In huidige tijden moeten we slim omspringen met grondstoffen en nadenken over hoe we zo duurzaam mogelijk energie kunnen produceren. Ik zal hier niet de ‘Greta Thunberg’ gaan uithangen, maar dat er iets meer bewustwording nodig is, volg ik zeker. Ook in de wereld van de bordspellen wordt het thema steeds vaker gebruikt, zo ook in Julián Pombo’s Pampero. Dit tactische bordspel wordt bij de complexere boardgames gerekend en zal dus zeker niet voor iedereen zijn weggelegd. Ik was alvast enorm benieuwd om het te ervaren en ging maar al te graag aan de slag met het reviewexemplaar dat ons werd toegestuurd door Intrafin Games!
In Pampero staat het land Uruguay centraal. Door een gebrek aan natuurlijke hulpbronnen en het feit dat ze niet afhankelijk willen zijn van buurlanden voor energie, is het aan de spelers om de opwekking en distributie van energie in het land te verbeteren. Gelukkig waait de sterke winterwind ‘Pampero’ over Uruguay, waardoor het land bij uitstek geschikt is om stroom op te wekken via windturbines. Wie als speler het best kan voldoen aan de energiebehoeften van het land en hierbij de meest winstgevende energiemaatschappij kan uitbouwen, mag zich tot winnaar van het spel uitroepen.
foto: Free the Meeple
Het speelveld kunnen we indelen in vier zones: een centraal spelersbord, met de één tot twee speler-variant op de ene zijde en de drie tot vier speler-variant op de andere zijde, een persoonlijk spelersbord bestaande uit een bedrijfsmat en een netwerkbord, een torenbonusbord en een display van gespecialiseerde actiekaarten. Het is op het centrale spelersbord dat het meeste zal gebeuren. Hier bevindt zich namelijk de kaart van Uruguay waarop alle bouwplaatsen worden afgebeeld en waar windmolens en elektriciteitstorens kunnen geplaatst worden om het energienet uit te bouwen. Dit doe je door actiekaarten te spelen op je eigen spelersbord, waarbij je steeds zal moeten bepalen in welke zone je bouwt. Deze lopen op van A tot C en hoewel de kost om te bouwen stijgt, zal je er ook meer voor terugkrijgen. Slim inzetten van actiekaarten en doordacht kiezen van bouwplaatsen zal essentieel zijn om met de overwinning aan de haal te gaan.
Het einddoel is uiteraard om overwinningspunten te verdienen. In Pampero bestaan overwinningspunten uit geld. Wie dus het meeste geld verdient op het einde van het spel, mag zich tot winnaar uitroepen. Geld kan je verdienen door je energienet uit te bouwen en vervolgens energiecontracten aan te gaan. Deze worden verdeeld over een aantal sporen en worden weergegeven op het netwerkbord. Hierbij is het steeds belangrijk om een goede balans te houden tussen het plaatsen van windmolens om energie te produceren, het bouwen van elektriciteitstorens om energiecontracten aan te gaan en bijgevolg ook extra inkomsten te kunnen genereren. Je zal dus steeds een aantal stappen verder moeten denken, alsook je tegenstanders goed in de gaten moeten houden om ervoor te zorgen dat ze je niet blokkeren in bepaalde zones op het centrale spelersbord. Zeker als je weet dat andere spelers ook jouw bouwplaatsen en elektriciteitstorens mogen gebruiken, maar dat dan wel de inkomsten naar jou zullen gaan.
