeeld heb. Eigenlijk is dit het punt waarop je als fan van het genre gewoon kan stoppen met het lezen van de review en je als de wiedeweerga naar de dichtstbijzijnde digitale winkel mag reppen. Dit gaat een negen of hoger worden als eindcijfer, en dat is niet het soort cijfer dat we uitdelen als snoepjes aan een schoolpoort.
Een uniek beestje
Voor de twijfelaars onder jullie die nog niet overtuigd zijn, welkom bij het verdere verloop van deze review waar ik zonder in al te veel superlatieven te vervallen probeer te verklaren wat Disco Elysium zo een aparte belevenis maakt. Wat zijn de componenten die Disco Elysiums klokje zo zuiver laten tikken? Om te beginnen het feit dat de game in essentie fungeert als een ouderwetse tabletop roleplaying game zoals Dungeons and Dragons. In een notendop komt dit erop neer dat het verhaal en de wereld een soort van canvas vormen waar jij het traject van je personage op schildert. Dat betekent dat je keuzes maakt die bepalen hoe je personage in de spelwereld fungeert en dat acties vaak gepaard gaan met een denkbeeldige worp van de dobbelsteen. Welke gevolgen je acties hebben bepaalt de game op basis van de manier waarop je jezelf als personage tijdens het spelen opgebouwd hebt. Dat maakt het een behoorlijk onvoorspelbare rit bij momenten.
Voor je de wereld van Disco Elysium betreedt dien je te bepalen wat voor detective je wil worden. Je besteedt punten aan intellect, fysieke kracht, psychologie en motoriek en kiest een bijzondere vaardigheid uit een lijstje van zes mogelijkheden. Het is belangrijk dat je niet als een kip zonder kop wat kiest met het idee dat later wel recht te zetten met andere skills als de keuze je niet bevalt, zo werkt het namelijk niet. Je moet aan het begin echt wel bepalen of je door het leven wil gaan als een intelligente Sherlock Holmes, een soort Dale Cooper die voeling heeft voor de bizarre aspecten van de omgevingen of gewoon het soort ruige flik wil zijn die zaken graag oplost met zijn vuisten. De keuzes die je aan het begin van de game maakt zijn in feite de belangrijkste, omdat ze bepalen hoe je de komende dertig uur gaat beleven. Beginnen doet het in elk geval voor iedereen hetzelfde, op een uitermate groezelig appartementje. Je politieagent lijkt net uit een film noir geplukt. Hij is al eventjes voorbij zijn midlife crisis, strompelend in een onderbroekje dat netjes past bij het troosteloze decor waarin hij wakker wordt met de moeder van alle katers. De voorbije nacht was duidelijk van het hedonistische soort, zo hevig dat je nauwelijks nog een idee hebt van wie je bent. Dat is dan ook de eerste opdracht, uitdokteren waar je bent en wat de bedoeling is. Hier merk je al duidelijk hoe verschillend Disco Elysium zich kan ontplooien. Heb je volledig ingezet op intelligentie, dan weet je gewoon dat je in de stad Revachol bent, puur omdat dat tot je grote kennis behoort. Start je echter als een gevoelig personage, dan heb je daar het raden naar, maar je kan het wel vragen aan de stropdas die aan de ventilator hangt.
Volg je eigen pad
Ho, wacht even. Zei ik nou net dat je een gesprek kan voeren met een stropdas? Ja, eventueel kan dat dus wel, als je voor een Sensitive personage kiest. In dat geval krijgt de game een soort Lynchiaans sfeertje met bizarre wendingen die zo uit Twin Peaks lijken te komen, wat totaal verschilt van wanneer je inzet op fysieke kracht en je jezelf eerder in een jaren zeventig politiefilm van Sidney Lumet waant. Erg ingenieus is dat de vaardigheden die je gekozen hebt zich manifesteren als stemmen in je hoofd die je begeleiden in alles wat je doet. Wanneer je iemand ondervraagt en hevig geïnvesteerd hebt in empathie krijg je dan bijvoorbeeld de tip om het wat kalmer aan te doen tijdens de ondervraging om meer uit het slachtoffer te krijgen. Het kan even goed dat het stemmetje op basis van de andere skills die je hebt je aanmoedigt om het slachtoffer keihard op zijn smoel te slaan. Maar goed, laat ons eerst nog even terugkeren naar die verdomde stropdas in die verdomde ventilator. Dat ding los krijgen is namelijk de eerste grote actie in de game die een beetje illustreert hoe het verder zal verlopen. Disco Elysium is, zoals eerder gezegd, een game die bepaalt hoe succesvol je acties zijn door een soort van kansberekening. Het spel weegt de waarde van je gekozen vaardigheden af tegen het risico dat je neemt, en gooit achter de schermen dus die virtuele dobbelsteen. Als je sterke motorische vaardigheden hebt, dan krijg je die stropdas probleemloos naar beneden, maar als je ietwat van een kluns bent die plots pech blijkt te hebben? Ja, dan ben je dus morsdood nog voor je de kamer uit bent, met als bonus dat iedereen die je lijk vindt gaat denken dat je aan auto-erotische asphyxie aan het doen was.
