Archief - Werk & Studies FAQ 2.0

Deze FAQ is bedoeld als een eenvoudige handleiding voor je vragen rond werk en alles wat ermee te maken heeft. Dit is géén volledige info, die zou te lang worden. Heb je een complex probleem, start gerust een aparte topic. Heb je meer vragen: idem.

INHOUDSOPGAVE
1. Ik ben student en werk af en toe.
1.A Hoeveel mag ik werken?
1.B Verlies ik nu mijn kindergeld?
1.C Betaal ik nu belastingen en sociale bijdragen?
1.D Ben ik nu nog ten laste van mijn ouders, en wat betekent dit eigenlijk?
1.E Hoe zit dat met die 23 dagen (situatie 2011 én 2012)
1.F Kan ik een studiebeurs krijgen?
1.G Ik wil stoppen met studeren!
1.H wat is het verschil tussen werkstudent/jobstudent
1.I Ik wil zelfstandige worden, is dat wel interessant?
1.J Zelfstandig student, is dat niet iets zoals zelfstandige?
2. Ik ben afgestudeerd, wat nu?
2.A Wat moet ik nu doen?
2.B Krijg ik nog kinderbijslag?
2.C Krijg ik nu werkloosheidsuitkeringen?
2.D Wat is dat, wachttijd/wachtuitkering?
2.E Betaal ik nu belastingen?
2.F Blijf ik nu ten laste van mijn ouders?
2.G Ik wil verderstuderen, wat nu?
3. Ik kan beginnen te werken!
3.A Wat moet ik nu doen?
3.B Krijg ik nu nog kinderbijslag?
3.C Wanneer heb ik recht op werkloosheidsuitkeringen?
3.D Zal ik veel of weinig belastingen moeten betalen?
3.E Heb ik recht op (jeugd)vakantie? Wat is dat?
3.F Ben ik nu alleenstaande of toch ten laste van mijn ouders?
3.G Waar moet ik nog op letten als ik een contract teken?
3.H Mijn baas wil me voor een contract als IBO, is dat slecht?
3.I Ik ben ontslagen, wat nu?
3.J Ik wil zelf ontslag nemen, wat nu?
3.K Ik wil zelfstandige worden, wat moet ik doen?
3.L Moet ik als zelfstandige een BVBA/NV oprichten?
4. Ik wil alleen wonen, wat nu?
4.A Wat moet ik nu doen?
4.B Samenwonen, huis huren, huis kopen, ...?
4.C Hoeveel kost alleen wonen?
4.D Ik kan niet alles meer betalen, wat nu?
4.E Ben ik nu voor de wet alleenstaand/samenwonend, ...?
4.F Welke kosten aan mijn huurhuis moet ik zelf betalen, welke de huisbaas?
5. Interessante links!

uit deze informatie kunnen geen rechten afgeleid worden, noch naar de site-eigenaars toe, noch naar de auteur. Het meeste van deze info is gebaseerd op de persoonlijke werkervaring van de auteur en kan per persoon anders zijn. Indien er gegronde argumenten zijn, kan alles naar wens aangepast worden.

Uitbreiding naar andere vragen zijn natuurlijk ook mogelijk, laat maar gerust weten via PM/...

1. Ik ben student en werk af en toe.

1.A Hoeveel mag ik werken?

Je mag zoveel werken als je wil als student ( = >18 jaar). Tot je achttien jaar zijn er enkele beperkingen (nachtwerk, aantal uur, ...), erna ben je zo goed als vrij om te doen wat je wil. Je mag dus ook werken op het ogenblik dat je les hebt.

Wil dat nu zeggen dat je best zoveel mogelijk werkt? Nee, soms loont het immers om je te houden aan enkele beperkingen, zodat je zelf of je ouders geen voordelen kwijtspelen. Afhankelijk van het verdiende bedrag kan je belastingen moeten betalen, je voordelen als student verliezen, je kindergeld kwijtspelen of niet meer ten laste zijn van je ouders. Lees hiervoor even verder.

1.B Verlies ik nu mijn kindergeld?

Om recht te blijven hebben op het kindergeld zijn er 3 belangrijke voorwaarden:

- je moet blijven studeren (27 studiepunten is het minimum, bij twijfel: informeer bij je opleidingsinstelling)

- je mag nog geen 25 jaar zijn

- je mag niet meer dan 240 uur per kwartaal werken (is ongeveer gelijk aan parttime werken) in de maanden oktober tot juni.

De laatste voorwaarde is de belangrijkste, het aantal dagen of het verdiende bedrag speelt voor de kinderbijslag voor alle duidelijkheid geen rol. Heb je al iets gekregen waar je geen recht op hebt, dan moet je dit terugbetalen.

Werk je toch meer dan 240 uur in een kwartaal tijdens het schooljaar, dan verlies je het recht op kinderbijslaggeld voor dat kwartaal. Werk je teveel in het 2e kwartaal (april-juni), dan verlies je zelfs je recht op kindergeld in de zomer. Anders mag je in juli, augustus en september onbeperkt werken (toch voor de kinderbijslag).

Studeer je dit jaar af en ga je niet meer verderstuderen, dan mag je in juli, augustus en september wel maximaal 240 uur werken.

Voor studenten die zelfstandig (hoofdberoep/bijberoep) zijn, geld hetzelfde. Zij moeten ook onder het aantal uren blijven.

