Archief - INFO: Big HW FAQ (Last updated: 12/08/05)

Het archief is een bevroren moment uit een vorige versie van dit forum, met andere regels en andere bazen. Deze posts weerspiegelen op geen enkele manier onze huidige ideeën, waarden of wereldbeelden en zijn op sommige plaatsen gecensureerd wegens ontoelaatbaar. Veel zijn in een andere tijdsgeest gemaakt, al dan niet ironisch - zoals in het ironische subforum Off-Topic - en zouden op dit moment niet meer gepost (mogen) worden. Toch bieden we dit archief nog graag aan als informatiedatabank en naslagwerk. Lees er hier meer over of start een gesprek met anderen.

Davion

Legacy Member
1.) ONTWIKKELING

Productieproces

Het productieprocédé van chips is zeer speciaal, daarom een korte inhoud:

De chips zelf worden gebakken in 'wafers', dat zijn ronde 'platen' met daarop de chips 'uitgehouwen', hierin wordt silicum gegoten, waarna de wafer met silicum in een bakoven terechtkomt., een chip die uit een wafer komt noemt met de 'Die' , eens een chip op vb een graka staat is het een core of mem module.

Het proces zelf: natuurlijk moeten die chips klein zijn om zo ook stroom en warmte in te dijken, tegenwoordig zit men aan 90nm en 130nm, zoals verwacht is 90nm kleiner en kan er dus meer stroom bespaart worden en kan de warmte worden ingedeken !, dan is er nog een techniek en dat heet SOI (Silicon-On-Insulator) waar normaalgezien een transistor los staat van de isolatie ( om zich te beschermen tegen een nevenliggende transistor ) wordt als het ware de transistor en de isolatie tegen elkaar gegoten, dit heeft als gevolg dat de warmte meer verdeeld wordt en dat ook het stroomverbruik omlaag gaat.


2.) SOORTEN PC's en KASTEN + FORMFACTOR

Desktop
De Desktop is natuurlijk de grootste PC, met een ATX formfactor (en binnenkort de BTX FormFactor ) deze PC's zijn meestal om zware gebruikers, het zijn dan ook de meest gebruikte PC's al dat Barebone's en SFF's ook hun opmars aan het maken zijn.

Barebone's
Een Barebone is een PC maar dan gebruikmakend van een Micro-ATX moederbord, hierdoor is de PC zeer klein, dikwijls moet de PC niet veel onderdoen voor zijn grotere broers maar toch levert hij wat prestatie in, ook wordt zo een PC dikwijls warmer dan zijn grotere broers.

SFF of Small Form Factor
Deze PC'tjes zijn nog niet zo oud, het is een concept van Shuttle (ondertussen zijn er al zeer veel fabrikanten bijgekomen, Soltek (Qbic), ASUS, MSI (Mega PC)) waarin een PC zo klein mogelijk wordt gemaakt, met een zeer klein moederbord als gevolg, deze PC's zijn meestal gericht op DVD, DivX, MP3 etc..., ze vormen een vervanger voor de hedendaagse Radio, DVD speler etc.., ook kan hier met gegamed worden , maar meestal ligt de prestatie een heel stuk lager dan die van de grotere broers, ook doordat zo een PC zeer warm wordt.

Laptop
Laptops zijn draagbaar, scherm toetsenbord hard-disk en een DVD drive worden allemaal in 1 behuizing verwerkt !, de meeste laptops zijn redelijk draagbaar met een autonomie van 3-4 uren deze zijn dan duurder en maken dikwijls gebruik van Centrino technologie (Centrino omvat: een Pentium-M processor, een bijpassende chipset (Intel i855) en Wireless LAN (802.11g)), dan hebben we de zogegde desktopvervangers, deze worden aangekocht omwille van plaatsgebrek en hebben bijgevolg een autonomie die lager ligt dan 1uur, ook kan een laptop niet worden geupgrade,alleen maar door USB/FireWire devices maar niet intern/hardwarematig, kies dus goed als je voor een Laptop gaat.

BTX

De ATX-norm zwaait nu al zeven jaar de plak in desktopland. Intel wil een kleinere, flexibelere en zuiverdere norm, en heeft die Balanced Technology Extended of BTX gedoopt. Bedoeling is de componenten zo te plaatsen dat de verbindingen onderling korter - en dus beter - zijn. De chipset en processor komen in het midden terecht, aangezien alle verbindingen daar naartoe moeten.

Door de processor lager te plaatsten, zou die ook op een koelere plaats terecht moet komen, verder verwijderd van de hete videokaart. De overgang naar BTX zal waarschijnlijk vrij traag en pas eind dit jaar op gang komen.


3.) MOEDERBORD-CPU-RAM RELATED

CPU (Central Processing Unit) of processor

De CPU van een computer is het hart van de PC. Het is een geavanceerde chip die data en instructies verwerkt en allerlei berekeningen doet. Elk programma stuurt instructies door naar de CPU, die die dan uitvoert. De snelheid van een processor (clocksnelheid of clockfrequentie) wordt uitgedrukt in Mhz of Ghz (MegaHerz, GigaHerz). Aangezien 1 clockpuls = 1hz kan een CPU per seconde miljoenen of miljarden keren enkele bits aan data versturen. Over het algemeen is hoger beter, maar er zijn uitzonderingen (zie volgend stukje).

Aantal Pins bij processoren

Socket A = 462 pins = AthlonXP
Socket 754 = 754 pins = AMD Athlon64
Socket 939 = 939 pins = AMD Athlon64 en Athlon64 FX met unbuffered memory
Socket 940 = 940 pins = AMD Athlon64 FX met Registered memory
Socket 478 = 478 pins = Intel PIV Northwood
Land Grid Array 775 = 775 'bolletjes' op het moederbord = Intem PIV Prescott

Hyper-Threading Technology (HTT) en HyperTransport (HT)

HTT = HyperThreading Technology
HT = HyperTransport

HTT is Intel's manier om een virtuele 2de CPU ter creëren om 2 taken parrallel naast elkaar uit te voeren...(AMD heeft zo GEEN manier)

HT is AMD's manier om gegevens naar de rest van de PC te sturen ( Northbridge ), vergelijkbaar met de FSB (=Front Side Bus) die de Intel's hebben.

Mhz <=> IPC

Het aantal MHz is een slechte maatstaf. De performance van een processor wordt ruwweg door 2 factoren bepaald:

  1. Het aantal keer per seconde dat de processor een taak kan uitvoeren (d.i. het aantal MHz).
  2. De hoeveelheid werk die de processor per keer kan uitvoeren (dit noemen we het aantal "Instructions Per Clock" of IPC).

De fabrikanten verkopen hun processoren met enkel de MHz-aanduiding. Vroeger was dat ook geen probleem aangezien de IPC tot en met de 486 altijd gelijk aan 1 was. Sinds de Pentium is dat niet meer zo en is de IPC groter dan 1.

Het probleem van de IPC is dat die variabel is: afhankelijk van het soort werk dat de processor doet zal zijn IPC hoger of lager uitvallen. Daarom is het moeilijk om de IPC mee te vermelden bij de verkoop.

Je weet duidelijk dat de Intel Pentium4 een hoger aantal MHz'en heeft dan de AthlonXP's of Athlon64's (of zelfs Intel's eigen Pentium-M's). De Pentium4 heeft echter een véél lagere IPC dan die andere processoren. In volgorde van IPC komt het ongeveer hierop neer:

Athlon64 >= Pentium-M > AthlonXP >>> Pentium4

In kloksnelheid is de volgorde dan ruwweg als volgt:

Pentium4 >>> Athlon64 > AthlonXP > Pentium-M

Als je deze twee rangordes bekijkt, dan kan je concluderen dat de Athlon64 op dit moment zowat de krachtigste processor is; ondanks het feit dat die "maar" op 2,4 GHz draait en dat de Pentium4 hem met 50% overtreft op dat vlak.

De tweede krachtigste processor is dan veel moeilijker te bepalen; eigenlijk zijn de 3 anderen aan elkaar gewaagd en moet je naar andere criteria zoeken om ze te onderscheiden (prijs, of je al een compatible moederbord ervoor hebt, ...).

Cache

Cache is geheugen dat in de processor zelf ingebouwd is. Het is vele malen sneller dan ordinair RAM-geheugen (zie verder) en wordt gebruikt om de meest gebruikte data in op te slaan. Er zijn verschillende soorten cache: L1 of Primary cache ligt het dichtst bij de CPU en is dus het snelst (maar het kleinst), L2 (Secondary) of L3 (Tertiary) caches liggen verder en kunnen groter zijn. Voor grote hoeveelheden data wordt het veel tragere RAM-geheugen aangesproken.
Cache vind je ook op harde schijven (=hard disk of HD(D)), in de vorm van een cache buffer. Ook hier geldt, hoe groter de cache, hoe beter. Veel gebruikte data wordt ook hier in de cache bewaard, om het zoeken naar data op de HD zelf te verminderen.

CPU Temperaturen

CPU AMD Athlon XP cores:

de BOXED cooling die bij deze CPU's zitten zijn meestal net genoeg om de CPUonder de 50° te houden wat dus vrij veel is

meestal ligge deze idle rond de 43-46°
stressed durven ze op 53° te peaken maar dit allemaal hangt van core/clock af

bv
T-Bred B cores verschilen idle/stressed algemeen meer dan barton cores
en Palomino cores lopen dan weer warmer

De beste aircooling op de moment is:
Voor PIV: Thermalright SP-94
Voor AMD AXP: Thermalright SP-97
Voor AMD A64: Thermalright SP-98

voor meer info verwijs ik u naar de sticky met air/watercooling

over PIV cores :
de northwoods zijn veel koeler zijn dan de prescott cores deze laatste is een echte bakoven in je PC

SDR (Single Data Rate) DDR (Double Data Rate) en QDR (Quad Data Rate)

SDR betekent dat per clockpuls er 1 keer keer data kan worden verstuurd of ontvangen. DDR kan per clocktik data versturen en ontvangen. DDR-systemen (FSB, RAM -zie later-) zijn dus in theorie (in de praktijk is het verschil niet zo groot) dubbel zo snel als SDR. QDR (Quad Data Rate) of Quad-pumped systemen kunnen per clocktik 2 x data versturen en ontvangen, wat hen dus in theorie dubbel zo snel maakt als DDR.

RAM (Random Access Memory) of systeemgeheugen en memory controller

RAM is tijdelijk opslaggeheugen waar de processor allerlei data in kwijt kan, om die dan later terug te gebruiken. Het RAM dat gewoonlijk in onze PC's zit is SDRAM (Synchronous Dynamic Random Access Memory), wat inhoudt dat het per seconde duizenden malen krijgt en verstuurt (refresht). SDRAM heeft twee belangrijke varianten, SDR-SDRAM en DDR-SDRAM. Zoals hierboven uitgelegd is DDR-SDRAM in theorie dubbel zo snel als SDR-SDRAM. Tegenwoordig is SDR-SDRAM quasi volledig vervangen door de DDR-variant. Enkel in oudere computers vind je het nog terug.

Het geheugen wordt gecontroleerd en beheerd in de memory controller, een chip die zich normaal gezien in de Northbridge van het moederbord bevindt. Meer daarover hieronder.

Northbridge en Southbridge

Een moederbord is normaal gezien verdeeld in 2 belangrijke delen. Elk deel wordt gecontroleerd door een chip, de zogenaamde Northbridge (NB) en Southbridge (SB).
In de Northbridge worden de belangrijkste onderdelen beheerd, nl de memory controller en de AGP-bus. De NB staat in verbinding met de CPU en de SB.

In de Southbridge worden oa. de harde schijven, de USB controllers, de PCI-bussen en de netwerkkaarten beheerd.

Een duidelijk schema vind je hier:

http://www.anandtech.com/chipsets/showdoc.html?i=1823&p=3

FSB (Front Side Bus) en Onboard Memory Controller

De Front Side Bus (FSB) is de verbinding die loopt tussen de memory controller en de processor zelf. Bij AthlonXP is de FSB DDR, draaiende aan 133Mhz ,166Mhz of 200Mhz. Normaal wordt die dan bestempeld als 266Mhz, 333Mhz en 400Mhz, kwestie van marketing.
De FSB van de Pentium4 CPU's is echter quad-pumped en draait aan 100Mhz, 133Mhz of 200Mhz. Net als bij AMD wordt hier omwille van marketing gezegd dat de FSB werkt aan 400Mhz, 533Mhz en 800Mhz, maar zoals jullie nu weten is dat niet volledig correct.