foto's: Free the Meeple
Inkomsten verkrijgen doe je in de consolidatiefase. In deze fase mag je ook één gespeelde actiekaart terugnemen van je bedrijfsmat en produceer je het aantal batterijen dat is vrijgespeeld op je netwerkbord. Eindigen doe je door je tijdspoorfiche een plaats vooruit te zetten en de beurtvolgordefase uit te voeren. Komt iedereen op of voorbij de scoretegels, dan wordt er een tussentijdse scoretelling uitgevoerd. Hierbij zijn steeds andere doelstellingen aanwezig, die per spel willekeurig worden gekozen. Geen enkel spel zal er dus exact hetzelfde uitzien. Afhankelijk van de criteria, zullen de spelers extra inkomsten genereren. Komt iedereen op de derde scoretegel, dan stopt het spel meteen en wordt de eindscoretelling ingezet. Wie tegen dan het meeste geld heeft kunnen vergaren, wordt de beste energiebeheerder van Uruguay en de winnaar van Pampero.
foto's: Free the Meeple
Visueel ziet het spel er verder prima uit. Het grafisch werk van Ian O’Toole mag er dus zeker zijn. Het enige waar ik mijn bedenkingen bij heb, is de grootte van het centrale spelersbord. Ondanks dat er uiteraard heel wat moet op gebeuren, kon volgens mij de indeling toch iets efficiënter worden aangepakt. Zo wordt er vrij veel ruimte gebruikt voor zonnecontracten en buitenlandse contracten, terwijl deze naar mijn ervaring niet zo vaak worden gespeeld.
De sterkte van Pampero zit echter vooral in de spelmechanismen, waarbij de keuze van de verschillende actiekaarten en het feit dat je na de consolidatiefase steeds maar één kaart mag terugnemen heel wat tactisch denkwerk vergt. Wanneer is het slim om je actiekaarten terug te nemen? Ga je eerst inzetten op een uitgebreid net van elektriciteitstorens of toch al sneller energiecontracten aangaan? Ga je slim gebruik maken van andere spelers hun netwerk of op momenten van nood een risicokapitaaltegel nemen waarbij je geld leent en schulden aangaat? Je zal heel wat tactische keuzes moeten maken om je energienet optimaal in te zetten. Een woordje van kritiek gaat wel naar de sterkte van extra actiekaarten die je kan kopen. Hoewel het in sommige gevallen slim kan zijn om hierop in te zetten, merkte ik dat deze in veel gevallen niet per se sterker waren dan de standaard actiekaarten die je in het begin krijgt. Hierdoor stel ik mij de vraag of het wel slim is om hier broodnodige acties aan te ‘verspelen’. Al merk ik wel dat er een vrij groot verschil is tussen de standaardlengte van het spel en de variant waarin je voor het langere pad kiest. In het laatste geval schuiven de scoretellingen een plaats op, waardoor een spel iets langer duurt en het dus wel de moeite kan lonen om in te zetten op ‘duurdere acties’, zoals het afsluiten van buitenlandse contracten, het uitbouwen van de C-regio of meer elektrische torens bouwen om op termijn extra inkomsten te kunnen vergaren. Kortom, heel wat mogelijkheden die je brein aan het werk zullen zetten. En heb je aan het basisspel nog niet genoeg, check dan zeker de uitbreidingen Pampero Nature en Pampero Clear Skies!
foto: Free the Meeple
In Pampero staat het land Uruguay centraal. Door een gebrek aan natuurlijke hulpbronnen en het feit dat ze niet afhankelijk willen zijn van buurlanden voor energie, is het aan de spelers om de opwekking en distributie van energie in het land te verbeteren. Gelukkig waait de sterke winterwind ‘Pampero’ over Uruguay, waardoor het land bij uitstek geschikt is om stroom op te wekken via windturbines. Wie als speler het best kan voldoen aan de energiebehoeften van het land en hierbij de meest winstgevende energiemaatschappij kan uitbouwen, mag zich tot winnaar van het spel uitroepen.