Enkele voorbeelden:

1. Jan zit in zijn eerste jaar industrieel ingenieur en werkt elke week de zaterdag en zondag voltijds (8 uur) bij de bakker => hij zal per kwartaal maximaal 13 weekends telkens 2x8 = 16 uur werken, en blijft met 208 uur zo mooi onder de grens. In de zomer mag hij zelfs elke dag werken. Zijn ouders verliezen geen kinderbijslag.

2. Jan is een voorbeeldige student en zit in zijn 2e jaar. Hij besluit niet meer te werken in het schooljaar, maar werkt voltijds (38 urenweek) in de zomer. Hij komt in de zomer (3e kwartaal) op zo'n 394 uren. Boven het maximum, maar omdat dit in de zomer is én hij verderstudeert, is het geen probleem. Zijn ouders verliezen geen kinderbijslag.

3. Jan wil meer geld, hij werkt in het 3e jaar elke zaterdag en zondag 8 uur én voltijds in de zomer. Geen probleem: in het schooljaar zit hij per kwartaal aan 208 uur, onder de maximumgrens, in de zomer mag hij onbeperkt werken omdat hij nog het 4e jaar moet doen.

4. Jan werkte teveel en studeerde te weinig, hij moet het derde jaar overdoen. Omdat hij veel vrijstellingen heeft, werkt hij van april tot juni voltijds (38 uur). Hij verliest het recht op kinderbijslag (zit voor dat kwartaal over de grens) en doordat hij teveel werkt in het 2e kwartaal, verliest hij ook het recht op kinderbijslag voor de zomer. In de zomer mag hij dan natuurlijk zoveel werken als hij wil, hij heeft toch geen recht op kinderbijslag.

5. Jan zit in zijn vierde jaar en klust af en toe bij als zelfstandige (beperkt). Hij blijft onder de grens van 240 uur, geen probleem. Hij studeert af en begint voltijds te werken vanaf 1 augustus. Omdat hij voor het derde kwartaal boven de 240 uur zal zitten (als afgestudeerde), verliest hij zijn kinderbijslag. Zou hij nog verderstuderen, dan bleef hij recht hebben op kinderbijslag.

Interessante site: RKW - ONAFTS - ZFA (Werknemers) en Gezinsbijslag - Zelfstandigen (Zelfstandigen)

1.C Betaal ik nu belastingen en sociale bijdragen?

Eerst en vooral: belastingen is niet hetzelfde als sociale bijdragen. Om te weten of je sociale bijdragen moet betalen, kijk eens bij "1.E". Hier gaan we verder over de belastingen!

Iedereen betaalt in principe belastingen, maar nooit op de eerste schijf van "nettobelastbaar" 6830 (bedrag 2011) euro per jaar (let op: alimentatiegeld telt voor 80% mee). Wat is nu het nettobelastbaar? Da's de som van het verdiende brutobedrag min de sociale bijdragen min de zogezegde beroepskosten (= een forfaitair bedrag dat je zogezegd aan belastingen spendeert), daarbij 80% van je eventueel alimentatiegeld bijgeteld. Krijg je geen alimentatiegeld (bvb geen gescheiden ouders), dan mag je ruwweg rekenen dat je op je eerste 8700 euro (bedrag 2011) bruto loon geen belastingen betaalt.

Maandelijks gaat er in principe bij iedereen die werkt een bedrag "bedrijfsvoorheffing" af. Enkel bij studenten is dit niet wettelijk verplicht, omdat zij verondersteld worden niet genoeg te verdienen om uiteindelijk belastingen te betalen. Houdt je werkgever toch bedrijfsvoorheffing af, vergeet dan zeker niet in mei/juni van het jaar erna om een belastingsbrief in te dienen, meer dan waarschijnlijk krijg je dan later bijna alles terug.

Voorbeeld:

1. Jan verdiende in zijn eerste jaar 3500 euro bruto. Hij betaalt geen belastingen, zit onder de 6830 euro nettobelastbaar (bedrag 2011) .

2. Jan zijn ouders scheiden. Hij blijft 3500 euro bruto per jaar verdienen, maar krijgt nu ook nog eens alimentatiegeld van 2500 euro. Samen sowieso minder dan 6830 (bedrag 2011) , dus geen probleem.

3. Jan zijn ouders zijn nog altijd gescheiden. Hij blijft 3500 euro verdienen maar krijgt nu 4000 euro alimentatiegeld. Samen boven de 6830 (bedrag 2011), maar omdat 3500 euro brutobelastbaar = ongeveer 2200 nettobelastbaar en het alimentatiegeld aan 80% (= 3200 euro) gerekend wordt, zit hij nog onder de 6830 (bedrag 2011) en zal hij geen belastingen moeten betalen.

4. Jan zijn ouders zijn nog gescheiden, hij verdient 6000 euro bruto en 5000 euro alimentatiegeld. Nu zal hij belastingen betalen, hoeveel is een te ingewikkelde berekening hier.

1.D Ben ik nu nog ten laste van mijn ouders, en wat betekent dit eigenlijk?

Ten laste zijn van je ouders betekent dat je ouders een korting op hun belastingen krijgen omdat ze je onderhouden. De twee voorwaarden om ten laste te zijn van je ouders is dat je ouders effectief je onderhouden (wordt verondersteld als je bij hen woont) én je onder een grensbedrag blijft qua inkomen. Ook hier gaat het weer over een vreemd begrip, namelijk nettobestaansmiddellen. Als je onder de 2890 (bedrag 2011)(voor eenoudergezinnen 4170 (bedrag 2011)) euro blijft, ben je ten laste van je ouders. In gewoon brutobedragen betekent dit dat je soms tot 8700 euro bruto mag verdienen om nog ten laste te blijven van de belastingen, afhankelijk van welke situatie je in zit.

