Stefaan Van Brabandt doet het weer. In de vijfde voorstelling in zijn reeks van filosofen, van Socrates, Marx en Spinoza tot Sartre & de Beauvoir, mag nu Schopenhauer spreken, en wel door de mond van Damiaan De Schrijver. Een gepastere spreekbuis bestaat niet.
© Arenberg.be
Je voelt meer dan in de andere voorstellingen meteen: dit is een filosofievoorstelling. Het wordt werken. Om te komen tot waar Schopenhauer eigenlijk wil komen, moet hij je namelijk eerst meenemen door wat hij beschouwt als basiskennis van onder andere Epicurus en Kant. Maar, al heel snel besef je dat de neerbuigende en onbegrepen Schopenhauer op geen enkele andere manier kon neergezet worden, en zowel de schrijver als De Schrijver weten het alweer meesterlijk bevattelijk te maken. Het complexe wereldbeeld valt uit elkaar in heel begrijpelijke stappen, waardoor de conclusie ook onvermijdelijk wordt.
De filosoof trekt je mee in zijn zogenaamde pessimisme, de dood als verlossing van een leven vol leed, maar - en dat zal ik nog heel lang meenemen van deze voorstelling - hij maakt daar iets troostends van. Tegelijk teder en hooghartig laat hij zien dat het leed dat onlosmakelijk verbonden is met het leven niet alleen mooi kan zijn, maar zo moét zijn. En wat kun je meer verlangen dan een inzicht dat je voor de voorstelling nog niet op die manier had.
© Arenberg.be
Schopenhauer spreekt je toe
Waar het bij Sartre & de Beauvoir het liefdevolle gekissebis was tussen de hoofdrolspelers Sien Eggers en Frank Focketyn dat de kijker geboeid hield, ligt het hier helemaal in de handen van De Schrijver. En hij heeft er geen gemakkelijke taak aan.Niets is zo makkelijk als iets schrijven wat niemand begrijpt. Niets is zo moeilijk als iets schrijven wat iedereen begrijpt.
Je voelt meer dan in de andere voorstellingen meteen: dit is een filosofievoorstelling. Het wordt werken. Om te komen tot waar Schopenhauer eigenlijk wil komen, moet hij je namelijk eerst meenemen door wat hij beschouwt als basiskennis van onder andere Epicurus en Kant. Maar, al heel snel besef je dat de neerbuigende en onbegrepen Schopenhauer op geen enkele andere manier kon neergezet worden, en zowel de schrijver als De Schrijver weten het alweer meesterlijk bevattelijk te maken. Het complexe wereldbeeld valt uit elkaar in heel begrijpelijke stappen, waardoor de conclusie ook onvermijdelijk wordt.
De Boeddha van Frankfurt
Zelf wist ik niets van Schopenhauer en was ik elke vermelding van Kant al lang kwijtgeraakt in mijn archieven. Ik voelde me dan ook precies zoals hij wou dat ik me voelde: een student die toegesproken wordt, of erger, een idioot, dichter bij de apen dan bij de mensen, maar wel eentje die zijn medelijden en redding verdient. Net als in de andere voorstellingen gaat het hier ook wel over zijn leven, wat hij heeft meegemaakt, maar wel telkens in de context van zijn wereldbeeld. Gezien Schopenhauer zijn leven volledig heeft gewijd aan zijn oplossing van het ‘wereldraadsel’, zijn werk, moet dat wel centraal staan.Er is maar één ding erger dan het leven. Eeuwig leven.
De filosoof trekt je mee in zijn zogenaamde pessimisme, de dood als verlossing van een leven vol leed, maar - en dat zal ik nog heel lang meenemen van deze voorstelling - hij maakt daar iets troostends van. Tegelijk teder en hooghartig laat hij zien dat het leed dat onlosmakelijk verbonden is met het leven niet alleen mooi kan zijn, maar zo moét zijn. En wat kun je meer verlangen dan een inzicht dat je voor de voorstelling nog niet op die manier had.
Op tournee
Dit was de première in de Arenbergschouwburg, wat altijd gepaard gaat met een bijzondere sfeer en spanning. De chemie tussen de schrijver, de acteur én het onderwerp was ontegensprekelijk. Damiaan De Schrijver zuigt de aandacht naar zich toe en houdt je de hele voorstelling in zijn greep. Een echte aanrader. Vanaf nu gaat hij op tournee, en dan sluit hij weer af in de Arenberg. Boekjes met daarin de volledige monoloog zijn achteraf verkrijgbaar.Conclusie
Op een meesterlijke manier maken Stefaan Van Brabandt en Damiaan De Schrijver Schopenhauer bevattelijk. Samen leggen ze ons niet alleen uit waarom het leven lijden is, maar ook waarom dat mooi kan zijn, dat pessimisme noodzakelijk is en dat Boeddha nooit veraf is. Schopenhauer is een stevigere kluif dan sommige vorige monologen in de reeks van Van Brabandt, maar een zeker zo indrukwekkend.
Pro
- Een geknipter acteur bestaat er niet
- De chemie tussen acteur, schrijver en onderwerp is overduidelijk
- Een nieuw inzicht is onbetaalbaar
- Iets heel complex wordt stap voor stap heel logisch
Con
- Een beetje complexer en iets meer 'toegesproken worden' dan in vorige monologen. Ik hield ervan, maar dat kan verschillen
9
Over dit theaterstuk
Beschikbaar vanaf
20 november 2024
Genre
- Theater
Speelduur
100 minuten
Regie
Stefaan Van Brabandt
Script
Stefaan Van Brabandt
Cast
Damiaan De Schrijver
Productiehuis
- De Verwondering