foto: Free the Meeple
Gebruik de kracht van wind om het meest rendabele energiebedrijf uit te bouwen
Dat Pampero een zware kloeft belooft te worden, mag je ook best letterlijk nemen. Met een doos van maar liefst 40 bij 32 centimeter en zo’n vijf kilogram aan spelmateriaal is het geen spelletje om zomaar even op tafel te gooien. Eentje waar ik uiteraard wel met alle plezier mijn tanden inzet! Gelukkig wordt al snel duidelijk dat de handleiding heel gedetailleerd en duidelijk in elkaar zit, al neemt dat niet weg dat je best wel wat tijd voorziet om alles op te zetten. Let hierbij zeker goed op de plaatsing van de verschillende spelersborden, want door zijn omvang wordt Pampero best op een bredere tafel gespeeld.Het speelveld kunnen we indelen in vier zones: een centraal spelersbord, met de één tot twee speler-variant op de ene zijde en de drie tot vier speler-variant op de andere zijde, een persoonlijk spelersbord bestaande uit een bedrijfsmat en een netwerkbord, een torenbonusbord en een display van gespecialiseerde actiekaarten. Het is op het centrale spelersbord dat het meeste zal gebeuren. Hier bevindt zich namelijk de kaart van Uruguay waarop alle bouwplaatsen worden afgebeeld en waar windmolens en elektriciteitstorens kunnen geplaatst worden om het energienet uit te bouwen. Dit doe je door actiekaarten te spelen op je eigen spelersbord, waarbij je steeds zal moeten bepalen in welke zone je bouwt. Deze lopen op van A tot C en hoewel de kost om te bouwen stijgt, zal je er ook meer voor terugkrijgen. Slim inzetten van actiekaarten en doordacht kiezen van bouwplaatsen zal essentieel zijn om met de overwinning aan de haal te gaan.
Slim inzetten van actiekaarten en doordacht kiezen van bouwplaatsen zal essentieel zijn om met de overwinning aan de haal te gaan.
Het einddoel is uiteraard om overwinningspunten te verdienen. In Pampero bestaan overwinningspunten uit geld. Wie dus het meeste geld verdient op het einde van het spel, mag zich tot winnaar uitroepen. Geld kan je verdienen door je energienet uit te bouwen en vervolgens energiecontracten aan te gaan. Deze worden verdeeld over een aantal sporen en worden weergegeven op het netwerkbord. Hierbij is het steeds belangrijk om een goede balans te houden tussen het plaatsen van windmolens om energie te produceren, het bouwen van elektriciteitstorens om energiecontracten aan te gaan en bijgevolg ook extra inkomsten te kunnen genereren. Je zal dus steeds een aantal stappen verder moeten denken, alsook je tegenstanders goed in de gaten moeten houden om ervoor te zorgen dat ze je niet blokkeren in bepaalde zones op het centrale spelersbord. Zeker als je weet dat andere spelers ook jouw bouwplaatsen en elektriciteitstorens mogen gebruiken, maar dat dan wel de inkomsten naar jou zullen gaan.
foto's: Free the Meeple
Een goede balans tussen productie en distributie is de sleutel tot succes
Pampero wordt in een aantal ronden of ‘jaargangen’ gespeeld. Hoeveel, is afhankelijk van de keuzes die de spelers maken. Elke jaargang bestaat uit een actiefase, verdeeld over drie actierondes, een consolidatiefase, de beurtvolgordefase en tenslotte, afhankelijk van de jaargang, een scorefase. De hoofdacties bestaan uit een actiekaart spelen op je bedrijfsmat, gespeelde actiekaarten terugnemen waarna je automatisch opschuift op het tijdspoor, of een batterij nemen (deze kunnen bij sommige acties ingezet worden in plaats van geld of kunnen dienen om buitenlandse contracten aan te gaan) waarna je ook je beurtvolgordefiche moet