Sinds kort heeft fabrikant AMD echter een nieuwe generatie CPU's op de markt gegooid (de Athlon64, Opteron en Athlon64 FX), die een memory controller hebben IN DE CPU ZELF. Dit zorgt voor enorme snelheidswinsten, aangezien de memory controller nu veel dichter ligt. Een A64(FX) heeft een FSB die loopt aan de snelheid van de CPU (1.4Ghz-2.4Ghz).

Een duidelijk schema hiervan vind je hier:

http://www.tech-report.com/reviews/2003q3/workstation/index.x?pg=4

bottleneck

Het onderdeel in het systeem dat verantwoordelijk is voor de grootste vertraging. De naam komt van een flessenhals, deze is smaller dan de rest en zal dus een snelle doorstroming hinderen.

Latency

Latency is de vertraging die je RAM ondervindt, bij elke opdracht die het moet uitvoeren (data versturen, wegschrijven,...). Elk RAM-latje heeft een bepaalde latency, die bestaat uit 4 cijfers. Elk cijfer staat voor de vertraging in nanoseconden (ns) -1 nanoseconde = 1 miljardste van een seconde- die het RAM oploopt per instructie. Uiteraard is lager hier beter.

De volgorde van de latency getallen is: Clock/CAS Latency - Ras-to-CAS Delay - Ras Precharge - RAS Delay timer oftewel CL-Trcd-Trp-TRAS

Bv Twinmos DDR400 RAM heeft een latency van 2.5-3-3-7, Corsair DDR400 heeft latencies van 2-3-2-6, wat dus sneller is.

Het belangrijkste zijn het eerste en tweede getal, de andere zijn verwaarloosbaar. Corsair RAM wordt gepromote als CAS2 RAM en is dus erg snel, maar ook enorm duur.

AGP

Advanced Graphics Port
Hier steek je je graka in, deze poort laat op 1x 250Mb/s. toe, op 2x 500Mb/s. , op 4x 1Gb/s. en op 8x: 2.1Gb/s. , de meeste moderne graka's werken op 8x AGP , terwijl AGP 4x zeker voldoet, de AGP poort levert maximaal 25W aan stroom.

PCI/PCI-Express

PCI is een echte bus, wat betekent dat op een gemeenschappelijk aantal draden heel wat apparaten aangesloten worden.

Al die aansluitingen op een gemeenschappelijke bus maken het niet eenvoudig om op hoge snelheid signalen door te sturen. Dat is dan ook één van de redenen waarom de PCI-bus nog steeds aan 33 MHz loopt. 66 MHz (PCI-66) en zelfs 133-MHz PCI (PCI-X) bestaan wel, maar dat zijn dure bussen waarop maar een beperkt aantal apparaten (meestal twee) mag worden aangesloten.

Met een maximale bandbreedte van 133 MB/s stamt PCI nog uit de tijd dat de Pentium zijn intrede deed - tien jaar geleden dus. En die bandbreedte is veel te beperkt voor zowel SATA RAID als Gigabit Ethernet. Enkel als apparaten rechtstreeks op de chipset worden aangesloten, halen ze dus maximale prestaties. PCI-X is te duur en PCI is te traag; we verwelkomen met plezier PCI Express.

PCI Express is qua software compatibel met PCI, maar de hardware is volledig verschillend. PCI is een half-duplex bus, PCI Express is een full-duplex punt-naar-punt verbinding. Dat betekent dat PCI Express in beide richtingen kan sturen en dat alle apparaten een eigen &#8216;snelweg&#8217; hebben naar de chipset. De chipset is dus een soort switch geworden.

Zowel het Intel- als AMD-platform zal in de tweede helft van dit jaar overschakelen naar chipsets die PCI Express ondersteunen. Een PCI Express-aansluiting bestaat in zes verschillende snelheidsuitvoeringen: 1x, 2x, 4x, 8x, 16x en 32x. De eerste moederborden zullen twee maal PCI Express 1x bevatten, één 16x verbinding en een drietal normale PCI-slots.

De 16x verbinding, die 4 GB in beide richtingen kan sturen, zal de AGP-poort vervangen. Uw PCI-kaartjes hoeven nog niet de vuilbak in; die vinden nog steeds (beperkt) plaats op de moederborden van de toekomst. Maar alle videofabrikanten schakelen over naar PCI Express 16x, ook al is daar geen echt dwingende rede toe. Geen enkel game krijgt de videokaart zover dat ze de volledige 2,1 GB/s bandbreedte van AGP 8x opgebruikt.

Het feit dat PCI Express tot 75 watt (AGP = 42 W) kan leveren aan de videokaart is natuurlijk wel een argument, aangezien veel videokaarten nu via een extra molex-connector stroom aftappen.


PCI EXPRESS 1X -> 250 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 2X -> 500 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 4X -> 1000 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 8X -> 2000 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 16X -> 4000 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 32X -> 8000 Mb/s -> Full duplex
AGP 2X -> 528 Mb/s -> Half duplex
AGP 4x -> 1060 Mb/s -> Half duplex
AGP 8x -> 2100 Mb/s -> Half duplex
PCI -> 133.3 Mb/s -> Half duplex
PCI - 66 -> 528 Mb/s -> Half duplex
PCI - X 133 -> 1060 Mb/s -> Half duplex

Davion

Legacy Member
DDR-II

DDR-II blijft een groot raadsel. Op dit moment haalt DDR-II 533 MHz, wat neerkomt op een maximale theoretische band-breedte van 8,5 GB/s (DDR400 = 6,4 GB/s). Maar de prestaties zijn niet echt beter, want DDR-II komt met heel hoge vertragingstijden.

In de praktijk betekent dit dat het dure DDR-II 533 niet echt in staat is om het ultragoedkope DDR400 te verslaan. Intel wil DDR-II introduceren met sommige chipsets in de herfst; AMD wacht nog af. We kunnen aannemen dat de massale overgang naar DDR-II niet voor dit jaar is en waarschijnlijk zelfs niet voor de eerste helft van 2005.

PATA & SATA

PATA of ATA is de interface waarmee harde schijven en optische drives (DVD-stations, CD-writers,...) mee verbonden zijn. ATA kan worden herkend aan de dikke, platte kabels (40/80 pins) die meestal overal in de weg zitten in je case. ATA heeft een doorvoersnelheid van 33MB/s voor optische stations en 100MB/s of 133MB/s voor harde schijven.
SATA staat voor Serial ATA en is de opvolger van (Parallel) ATA. Deze interface is theoretisch sneller (150MB/s) maar in de praktijk is dit niet te merken. Later zal de snelheid van SATA opgevoerd worden tot 300MB/s en zelfs 600MB/s. Op dit moment is het voordeel van SATA zijn veel dunnere kabeltjes die de luchtstroom in je case minder hinderen en dus je PC koeler houden, wat weer de levensduur van je onderdelen bevordert.


4.) GRAFISCHE KAART (GRAKA) -RELATED

Graka (Graphical Card) of Grafische Kaart

Dit zorgt ervoor dat je beeld op je scherm krijgt, meestal een externe kaart maar kan ook geïntegreed zijn op het moederbord.

GPU/VPU

Graphical Processing Unit
Dit is de chip die alle grafische berekenigen voor zijn rekening neemt, in deze chip zitten verschillende technologiën. Je kan deze chip beschouwen als de processor van de grapische kaart. Het middelpunt van deze chip noemen we de core, die heeft een bepaalde snelheid uitgedrukt in MHz. Deze chip is makkelijk te herkennen doordat er meestal een ventilator of koelblok op zit.

Pixel Shaders & Vertex Shaders

Deze shaders zorgen voor een veel betere beeldkwaliteit maar tegelijk ook voor een performance drop indien slecht 'geschreven'.

FSAA of Full Scene Anti-Alasing

Wat doet FSAA?, wel de zaagtanden wegwerken, je weet wel vroeger speelde je PacMan, herinner u dan nog goed als hij zijn bek opendeed dat zoals ze dat zeggen “geblokt” was dat was dus geen fijne en mooie textuur, nu met FSAA wordt nagenoeg volledig verwijdert en krijg je dus mooie texturen. Hoe wordt dit gedaan? , In een grafische kaart worden beelden gerendeert.
Door de sterkere grafische kaarten van tegenwoordig is het mogelijk om beeld groter te renderen, dus stel jouw schermresolutie staat op 1024x768 door het beeld in je VGA-kaart te renderen op 1600x1200 en dat dan te verkleinen naar 1024x768 is de beeldkwaliteit enorm verbeterd.

AF of Anisotropische Filtering

Hier gaan we niet moeilijk doen het is zoals FSAA ook om de beeldkwaliteit te verbeteren. Meerbepaald de scherpte van het beeld als je een object in een spel ver ziet is het meestal wazig AF moet dan zorgen dat het ook scherp wordt.

F-Buffer

Dit is gewoon om bandtbreedte te sparen, stel je voor, je hebt 128 Mb aan data (beeld) dat nog moet weergegeven worden, dan wordt dit in het geheugen gestopt maar 128 Mb is VEEL en ben je dus snel kwijt wat doet de F-Buffer dan?, die gaat het beeld 4x verkleinen in plaats van die 128Mb is dat nog maar 32 Mb dus dan kunnen we veel meer Beeld in ons geheugen stoppen kortweg gezegd zorgt de F-Buffer voor compressie !

Videomemory

Hier word alle data tijdelijk opgeslagen, een videokaart berekent altijd een paar frames vooruit, die frames worden dan in het videomemory (of gewoon videogeheugen) opgeslagen. De videomemory draait aan een bepaalde snelheid, die wordt uitgedrukt in MHz net zoals de core, hoe sneller het videogeheugen is, hoe sneller er frames kunnen in opgeslage worden. De hoeveelheid videogeheugen wordt uigedrukt in MegaByte. Er worden niet enkel frames in het videogeheugen tijdelijk opgeslagen maar ook polygonen en textures. Indien er niet genoeg videogeheugen is, word de RAM ook gebruikt, maar dit zal de PC sterk vertragen en dit gebeurt eigenlijk weinig.

Frames & FPS

Eén frame is 1 beeld, elke seconde verschijnen er tientallen frames op je scherm, dat wordt uitgedrukt in FPS (frames per second). Hoe sneller de Grafische Kaart hoe meer frames er over je beeld rollen. Je kan een frame beschouwen als een foto, die foto word dan op je scherm getoverd. De term FPS wordt meer gebruikt in spelletjes en benchmarks. Anders gebruik je Hertz. Als de fps meer bedraagt dan de Vernieuwingsfreqeuntie dan zal het scherm de eertse frame tekenet tot in het midden, en de tweede frame al laten beginnen vanaf het midden !

Polygonen

Een 3D-tekening bestaat uit polygonen, een polygoon is een driehoekje, met een verzameling polygonen kan je eender welke figuur mee maken. Als je een polygoon geen kleur geeft is hij meestal grijs.

Vsync what? and why put it on/off?

Aangezien Vsync iets vrij technisch is en o.a. te maken heeft met Direct3D en OpenGL ga ik het hier bij de basis houden (waar de meeste mesnen in geintresseerd zullen zijn).Voor diegene die een meer technische uitleg willen verwijs ik graag door naar de link onderaan.

Zoals eerder gezegd in de FAQ ververst om de x tijd (uitgedrukt in Hz) het beeld van een scherm.
Fps is ookal uitgelegd en is het aantal frames (beelden) die de videokaart (of onboard chip) genereerd.
Wat is nu het nut van Vsync? Ververseingsfrequentie en Fps zijn 2 onafhankelijke dingen, tezijn er gebruikt wordt gemaakt van Vsync.
Vsync laat de graka als het ware wachten met generen tot het vorige gegenereerrde frame (dat in zijn framebuffer zit) is weggeschreven naar het scherm (en dus wordt weergegeven). Hierna wordt het geheugen vrijgegeven en kan de graka een nieuw frame genereren en een nieuw frame in de buffer steken, dat op zijn beurt moet wachten. Waarop wacht nu de graka? vrij simpel, op uw monitor. Als de monitor om de x tijd ververst zal de graka x tijd moeten wachten totdat het scherm 'klaar' is.

Ok, klinkt allemaal vrij intressant, maar moet het nu op of af?
Dat ligt grotendeels aan het systeem en wat je wilt doen.
=> Als je wilt benchen wil je natuurlijk niet dat je monitor de graka beperkt en zet je duidelijke Vsync af.

=> Als je games speelt en je haalt slechts 15 of 20 fps (door beperkingen van hardware) kan het handig zijn om Vsync af te zetten. Wat gebeurt er nu?
De graka zal niet wachten tot de scherm klaar is met het beeld weer te geven en zal zijn buffer direct doorgeven aan het scherm waardoor de graka sneller kan genereren. Nadeel hieraan is dat je rare dingen kunt zien.
Klein Vb van die rare dingen is als je een tekenfilm neemt (iedereen heeft zo een boekje gehad dat als je het snel bladert de figuren bewegen). En je zegmaar in het midden van de tekening met de 2de tekening begint. Gevolg: niet alle lijnen lopen overeen.

=> In vrijwel alle andere gevallen mag je Vsync laten aantstaan (bij sommige gemes, gebruiken meestal Direct3D, kan je het zelfs niet afzetten. Het heeft geen nut om als je scherm 60 fps weergeeft er 150 te laten genereren door de graka om de eenvoudige reden dat je al een goed beeld hebt (geen schokken door lage fps) je toch niets hebt aan die 90fps meer, want je ziet ze toch niet (menselijk oog is te traag).

De link voor een meer technische uitleg:
http://www.d-silence.com/feature.php?id=255

Performance graka's

Laat je niet vangen door de fabrikanten van de graka's !

ATi:
9200SE=>9000=>9200==>9000pro==>9600==>9500==>9600pro==>9800SE==>9500pro==>9600XT==>9700==>9800==>9700pro==>9800pro==>9800XT

nVidia GeForce4 reeks:
gf4mx400=>gf4 mx 480se=>gf4mx 420=>gf4mx 440=>gf4mx 460=>gf 4 ti 4200=>gf4 ti 4400==>gf4ti 4800se==>gf4 ti 4600=>gf4 ti 4800

nVidia GeForce FX:
fx 5200=>fx5200ultra=>fx5500Le=>fx 5600xt==>fx5600 non ultra=>fx 5600ultra=>fx 5700=>fx 5700ultra=>fx 5800=>fx 5800ultra=>fx 5900xt=>fx 5900==>fx5900ultra==>fx5950 ultra

Mixed: fx5200<=geforce 4 mx 440<=geforce 4 mx460<=fx5200U<=r9200<=r9000pro<=r9600SE<=gf4 ti 4200<=gf4ti 4400<=fx5600<=gf4ti 4600<=fx5600U<=r9600<=r9500<=r9600pro<=r9800se<=fx5700<=fx5700U <=r9500pro<=r9600xt<=FX5800 <=r9700<=r9800<=fx5900xt<=fx5900<= r9700pro<=fx5900U<= fx5950U<=r9800pro<=r9800xt<= 6800 <= X800PRO <= 6800GT<= X800XT<= 6800U<= 6800U EE<= X800XT


5.) LAPTOP-RELATED

Centrino-Technologie

Centrino is voor alle duidelijkheid GEEN PROCESSOR, maar een platform omvattende:

- Intel Pentium-M processor
- Wirelles 802.11g LAN
- bijpassende chipset ( Intel 855GM )

Nog ff vermelden: Een P-M proc is niet te vergelijken met de normale desktop's, een 1.7Ghz P-M is +/- even snel als een 2.4-2.6Ghz (800FSB Northwood), de nieuwe 2Ghz (Dothan core) is +/- even snel als een 2.8-3.0Ghz (800FSB, Northwood)


6.) HARD-DISK RELATED

HDD (Hard Disk Drive of Harde schijf)

Op de harde schijf worden alle programma's, games en andere in op geslagen, dit gaat van 4 MB tot 400 GB. Je mag nu niet gaan denken: "Kan ik mijn harde schijf op mijn RAM aansluiten?", want videogeheugen, RAM-geheugen en dergelijke is veel sneller als een hardeschijf. Waarom maken ze een harde schijf dan niet even snel als RAM-geheugen?, omdat als ze dat zouden doen een harde schijf al niet zo heel groot zou zijn. En als dat dan al een degelijke grootte heeft zou dat heel veel geld kosten. Een RAM-latje van 512 MB kost nu ongeveer € 100, moest je nu een 40GB HDD willen dan zou je € 8000 betalen!

zoals door verschillende mensen al is aangeraakt, komt de door de fabrikanten vermeldde grootte van een harde schijf voor ons blijkbaar niet overeen met de werkelijkheid. Daar zijn 3 grote redenen voor (en wat kleinere die ik hier niet ga uitleggen, omdat ze te technisch worden en bestandsafhankelijk zijn).

1. Het gebruikte talstelsel

De meesten onder ons weten dat in de informatica het binaire talstelsel wordt gebruikt (als voornaamste basis). De reden hiervoor is, dat een computer in weze maar 2 toestanden kent, namelijk IETS en NIETS vertaald in 0 en 1 en dat ook enkel op die manier is op te slagen op harde schijven, diskettes, cd's, tapestreamers enz. 1 opslageenheid (bit) kan dus 2 mogelijke waarden bevatten. nemen we meerdere opslageenheden, dan is het logisch dat het aantal mogelijke waarden exponentieel toeneemt: 2 opslageenheden (bits) kunnen dus 2*2= 4 waarden bevatten. Om technische redenen worden bits per 8 gegroepeerd tot een Byte die 256 waarden kan bevatten en bijgevolg dus elk teken uit de ASCII-tabel (deze bevat alle 26 hoofd en kleine letters, cijfers, leestekens, en speciale tekens).
De reden waarom men dus 2 als basis neemt is duidelijk.

In het binaire talstelsel kiest men een nieuwe prefix (kilo, mega, ...) als de macht van het grondtal met 10 is toegenomen (dus 2^10 = = 1024 = 1 K). Echter in alle andere maten en gewichten wordt het decimaal stelsel gebruikt, waar een nieuwe prefix wordt toegekent, als de macht van het grondtal met 3 toeneemt (dus 10^3 = 1000 = 1 K). Om alle standaard prefixen te gebruiken, moeten ze volgens de International Electrotechnical Commission (IEC) wel voor dezelfde waarden staan en dus is er in 1999 beslist om de prefixen van het binaire talstelsel lichtelijk aan te passen dmv "bi" erin te integreren (kort voor binair). Omdat de benamingen anders ridicuul lang zouden worden (kilobi), heeft men deze ook aangepast. Men heeft officiëel nog geen namen gegeven aan de prefixen boven exbi, omdat het gebruik ervan nog niet toegepast werd (maar indien dit in de toekomst wel het geval zou zijn, zullen dit zebi en yobi zijn).


overzicht van de groottes en hun benamingen
Code:
decimaal							binair

prefix	afk	grootte					prefix	afk	grootte

kilo	K	10^3 = 1000				kibi	Ki	2^10 = 1024
mega	M	10^6 = 1_000_000				mebi	Mi	2^20 = 1_048_576
giga	G	10^9 = 1_000_000_000			gibi	Gi	2^30 = 1_073_741_824
tera	T	10^12 = 1_000_000_000_000			tebi	Ti	2^40 = 1_099_511_627_776
peta	P	10^15 = 1_000_000_000_000_000		pebi	Pi	2^50 = 1_125_899_906_842_624
exa	E	10^18 = 1_000_000_000_000_000_000		exbi	Ei	2^60 = 1_152_921_504_606_846_976
zetta	Z	10^21 = 1_000_000_000_000_000_000_000	zebi*	Zi*	2^70 = 1_180_591_620_717_411_303_424
yotta	Y	10^24 = 1_000_000_000_000_000_000_000_000	yobi*	Yi*	2^80 = 1_208_925_819_614_629_174_706_176

* = officieus
zoals jullie dus overduidelijk kunnen zien, neemt het verschil dus toe naarmate de getallen groter worden en niet lineair, maar wel exponentieel. bij lage waarden is dit nog niet zo erg, maar zoals duidelijk wordt bij het theoretische verschil tussen yotta en yobi loopt dit verschil op tot MEER DAN 20 PROCENT.

Waarom heel deze les wiskunde nu? Wel simpel, omdat de hardware-fabrikanten de IEC maar al te graag volgen in hun brede denken, omdat zij nu op hun schijven een grotere prefix kunnen zetten voor een algemeen aanvaard lagere opslagcapaciteit.

2. Formatteren

De opslagcapaciteit wordt steeds weergegeven in ongeformatteerde toestand. Omdat men ongeformatteerde ruimte niet kan gebruiken moet men deze eerst formatteren. Hierdoor wordt er echter een deel van de ruimte ingenomen door de File Allocation Table (ofte FAT). Deze kan nog het best vergeleken worden met een inhoudstabel van een boek. dus bestand autoexec.bat zal terug te vinden zijn van bladzijde oftewel kluster (groepje bytes) 94243 tot 94252. Omdat een dik boek veel bladzijden heeft en naar elke bladzijde moet kunnen worden verwezen, is deze FAT dus groter naargelang de grootte van de partitie.

3. Het gebruikte besturingssysteem en BIOS

Om de vergelijking simpel te houden, blijf ik het voorbeeld van boeken gebruiken. en kan men deze vergelijken met de lezer (besturingssysteem) en het soort boek (bios). Een kind dat maar tot duizend kan tellen, weet dus niet hoe het 1.000.000 moet uitspreken. Het kan dus wel verderbladeren in een boek en er iets inschrijven, maar als je zegt ga op bladzijde twee miljard driehonderd vijfenzestig miljoen zevenentwintig iets opzoeken, weet het niet waar het naartoe moet en zal het de gevraagde pagina niet vinden. Indien een boek dus maar plaats heeft voor 1.000.000 bladzijden, zal je er ook maar 1 miljard inkrijgen en kunnen zien. Deze waarde is 32-bit. Zo ook met windows en de data die dus verder staat dan dat windows XP SP1 en Windows 2000 SP3 kunnen onthouden, namelijk een 32bits-adres (2^32 of 4.294.967.296 getalletjes als paginanummer) wat ruwweg overeenkomt met een geformatteerde ruimte van 137GiB.

Kan je dus maar 137GiB formatteren, (pagina's in een boek stouwen) dan moet je je BIOS dus patchen zodanig dat dit wél dik genoeg is om alle pagina's in te steken. Kan je wel de volle capaciteit van je harde schijf formatteren, maar raakt je data corrupt, dan moet je je besturingssysteem patchen (door een kleine registry fix), zodanig dat het wel voldoende ver kan tellen. De volgende grens die is vastgelegd is 48-bits (dus 2^48 of 281.474.976.710.656 getalletjes) en lijkt voorlopig wel genoeg ruimte te kunnen bieden voor toekomstige opslagcapaciteiten.

Hard Disks groter dan 137Gb in Windows

reden van dit is dat Windows maar 32-bits LBA adressage aankan waardoor HD's groter dan 137GB niet correct worden herkent!, die LBA addressage moet worden aangepast naar 48-bits, dit kan op 3 manieren:

1.) Installeer Windows XP Service Pack 1 (werkt normaalgezien, soms niet)
2.) Doe Manueel de registry-hack
3.) Haal van de HD-fabrikant een tooltje af (werkt in de meeste gevallen), voor Maxtor is dit Big Drive Enabler, voor Seagate zijn dit de SeaTools en Voor WD is het WD LifeGuard !

Een HD bijsteken met Windows XP al geïnstalleerd

De HD zal wel in Apparaatbeheer staan, maar wordt niet gevonden worden in Deze Computer !, Hoe te werk gaan ?

Start > Configuratiescherm > Prestatie en Onderhoud > Computerbeheer > ge krijgt een nieuw vensterken daar onder 'Schijfbeheer' ziede nu uw aantal HD's staan, partitioneer en formatteer uw nieuw hd in NTFS > Klaar !

Davion

Legacy Member
Dual-Layer

Dit zijn gewoon 2 lage op 1 DVD kant waarvan de bovenste laag semi transparant is zodat een andere frequentie van laser daardoor kan lezen voor de 2de laag te lezen

Bijna elke movie DVD is dual layer (Je ziet het verschil niet met een andere) en het duurt een paar seconden om van laag te verandere (je ziet zo ff t beeld hange dan)

Je hebt 4 soorte DVD's:

Single-sided/single-layer 4.38 GB 2 uren
Single-sided/double-layer 7.95 GB 4 uren
Double-sided/single-layer 8.75 GB 4.5 uren
Double-sided/double-layer 15.9 GB Over 8 uren


ma dus: dual layer is gewoon een DVD me 2 lagen me data op. Om de 2de laag te kunnen leze moet de laser door de eerste laag gaan die dus speciaal moet zijn gemaakt zodat op een bepaalde frequentie de laser erdoor kan gaan.

Dual dvd schijvers zijn dvd schrijver die zowel DVD+RW als DVD-RW ondersteunen, niet te verwarren met dual-layer dvd schijvers

pic 1
pic 2


7.) NETWORKING

Netwerkbekabeling

er zijn 2 type devices: pc's en hubs (hubs zijn onderverdeeld in hubs, switchen, routers)

2 dezelfde type devices aan elkaar hangen doet ge met ne cross. Een uplink poort heeft een "ingebouwde cross" dus een pc op een switch-uplink hangen moet ook met een cross (om die in de uplink tegen te gaan). zo simpel is het eigenlijk. Een telenet-modem is zoals een gewone switch-poort en moet dus worden aangesloten met een straight cable op een pc en met een cross-cable op een switch uplink poort

Om het voor eens en altijd duidelijk te maken hier een overzicht van alle devices naar alle devices:
Code:
   modem [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] pc
   modem [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] switch N
   modem [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] switch U
      pc [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] modem
      pc [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] pc
      pc [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] switch N
      pc [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] switch U
switch N [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] modem
switch N [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] pc
switch N [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] switch N
switch N [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] switch U
switch U [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] modem
switch U [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] pc
switch U [B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] switch N
switch U [B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] switch U

Legende:

[B][COLOR=Red]----C----[/COLOR][/B] = crossed-cable
[B][COLOR=White]----S----[/COLOR][/B] = straight-cable
switch N = normale poort op een switch
switch U = uplink poort op een switch

* omdat de richting waarin wordt verbonden niet uitmaakt wegens
bi-directionele communicatie staat elke verbinding 2x vermeld

aders van de verschillende netwerkkabels

straight-cable
crossed-cable

de meeste hebben 10/100Mbit poorten maar sommige zijn uitgerust met extra gigabit poorten (1000Mbit)
Daarvoor heb je dan natuurlijk ook een gigabit netwerkkaart nodig want anders ga je maar aan 10/100. Qua kabel is een Cat5-E goed genoeg maar CAT6 of CAT7 wordt aangeraden


8.) SOORTEN KOELING

Passieve koeling

passieve koeling wil zeggen dat deze gebeurd zonder bewegende onderdelen, maar door warmte-verplaatsing in materialen (dmv convectie in bvb waterkoeling en heatpipes en in mindere mate in peltiers en koelblokken zonder fan)
Door middel van contact met de onderdelen die opwarmen (CPU, GPU, chipset) wordt de warmte overgebracht op een blok, die is uitgerust met allemaal kleine vinnen. Door deze vinnen is het contact met de lucht bijna maximaal op de beschikbare oppervlakte.
Passieve koeling alleen was vroeger voldoende om alles op 'aangename' temperaturen te houden. Tegenwoordig is dit echter niet meer voldoende en wordt er een fan boven op of naast gemonteerd zodat een betere koeling ontstaat.

Een aanvulling is het HeatPipe-principe:

Een heatpipe is een groot koelblok met daarin een (koperen) buisje dat een vloeistof bevat. Wanneer het stuk buis (in de heatsink) dat zich het dichtste tegen de warmtebron bevind opwarmt, zal deze vloeistof opwarmen en daardoor gaan stijgen naar het koude deel van het buisje. Hierdoor gaat de koele vloeistof van boven zich door het buisje naar de andere, warme kant verplaatsen.
De warme vloeistof zal, eens het aan de bovenkant van de heatsink is sneller afkoelen en dan terug naar de warme kant lopen. Dit proces verloopt continu en gaat het koelblok qua performance een flinke oppepper geven.

De eerste applicaties van heatpipes zijn die voor graka's passief te koelen:
Graka Heatpipe

Processor-heatsink:
Processor heatpipe

Complete Kast met heatpipe technologie uitgerust van zalman:
Case

Fan

Een fan is een ronddraaiend ventilatortje op stroom, het zorgt voor lucht verplaatsing in uw kast. Daardoor zijn alle onderdelen in uw kast goed gekoeld.

Belangrijk bij computers is de luchtcirculatie binnen de kast. De meeste onderdelen binnen de kast geven namelijk hitte af. Zonder voldoende circulatie, zal deze warmte in de kast blijven hangen waardoor andere componenten gekoeld zullen worden met warmere lucht.

Uit de lessen fysica weten we dat warme lucht stijgt. De beste plaatsing van fans is dan ook deze waardoor je deze natuurlijke stroming ondersteunt (en dus niet tegenwerkt!): je zuigt verse/koelere lucht aan onderaan in de kast en de warme lucht voer je af bovenaan de kast.

Doe je dit omgekeerd, dan zullen de fans de natuurlijke stroom eerst moeten omkeren (wat een deel van de energie van de fans opgebruikt).

Water koeling(H2O koeling)

Waterkoeling wordt meer en meer gebruikt, met als hoofdzakelijke redenen dat het goed te gebruiken is voor oc'en en omdat het stil is.

Technische uitleg:
Bij waterkoeling is het net zoals bij luchtkoeling (door middel van fans en heatsinks) om warmte van oa CPU, GPU, chipset over te dragen aan de omgeving, en dit liefst zo snel en efficient mogelijk, hier komt het begrip warmtecapaciteit om de hoek kijken. warmtecapaciteit is een parameter die uitdrukt hoe snel een bepaalde stof (meestal vloeistof of gas) een hoeveelheid warmte absorbeerd en 'vasthoud'. Bij water ligt deze capaciteit hoger en zal dus een beter koelmiddel zijn.

Voor de mensen die het al wa door hebben, ipv van met lucht (alleen) uw pc te koelen vervangt ge die lucht door water.

Principeschema (hier wordt geen rekening gehouden met flowmeters en dergelijk)

[ CPU ] ------ [ Radiator ]---- [ pomp ] ------ [ reservoir ] ----- [ CPU ]

Het water loopt door lijdingen die aangesloten zijn op speciale heatsinks op de te koelen onderdelen, het water wordt als het ware op de CPU gestuwt waar het de warmte absorbeert en in het 'raster' weer afgeeft.

het water komt niet in direct contact met elektrische of elektronische componenten. en zal dus ook geen schade aanbrengen.

Een flowmeter is een soort snelheidsmeter die meet met welk debiet het water door u leidingen stroomt.

Peltier elementen

Peltier elementen maken gebruiken van het zogenaamde peltier effect. Dit is vrij omslachtig om exact (en vrij wiskundig) uit te leggen maar het komt neer op het volgenden.
Peltier-elementen zijn kleine plaatjes die, als er een elektrische stroom doorvloeit warmte transporteren van de ene zijde van de plaat naar de andere zijde.


Schets


--------------------- -> bovenkant
/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\ -> het peltier element zelf
--------------------- -> onderkant
| CPU/chipset/GPU | -> te koelen onderdeel
|_______________|


Praktisch
Het peltier element wordt dus op het te koelen onderdeel geplaatst, en er word een stroom doorgestuurt. De warmte wordt van de onderkant naar de bovenkant getansporteert.
Om duidelijke redenen moet natuurlijk de warmte aan de bovenkant van de peltier worden afgevoerd, (H20, fan,...)
Peltier zelf is muisstil

Reden waarom dit nog niet massaal is doorgebroken, en zeker waarom het niet gebruiken voor alles te koelen: Peltier elementen zijn vrij duur als men grote oppervlakken moet koelen. De prijs is echter nog redelijk als je spreekt over de grootte van een CPU.

werkingsprincipe

Het peltier effect is een elektrisch verschijnsel waardoor er aan de ene kant van de peltier heel lage temperaturen gaan ontstaan maar aan de andere kant weer heel hoge
Aangezien de temperaturen zelfs onder 0 kunnen duiken, is het nodig je processor goed te isoleren om condensatie tegen te gaan (ik meen ook al gezien te hebben dat ze de achterkant van het moederbord daartoe lichtjes verwarmen)

Een peltier bestaat uit twee geleidende plaatjes van verschillend materiaal en
de manier waarop de stroom vloeit gaat ook effect hebben op welke kant wordt gekoeld, dus als je hem verkeerd aansluit kan het zijn dat je cpu lekker geroosterd word


9.) SOORTEN SCHERMEN

LCD- & TFT-scherm

Lcd-schermen zijn passieve toestellen. Dat wil zeggen dat ze zelf geen licht uitstralen, in tegenstelling tot gewone beeldbuizen van tv's en traditionele computermonitors. In plaats daarvan manipuleren ze het beschikbare omgevingslicht, dat ze al dan niet doorlaten of slechts gedeeltelijk doorlaten. Dat omgevingslicht hoeft overigens geen daglicht te zijn, maar kan ook afkomstig zijn van een lichtbron achter het lcd-scherm. In feite bestaan er vele types van lcd-technologie, maar de meest voorkomende is de zogenaamde "Field Effect Twisted Nematic" of FETN LCD. Zo'n scherm word aangesloten via een DVI connector, die is ietsjes groter als een gewone connector maar vormt duidelijker beeld.
LCD = liquid crystal display. LCD gebruikt 2 gepolariseerde lagen, waartussen vloeibare kristallen heen en weer bewegen afhankelijk van de stroom die zich in een laag bevindt. Vooral geschikt voor grotere vlakken zoals digitale klokken.
TFT = thin film transistor. TFT is een soort LCD waarbij elke pixel door 1 tot 4 transistors wordt gestuurd. TFT's worden ook active matrix LCD's genoemd.

CRT-scherm

Een CRT-scherm heeft een eigenlichtbron, eigenlijk gewoon het tegenovergestelde van een LCD- & TFT-scherm. Een CRT-scherm is makkelijk te herkennen door de beeldbuis. Deze sluit je gemakkelijk aan op de VGA-connector.Een CRT scherm gebruikt een ionencanon om lijnen te trekken op het display, net zoals bij een normale televisie, daardoor lijkt het alsof een scherm CRT-scherm flikkert op lagere frequenties doordat het volledige scherm lijn per lijn wordt opgebouwd, terwijl een TFT scherm volledig is opgebouwd uit pixels. Als een crt scherm een frequentie van 1 Hz heeft, zal je dus per seconde 1 punt over het scherm zien bewegen (en daarna wordt deze terug donker) terwijl bij een TFT met een frequentie van 1Hz het hele scherm verlicht blijft.

Pixels

Je scherm bestaat uit honderden puntjes, 1 puntje noemen we een pixel, als je je neus tegen je televisiescherm plakt kan je de pixels duidelijk zien. Een pixel kan 3 kleuren weergeven: groen, rood en blauw. Met die 3 kleuren kan je alle kleuren die er bestaan vormen.Een pixel wordt altijd opgebouwd uit 3 subpixels, zijnde Rood, Groen en Blauw, als alle drie worden gebruikt dan vormt er zich wit licht, zijn ze alledrie gedoofd is er geen licht (zwart/donker)

Resolutie

Hoe hoger de resolutie, hoe kleiner alles 'getekend' is. De resolutie duidt aan hoe precies de pixels moeten werken. Hoe hoger je de resolutie zet hoe trager het scherm vernieuwt, hoe lager de hertz dus.

Hertz

Hoe meer hertz, hoe sneller je scherm vernieuwt (refresht) Als je de hertz heel laag zet kan dit schadelijk zijn voor je ogen, 60 hertz is totaal onaanvaardbaar! Voor meer informatie ivm Hz, bekijk het stukje over CPU's.
Hertz is de eenheid van de grootheid frequentie, Het aantal hertz is onafhankelijk van het aantal FPS, tenzij deze lager is dan het aantal FPS (wat slechts in vreemde situaties voorkomt bvb frequentie van 60Hz geeft een maximum FPS van 60)
Hertz is de eenheid van frequentie en is wiskundig gelijk aan 1 op seconde
Deze geeft (bij een CRT-monitor) aan hoeveel keer per seconden je scherm wordt hertekent. Hoe hoger de frequentie hoe beter in principe.
De Reden dat de frequentie hoger ligt bij een computerscherm dan bij een tv (in Europa 50Hz en in de V.S. 60Hz) is omdat je er dichter bij zit.

De 3 belangrijkste factoren voor een duidelijk beeld zijn:
-> afstand ogen <-> scherm
-> Onderlinge afstand en grote van de beeldpunten (ook pixels genoemd)
-> De verversingsfrequentie

FPS of frames per second staat los van de verversingsfrequentie TENZIJ er gebruik wordt gemaakt van VSync waarbij deze worden gelijkgeschakelt.

Resolutie

dit is het aantal beeldpunten dat door de grafische kaart naar de monitor wordt verstuurd. Slechts in de hogere resoluties zal de refresh rate (frequentie ofte AANTAL hertz) zakken.

Kleuren

Er wordt ook uitgedrukt in kleuren, dat is zeer verschillend, 256 kleuren, 16 Bit, 24 Bit, 32 Bit, gaat allemaal. 256 kleuren spreekt voor zich, dan genereerd je videokaart in 256 kleuren, 16-, 24- en 32 Bit is wat anders. Dat is ook een hoeveelheid kleuren, dit is gewoon een term zoals 'Megabyte'.

Inch

De hoeveelheid inch duidt aan hoe groot je scherm is, dit meten ze door de rechter bovenhoek en linker onderhoek met elkaar te verbinden en te meten. Dat aantal is de scherm grootte, inch is een Engelse meetterm. Inch (afkorting: ") wordt ook gebruikt bij Televisies en dergelijke. 1 inch = 2.54 cm een standaardaanduiding voor de beeldbuis van monitors en televisies. Merk op dat bij een CRT- en televisiescherm de beeldbuis groter is dan de werkelijk zichtbare diameter omdat deze in de behuizing vastzit. Een TFT of LCD scherm heeft geen beeldbuis en zit dus ook niet achter de behuizing, waardoor deze groter lijken dan een CRT- of televisiescherm.

Met dank aan:
- Agent #2
- brownie
- Dark wizzard
- D@SîR0
- Davion
- Ironpole
- kutteke
- Mr.M
- Petrov
- Tweak37

dark wizzard

Legacy Member
IDE-bus (master/slave/cable-select)

Op 1 IDE kanaal kunnen 2 toestellen worden aangesloten.
Een van de 2 moet als master zijn ingesteld en de andere als slave
Er zijn 2 mogelijkheden om dit te doen:
=> instellen met de jumpers op master/slave (kleine pinnetjes op de achterkant van de HD/CD/DVD). Deze manier staat los van hoe de kabel is aangesloten (d.w.z. het maakt niet uit da de master in het midden zit en de slave op het einde)
=> de jumper instellen op cable select. Hier speelt de kabel wel een rol. Het uiteinde zal de master zijn, het midden de slave.

Opmerking 1:
op Western Digital (WD) schijven zijn er 2 master opties:
- Master
- Master w/o slave (deze moet je gebruiken indien er slechts 1 toestel is aangesloten)
bij andere fabrikanten moet je gewoon 'Master' instellen

Opmerking 2
Optimale performance krijg je (volgens Maxtor) door de optical-devices samen te zetten en de HD samen te zetten.
Alhoewel er op het forum al beweerd is dat het niet veel meer uitmaakt hou ik het hier bij de uitleg van de fabrikant.

Opmerking 3
de IDE-bus werkt volgens de PATA interface en werkt dus voor HD op 100/133 en voor opticals op 33
IDE controllers zijn GEEN SATA interfaces!


met dank aan alle recent geopende IDE topics.

RAID

Uitleg gericht op hardware RAID (met controller, extern of in chipset), over softwarematige RIAD later meer.
RAID staat voor Redundant Array of Inexpensive Drives (de I wordt ook wel eens gezegd Independent te betekenen) waarmee dan ook het basisprincipe is uitgelegd.
In een RAID opstelling zijn minimum 2 HD opgenomen (dit minimum is afhankelijk van de gebruikte RAID: 0,1,0+1,5,... hierover straks meer) die samenwerken en voor het OS één schijf voorstellen.
Er zijn verschillende types RAID, d.w.z. de manier waarom er met de gegevens die van en naar de HD schijf gescheven/gelezen wordt omgegaan. Hieronder worden de belangrijkste en emest gebruikte uitgelgd. Er zijn er echter meer, maar daarvoor adviseer ik => http://www.google.com

RAID 0 of striping
Snelste form van RAID
minimum HD: 2
redundantie en fout tolerantie: nee
grootte array t.o.v. HD: Kleinste HD * aantal HD in array
standaard op meeste moederborden: ja

Bij dit type wordt de file die naar de HD geschreven wordt in verschillende (even grote) delen (striping size) gesplits en simultaan naar alle HD geschreven. Dit levert een snelheidswinst op.
De keuze van de striping size is belangrijk om 2 reden:
-> indien te klein zullen de verschillende HD veel stukken moeten lezen waardoor ze te veel werk krijgen en er een vertraging optreedt (die het RAID 0 voordeel zelfs kan tenietdoen)
-> Als de files kleiner zijn dan de striping size (deze is dus te groot) zal de file naar 1HD geschreven worden waardoor het simultaan schrijven (en dus sneller zijn) verdwenen is.

RAID 1 of mirroring
minimum HD: 2
redundantie en fout tolerantie: ja
grootte array t.o.v. HD: Grootte van de kleinste HD in de array
standaard op meeste moederborden: ja

Bij RAID 1 wordt alle data 2 * geschreven. d.w.z. op schijf A staat identiek hetzelfde als op schijf B,indien schijf A wegvalt kan alle data via B nog worden opgeroepen. Indien er een nieuwe schijf (ter vervanging van A) wordt toegevoegd zal van B een copie worden gemaakt en op A worden gezet waardoor de array terug compleet is.
RAID 1 geeft een minimale snelheidwinst maar geeft redundante schijven

RAID 0+1 of RAID 10
minimum HD: ?
redundantie en fout tolerantie: ja
grootte array t.o.v. HD: ?
standaard op meeste moederborden: ja

Dit is een combinatie van RAID 0 en 1 waarbij bijde principes worden toegepast waardoor er dus een snelheidswisnt is en een redundantie.

RAID 5
standaard op meeste moederborden: nee
minimum HD: 3
redundantie en fout tolerantie: ja
grootte array t.o.v. HD: kleinste HD * aantal HD - 1HD

Bij RAID 5 wordt er naar 2 schijven gestriped en op de 3 wordt een pariteitsbit geplaats (deze zorgt ervoor dat de data kan heropgebouwt worden bij verlies van een HD)
De schijven waarop wordt gestriped en pariteiten worden geplaats verranderen constant.
Belangrijkste nadeel van RAID 5 is dat als er een file moet worden aangepast ook de pariteit opnieuws moet worden berekend en aangepast. Dit probleem groeit met het aantal HD dat in de array is opgenomen.

JBOD of Just a Bunch Of Disks
Dit is eigelijk geen RAID vorm maar word wel door alle controllers ondersteunt.
Bij JBOB is elke HD ook effectief een HD in het OS, er is geen enkele vorm van redundantie. Deze vorm is hetgeen je standaard krijgt op de IDE bussen.

Softwarematige RAID
Bij softwarematige RAID is het niet de chipset of een controller die het werk doet maar het OS (of 3the party software). Voor de rest is het vergelijkbaar met de hardware RAID.

Andere vormen van RAID
RAID 2,3,4,6,7,9
deze hebben allemaal hun voor en nadelen en zijn meestal afgeleid van een van de bovenstaande. Ze zijn echter minder gebruikt en vereisen een aparte controllerkaart.

Over de zin en de onzin van RAID

Om te begrijpen waar RAID performance bijgeeft en waarom het soms wel, soms niet merkbare winsten levert moet je de karakteristieken van harde schijven kennen en dan met name de componenten die de performance ervan bepalen:
  • De bandbreedte: dit is het aantal MB's die de schijf per seconde kan doorsassen. De bandbreedte is afhankelijk van de data-dichtheid (hoe hoger die is, hoe hoger de bandbreedte) en van het aantal keren dat de schijf per minuut ronddraait (het aantal "rpm" dus; 7200rpm voor de meeste schijven en 10000rpm voor de WD Raptors).
  • De vertraging (=latency): dit is het aantal milliseconden dat gemiddeld gewacht moet worden bij het uitvoeren van een lees- of schrijfopdracht. De latency is afhankelijk de rotatiesnelheid (= rotational latency) en van de snelheid waarmee de lees/schrijfkop zich kan verplaatsen.
RAID verhoogt enkel de bandbreedte, de latency blijft gelijk. De verklaring luidt als volgt:

RAID0 is een systeem waarbij de data in blokken wordt verdeeld. Opeenvolgende blokken worden alternerend op de ene en daarna op de andere schijf geplaatst. Neem een voorbeeld waarbij een stuk data in 2 blokken verdeeld wordt. Wanneer die data gelezen wordt, dan wordt een leesopdracht gestuurd naar elke schijf. Iedere schijf reageert met dezelfde gemiddelde vertraging op zijn opdracht en beide schijven beginnen grosso-modo tegelijk data terug te geven (de latency is dus dezelfde als bij 1 enkele schijf). Er stroomt dan zowat 2 keer zo veel data binnen in dezelfde tijdspanne als hetzelfde systeem zonder RAID0 (de bandbreedte is dus verdubbeld).

RAID0 brengt dus wel degelijk een performance-winst! Of je die zal merken is een andere zaak. De performance hangt voor het overgrote deel af van de zwakste schakel in de keten (de bottleneck). Indien je toepassingen gebruikt die veel bandbreedte vereisen, dan zal RAID0 voor een stevige performance-boost kunnen zorgen. Gebruik je daarentegen eerder toepassingen die vooral met kleine hoeveelheden data werken, dan zal RAID zijn nut niet kunnen bewijzen.

De belangrijkste bandbreedte-verslindende toepassingen zijn:
  • Multi-user environment: deze komen het meeste voor in server-systemen waarbij 1 server door meerdere users tegelijk wordt aangesproken. In zo'n systemen is RAID zo goed als onmisbaar en is de performance-winst erg groot.
    Multi-user environment mag je echter niet verwarren met multi-tasking! Bij multi-user omgevingen gaat het om het uitvoeren van verschillende taken tegelijk; bij multi-tasking krijg je enkel de illusie daarvan doordat het OS zeer snel van de ene taak naar de andere springt.
    Naar verluid zou ook een multi-core processor vergelijkbare winsten vertonen bij het gebruik van RAID0 als multi-user omgevingen.
  • Multimedia verwerking: in deze toepassingen wordt vaak gebruik gemaakt van grote files die makkelijk in veel blokken in te delen zijn. Het hele bestand inlezen of wegschrijven gaat dan een stuk rapper wanneer meerdere schijven dat tegelijk doen.

Val jij in geen van deze 2 categorieën, dan is de kans groot dat RAID0 voor jou niet veel winst zal opleveren (het zal meetbaar zijn, maar je zal het niet merken).

Cluster grootte

Clusters zijn logische eenheden die gebruikt worden om data op te slaan. De grootte kan verschillen van filesystem tot filesystem (FAT16,FAT32, NTFS,ext2,ext3,...). De clustergrootte is belangrijk aangezien deze bepaalt hoe groot een bestand minimaal zal zijn.
Vb. Een bestand van 6Kb opgeslagen op een partitie van 2GB die ingedeeld is met FAT16 zal 32KB groot zijn. Ookal zal DOS (of win95) zeggen dat de file slechts 6KB groot is, hij zal 32KB innemen.

De grootte is - zoals in het voorbeeld - afhankelijk van filesysteem en partitiegrootte.

Code:
Filesystem		OS
----------------------------------------
FAT16			DOS en win95
FAT32			win95,98(se),ME
NTFS			winNT,XP
ext2			linux
ext3			linux

FAT16 is zeker af te raden voor grootte partities omdat dan de clustergrootte te groot word.
FAT32 doet iets beter, maar NTFS is aan te raden voor groote partities ( > 4GB)

Mithrandix

Legacy Member
Netwerktermen en afkortingen

Bandbreedte: een aanduiding van het vermogen van een transmissiesysteem. Bandbreedte wordt in Hertz gemeten.

Bits per seconde: de frequentie waarmee data over een netwerk verzonden kan worden. Het aantal bits per seconde kan afwijken van de baudfrequentie, omdat in 1 baud meerdere bits kunnen gecodeerd worden.

Baud: het aantal wijzigingen in een signaal, per seconde. Elke wijziging kan 1 of meer bits informatie coderen.

Categorie 5-kabel: een type bekabeling voor een twisted-pair ethernet. De elektrische kenmerken van een cat.5 zorgen voor een lagere gevoeligheid voor elektrische interferentie dan bij lagere categorieën.

Cliënt: wanneer twee computers programma's via een netwerk communiceren, is het de cliënt degene die de communicatie begint; het programma dat eventueel contact afwacht is de server. Een bepaald programma kan voor de ene dienst als server en voor de andere als cliënt fungeren.

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol): een protocol waarmee computers configuratie-informatie verkrijgen. Met DHCP kan een computer een IP-adres krijgen zonder dat een beheerder de informatie over de computer in de database van de server hoeft te configureren.

DNS (Domain Name Server): het geautomatiseerde systeem waarmee computernamen naar overeenkomstige IP-adressen vertaald worden. Een DNS-server antwoordt op een query door de naam op te zoeken en het adres te retourneren.

Domein: een deel van de computernaamhiërarchie, zoals deze op het ineternet wordt gebruikt. De namen van de commerciële organisaties worden bijvoorbeeld onder het domein .com geregistreerd.

Ethernet: een populair Local Area Network-technologie, die een gedeelde bustopologie gebrukt. Basic Ethernet werkt op 10 mbps; Fast Ethernet op 100 mbps; Gigabit ethernet op 1000 mbps.

FTP (File Transfer Protocol): een protocol voor het versturen van een volledig bestand van de ene naar de andere computer.

Hertz: een eenheid voor een escillatie (trilling) per seconde. Hardwarebandbreedte wordt in veelvouden van Hertz gemeten.

Host: een eendgebruikcomputer, verbonden met een netwerk. IN een internet is elke computer een host of een router.

Hub: een elektronisch apparaat dat een netwerk implenteert. Op een hub aangesloten computers kunnen communiceren alsof ze met een netwerk verbonden zijn.

IP (Internet Protocol): het protocol dat zowel het formaat van pakketten op een TCP/IP-internet als het mechanisme voor de routering van een pakket naar zijn bestemming beschrijft.

IP-adres: een 32-bits adres, dat wordt toegekend aan een computer die TCP/IP-protocollen gebruikt. De zender met het IP-adres van de doelcomputer kennen voordat een pakket verstuurd kan worden.

LAN (Local Area Network): Een netwerk dat gebruikt maakt van een technologie die speciaal voor geografisch kleine gebieden is ontworpen. Een thernet is bijvoorbeeld een LAN, geschikt voor 1 gebouw. LAN's hebben een lagere voortplantingsvertraging dan Wide Area Networks die op hun beurt een groot geografisch gebied kan omspannen.

NIC (Network Interface Card): Een netwerkkaart, die men in een computer steekt om deze met een netwerk te verbinden; ook wel netwerkadapter genoemd.

PING (Packet InterNet Groper): een programma voor het testen van netwerkberbindingen. PING stuurt een ICMP Echo Request-bericht naar een bestemming en rapporteert of het daarop een ECMP Echo Reply-bericht ontvangt.

RJ-45: het type connector dat men voor een twisted pair ethernet gebruikt.

Server: wanneer twee programma's via een netwerk met elkaar communiceren, is de client het programma dat de communicatie begint, en de sever het programma dat wacht totdat de client contact opneemt.

STP (Shielded Twisted Pair): een kabel die bestaat uit twee twisted-paris die door een zware metalen afscherming omringd worden, vergelijkbaar met de afscherming van een draad in een coax-kabel. De afscherming beschermt de binnenste draden tegen elektrische referentie.

TCP (Transimission Control Protocol): Het TCP/IP-protocol dat de applicatieprogramma's toegang tot een verbindingsgerichte communicatiedienst verschaft. TCP biedt een betrouwbare aflevering met stroomregulering. TCP regelt veranderende condities in het Internet door zijn hertransmissieschema toe te passen.

dark wizzard

Legacy Member
Hoe een netwerk samenstellen??

kga een paar schemas proberen weer te geven mee kort wa uitleg, khoop da ze duidelijk zijn, en anders , tis een forum voor iet he=> reply!
Voor de eenvoud te behouden is in de router ook een modem ingebouwd.

met router
[internet-1 IP adres] ------ [router] ----- [pc/hub/switch/2de router].

De router krijgt 1 verbinding van buitenaf binnen (van telenet, ADSL,...) en is daarna verbonven met het INTERN netwerk.
Van de router kan er verder gegaan worden naar pc's (voor thusigebruik is dit het meest voorkomend), naar een hub of switch (als de router niet genoeg poorten heeft voor alle pc's op aan te sluiten kan deze worden uitgebreid door ipv een pc een hub/switch te plaatsen) of naar een 2de ,3de,nde router. De instellingen van de router hangen af van de fabrikant en de gewenste netwerkconfig. maar komt amper voor dat ik er niet verder op inga.

zonder router
[internet met x IP adressen] ------- [switch/hub] ------ [pc/hub/swicht/router (hier zijn slechts X mogelijke takken mogelijk)

een hub en switch doen in feite niets, dwz, als je van te ISP 1 IP krijgt zal er slechts 1 PC in je hele netwerk toegang kunnen hebben tot het internet.


Kdenk dat nu de meeste gevraagde netwerkconfiguraties er wel staan.
Deze configuratie houd totaal geen rekening met: DMZ,servers en gateways. Voor servers verrandert er niet zo heel veel, voor de andere 2 kan dit wel het geval zijn.


@mod's, tis miss tijd voor de thread is wa op te kuisen, beetje structuur terug aanbrengen, anders is het nut ervan een stuk weg

Mich

Legacy Member
RAMDAC

RAMDAC staat voor Random Acces Memory Digital to Analog Convertor. De naam verklaart dus veel. Het zet de digitale signalen, die worden opgeslagen in het videogeheugen, om in analoge signalen. Op die manier kunnen ze op het beeldscherm getoond worden.

Cache (cache staat al beschreven, maar kheb het iets volledig gedaan)

Het cache geheugen dient als buffer tussen de snelle processor en het trage interne geheugen. Zonder cache komt een processor niet tot volledige snelheid, aangezien hij constant moet wachten op informatie uit het geheugen. Hoe meer cache, hoe sneller een processor kan werken. Er zijn verschillende soorten:
  • Level 1: Als het cache-geheugen in dezelfde chip is geïntegreerd als de processor, dan spreken we van level 1 cache-geheugen.
  • Level 2: Level 2 cache is een aparte bus en kan nog sneller benaderd worden dan level 1 cache-geheugen.
  • Level 3: Als level 2 cache op de processor zelf is ingebouwd, dan spreekt men van level 3 cache-geheugen.

SMa

Legacy Member
DDRII

Het voordeel van DDR2 is de hoge frequency met een laag verbruik. DDR2 heeft maar 1.8v nodig, en DDR 2.6v. Al is dit puur theoretisch, veel fabrikanten nemen 2.1v als standaard.
Nog een groot voordeel van DDR2 is dat er nu zonder al te hoge kosten snelle modules van 1GB kunnen gemaakt worden. Je zal dus vaak zien dat 512MB modules single sided zijn, en dat de 1GB variant evengoed presteert doordat er met dezelfde chips kan gewerkt worden. 2GB kits zijn dan ook de standaard bij DDR2, je zal dan ook merken dat ik de 512MB modules volledig buiten beschouwing laat.
DDR2 werkt met 240 pinnen, DDR met 184. Zoals je hier ziet is het verschil in uitzicht minimim, let er dus op dat je zeker de juiste ram met het juiste slot combineert.

Het grote gebrek van DDR2 is dat de cas latency niet onder 3 kan gebracht worden, maar dit wordt dan weer ruimschoots gecompenseerd door de hoge frequency.


Onderscheidingen bij DDRII:
DDR2-400 = PC2-3200
DDR2-533 = PC2-4200
DDR2-667 = PC2-5400
DDR2-700 = PC2-5600
DDR2-800 = PC2-6400
DDR2-880 = PC2-7200
DDR2-1000 = PC2-8000
DDR2-1066 = PC2-8500

De getallen na DDR2- duiden de effectieve frequency aan, en de getallen na PC2- de theoretische bandbreedte.
De cursiefe benamingen worden zelden gebruikt.


Theoretisch de prestaties van DDR2 met DDR vergelijken kun je door alles te delen door 2.
bvb:
DDR2 667MHz 4-4-4-x ~ DDR 333 2-2-2-x
DDR2 800MHz 4-4-4-x ~ DDR 400 2-2-2-x
DDR2 667MHz 3-3-3-x ~ DDR 333 1.5-1.5-1.5-x
DDR2 800MHz 3-3-3-x ~ DDR 400 1.5-1.5-1.5-x

Laat het dus duidelijk zijn dat DDR2 maar een noemenswaardige upgrade wordt vanaf DDR2-667 Cl3 of DDR2-800 Cl4.
Dit is puur theoretisch. Deze formule zegt niets over de bandbreedte, enkel de latency.
De tRAS wordt niet altijd vermeld, omdat dit nogal afhankelijk is van de chipset. Zo zal de 955X maximaal tot 4 kunnen zakken, terwijl de 975X tot 1 kan. Ik ben nog maar zelden een DDR2 setje tegengekomen die niet tot tRAS 1 kan zakken op een degelijke chipset, ik heb het hier dan wel over setjes > &#8364;275.


Momenteel zit de DDR2-markt in een stroomversnelling, binnen enkele maanden zal PC2-8000 mainstream kunnen genoemd worden.
Bij moment van schrijven zijn dit de betere setjes:
Prijsklasse &#8364;500
Corsair TWIN2X2048-6400C3
Corsair TWIN2X2048-8500C5
G.Skill F2-8000PHU2-2GBHZ
Patriot PDC22G8000+XBLK

Prijsklasse &#8364;300
G.Skill F2-6400PHU2-2GBHZ rev.101 [Micron D9]
G.Skill F2-6400PHU2-2GBHZ rev.100 [Elpida]
G.Skill F2-5400PHU2-2GBZX rev.101 [Micron D9]
Mushkin XP2 PC2-5300 DDR2 &#8211; Xtreme Performance Memory [Elpida]
Team Group TXDD2048M667HC3DC [D9 Fatbody]

Persoonlijk zou ik niet onder de &#8364;250 gaan, want dan kom je terecht bij modules die te vergelijken zijn met PC-2700 Cl3. Jammergenoeg is er momenteel nog geen noemenswaardige value ram beschikbaar. Als je toch op je ram wilt besparen neem dan G.Skill DDRII 2 x 1GB PC5400 CL4-4-4-12 [F25400PHU2-2GBLA], blijf zeker weg van PC2-4200 en van Cl5.


De mythe rond D9 Fatbody
Deze chips zijn zoals de BH5 bij DDR is, beter kun je niet krijgen.
Modules met deze chips aan boord zijn vrij zeldzaam. Meestal liggen ze in de prijsklasse van &#8364;300, aangezien ze altijd gerate zijn op 667MHz. Maar ze bieden wel een overclock potentieel die de setjes van &#8364;500 ver overstijgt, ik heb het dan over 1100MHz Cl4 en hoger.

Momenteel wordt er nogal wat verwarring gezaaid doordat andere merken de benaming D9 overgenomen hebben.
Zo hebben we nu : D9 Fatbody, Micron D9, D9GKX, D9DCN, D9GMH, etc
Al staat D9 wel altijd voor een degelijke kwaliteit. Momenteel biedt Micron D9 de hoogste overclockresultaten tussen de goed verkrijgbare chips.
D9 Fatbody staat ook wel gekend als D9DQT, fysische eigenschap van deze chip is zijn rechthoekige vorm. Andere D9 is vaak vierkant, net als alle andere DDR2 chips.
Elpida zit er tussenin.

Bij de standaardchips, en dus de goedkopere goed te krijgen kits, is Elpida de populairste. Deze chip is gekend voor zijn goede prestatie/kost ratio, ook wel de TCCD van DDR2 genoemd.
Algemene eigenschap van Elpida is dat ze minimaal 3-3-3 doen op 700+, 4-4-4 op 900+ en zelfs tot 1000+ @ 5-5-5. Er zijn zelfs setjes met Elpida die tot 850MHz 3-3-3 gaan, maar dit verschilt van merk tot merk.

Zahur

Legacy Member
Davion zei:
1.) ONTWIKKELING

Productieproces

Het productieprocédé van chips is zeer speciaal, daarom een korte inhoud:

De chips zelf worden gebakken in 'wafers', dat zijn ronde 'platen' met daarop de chips 'uitgehouwen', hierin wordt silicum gegoten, waarna de wafer met silicum in een bakoven terechtkomt., een chip die uit een wafer komt noemt met de 'Die' , eens een chip op vb een graka staat is het een core of mem module.

Het proces zelf: natuurlijk moeten die chips klein zijn om zo ook stroom en warmte in te dijken, tegenwoordig zit men aan 90nm en 130nm, zoals verwacht is 90nm kleiner en kan er dus meer stroom bespaart worden en kan de warmte worden ingedeken !, dan is er nog een techniek en dat heet SOI (Silicon-On-Insulator) waar normaalgezien een transistor los staat van de isolatie ( om zich te beschermen tegen een nevenliggende transistor ) wordt als het ware de transistor en de isolatie tegen elkaar gegoten, dit heeft als gevolg dat de warmte meer verdeeld wordt en dat ook het stroomverbruik omlaag gaat.


2.) SOORTEN PC's en KASTEN + FORMFACTOR

Desktop
De Desktop is natuurlijk de grootste PC, met een ATX formfactor (en binnenkort de BTX FormFactor ) deze PC's zijn meestal om zware gebruikers, het zijn dan ook de meest gebruikte PC's al dat Barebone's en SFF's ook hun opmars aan het maken zijn.

Barebone's
Een Barebone is een PC maar dan gebruikmakend van een Micro-ATX moederbord, hierdoor is de PC zeer klein, dikwijls moet de PC niet veel onderdoen voor zijn grotere broers maar toch levert hij wat prestatie in, ook wordt zo een PC dikwijls warmer dan zijn grotere broers.

SFF of Small Form Factor
Deze PC'tjes zijn nog niet zo oud, het is een concept van Shuttle (ondertussen zijn er al zeer veel fabrikanten bijgekomen, Soltek (Qbic), ASUS, MSI (Mega PC)) waarin een PC zo klein mogelijk wordt gemaakt, met een zeer klein moederbord als gevolg, deze PC's zijn meestal gericht op DVD, DivX, MP3 etc..., ze vormen een vervanger voor de hedendaagse Radio, DVD speler etc.., ook kan hier met gegamed worden , maar meestal ligt de prestatie een heel stuk lager dan die van de grotere broers, ook doordat zo een PC zeer warm wordt.

Laptop
Laptops zijn draagbaar, scherm toetsenbord hard-disk en een DVD drive worden allemaal in 1 behuizing verwerkt !, de meeste laptops zijn redelijk draagbaar met een autonomie van 3-4 uren deze zijn dan duurder en maken dikwijls gebruik van Centrino technologie (Centrino omvat: een Pentium-M processor, een bijpassende chipset (Intel i855) en Wireless LAN (802.11g)), dan hebben we de zogegde desktopvervangers, deze worden aangekocht omwille van plaatsgebrek en hebben bijgevolg een autonomie die lager ligt dan 1uur, ook kan een laptop niet worden geupgrade,alleen maar door USB/FireWire devices maar niet intern/hardwarematig, kies dus goed als je voor een Laptop gaat.

BTX

De ATX-norm zwaait nu al zeven jaar de plak in desktopland. Intel wil een kleinere, flexibelere en zuiverdere norm, en heeft die Balanced Technology Extended of BTX gedoopt. Bedoeling is de componenten zo te plaatsen dat de verbindingen onderling korter - en dus beter - zijn. De chipset en processor komen in het midden terecht, aangezien alle verbindingen daar naartoe moeten.

Door de processor lager te plaatsten, zou die ook op een koelere plaats terecht moet komen, verder verwijderd van de hete videokaart. De overgang naar BTX zal waarschijnlijk vrij traag en pas eind dit jaar op gang komen.


3.) MOEDERBORD-CPU-RAM RELATED

CPU (Central Processing Unit) of processor

De CPU van een computer is het hart van de PC. Het is een geavanceerde chip die data en instructies verwerkt en allerlei berekeningen doet. Elk programma stuurt instructies door naar de CPU, die die dan uitvoert. De snelheid van een processor (clocksnelheid of clockfrequentie) wordt uitgedrukt in Mhz of Ghz (MegaHerz, GigaHerz). Aangezien 1 clockpuls = 1hz kan een CPU per seconde miljoenen of miljarden keren enkele bits aan data versturen. Over het algemeen is hoger beter, maar er zijn uitzonderingen (zie volgend stukje).

Aantal Pins bij processoren

Socket A = 462 pins = AthlonXP
Socket 754 = 754 pins = AMD Athlon Sempron,Athlon64
Socket 939 = 939 pins = AMD Athlon Sempron,Athlon64 ,FX,Athlon 64 X2(dual core)
Socket 940 = 940 pins = AMD Athlon64 FX met Registered memory
Socket AM2 = 940 pins = AMD Athlon Sempron,Athlon64 ,FX,Athlon 64 X2(dual core)
Socket 478 = 478 pins = Intel PIV Northwood
Socket 479 = 479 pins = Intel celeron M,Intel Pentium-M(dothan core),Intel core duo T2XXX Yonah,Intel core duo T7XXX Merom
Land Grid Array 775 = 775 'bolletjes' op het moederbord = Intel PIV Prescott,Core 2 duo(dual core),Cedar Mill (65nm),Kentsfield(quad core)

Hyper-Threading Technology (HTT) en HyperTransport (HT)

HTT = HyperThreading Technology
HT = HyperTransport

HTT is Intel's manier om een virtuele 2de CPU ter creëren om 2 taken parrallel naast elkaar uit te voeren...(AMD heeft zo GEEN manier)

HT is AMD's manier om gegevens naar de rest van de PC te sturen ( Northbridge ), vergelijkbaar met de FSB (=Front Side Bus) die de Intel's hebben.

Mhz <=> IPC

Het aantal MHz is een slechte maatstaf. De performance van een processor wordt ruwweg door 2 factoren bepaald:

  1. Het aantal keer per seconde dat de processor een taak kan uitvoeren (d.i. het aantal MHz).
  2. De hoeveelheid werk die de processor per keer kan uitvoeren (dit noemen we het aantal "Instructions Per Clock" of IPC).

De fabrikanten verkopen hun processoren met enkel de MHz-aanduiding. Vroeger was dat ook geen probleem aangezien de IPC tot en met de 486 altijd gelijk aan 1 was. Sinds de Pentium is dat niet meer zo en is de IPC groter dan 1.

Het probleem van de IPC is dat die variabel is: afhankelijk van het soort werk dat de processor doet zal zijn IPC hoger of lager uitvallen. Daarom is het moeilijk om de IPC mee te vermelden bij de verkoop.

Je weet duidelijk dat de Intel Pentium4 een hoger aantal MHz'en heeft dan de AthlonXP's of Athlon64's (of zelfs Intel's eigen Pentium-M's). De Pentium4 heeft echter een véél lagere IPC dan die andere processoren. In volgorde van IPC komt het ongeveer hierop neer:

Intel Core 2 duo>>Intel core duo>Athlon64/X2 >= Pentium-M > AthlonXP >>> Pentium4

In kloksnelheid is de volgorde dan ruwweg als volgt:

Pentium4 >= Intel core2 duo>Intel core duo=Athlon64 > AthlonXP > Pentium-M

Als je deze twee rangordes bekijkt, dan kan je concluderen dat Intel core2 duo(conroe/allendale core) op dit moment zowat de krachtigste processor is; ondanks het feit dat die "maar" op 2,4 GHz draait en dat de Pentium4 hem met 50% overtreft op dat vlak.

De tweede krachtigste processor is dan veel moeilijker te bepalen; eigenlijk zijn de 3 anderen aan elkaar gewaagd en moet je naar andere criteria zoeken om ze te onderscheiden (prijs, of je al een compatible moederbord ervoor hebt, ...).

Cache

Cache is geheugen dat in de processor zelf ingebouwd is. Het is vele malen sneller dan ordinair RAM-geheugen (zie verder) en wordt gebruikt om de meest gebruikte data in op te slaan. Er zijn verschillende soorten cache: L1 of Primary cache ligt het dichtst bij de CPU en is dus het snelst (maar het kleinst), L2 (Secondary) of L3 (Tertiary) caches liggen verder en kunnen groter zijn. Voor grote hoeveelheden data wordt het veel tragere RAM-geheugen aangesproken.
Cache vind je ook op harde schijven (=hard disk of HD(D)), in de vorm van een cache buffer. Ook hier geldt, hoe groter de cache, hoe beter. Veel gebruikte data wordt ook hier in de cache bewaard, om het zoeken naar data op de HD zelf te verminderen.

CPU Temperaturen

CPU AMD Athlon XP cores:

de BOXED cooling die bij deze CPU's zitten zijn meestal net genoeg om de CPUonder de 50° te houden wat dus vrij veel is

meestal ligge deze idle rond de 43-46°
stressed durven ze op 53° te peaken maar dit allemaal hangt van core/clock af

bv
T-Bred B cores verschilen idle/stressed algemeen meer dan barton cores
en Palomino cores lopen dan weer warmer

De beste aircooling op de moment is:
Voor PIV: TT-Big typhoon
Voor AMD AXP: TT-Big typhoon
Voor AMD A64: TT-Big typhoon

voor meer info verwijs ik u naar de sticky met air/watercooling

over PIV cores :
de northwoods zijn veel koeler zijn dan de prescott cores deze laatste is een echte bakoven in je PC

SDR (Single Data Rate) DDR (Double Data Rate) en QDR (Quad Data Rate)

SDR betekent dat per clockpuls er 1 keer keer data kan worden verstuurd of ontvangen. DDR kan per clocktik data versturen en ontvangen. DDR-systemen (FSB, RAM -zie later-) zijn dus in theorie (in de praktijk is het verschil niet zo groot) dubbel zo snel als SDR. QDR (Quad Data Rate) of Quad-pumped systemen kunnen per clocktik 2 x data versturen en ontvangen, wat hen dus in theorie dubbel zo snel maakt als DDR.

RAM (Random Access Memory) of systeemgeheugen en memory controller

RAM is tijdelijk opslaggeheugen waar de processor allerlei data in kwijt kan, om die dan later terug te gebruiken. Het RAM dat gewoonlijk in onze PC's zit is SDRAM (Synchronous Dynamic Random Access Memory), wat inhoudt dat het per seconde duizenden malen krijgt en verstuurt (refresht). SDRAM heeft twee belangrijke varianten, SDR-SDRAM en DDR-SDRAM. Zoals hierboven uitgelegd is DDR-SDRAM in theorie dubbel zo snel als SDR-SDRAM. Tegenwoordig is SDR-SDRAM quasi volledig vervangen door de DDR-variant. Enkel in oudere computers vind je het nog terug.

Het geheugen wordt gecontroleerd en beheerd in de memory controller, een chip die zich normaal gezien in de Northbridge van het moederbord bevindt. Meer daarover hieronder.

Northbridge en Southbridge

Een moederbord is normaal gezien verdeeld in 2 belangrijke delen. Elk deel wordt gecontroleerd door een chip, de zogenaamde Northbridge (NB) en Southbridge (SB).
In de Northbridge worden de belangrijkste onderdelen beheerd, nl de memory controller en de AGP-bus. De NB staat in verbinding met de CPU en de SB.

In de Southbridge worden oa. de harde schijven, de USB controllers, de PCI-bussen en de netwerkkaarten beheerd.

Een duidelijk schema vind je hier:

http://www.anandtech.com/chipsets/showdoc.html?i=1823&p=3

FSB (Front Side Bus) en Onboard Memory Controller

De Front Side Bus (FSB) is de verbinding die loopt tussen de memory controller en de processor zelf. Bij AthlonXP is de FSB DDR, draaiende aan 133Mhz ,166Mhz of 200Mhz. Normaal wordt die dan bestempeld als 266Mhz, 333Mhz en 400Mhz, kwestie van marketing.
De FSB van de Pentium4 CPU's is echter quad-pumped en draait aan 100Mhz, 133Mhz of 200Mhz. Net als bij AMD wordt hier omwille van marketing gezegd dat de FSB werkt aan 400Mhz, 533Mhz en 800Mhz, maar zoals jullie nu weten is dat niet volledig correct.

Sinds kort heeft fabrikant AMD echter een nieuwe generatie CPU's op de markt gegooid (de Athlon64, Opteron en Athlon64 FX), die een memory controller hebben IN DE CPU ZELF. Dit zorgt voor enorme snelheidswinsten, aangezien de memory controller nu veel dichter ligt. Een A64(FX) heeft een FSB die loopt aan de snelheid van de CPU (1.4Ghz-2.4Ghz).

Een duidelijk schema hiervan vind je hier:

http://www.tech-report.com/reviews/2003q3/workstation/index.x?pg=4

bottleneck

Het onderdeel in het systeem dat verantwoordelijk is voor de grootste vertraging. De naam komt van een flessenhals, deze is smaller dan de rest en zal dus een snelle doorstroming hinderen.

Latency

Latency is de vertraging die je RAM ondervindt, bij elke opdracht die het moet uitvoeren (data versturen, wegschrijven,...). Elk RAM-latje heeft een bepaalde latency, die bestaat uit 4 cijfers. Elk cijfer staat voor de vertraging in nanoseconden (ns) -1 nanoseconde = 1 miljardste van een seconde- die het RAM oploopt per instructie. Uiteraard is lager hier beter.

De volgorde van de latency getallen is: Clock/CAS Latency - Ras-to-CAS Delay - Ras Precharge - RAS Delay timer oftewel CL-Trcd-Trp-TRAS

Bv Twinmos DDR400 RAM heeft een latency van 2.5-3-3-7, Corsair DDR400 heeft latencies van 2-3-2-6, wat dus sneller is.

Het belangrijkste zijn het eerste en tweede getal, de andere zijn verwaarloosbaar. Corsair RAM wordt gepromote als CAS2 RAM en is dus erg snel, maar ook enorm duur.

AGP

Advanced Graphics Port
Hier steek je je graka in, deze poort laat op 1x 250Mb/s. toe, op 2x 500Mb/s. , op 4x 1Gb/s. en op 8x: 2.1Gb/s. , de meeste moderne graka's werken op 8x AGP , terwijl AGP 4x zeker voldoet, de AGP poort levert maximaal 25W aan stroom.

PCI/PCI-Express

PCI is een echte bus, wat betekent dat op een gemeenschappelijk aantal draden heel wat apparaten aangesloten worden.

Al die aansluitingen op een gemeenschappelijke bus maken het niet eenvoudig om op hoge snelheid signalen door te sturen. Dat is dan ook één van de redenen waarom de PCI-bus nog steeds aan 33 MHz loopt. 66 MHz (PCI-66) en zelfs 133-MHz PCI (PCI-X) bestaan wel, maar dat zijn dure bussen waarop maar een beperkt aantal apparaten (meestal twee) mag worden aangesloten.

Met een maximale bandbreedte van 133 MB/s stamt PCI nog uit de tijd dat de Pentium zijn intrede deed - tien jaar geleden dus. En die bandbreedte is veel te beperkt voor zowel SATA RAID als Gigabit Ethernet. Enkel als apparaten rechtstreeks op de chipset worden aangesloten, halen ze dus maximale prestaties. PCI-X is te duur en PCI is te traag; we verwelkomen met plezier PCI Express.

PCI Express is qua software compatibel met PCI, maar de hardware is volledig verschillend. PCI is een half-duplex bus, PCI Express is een full-duplex punt-naar-punt verbinding. Dat betekent dat PCI Express in beide richtingen kan sturen en dat alle apparaten een eigen ‘snelweg’ hebben naar de chipset. De chipset is dus een soort switch geworden.

Zowel het Intel- als AMD-platform zal in de tweede helft van dit jaar overschakelen naar chipsets die PCI Express ondersteunen. Een PCI Express-aansluiting bestaat in zes verschillende snelheidsuitvoeringen: 1x, 2x, 4x, 8x, 16x en 32x. De eerste moederborden zullen twee maal PCI Express 1x bevatten, één 16x verbinding en een drietal normale PCI-slots.

De 16x verbinding, die 4 GB in beide richtingen kan sturen, zal de AGP-poort vervangen. Uw PCI-kaartjes hoeven nog niet de vuilbak in; die vinden nog steeds (beperkt) plaats op de moederborden van de toekomst. Maar alle videofabrikanten schakelen over naar PCI Express 16x, ook al is daar geen echt dwingende rede toe. Geen enkel game krijgt de videokaart zover dat ze de volledige 2,1 GB/s bandbreedte van AGP 8x opgebruikt.

Het feit dat PCI Express tot 75 watt (AGP = 42 W) kan leveren aan de videokaart is natuurlijk wel een argument, aangezien veel videokaarten nu via een extra molex-connector stroom aftappen.


PCI EXPRESS 1X -> 250 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 2X -> 500 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 4X -> 1000 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 8X -> 2000 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 16X -> 4000 Mb/s -> Full duplex
PCI EXPRESS 32X -> 8000 Mb/s -> Full duplex
AGP 2X -> 528 Mb/s -> Half duplex
AGP 4x -> 1060 Mb/s -> Half duplex
AGP 8x -> 2100 Mb/s -> Half duplex
PCI -> 133.3 Mb/s -> Half duplex
PCI - 66 -> 528 Mb/s -> Half duplex
PCI - X 133 -> 1060 Mb/s -> Half duplex
kleine aanpassingen gedaan , beetje up to date blijven :)
post kan na update best gedelete worden

Zahur

Legacy Member
Performance graka's

Laat je niet vangen door de fabrikanten van de graka's !

ATi:
9200SE=>9000=>9200==>9000pro==>9600==>9500==>9600p ro==>9800SE==>9500pro==>9600XT==>9700==>9800==>970 0pro==>9800pro==>9800XT

ATI X8XX:
ATI X1XX:


nVidia GeForce4 reeks:
gf4mx400=>gf4 mx 480se=>gf4mx 420=>gf4mx 440=>gf4mx 460=>gf 4 ti 4200=>gf4 ti 4400==>gf4ti 4800se==>gf4 ti 4600=>gf4 ti 4800

nVidia GeForce FX:
fx 5200=>fx5200ultra=>fx5500Le=>fx 5600xt==>fx5600 non ultra=>fx 5600ultra=>fx 5700=>fx 5700ultra=>fx 5800=>fx 5800ultra=>fx 5900xt=>fx 5900==>fx5900ultra==>fx5950 ultra

nvidia geForce 6 :
nvidia geforce 7:
Mixed: fx5200<=geforce 4 mx 440<=geforce 4 mx460<=fx5200U<=r9200<=r9000pro<=r9600SE<=gf4 ti 4200<=gf4ti 4400<=fx5600<=gf4ti 4600<=fx5600U<=r9600<=r9500<=r9600pro<=r9800se<=fx 5700<=fx5700U <=r9500pro<=r9600xt<=FX5800 <=r9700<=r9800<=fx5900xt<=fx5900<= r9700pro<= FX5800U <=fx5900U<=r9800pro<= fx5950U<=r9800xt<= 6800le <= X800/SE <= 6800 <=X800GT <= X800PRO <= X850pro <= 6800GT<= X800XT<= 6800U<= X800XTpe <= X850XT <= X850Xtpe

in progress,
is verdomem ene lange lijst :p
morgen afwerken ;)

Moloch

Legacy Member
1ste Klasse (A): Pvc, Mxl, Ty/yuden, Mcc/mkm, Tdk/ttg/tth, Sony

2de Klasse (B): Ricohjpn, Prodisc, Ritek, Fujifilm, Optodisc, Infodisc

3de Klasse (C):
Cmc, Leaddata, Daxon, Infomedia, Mbi, Mam-e/a, Princo, Onid, Gsc, Philips

4de Klasse (F):
Longten, Yijhan, An/anwell, Aml, Infosmart/iso, Vds, Ume, Wfka

Moloch

Legacy Member
danke, komt van http://www.nomorecoasters.com/

kdenk dat die 4de klasse zodanig slecht is dat ze D en E overgeslagen hebben en gewoon een F hebben gegeven :p

nuja, als ge wilt moogt ge er een D van maken ze, kan diene post nemeer editten

Moloch

Legacy Member
mensen die gemerkt hebben dat de lampkes van hunne telenet modem blijven knipperen nadat de pc uitstaat vinden hier de oplossing, wake on lan betekend kort uitegelegd;
The target computer is shut down, with power reserved for the network card. The network card listens for a specific packet, called the "Magic Packet". The Magic Packet is broadcast on the broadcast address for that particular subnet or the entire LAN. The listening computer receives this packet, checks it for the correct information, and then boots if the Magic Packet is valid.
vroeger had men een speciale 3-pin kabel nodig om WOL te doen werken, maar sinds PCI 2.2 krijgt men de stroom van het pci slot

hoe? ga naar de instellingen van uwe NIC in apparaatbeheer tot ge op een scherm komt waar het volgende te zien is (kan verschillen van nic tot nic, routers weet ik niet) en disable ze

Link Wakeup = disabled
Magic Packet Wakeup = disabled
Pattern Match Wakeup = disabled
Priority Packet = disabled
PME enable = disabled

Pcfreakske2000

Legacy Member
Ik heb nu een nieuwe pc gekocht.
Normaal gezien zou ik er wel games kunnen op spelen. Het is namelijk een recent systeem.

Hier zijn de specs van mijn systeem :

Moederbord : ASUS P5K SE/EPU

Processor : Intel Core 2 Duo E6550 @ 2,33 Ghz
Geheugen : 2 GB DDR2 geheugen
Harddisk : 160 GB HD ( bewust gekozen voor lagere capaciteit, omdat ik niet zo'n hard core gamer ben ) Maar ik heb ook de HD van mijn oude pc in mijn huidig systeem gezet, is ook een 160 GB HD. Dus 2 x 160 GB HD.

Grafische kaart : ASUS EN9600GT ( NVIDIA GeForce 9600GT ) met 512 MB GDDR3 geheugen ( PCI Express )

DVD drive met LightScribe


Is dit een goed systeem om games op te spelen ? Ik ben niet echt zo'n hard core gamer, maar speel wel graag games af en toe.

BE|Virus

Legacy Member
Schrijffout op regel 12: "...bespaard worden..."

Mithrandix zei:
Netwerktermen en afkortingen
Hub: een elektronisch apparaat dat een netwerk implenteert. Op een hub aangesloten computers kunnen communiceren alsof ze met een netwerk verbonden zijn.

Speciaal aan een hub is dat hij informatie die op één poort ontvangen wordt doorstuurt naar ALLE poorten op het toestel. Dit in tegenstelling met een switch die de informatie slechts doorstuurt naar de poort(en) waar ze naartoe moeten...

Pudmeister

Legacy Member
Hallo,

Misschien is het tijd om eens deze FAQ's te updaten... Er zijn weer wat nieuwigheden in hardwareland sinds het schrijven van de vorige FAQ's, denk maar aan DDR3 ramgeheugen, nieuwe grafische kaarten, (quadcore) processoren en dergelijke meer. Ook zijn er hier en daar spelfouten in de FAQ's. Ik struikel er niet zo heel hard over maar het komt toch niet ten goede van de kwaliteit van de teksten.

En misschien kan er ook een stukje bij over PSU's (voedingen)? Dat is toch ook wel een belangrijk deel van de hardware, waar regelmatig mensen vragen of problemen mee hebben.

Moest je eens hulp nodig hebben om iets te schrijven/editen, feel free to ask ;)
Het archief is een bevroren moment uit een vorige versie van dit forum, met andere regels en andere bazen. Deze posts weerspiegelen op geen enkele manier onze huidige ideeën, waarden of wereldbeelden en zijn op sommige plaatsen gecensureerd wegens ontoelaatbaar. Veel zijn in een andere tijdsgeest gemaakt, al dan niet ironisch - zoals in het ironische subforum Off-Topic - en zouden op dit moment niet meer gepost (mogen) worden. Toch bieden we dit archief nog graag aan als informatiedatabank en naslagwerk. Lees er hier meer over of start een gesprek met anderen.
Terug
Bovenaan