Voor de manier van berekening ga je best naar Centen voor studenten - belastingen

PAS OP: zijn je ouders zelfstandig en werk jij bij hen, kan je nooit ten laste gesteld worden. Dit omdat je pa die bedragen als onkosten kan aangeven en je zo dubbel voordeel zou kunnen doen.

1.E Hoe zit dat met die 23 dagen (situatie 2011 én 2012)

Vanaf 2012:
Vergeet die 23 dagen. Vanaf nu mag je per kalenderjaar 50 dagen werken (om het even wanneer) tegen een verminderd tarief, ind evorm van een solidariteitsbijdrage (2,71% voor jou, 5,41% voor de werkgever). Je mag meer werken, maar dan ben je niet meer voordelig voor je werkgever en wordt je voor de sociale lasten als een gewone werknemer beschouwd.

Hoe zit het nu als je meer dan 50 dagen werkt?
A) als je meer dan 50 dagen werkt bij 1 werkgever:
Zowel jij als de werkgever moeten de volle pot van RSZ (jij: 13,07%, werkgever: tussen de 30% en 40% betalen), ook voor de 50 dagen die gepasseerd zijn.
B) als je meer dan 50 dagen werkt bij meerdere werkgevers:
Dan betaal jij én de werkgever die je op dat moment tewerkstelt vanaf de 51e dag (over het ganse jaar berekend) de volle pot aan RSZ, over de eerste 50 dagen spreekt men dan niet meer.

Levert dit je een voordeel op: eigenlijk wel: als je werkt aan vol RSZ-tarief, heb je recht op vakantiegeld én verkort je wachttijd (om recht te hebben op wacht- of werkloosheidsuitkeringen)

In 2011:
Je hoort soms dat je maar 1 maand (of 23 dagen) mag werken als student. Dit klopt niet.

Het is wél zo dat je als student een beperkt aantal dagen voordelig kan gaan werken, namelijk 23 dagen in de zomervakantie (juli-september) en 23 dagen in het schoolmaanden (gerekend per kalenderjaar). Dan betaal je geen sociale bijdrage (=13,07% van je brutoloon), maar slechts een solidariteitsbijdrage (2,5 tot 4,5%). Ook voor je werkgever ben je dan een stuk goedkoper.

Ga je ook maar 1 dagen boven een van die 2 grensbedragen, dan moet je de volle pot betalen: 13,07% in plaats van die solidariteitsbijdrage. Vooral voor je werkgever maakt dit een gigantisch verschil. Wil je dus meer dan 23 dagen werken in de zomer/schooljaar, maak dit dan vooraf duidelijk aan je werkgever, dan zijn er geen verkeerde afspraken. Vele werkgevers laten je in je arbeidsovereenkomst tekenen dat je minder dan 23 dagen zal werken, ga je daar dan toch over, dan kan jij alle schade betalen die zij lijden. Dit bedrag wordt echter zelden opgeëist.

1.F Kan ik een studiebeurs krijgen?

Iedereen, ongeacht de leeftijd kan recht hebben op een studiebeurs als hij officiele studies doet. Dit kan gebeuren op basis van het inkomen van je ouders, op basis van het inkomen van mensen waarmee je samenleeft of zelfs op basis van je eigen inkomen (zelfs als je ouders nog bij jou wonen (of omgekeerd)).

Het volledige systeem hier uitleggen gaat iets te ver. Betaal je zelf je eigen studies, dan is de kans groot dat je in aanmerking komt voor een studiebeurs of een studietoelage en moet je zeker gaan informeren bij je sociale dienst. Ook op de site van het Ministerie van Onderwijs en op centenvoorstudenten kan je hiervoor terecht.

Interessante sites: Centen voor studenten - home en Onderwijs.Vlaanderen.be - Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming

1.G Ik wil stoppen met studeren!

Doen! Of toch niet? Beslis niet in 1 ogenblik, en zeker niet enkel op basis van wat chatvrienden/forummers op het internet zeggen. Zij kennen je situatie niet. Wil je stoppen met studeren, denk dan eerst over de reden waarom je wil stoppen. Is het vooral een kwestie van faalangst/persoonlijke problemen, dan zijn er genoeg manieren om hiervoor een duwtje onder de rug te krijgen, zonder dat daarom anderen het moeten weten.

Hoe traditioneel het ook is om dit te zeggen, besef dat je als je stopt met studeren, niet automatisch over een inkomen beschikt en dus nog meer afhankelijk zal zijn van je ouders. En om direct werk te vinden met een ASO, KSO, BSO of zelfs TSO diploma is niet zo simpel als je soms hoort. Maar: voor iedereen is de situatie anders en soms is het idd beter om te stoppen met studeren.

Voor zowel hulp ivm faalangst/persoonlijke problemen en informatie over de gevolgen van stoppen, kan je best even informeren bij de sociale dienst van je hogeschool.

Interessante site: sociale diensten van hogescholen: Centen voor studenten - partners
1.H wat is het verschil tussen werkstudent/jobstudent

Officieel zijn er niet echt verschillen, de term werkstudent heeft geen wettelijke basis. Vroeger werd werkstudent gebruikt voor mensen die studeren combineerden met werken tijdens het schooljaar. Nu zijn er steeds meer studenten die werken combineren met studeren en vervaagt die term.

Kort gezegd zijn de grootste verschillen zo:
1.I Ik wil als student zelfstandige worden, is dat wel interessant?

Pas hiermee op. Zelfstandig worden lijkt interessant, maar houdt een risico in. In het slechtste geval kan je bijna alle bezit kwijt spelen. Natuurlijk heeft elk nadeel ook een voordeel: als zelfstandige kan je veel aankopen (ook zij die je gedeeltelijk privé doet) inbrengen en op die manier je belastbare winst verminderen.

Zelfstandige worden is kort samengevat interessant als student indien je zelf geen groot kapitaal moet investeren (je risico laag houdt) en bijvoorbeeld vooral diensten aanlevert of enkel goederen doorverkoopt (zonder grote stock).

Hou er rekening mee dat je als zelfstandige wel in orde moet zijn met een aantal formaliteiten: je moet per kwartaal meestal een bijdrage betalen (!!tot zo'n 650 euro!!), je moet een ondernemingsnummer hebben, eventueel een BTW nummer.

Heb je nog recht op kinderbijslag? In de praktijk: ja. Zelfs indien je zelfstandige in hoofdberoep bent, krijg je kinderbijslag op de eenvoudige voorwaarde dat je verklaart dat je minder dan 240 uur per kwartaal werkt.

Voor meer informatie, ga naar een sociaal verzekeringskantoor of UNIZO. Een sociaal verzekeringskantoor regelt al je formaliteiten, UNIZO kan je vergelijken met een vakbond voor zelfstandigen en kan je helpen als starter.

Interessante sites: UNIZO.be - de Unie van Zelfstandige Ondernemers

1.J Zelfstandig student, is dat niet iets zoals zelfstandige?

Dit heeft er niks mee te maken. Een zelfstandig(e) student is een term uit de studiefinanciering. Zo'n student is iemand die zelf minimaal een bepaald bedrag verdient, waardoor veronderstelt wordt dat hij zelf voor zijn inkomen kan zorgen en dus niet afhankelijk is van anderen om zijn studies en zijn onderhoud te betalen.

Een zelfstandig student kan niet getrouwd zijn, mag nog gerust bij zijn ouders inwonen en moet minstens in de laatste 2 jaar in 12 gewerkte maanden (minstens 1 werkdag per maand) een inkomen van méér dan 5800 euro netto (na aftrek van kosten, brutobelastbaar (= na aftrek RSZ) is dit minstens 7529,81 euro) hebben. Om het statuut te behouden moet je daarna jaarlijks zo'n 2830 euro netto (na aftrek van kosten) hebben (brutobelastbaar 3969,14 euro).

Interessante site: School- en studietoelagen

2. Ik ben afgestudeerd, wat nu?

2.A Wat moet ik nu doen?

Als je verder wil studeren, kijk je natuurlijk naar een studie. Hier gaat het enkel indien je definitief stopt met studeren.

Vanaf de eerste dag dat je afgestudeerd bent, schrijf je je best in bij de VDAB (in Vlaanderen) of Actiris (in Brussel). Op die manier ben je ingeschreven als werkzoekende en kan je na verloop van tijd (na je wachttijd, zie later) recht hebben op een inkomen.

2.B Krijg ik nog kinderbijslag?

Ja, op voorwaarde dat je ingeschreven bent als werkzoekende (en jonger dan 25 bent).

2.C Krijg ik nu werkloosheidsuitkeringen?

Nee. Je hebt wel recht op een wachtuitkering na je wachttijd. Tot dan heb je recht op kinderbijslag. Werkloosheidsuitkeringen krijg je meestal pas indien je ongeveer 1 jaar gewerkt hebt (in een bepaalde periode).

2.D Wat is dat, wachttijd/wachtuitkering?

Wachttijd en wachtuitkering zijn ontstaan om mensen die niet direct een job krijgen, toch van een inkomen te voorzien.

Na je studies begint voor iedereen de wachttijd (afhankelijk van de dag dat je afstudeert en de dag dat je je inschrijft bij de VDAB/Actiris). Afhankelijk van je leeftijd, maar meestal na 9 maanden wachttijd, heb je recht op een wachtuitkering. Die is vergelijkbaar met een soort werkloosheidsuitkering. Om er recht op te hebben, moet je dus naar de Hulpkas of een van de 3 vakbonden (ABVV, ACV of ACLVB). De eerste is gratis, de 3 vakbonden zijn betalend maar leveren een uitgebreidere service, ook als je werkt.

het bedrag van de wachtuitkering is tussen de 239 euro en 982 euro, afhankelijk van je leeftijd en je gezinssituatie. Hou er wel rekening mee dat je net zoals een normale werkloze moet bewijzen dat je effectief werk zoekt. Een schorsing kan uiteindelijk ervoor zorgen dat je opnieuw je wachttijd moet doorlopen om een uitkering te krijgen.

2.E Betaal ik nu belastingen?

Vanaf je 18 jaar krijg je normaal gezien een belastingsbrief in de bus. Die moet je invullen met de inkomens die je hebt gehad (ook als jobstudent). Op basis van je totaal verdiend bedrag kan het zijn dat je belastingen moet betalen. Dan moet je wel al meer dan zo'n 8500 euro bruto verdienen. De eerste schijf van zo'n 8500 euro bruto is immers vrijgesteld van belastingen. De exacte berekening is niet zo eenvoudig en hangt van verschillende zaken af. Die 8500 euro kan je echter als richtgetal en ongeveer als minimum gebruiken. Het is toch niet zo dat je, als je 1 euro meer verdient, je direct grote sommen belastingen betaalt.

Heb je toch bedrijfsvoorheffing (= "voorafbetaling" van je belastingen) betaald, dan zal je dit bij het invullen van je belastingsbrief alles terugkrijgen.

2.F Blijf ik nu ten laste van mijn ouders?

Je blijft ten laste van je ouders op voorwaarde dat je minder verdient dan 2830 euro "nettobestaansmiddelen" (4080 euro indien je in een eenoudergezin woont). Hoe bereken je dit nu?

Je neemt het BRUTObelastbaar loon (= na RSZ-aftrek) dat je verdiende en trekt daar maximaal tot 2360 euro uit studentencontracten van af. Van dit tussentotaal trek je nu nog 20% af.

Zijn je ouders gescheiden en ontvang je alimentatiegeld, dan moet je daarbij ook nog rekening houden met het alimentatiegeld. Neem het totaal bedrag van alimentatiegeld en trek daar 2830 euro af. Verminder dan nog es het bedrag met 20%. Dit is voor jou belastbaar.

De twee getallen die je net berekend hebt, vormen samen het bedrag dat je moet in gedachten houden om onder die 2830 of 4080 euro te blijven.

2.G Ik wil verderstuderen, wat nu?

Er zijn verschillende beurzen die zowel voor middelbare studenten als voor afgestudeerde masters/bachelors veel te bieden hebben. Zoek op internet naar "SID IN" of bij je eigen hogeschool/universiteit en bij een concurrerende universiteit/hogeschool (liefst van een andere associatie)

3. Ik kan beginnen te werken!

3.A Wat moet ik nu doen?

Behalve ervoor zorgen dat je contract getekend is, moet je op zich niet direct veel doen. Krijg je nog kinderbijslag, dan hou je die best op een aparte rekening en licht je misschien best het kinderbijslagfonds in, zodat je later niets terug moet betalen.


3.B Krijg ik nu nog kinderbijslag?

Nee, tenzij je slechts enkele dagen werkt. Als je inkomen lager is dan 480,47 euro als werkzoekende heb je nog recht op kinderbijslag.

3.C Wanneer heb ik recht op werkloosheidsuitkeringen?

Een jongere heeft bij werkloosheid recht op werkloosheidsuitkeringen als hij 312 dagen in de laatste 18 maanden heeft gewerkt (of gelijkgestelde dagen zoals sommige ziekteperiodes, vakantie, ...). Let wel: dit is in een 5-dagen stelsel, komt ongeveer overeen met 1 jaar werken. Het uitrekenen hiervan is redelijk complex. Voor meer info kan je terecht bij je uitkeringsinstelling (vakbonden of de hulpkas).

Heb je geen recht op werkloosheidsuitkering, dan kan je misschien in aanmerking komen voor een wachtuitkeringen (zie hierboven).

3.D Zal ik veel of weinig belastingen moeten betalen?

Is de meest interessante vraag, maar de moeilijkste om te antwoorden. 2 algemene regels:

- werk je via interim en houden ze het minimum af van bedrijfsvoorheffing (11,11%), dan zal je meestal moeten bijbetalen indien je meer dan 10000 euro op een jaar verdiende.

- werk je pas vanaf juni/september, dan zal je waarschijnlijk belastingen terugkrijgen indien je niet via interim werkt.

In de andere gevallen is het altijd individueel te bekijken. Het al dan niet betalen van belastingen hangt af van je gezinssituatie, je eventuele investeringen (huis, levensverzekeringen, pensioensparen, ...), het al dan niet correct aangeven van je gezinssituatie aan je werkgever, ...

3.E Heb ik recht op (jeugd)vakantie? Wat is dat?

Iedere persoon in België bouwt doordat hij/zij werkt als loontrekkende (niet als IBO) in principe vakantierechten op in België. Die rechten (2 vakantiedagen per gewerkte maand in het zesdagenstelsel) kan je dan in het volgend jaar opnemen. Dat levert dan 24 dagen in het zesdagenstelsel of 20 dagen in het vijfdagenstelsel op. Dit is de WETTELIJKE vakantie.

Lastig voor een student natuurlijk: het eerste jaar dat hij werkt, zou hij dan bijna geen vakantie kunnen nemen. Daarom bestaat er jeugdvakantie. Als je maximaal 25 jaar bent, vorig jaar afgestudeerd en minimaal 1 maand gewerkt, dan heb je ook recht op die 20/24 dagen. Je dagen die je opgebouwd hebt moet je dan eerst gebruiken, voor de andere dagen heb je recht op een vergoeding van de RVA (aan te vragen via de vakbonden of de RVA).

Interessante site: Jeugdvakantie op de RVA: http://www.rva.be/frames/Main.aspx?Path=D_opdracht_Jeugd/Regl/&Language=NL&Items=1/1

3.F Ben ik nu alleenstaande of toch ten laste van mijn ouders?

Het antwoord is eigenlijk hetzelfde zoals in 1.D: verdien je veel, dan ben je niet meer ten laste. Verdien je te weinig, dan blijf je ten laste van je ouders.

3.G Waar moet ik nog op letten als ik een contract teken?

De eerste regel is altijd: lees vooraleer je het tekent. Versta je iets niet of twijfel je, neem het dan eerst mee naar huis/vrienden vooraleer het te tekenen. Er bestaat geen contract dat je onmiddellijk MOET tekenen.

De meeste zaken in een arbeidsovereenkomst zijn bij wet verplicht, je kan er niet van afwijken, dit om je te beschermen tegen het tekenen van zaken die in je nadeel zijn. Staat er bijvoorbeeld in dat je slechts 4 euro per uur bruto verdient, dan mag je dit gerust tekenen, je baas zal je toch minimaal een hoger bedrag moeten geven.

Let er gewoon op dat dit erop staat:
- begindatum contract, duur van het contract
- uurrooster (of op z'n minst het aantal uur)
- je rekeningnummer
- plaats van tewerkstelling

Zie je iets waarover je twijfelt of het wel kan, neem dan contact op met de vakbond, die kan alles uitspitten.

Interessante sites:
ABVV: ABVV FGTB - Socialistische vakbond, Belgische vakbond - Syndicat socialiste, syndicat belge
ACV: Welkom bij ACV-online
ACLVB: ACLVB Liberale Vakbond :*Home

3.H Mijn baas wil me voor een contract als IBO, is dat slecht?

Werk is werk, maar een IBO heeft wel enkele nadelen. Je wordt bij een IBO als werkloze beschouwd, niet als werknemer. Je hebt dus géén pensioenrechten die je opbouwt, je hebt géén recht op vakantie voor de maanden die je als IBO presteert, ....

In principe heb je na een IBO recht op een contract bij hetzelfde bedrijf, maar vaak lukt het uiteindelijk toch niet om een contract vast te krijgen. Je hebt wel het voordeel dat je niet ontslagen kan worden, tenzij de VDAB/Actiris de reden die de werkgever opgeeft goedkeurt (bvb bij veel tijdelijke werkloosheid, ...).

3.I Ik ben ontslagen, wat nu?

Ga zo vlug mogelijk naar de VDAB/Actiris om je in te schrijven als werkzoekende. Pas als je ingeschreven staat als werkzoekende, kan je recht hebben op werkloosheidsuitkeringen. Afhankelijk van je contract heb je wel recht op een aantal dagen/maanden opzeg, die je ofwel uitbetaald krijgt ofwel moet presteren (naargelang de keuze van de werkgever).

Denk je dat je ontslag onterecht is (ben je bijvoorbeeld zwanger, ontslaan met dringende reden omdat ze je omdat ze je verdenken van diefstal), neem dan contact op met de vakbond of met een advocaat (hou er wel rekening mee dat een vakbond goedkoper is en bij het verlies van een zaak de gerechtskosten op zich neemt). Die vakbond/advocaat kan je dan advies geven om zelfs nog in der minne alles te regelen.

Natuurlijk moet je werk zoeken, maar dat spreekt voor zich.

3.J Ik wil zelf ontslag nemen, wat nu?

Hou er rekening mee dat je geen recht hebt op werkloosheidsuitkeringen als je zelf ontslag neemt, tenzij je je een sanctie wil riskeren. Als je ontslag wil nemen, moet je best een aangetekende brief sturen naar de werkgever.

- Ben je arbeider, dan doe je dit voor de woensdag om je ontslag in te laten gaan de maandag erop (meestal moet je dan nog 1 of 2 weken opzeg presteren).
- Ben je bediende, dan gaat het ontslag meestal pas in de eerste dag van de volgende maand (tenzij je het op het einde van de maand opstuurt, dan is het nog een maand langer werken). Als bediende moet je meestal 1,5 maanden tot 3 maanden presteren. - Heb je een contract van bepaalde duur, dan moet je wel rekening houden dat je ontslagperiode dubbel zo lang loopt (je werkgever kan je in ruil enkel ontslaan door de rest van je loon aan jou te geven).
- Ben je einde contract, dan kan je natuurlijk zelf weggaan op het einde van het contract, zolang je geen nieuw contract tekent.

3.K Ik wil zelfstandige worden, wat moet ik doen?

Ga vooral eerst naar UNIZO of naar een ondernemingsloket. Zij kunnen je honderduit vertellen over alle formaliteiten die je moet vervullen. Sowieso moet je een ondernemingsnummer aanvragen, maak je best een soort businessplan aan (waarin je kijkt op wie je je gaat richten, wat je gaat doen, hoeveel het je zal opbrengen, wat je als kosten moet aanrekenen, ...). Hou er rekening mee dat je als zelfstandige geen recht hebt op werkloosheidsuitkeringen (behalve indien je stopt in de eerste X jaar), geen recht hebt op vakantieuitkeringen, vaak wisselende inkomsten hebt, ...

Wil je beginnen als zelfstandige, maar toch niet het volledige risico lopen, begin dan misschien best als bijberoep. Op die manier kan je zien of je het werk effectief wel graag doet, of je er genoeg mee kan verdienen, ....

Interessante site: UNIZO.be - de Unie van Zelfstandige Ondernemers

3.L Moet ik als zelfstandige een BVBA/NV oprichten?

Nee, enkel bij grote of speciale activiteiten kan het zijn dat je verplicht bent om een BVBA/NV op te richten. Een BVBA/NV heeft als grootste voordeel dat je niet het risico loopt om verantwoordelijk te zijn voor alle schulden van je bedrijf. Enkel de BVBA/NV kan verplicht worden om die schulden betalen. Het nadeel aan een BVBA is dat de formaliteiten iets groter zijn en dat je een minimumbedrag moet inleggen om die schulden te kunnen garanderen.

4. Ik wil alleen wonen, wat nu?

4.A Wat moet ik nu doen?

Op het moment dat je alleen wil gaan wonen, maak je best een lijstje op van iedereen die je adres zou kunnen hebben. Je moet zeker de volgende instanties inlichten:
- stadhuis (om domicilie en identiteitskaart aan te passen)
- VDAB, vakbond en/of werkgever
- bank- en verzekeringsinstelling (belangrijk voor bvb autoverzekering)
- abonnementen op tijdschriften, verenigingen waar je lid van bent

Volledige verhuislijsten kan je op internet wel vinden.

Daarnaast neem je best "Do My Move" van de post (zeker als je niemand meer zou kennen op je oud adres). Dat is een doorstuurdienst die al je post automatisch doorstuurt naar je nieuw adres. Zo krijgen je ouders niet meer je post en kan jij zien wie er je nieuw adres nog niet kent. De dienst kost 20 euro voor zo'n 3 maanden, eventueel 1 keer verlengbaar.


4.B Samenwonen, huis huren, huis kopen, ...?

Of het nu het voordeligst is om een huis te huren of te kopen is een individuele beslissing. Hou er gewoon rekening mee dat een huis huren het gemakkelijkst is in het begin (nog geen vaste job, eventuele nieuwe carrieremogelijkheden, goedkoper en vlugger veranderbaar, minder investeringen waarvoor je verantwoordelijk bent). Natuurlijk word je op die manier geen eigenaar van je huis, dus is het zoals het zo heet "weggesmeten geld".

Wil je de stap nemen om een huis te kopen, denk er dan wel eerst aan dat zoiets een héél grote financiele stap is en niet zonder risico is. Eind 2008 is het kopen van een huis van "slechts" 180000 euro toch al een maandelijkse last van zo'n 1200 euro op 20 jaar. Als je dan nog wat extra kosten wil doen (herstellingen, ...) of je de notariskosten ook moet lenen is het huis misschien een stap te ver.

Laat je hiervoor goed inlichten door je bank, die zal je met alle plezier een lening aansmeren indien je het ook maar een beetje aankan . Meestal gebruikt men een richtpercentage van 33% tot 40% van je nettoloon voor afbetalingen(met je huidige leningen en vaste kosten afgetrokken) als maximumbedrag om te lenen. Indien je geen auto, gsm en dergelijke moet betalen, heb je natuurlijk meer over om af te betalen en gaat men soms tot 50%.

4.C Hoeveel kost alleen wonen?

Een moeilijke vraag. Heb je veel eisen qua comfort, dan betaal je je blauw. Ben je tevreden met een "opgedreven kot" of een huis die je deelt met vrienden, dan kan je wel wat besparen.

Een goede richting kan je hebben met de volgende gemiddelde kosten, afhankelijk van vereisten, ligging, ... telkens per maand:
- Studio/appartement: van 300 euro tot 600 euro
- Huis: van 350 euro tot 800 euro
- Gedeeld huis: van 100 euro tot 300 euro per persoon
- EGW (electriciteit, gas, water): een goed geïsoleerde studio zal je maar 50 euro per maand kosten, een tochtgat van een herenhuis kost je met gemak 200.
- Verzekeringen: een brandverzekering is standaard. reken daar maar op zo'n 100 euro per jaar (8 euro per maand) voor een studio/appartement, 200 euro per jaar (16 euro per maand) minimaal voor een huis.
- TV-distributie kost je zo'n 12 euro/maand, Internet + eventueel telefoon zo'n 30 tot 60 euro per maand, GSM mag je toch al minimaal aan 15 euro per maand rekenen.
- Qua huishoudelijke kosten (eten, kuisproducten, ...) is het verschil enorm. Eet je op het werk, dan kan je zeker met 200 euro per maand goed rondkomen. Eet je 2x per dag warm, dan loopt het toch al eerder naar de 300 euro per maand op. Woon je samen met anderen, dan kan je goedkoper rond komen door in grote hoeveelheden aan te komen.

Alles samen kan je dus vlot rondkomen met zo'n 600 euro per maand als alleenstaande, maar je kan ook boven de duizend euro zitten. Alles is zoals je het zelf wilt...

4.D Ik kan niet alles meer betalen, wat nu?

Begin niet met een lening bij pakweg Credibel, Europabank, Citibank,.... Die leningen zijn goed voor mensen die zichzelf in de problemen willen helpen. De rentevoet is gigantisch, de gevolgen jammer genoeg vaak evenredig.

Geraak je er niet meer op eigen houtje uit en vrees je deurwaarders, neem dan contact op met het OCMW. Zij verlenen niet enkel financiële steun, maar beschermen je ook tegen schuldeisers die onredelijke eisen stellen. Het OCMW kan dan alle schulden op zich nemen en je een afbetalingsplan voorstellen. Ga je daarop in, kan het zijn, ongeacht het bedrag, dat je binnen de 5 jaar volledig schuldenvrij bent en een nieuwe start kan nemen.


4.E Ben ik nu voor de wet alleenstaand/samenwonend, ...?