verplaatsen. Hoe vaker je actiekaarten terugneemt of voor een batterij gaat, hoe sneller de jaargangen vorderen en het spel dus vooruitgaat. Het leuke aan de bedrijfsmat is, dat je er steeds voor kan kiezen om op het bovenste of onderste spoor te bouwen. Afhankelijk daarvan zal je ook in verschillende zones kunnen bouwen en zal je meer kunnen investeren om er tijdens de volgende fases hopelijk ook meer te kunnen uithalen. Je zal merken dat de timing om je actiekaarten terug te nemen heel belangrijk is. Er zijn namelijk sterkere actiekaarten die je meermaals zal willen inzetten, maar neem je die terug, dan zal het terug duurder zijn om nieuwe windmolens en elektriciteitstorens te bouwen, alsook zal je speelduur worden ingekort.Inkomsten verkrijgen doe je in de consolidatiefase. In deze fase mag je ook één gespeelde actiekaart terugnemen van je bedrijfsmat en produceer je het aantal batterijen dat is vrijgespeeld op je netwerkbord. Eindigen doe je door je tijdspoorfiche een plaats vooruit te zetten en de beurtvolgordefase uit te voeren. Komt iedereen op of voorbij de scoretegels, dan wordt er een tussentijdse scoretelling uitgevoerd. Hierbij zijn steeds andere doelstellingen aanwezig, die per spel willekeurig worden gekozen. Geen enkel spel zal er dus exact hetzelfde uitzien. Afhankelijk van de criteria, zullen de spelers extra inkomsten genereren. Komt iedereen op de derde scoretegel, dan stopt het spel meteen en wordt de eindscoretelling ingezet. Wie tegen dan het meeste geld heeft kunnen vergaren, wordt de beste energiebeheerder van Uruguay en de winnaar van Pampero.
foto's: Free the Meeple
Het zijn vooral de spelmechanismen waar Pampero in uitblinkt
Ik gaf het al mee, maar Pampero is zowel figuurlijk als letterlijk een zwaar spel, al mag je wel stellen dat je heel wat waar voor je geld krijgt. Zo worden voor alle onderdelen, van de double layered spelersbordjes tot de houten spelonderdelen, zeer kwalitatieve materialen gebruikt en bevat het spel standaard player trays die je toelaten alles overzichtelijk op te bergen. Het enige dat hierbij ontbrak, was een overzicht van hoe je dat het best doet. Desalniettemin passen de onderdelen vlot in de doos en werd er reeds rekening gehouden met de componenten van de uitbreidingen. Ook bij het figuurlijke gewicht moet ik een kanttekening maken. Hoewel ik zeker volg dat Pampero een complex spel is, ligt dat niet zozeer aan de complexiteit van de spelmechanismen, maar eerder aan de hoeveelheid afbeeldingen en verschillende mogelijkheden van actiekaarten, bonustegels, et cetera. Gelukkig voorzien de makers hierbij voor elke speler een handige player aid waar letterlijke alle kaarten en bonustegels op afgebeeld staan (acht pagina’s in totaal!) en je dus steeds een ‘legende’ tot je beschikking hebt. Laat je dus ook wat dat betreft zeker niet afschrikken, want je zal merken dat eenmaal je een paar beurten hebt gespeeld, de moeilijkheidsgraad al bij al zeker wel meevalt. Al moet ik toegeven dat Pampero pas écht tot zijn recht komt eenmaal je het een aantal keren hebt gespeeld.Visueel ziet het spel er verder prima uit. Het grafisch werk van Ian O’Toole mag er dus zeker zijn. Het enige waar ik mijn bedenkingen bij heb, is de grootte van het centrale spelersbord. Ondanks dat er uiteraard heel wat moet op gebeuren, kon volgens mij de indeling toch iets efficiënter worden aangepakt. Zo wordt er vrij veel ruimte gebruikt voor zonnecontracten en buitenlandse contracten, terwijl deze naar mijn ervaring niet zo vaak worden gespeeld.
De sterkte van Pampero zit echter vooral in de spelmechanismen, waarbij de keuze van de verschillende actiekaarten en het feit dat je na de consolidatiefase steeds maar één kaart mag terugnemen heel wat tactisch denkwerk vergt. Wanneer is het slim om je actiekaarten terug te nemen? Ga je eerst inzetten op een uitgebreid net van elektriciteitstorens of toch al sneller energiecontracten aangaan? Ga je slim gebruik maken van andere spelers hun netwerk of op momenten van nood een risicokapitaaltegel nemen waarbij je geld leent en schulden aangaat? Je zal heel wat tactische keuzes moeten maken om je energienet optimaal in te zetten. Een woordje van kritiek gaat wel naar de sterkte van extra actiekaarten die je kan kopen. Hoewel het in sommige gevallen slim kan zijn om hierop in te zetten, merkte ik dat deze in veel gevallen niet per se sterker waren dan de standaard actiekaarten die je in het begin krijgt. Hierdoor stel ik mij de vraag of het wel slim is om hier broodnodige acties aan te ‘verspelen’. Al merk ik wel dat er een vrij groot verschil is tussen de standaardlengte van het spel en de variant waarin je voor het langere pad kiest. In het laatste geval schuiven de scoretellingen een plaats op, waardoor een spel iets langer duurt en het dus wel de moeite kan lonen om in te zetten op ‘duurdere acties’, zoals het afsluiten van buitenlandse contracten, het uitbouwen van de C-regio of meer elektrische torens bouwen om op termijn extra inkomsten te kunnen vergaren. Kortom, heel wat mogelijkheden die je brein aan het werk zullen zetten. En heb je aan het basisspel nog niet genoeg, check dan zeker de uitbreidingen Pampero Nature en Pampero Clear Skies!
foto: Free the Meeple
Conclusie
In Pampero bevind je je in Uruguay en ga je aan de slag als energienetbeheerder. Het land heeft namelijk een gebrek aan natuurlijke hulpbronnen en zal windenergie moeten aanwenden om de inwoners van voldoende stroom te kunnen voorzien. Wie op het einde van de rit de grootste energieproductie en –distributie in handen heeft en hierbij de meest lucratieve contracten kan afsluiten, mag zich tot winnaar van het spel kronen. Hoewel dit tactisch bordspel enige complexiteit met zich meebrengt, en vooral de fans van zwaardere Eurogames zal aanspreken, zal je merken dat het best straight forward aanvoelt en de complexiteit vooral in de hoeveelheid componenten en mogelijkheden ligt. De makers weten daar echter een mooi antwoord op te bieden door een erg uitgebreide player aid mee te leveren. Ondanks dat het geen goedkoop spel is, krijg je wel wat waar voor je geld. Hou er wel rekening mee dat een spelletje niet op één, twee, drie is opgezet, al bieden de meegeleverde player trays hier wel een mooie hulp. Wie houdt van tactische bordspellen, zich niet laat afschrikken door een uitgebreid arsenaal aan componenten en enige voeling heeft met het klimaat-thema, zal ongetwijfeld veel voldoening halen uit dit fijne bordspel. Ik hoop alvast dat het hier nog meermaals op tafel zal komen en voeg Julián Pombo toe aan mijn lijstje van op te volgen designers!
Alle foto's werden aangeleverd door Free The Meeple. Meer knappe foto's vind je op zijn Instagram-pagina freethemeeple.
Alle foto's werden aangeleverd door Free The Meeple. Meer knappe foto's vind je op zijn Instagram-pagina freethemeeple.
Pro
- Mooi en uitgebreid bordspel
- Spelmechanismen zitten goed in elkaar en passen perfect bij het thema
- Meegeleverde player aids en player trays zijn een grote plus
- Heel wat waar voor je geld
Con
- Het spel is erg groot en vereist een brede tafel om te spelen
- Het opzetten neemt wel wat tijd in beslag
- De standaard track is net iets te kort, waardoor ik sowieso de langere versie zou aanraden
- De gespecialiseerde actiekaarten lijken niet altijd even sterk
8
Over
Uitgever
- Intrafin Games
Designer
Julián Pombo
Aantal spelers
1-4
Tijdsduur
120-150 minuten