Voor mij schuilt daar de kracht van Disco Elysium, de onvoorspelbaarheid van het geheel. Je kunt je uiterste best doen om je personage zo goed uit te bouwen als je wil, maar je hebt geen zekerheden. Het gebeurt dat je faalt in dingen waar je rotsvast van overtuigd was, om vervolgens even later een totaal van de pot gerukte wanhoopspoging te doen die wel succes blijkt te hebben. Dat het meestal ook niet om leven en dood-situaties gaat, maar eerder pistes in je onderzoek of dialogen die veranderen, draagt enkel bij aan de flow. Het voelt op die manier aan als een roleplaying game in de meest pure vorm, omdat je het spel beleeft als een personage dat de touwtjes niet volledig in handen heeft. Het is een game die je op een boeiend pad zet om te onderzoeken waarom iemand een man opgehangen heeft in een boom, maar het is de manier waarop dat pad richting de ontknoping kronkelt en vertakt dat de ware ster is van deze show.
Disco Elysium is een titel die bij veel gamers wat onder de radar gebleven is, ook bij mij geef ik eerlijk toe. Ik had weliswaar opgemerkt dat een kleine pc-titel met een gekke naam behoorlijk wat prijzen in de wacht wist te slepen bij de Game Awards, maar tot ik de review voor deze Final Cut op mijn bord kreeg wist ik hoegenaamd niet wat te verwachten. Nu ik de consoleversie van het spel gespeeld heb kan ik enkel concluderen dat ik een betere radar nodig heb. Dit is één van de beste roleplaying games die ik ooit gespeeld heb. Eigenlijk is dit het punt waarop je als fan van het genre gewoon kan stoppen met het lezen van de review en je als de wiedeweerga naar de dichtstbijzijnde digitale winkel mag reppen. Dit gaat een negen of hoger worden als eindcijfer, en dat is niet het soort cijfer dat we uitdelen als snoepjes aan een schoolpoort.
Een uniek beestje
Voor de twijfelaars onder jullie die nog niet overtuigd zijn, welkom bij het verdere verloop van deze review waar ik zonder in al te veel superlatieven te vervallen probeer te verklaren wat Disco Elysium zo een aparte belevenis maakt. Wat zijn de componenten die Disco Elysiums klokje zo zuiver laten tikken? Om te beginnen het feit dat de game in essentie fungeert als een ouderwetse tabletop roleplaying game zoals Dungeons and Dragons. In een notendop komt dit erop neer dat het verhaal en de wereld een soort van canvas vormen waar jij het traject van je personage op schildert. Dat betekent dat je keuzes maakt die bepalen hoe je personage in de spelwereld fungeert en dat acties vaak gepaard gaan met een denkbeeldige worp van de dobbelsteen. Welke gevolgen je acties hebben bepaalt de game op basis van de manier waarop je jezelf als personage tijdens het spelen opgebouwd hebt. Dat maakt het een behoorlijk onvoorspelbare rit bij momenten.
Voor je de wereld van Disco Elysium betreedt dien je te bepalen wat voor detective je wil worden. Je besteedt punten aan intellect, fysieke kracht, psychologie en motoriek en kiest een bijzondere vaardigheid uit een lijstje van zes mogelijkheden. Het is belangrijk dat je niet als een kip zonder kop wat kiest met het idee dat later wel recht te zetten met andere skills als de keuze je niet bevalt, zo werkt het namelijk niet. Je moet aan het begin echt wel bepalen of je door het leven wil gaan als een intelligente Sherlock Holmes, een soort Dale Cooper die voeling heeft voor de bizarre aspecten van de omgevingen of gewoon het soort ruige flik wil zijn die zaken graag oplost met zijn vuisten. De keuzes die je aan het begin van de game maakt zijn in feite de belangrijkste, omdat ze bepalen hoe je de komende dertig uur gaat beleven. Beginnen doet het in elk geval voor iedereen hetzelfde, op een uitermate groezelig appartementje. Je politieagent lijkt net uit een film noir geplukt. Hij is al eventjes voorbij zijn midlife crisis, strompelend in een onderbroekje dat netjes past bij het troosteloze decor waarin hij wakker wordt met de moeder van alle katers. De voorbije nacht was duidelijk van het hedonistische soort, zo hevig dat je nauwelijks nog een idee hebt van wie je bent. Dat is dan ook de eerste opdracht, uitdokteren waar je bent en wat de bedoeling is. Hier merk je al duidelijk hoe verschillend Disco Elysium zich kan ontplooien. Heb je volledig ingezet op intelligentie, dan weet je gewoon dat je in de stad Revachol bent, puur omdat dat tot je grote kennis behoort. Start je echter als een gevoelig personage, dan heb je daar het raden naar, maar je kan het wel vragen aan de stropdas die aan de ventilator hangt.