Er bestaat geen "een wet" die zegt wat je bent. Alles hangt af van welke dienst je te maken mee hebt:
- voor de belastingen ben je alleenstaand als je niet getrouwd/wettelijk samenwonend bent. Woon je bij je ouders zonder getrouwd te zijn, dan ben je dus altijd alleenstaand. Zij gebruiken dus je "burgelijke stand"
- voor de werkloosheid ben je alleenstaand als je effectief alleen woont. Samenwonen met iemand anders, zelfs geen vriend(in), is voor de werkloosheid genoeg om samenwonend te zijn. Daar is het criterium: kosten delen. Deel je met iemand in de praktijk kosten (huishuur bvb), dan woon je samen. Gezinshoofd ben je als jij de enige kostwinnaar bent en kinderen/ouders ten laste hebt (of alimentatiegeld betaalt). Anders ben je samenwonende zonder gezinslast.

4.F Welke kosten aan mijn huurhuis moet ik zelf betalen, welke de huisbaas?

Dit hangt af van je contract. Is het getekend voor mei 2007, dan bepaalt het contract de verdeling van de kosten, tenzij ze overdreven onredelijk zijn (en zelfs dan nog!). Na mei 2007 is de huurder beter beschermd. Dan bepaalt de wet welke kosten je als huurder moet betalen. Het komt er ongeveer op neer dat jij alle kleine onderhoudswerken binnen moet doen (bvb lampen vervangen, kleine schilder/oliewerken, ...), maar de huisbaas betaalt alle werken buiten en de grote onderhoudswerken en verbouwingen. Een versleten boiler moet jij dus niet betalen, maar je huisbaas.

5. Interessante links!

STUDENTENJOBS

* Kinderbijslag
Rijksdienst voor Kinderbijslag: RKW - ONAFTS - ZFA
Rijksdienst voor zelfstandigen: Gezinsbijslag - Zelfstandigen

* Interessante sites
Centen voor studenten: Centen voor studenten - home
Sociale Dienst scholen: Centen voor studenten - partners

WERKLOOSHEID

* Vakbonden en hulpkas:
Hulpkas: HVW
ABVV: ABVV FGTB - Socialistische vakbond, Belgische vakbond - Syndicat socialiste, syndicat belge
ACV: Welkom bij ACV-online
ACLVB: ACLVB Liberale Vakbond : Home

* Overheid:
RVA: Rijksdienst voor arbeidsvoorziening
VDAB: VDAB: Werk en opleidingen in Vlaanderen
Actiris (Brusselse VDAB): ACTIRIS

WERKEN

* Vakbonden:
ABVV: ABVV FGTB - Socialistische vakbond, Belgische vakbond - Syndicat socialiste, syndicat belge
ACV: Welkom bij ACV-online
ACLVB: ACLVB Liberale Vakbond : Home

* Zelfstandigen
Ondernemingsloket: http://www.kmodirect.be/

ALLEEN WONEN:
* Informatie
Woonwinkel: Woonwinkels

* Verdediging rechten
Huurdersbond: HB

Ik ben aan het overwegen om mij volgend schooljaar als werkstudent in te schrijven... Toch nog even twee vraagjes voor alle zekerheid:

- Is je diploma evenveel waard ? Of is dit te lezen op je diploma dat je dat als werkstudent hebt behaald ?

- Als je niet meer dan 240 uur per drie maanden werkt, krijgen mijn ouders nog altijd evenveel kinderbijslag dan anders ?

- Ik zal 13 % RSZ moeten betalen ipv 3, maar in welke mate wordt dat gecompenseerd bij de belastingen ? Is dat bedrag de moeite waard ?

- Zijn er nog andere dingen waarmee ik rekening moet houden voor ik overschakel naar werkstudent ?

Bedankt !

Er staat een foutje in voor 2012
Als je meer dan 50 dagen werkt voor dezelfde werkgever dan is de extra bijdrage ook pas vanaf de 51ste dag geldig, op voorwaarde dat uw werkgever het tijdig aangeeft voor je uw 51ste dag werkt. Laat hij dat na, dan zijn de bijdragen vanaf dag 1 verschuldigd. Dus de combinatie job -en werkstudent is toegelaten vanaf 2012!

bron:
https://www.socialsecurity.be/instructions/nl/instructions/new/dmfa/2011-04/content.html

MET SPOED EEN GRAFISCH DESIGNER GEZOCHT!!!
Er moeten twee landschapsplannen schaal (1:50.000 en 1:10.000) in illustrator worden vormgegeven met een gescande tekening als basis. Dit vergt voor mij te veel tijd (want ik heb het programma niet in de vingers) en dinsdagavond moet het af.
Het plan omhelst een nog niet bestaand rivierengebied in Nederland. Ik vraag niet om een design of om kennis met betrekking tot de inhoud, puur en alleen een paar extra handjes die me kunnen helpen die plannen digitaal te maken voor op de posters.

Ik ben een student in nood met een deadline op woensdag, dus wie kan me helpen??

Ik zou graag avondschool willen gaan volgen. Boekhouding. Is dit een knelpuntberoep? Volgens vdab site wel, bij de rva staat het niet op de lijst.. Ik moet dit weten ivm educatieve uren want een knelpuntberoep geeft recht op 180 uren terwijl ik anders maar recht heb op 120 uren.. Mijn werkgever vertelde mij echter dak maar recht heb op 100 uren wat zowiezo niet kan.. Volgens mij als je dagpost werkt zijn het 100, als je ploegen werkt 120 en als het een knelpunt is 180..