Downton Abbey is het soort serie die zich steevast wat in mijn periferie ophield. Ik had vaagweg de notie dat het over een welgestelde familie en het reilen en zeilen op hun landgoed in het Engeland aan het begin van de twintigste eeuw draaide. Dat klonk me, in een periode waarin ik me vooral met boevenbendes uit Birmingham en het voortbestaan van Westeros bezighield, niet bepaald als muziek in de oren. Downton Abbey is dan ook een kostuumdrama en dat brengt al snel het clichébeeld mee van affaires met kamermeisjes, familievetes en intriges achter kamerdeuren. Het klinkt niet bepaald als mijn kopje thee. Ik sta echter altijd open voor herkansingen en nieuwe probeersels, zeker als de lady van mijn persoonlijke manor besloten heeft een reeks als dit samen met me te bekijken. Hoog tijd dus om eindelijk eens richting Downton Abbey te trekken met deze review van de complete collectie en uit te dokteren of de Engelse aristocratie tegenwoordig beter bij me past, of dat ik beter terug in King's Landing was gebleven.
Weinigen hadden verwacht dat Downton Abbey
bij de intrede in 2010 in Engeland alleen al boven de 11,5 miljoen kijkers zou gaan. Toch kwam dat succes niet volledig uit de lucht vallen, want bedenker Julian Fellowes had eerder al de sporen verdiend met Gosford Park en de reeksen The Young Victoria en Titanic. Dat de man nogal een affiniteit heeft met lang vervlogen tijdsperiodes waarin aristocratie nog in hoog aanzien werd gehouden, mag dus duidelijk zijn. Wat de reeks eveneens de wind in de zeilen gunde, was een geval van het juiste moment in de tijd mee te hebben. Door uit te pakken met een geromantiseerde blik op het verleden kregen kijkers elke week een tijdelijke vlucht uit een steeds cynischer wordende maatschappij voorgeschoteld waar gretig op afgestemd werd. Door gretig leentjebuur te spelen bij cultreeksen als Upstairs, Downstairs en het werk van Jane Austen en Emily Brontë, is Downton Abbey dan ook een reeks die ouderwets aanvoelt. In veel gevallen zou dat een punt van kritiek zijn, maar bij deze reeks speelt het klassieke karakter net in het voordeel. Het is een tijdmachine die misschien zelfs nog meer dan bij de oorspronkelijke release aanvoelt als een warm dekentje.
Periodieke perikelen
Grappig genoeg kun je de reeks van Fellowes bekijken als een soort sequel op zijn miniserie rond de Titanic. De dramatische ondergang van het schip fungeert namelijk als de katalysator achter de strubbelingen op Grantham House, Downton Abbey en de andere buitenverblijven die dienstdoen als decor voor het verhaal dat zich gedurende zes seizoenen en een film zal ontplooien. Wanneer de verloofde van oudste dochter Mary verdrinkt tijdens de scheepsramp, komt het wettelijke erfrecht van de familie Crawley in nauwe schoentjes te staan. Het noopt de familie om een verstandshuwelijk met een onbekend neefje uit Manchester op poten te zetten, terwijl de dames van het huis vinden dat de rechten van een vrouw zouden moeten primeren op stokoude wetten. Ondertussen zorgt een schandaal ervoor dat reputaties bezoedeld worden en de toekomst van Grantham Castle steeds precairder wordt. Het is die clash tussen een moderner wordende wereld met de stijve tradities van weleer die voor het vuurwerk zorgt in Downton Abbey. Het is de laatste stuiptrekking van de klassieke klassenmaatschappij die door de Grote Oorlog weggebrand zou worden.
Op papier klinkt het allemaal ietwat stoffig, maar de serie werkt in de praktijk wonderwel. Het is om te beginnen wervelend geschreven door Fellowes die zijn klassieke verhaalvertelling doorspekt met snedige dialogen en de nodige humor. Het helpt de inleving ook enorm dat de personages zo met elkaar verweven zijn en de gebeurtenissen in het leven van de adel hun impact hebben op de bedienden, die pakweg de krant voor hen strijken zodat ze geen inkt aan de vingers zouden krijgen.
Je merkt aan de grote lijnen en de kleinste details dat Fellowes gepoogd heeft om een zo realistisch mogelijke tijdcapsule te maken. Dit zorgt ervoor dat de reeks, los van de romantische beslommeringen en intriges, ook weet te boeien als schets van een vervlogen tijdperk. Het is dan ook genieten van de culturele en maatschappelijke kenmerken van de periode waarin Downton Abbey zich afspeelt. De kers op de royale taart is echter het acteerwerk die de woorden van Fellowes uitmuntend tot leven brengt. Hugh Bonneville kende ik voorheen enkel als de surrogaatvader van Paddington. Hij is hier uitmuntend als graaf die weliswaar het beste voor zijn dochters wil, maar gebukt gaat onder traditionele principes en financiële problemen. Ook Maggie Smith tilt het ensemble naar een hoger niveau en brengt dezelfde gravitas die ze als Minerva McGonagall naar de Harry Potter-films bracht ook mee naar Downton.
Overdadige rijkdom aan drama en intrige
Wat mij enigszins wist te verbazen, is het camerawerk dat de bovenkamers kleurrijk, statig en beheerst in beeld brengt, maar in de kamers en werkkamers van de bedienden voor een jachtige handheld kiest. Dat zet het contrast tussen de bewoners van Downton Abbey perfect in de verf en zorgt constant voor de juiste sfeer, van de bloedhete keuken tot het overdadige salon. Het eerste seizoen van Downton Abbey bleek dus ook een aangename verrassing waarvan de zeven afleveringen naar meer deden smaken. Gelukkig dan ook dat deze Complete Collection exact dat wist te bieden.
Nou gaan we uiteraard geen play by play doen van alle zes de seizoenen. Om te beginnen is het een kluwen van verhaallijnen waarvan alleen al de grote lijnen opnoemen ons aan een resem zinnen zou brengen die de eindredactie, en ook jou beste lezer, tot waanzin zou kunnen drijven. Zes seizoenen Downton Abbey, dat zijn heel wat minuten aan affaires, misverstanden, drama en humor. Omdat de verhaallijnen ook in elkaar overvloeien door de jaren heen, is het ook onbegonnen werk om veel van de seizoenen prijs te geven zonder door een mijnenveld van spoilers te gaan huppelen. In seizoen twee is de Eerste Wereldoorlog niet langer een sluimerende dreiging, maar een alomtegenwoordig monster die iedereen affecteert. Dat Downton Abbey getransformeerd wordt tot herstellingsoord voor gewonde Engelse officieren zorgt dan ook voor nieuwe verwikkelingen. In seizoen drie trekken we naar de meer optimistisch ingestelde jaren twintig. De oorlog heeft diepe wonden geslagen in het sociale weefsel en de grens tussen de adel en de werkende klasse wordt steeds dunner. Dat levert een nieuwe dynamiek op waar het oude geld niet meer zozeer de teugels strak in handen heeft.
Epilogen en productieprocessen
Erg slim is ook dat de makers duidelijk lijken te beseffen dat de cast aan personages een beetje te veel begon uit te deinen en dat het verhaal meer focus zou krijgen door de aandacht meer op de essentiële spelers op het schaakbord te vestigen. Op die manier gaat Downton Abbey verder door de jaren heen. De verhaallijnen en romantische intriges lijken soms op het randje van wat je in een ouderwetse soap zou kunnen treffen, maar alles wordt naar een hoger niveau getild door het sterke schrijfwerk en de acteerprestaties. Dat ook geschiedkundige zaken zoals de opkomst van het communisme voor de nodige peper in de soep blijven zorgen, helpt de reeks tevens de geloofwaardigheid te behouden. Downton Abbey is dan wel niet de meest flitsende show, maar het is over de zes seizoenen wel eentje die erg consistent op niveau blijft sprankelen.
De film die in deze Complete Collection zit, is dan weer een ietwat vreemde eend in de bijt. Om te beginnen is er met A New Era ondertussen al een tweede film op de markt, wat uiteraard de titel van deze boxset wat ondermijnt. Bovendien is de film eigenlijk ietwat overbodig omdat het vooral fungeert als een coda. Aan het slot van seizoen zes kregen de residenten van Downton Abbey hun zoete en bitterzoete eindes en werden de verhaallijnen elegant afgerond. Het is voor de fans zeker fijn om nog even op bezoek te gaan bij de Crawley’s. Het hogere budget en bioscoopwaardige beeldformaat geven alles een nog grotere grandeur, maar voor de rest voelt de film toch aan als een dessertje na een copieuze maaltijd.
Over de kwaliteit van de dvd-box die we voor deze recensie kregen, kan ik behoorlijk kort zijn. De verpakking met plastic spindels voelt verschrikkelijk goedkoop aan en hoegenaamd niet wat je zou verwachten van een reeks als dit, maar het beeld en geluid is verrassend aardig voor dvd. De show wordt vooral gedreven door de dialogen waardoor je de scherpere beeldkwaliteit van blu-ray niet al te hard mist. Verder bevatten de schijfjes ook behoorlijk wat extra's zoals audiocommentaar bij selecte afleveringen, gesprekken met de cast en filmpjes over het productieproces. Fans van de reeks hebben hier een behoorlijk vette kluif aan.
Weinigen hadden verwacht dat Downton Abbey
Periodieke perikelen
Grappig genoeg kun je de reeks van Fellowes bekijken als een soort sequel op zijn miniserie rond de Titanic. De dramatische ondergang van het schip fungeert namelijk als de katalysator achter de strubbelingen op Grantham House, Downton Abbey en de andere buitenverblijven die dienstdoen als decor voor het verhaal dat zich gedurende zes seizoenen en een film zal ontplooien. Wanneer de verloofde van oudste dochter Mary verdrinkt tijdens de scheepsramp, komt het wettelijke erfrecht van de familie Crawley in nauwe schoentjes te staan. Het noopt de familie om een verstandshuwelijk met een onbekend neefje uit Manchester op poten te zetten, terwijl de dames van het huis vinden dat de rechten van een vrouw zouden moeten primeren op stokoude wetten. Ondertussen zorgt een schandaal ervoor dat reputaties bezoedeld worden en de toekomst van Grantham Castle steeds precairder wordt. Het is die clash tussen een moderner wordende wereld met de stijve tradities van weleer die voor het vuurwerk zorgt in Downton Abbey. Het is de laatste stuiptrekking van de klassieke klassenmaatschappij die door de Grote Oorlog weggebrand zou worden.
Op papier klinkt het allemaal ietwat stoffig, maar de serie werkt in de praktijk wonderwel. Het is om te beginnen wervelend geschreven door Fellowes die zijn klassieke verhaalvertelling doorspekt met snedige dialogen en de nodige humor. Het helpt de inleving ook enorm dat de personages zo met elkaar verweven zijn en de gebeurtenissen in het leven van de adel hun impact hebben op de bedienden, die pakweg de krant voor hen strijken zodat ze geen inkt aan de vingers zouden krijgen.
Downton Abbey voelt als een tijdmachine naar een vervlogen tijdperk van romantiek en grandeur.
Je merkt aan de grote lijnen en de kleinste details dat Fellowes gepoogd heeft om een zo realistisch mogelijke tijdcapsule te maken. Dit zorgt ervoor dat de reeks, los van de romantische beslommeringen en intriges, ook weet te boeien als schets van een vervlogen tijdperk. Het is dan ook genieten van de culturele en maatschappelijke kenmerken van de periode waarin Downton Abbey zich afspeelt. De kers op de royale taart is echter het acteerwerk die de woorden van Fellowes uitmuntend tot leven brengt. Hugh Bonneville kende ik voorheen enkel als de surrogaatvader van Paddington. Hij is hier uitmuntend als graaf die weliswaar het beste voor zijn dochters wil, maar gebukt gaat onder traditionele principes en financiële problemen. Ook Maggie Smith tilt het ensemble naar een hoger niveau en brengt dezelfde gravitas die ze als Minerva McGonagall naar de Harry Potter-films bracht ook mee naar Downton.
Overdadige rijkdom aan drama en intrige
Wat mij enigszins wist te verbazen, is het camerawerk dat de bovenkamers kleurrijk, statig en beheerst in beeld brengt, maar in de kamers en werkkamers van de bedienden voor een jachtige handheld kiest. Dat zet het contrast tussen de bewoners van Downton Abbey perfect in de verf en zorgt constant voor de juiste sfeer, van de bloedhete keuken tot het overdadige salon. Het eerste seizoen van Downton Abbey bleek dus ook een aangename verrassing waarvan de zeven afleveringen naar meer deden smaken. Gelukkig dan ook dat deze Complete Collection exact dat wist te bieden.
Nou gaan we uiteraard geen play by play doen van alle zes de seizoenen. Om te beginnen is het een kluwen van verhaallijnen waarvan alleen al de grote lijnen opnoemen ons aan een resem zinnen zou brengen die de eindredactie, en ook jou beste lezer, tot waanzin zou kunnen drijven. Zes seizoenen Downton Abbey, dat zijn heel wat minuten aan affaires, misverstanden, drama en humor. Omdat de verhaallijnen ook in elkaar overvloeien door de jaren heen, is het ook onbegonnen werk om veel van de seizoenen prijs te geven zonder door een mijnenveld van spoilers te gaan huppelen. In seizoen twee is de Eerste Wereldoorlog niet langer een sluimerende dreiging, maar een alomtegenwoordig monster die iedereen affecteert. Dat Downton Abbey getransformeerd wordt tot herstellingsoord voor gewonde Engelse officieren zorgt dan ook voor nieuwe verwikkelingen. In seizoen drie trekken we naar de meer optimistisch ingestelde jaren twintig. De oorlog heeft diepe wonden geslagen in het sociale weefsel en de grens tussen de adel en de werkende klasse wordt steeds dunner. Dat levert een nieuwe dynamiek op waar het oude geld niet meer zozeer de teugels strak in handen heeft.
Epilogen en productieprocessen
Erg slim is ook dat de makers duidelijk lijken te beseffen dat de cast aan personages een beetje te veel begon uit te deinen en dat het verhaal meer focus zou krijgen door de aandacht meer op de essentiële spelers op het schaakbord te vestigen. Op die manier gaat Downton Abbey verder door de jaren heen. De verhaallijnen en romantische intriges lijken soms op het randje van wat je in een ouderwetse soap zou kunnen treffen, maar alles wordt naar een hoger niveau getild door het sterke schrijfwerk en de acteerprestaties. Dat ook geschiedkundige zaken zoals de opkomst van het communisme voor de nodige peper in de soep blijven zorgen, helpt de reeks tevens de geloofwaardigheid te behouden. Downton Abbey is dan wel niet de meest flitsende show, maar het is over de zes seizoenen wel eentje die erg consistent op niveau blijft sprankelen.
De film die in deze Complete Collection zit, is dan weer een ietwat vreemde eend in de bijt. Om te beginnen is er met A New Era ondertussen al een tweede film op de markt, wat uiteraard de titel van deze boxset wat ondermijnt. Bovendien is de film eigenlijk ietwat overbodig omdat het vooral fungeert als een coda. Aan het slot van seizoen zes kregen de residenten van Downton Abbey hun zoete en bitterzoete eindes en werden de verhaallijnen elegant afgerond. Het is voor de fans zeker fijn om nog even op bezoek te gaan bij de Crawley’s. Het hogere budget en bioscoopwaardige beeldformaat geven alles een nog grotere grandeur, maar voor de rest voelt de film toch aan als een dessertje na een copieuze maaltijd.
Over de kwaliteit van de dvd-box die we voor deze recensie kregen, kan ik behoorlijk kort zijn. De verpakking met plastic spindels voelt verschrikkelijk goedkoop aan en hoegenaamd niet wat je zou verwachten van een reeks als dit, maar het beeld en geluid is verrassend aardig voor dvd. De show wordt vooral gedreven door de dialogen waardoor je de scherpere beeldkwaliteit van blu-ray niet al te hard mist. Verder bevatten de schijfjes ook behoorlijk wat extra's zoals audiocommentaar bij selecte afleveringen, gesprekken met de cast en filmpjes over het productieproces. Fans van de reeks hebben hier een behoorlijk vette kluif aan.
Conclusie
Downton Abbey is met zijn hang naar melodrama en intriges geen show die voor mij gemaakt is, maar was dankzij het sterke acteren en het schrijfwerk van Fellowes ook geen straf om uit te zitten. Downton Abbey heeft een reputatie opgebouwd als een van de populairste periodieke drama’s ooit gemaakt en bewijst ook nu nog dat die reputatie als de fundamenten van een kasteel overeind blijft.
Pro
- Een sterke cast die uitstekend loopt te acteren
- Het schrijfwerk van Fellowes sprankelt vaak
- Het oog voor detail zorgt voor een fijn tijdsbeeld
Con
- Komt vaak melodramatisch uit de hoek
- De film voelt overbodig
7
Over deze serie
Beschikbaar vanaf
15 december 2022
Genre
- Drama
- Romantiek
Speelduur
3120 minuten
Regie
Michael Engler
Cast
Maggie Smith, Hugh Bonneville, Dan Stevens
Uitgever
Universal Pictures