Volg je eigen pad
Ho, wacht even. Zei ik nou net dat je een gesprek kan voeren met een stropdas? Ja, eventueel kan dat dus wel, als je voor een Sensitive personage kiest. In dat geval krijgt de game een soort Lynchiaans sfeertje met bizarre wendingen die zo uit Twin Peaks lijken te komen, wat totaal verschilt van wanneer je inzet op fysieke kracht en je jezelf eerder in een jaren zeventig politiefilm van Sidney Lumet waant. Erg ingenieus is dat de vaardigheden die je gekozen hebt zich manifesteren als stemmen in je hoofd die je begeleiden in alles wat je doet. Wanneer je iemand ondervraagt en hevig geïnvesteerd hebt in empathie krijg je dan bijvoorbeeld de tip om het wat kalmer aan te doen tijdens de ondervraging om meer uit het slachtoffer te krijgen. Het kan even goed dat het stemmetje op basis van de andere skills die je hebt je aanmoedigt om het slachtoffer keihard op zijn smoel te slaan. Maar goed, laat ons eerst nog even terugkeren naar die verdomde stropdas in die verdomde ventilator. Dat ding los krijgen is namelijk de eerste grote actie in de game die een beetje illustreert hoe het verder zal verlopen. Disco Elysium is, zoals eerder gezegd, een game die bepaalt hoe succesvol je acties zijn door een soort van kansberekening. Het spel weegt de waarde van je gekozen vaardigheden af tegen het risico dat je neemt, en gooit achter de schermen dus die virtuele dobbelsteen. Als je sterke motorische vaardigheden hebt, dan krijg je die stropdas probleemloos naar beneden, maar als je ietwat van een kluns bent die plots pech blijkt te hebben? Ja, dan ben je dus morsdood nog voor je de kamer uit bent, met als bonus dat iedereen die je lijk vindt gaat denken dat je aan auto-erotische asphyxie aan het doen was.
Er zijn geen zekerheden in Disco Elysium.
Voor mij schuilt daar de kracht van Disco Elysium, de onvoorspelbaarheid van het geheel. Je kunt je uiterste best doen om je personage zo goed uit te bouwen als je wil, maar je hebt geen zekerheden. Het gebeurt dat je faalt in dingen waar je rotsvast van overtuigd was, om vervolgens even later een totaal van de pot gerukte wanhoopspoging te doen die wel succes blijkt te hebben. Dat het meestal ook niet om leven en dood-situaties gaat, maar eerder pistes in je onderzoek of dialogen die veranderen, draagt enkel bij aan de flow. Het voelt op die manier aan als een roleplaying game in de meest pure vorm, omdat je het spel beleeft als een personage dat de touwtjes niet volledig in handen heeft. Het is een game die je op een boeiend pad zet om te onderzoeken waarom iemand een man opgehangen heeft in een boom, maar het is de manier waarop dat pad richting de ontknoping kronkelt en vertakt dat de ware ster is van deze show.
Conclusie
Is Disco Elysium perfect? Bijna. Het is duidelijk een game die niet iedereen zal weten te pakken, simpelweg omdat het zo een vreemde eend in de bijt is. Het is een kruising tussen een ouderwets tabletop rollenspel en een visuele roman met ruim een miljoen woorden. Het is ook een ervaring die gemakkelijk overweldigend kan aanvoelen met de vele manieren om je personage uit te bouwen en de complexe verhaallijnen. Tegelijk is het ook één van de meest bevrijdende games die er op de markt is omwille van het onvoorspelbare karakter en de manier waarop je zelf je rol kan bepalen in deze intrigerende wereld. Dat de game zich op console niet altijd even vlot laat besturen is het vermelden waard, maar uiteindelijk is dat slechts een kleine verzuchting. Als een klein littekentje op het gelaat van een bloedmooie femme fatale doet het uiteindelijk nauwelijks afbreuk aan de schoonheid. Disco Elysium is een must.
Pro
- Een indrukwekkend diepgaande roleplaying ervaring
- Prachtige visuele stijl
- Blijft verrassend van begin tot eind
- De Final Cut voegt een paar extra quests en gesproken dialogen toe aan een ijzersterke game
Con
- Speelt net iets minder lekker met een controller
- Tekst op het scherm is aan de kleine kant
9.5
Over
Beschikbaar vanaf
30 maart 2021
Gespeeld op
- PlayStation 5
Beschikbaar op
- PC
- PlayStation 5
- Xbox Series X|S
Ontwikkelaar
- ZA/UM
Uitgever
- ZA/UM
Website
Forumlink
Laatst bewerkt door een moderator:
