De Prince of Darkness, Vlad the Impaler (of Vlad Tepes), Nosferatu, De Vill, de Count, Alucard, Little Dragon, Son of the Devil, ... er bestaan haast net zoveel namen voor de meest bekende vampier ter wereld als dat er variaties op dit personage zijn, maar de meest iconische versie blijft toch Dracula en de meest geroemde interpretatie van de vampier is waarschijnlijk Bram Stoker's Dracula. Veel van de huidige filmische interpretaties zijn gebaseerd op het werk van Stoker en de meesten onder ons zijn waarschijnlijk groot geworden met de onvergetelijke verfilming van Franscis Ford Coppola uit 1992. Terwijl Coppola met Megalopolis opnieuw in de zalen te zien is, kan je vanaf deze week ook Robert Eggers' interpretatie ontdekken van de vampierenmythe met zijn nieuwste wapenfeit Nosferatu.
Wie verwacht dat Eggers' versie van deze duistere fabel als een herkauwing zal aanvoelen van Coppola's Dracula, mag gelukkig op zijn twee oren slapen. De essentie van het verhaal blijft natuurlijk behouden, maar de oplettende kijker zal al snel merken dat een aantal elementen niet lijken te kloppen. Er is geen Jonathan Harker, maar wel makelaar Thomas Hutter, Londen maakt plaats voor het Duitse Wisburg, er is ook geen Renfield, maar wel Knock, de baas van Hutter, en in plaats van graaf Dracula en Van Helsing maken we kennis met graaf Orlok en von Franz. De reden voor dit alles is eigenlijk vrij eenvoudig: zoals de naam van de film al aangeeft, is deze film een herwerking van Nosferatu, eine Symphonie des Grauens, een Duits-expressionistische horrorfilm van F.W. Murnau uit 1922. Murnau en zijn team konden destijds de rechten op de roman van Stoker niet bemachtigen en maakten dan maar hun eigen versie van het verhaal. De film kreeg als eens een hommage in 1979 met Werner Herzogs Nosferatu: Phantom der Nacht en in 2000 met Shadow of the Vampire, een metafictieve film over het maken van deze film. Leuk weetje: in Shadow of the Vampire wordt Max Schreck, de acteur die Nosferatu speelde in de originele film, gespeeld door Willem Dafoe, die in Eggers' film de rol van von Franz op zich neemt.
Eggers brengt heel deze vertelling met zeer veel finesse in beeld en net zoals hij deed met The VVitch en The Northman, brengt hij de tijdsgeest waarin het verhaal zich afspeelt met een groot gevoel van zowel authenticiteit als mystiek tot leven. Een van de meest prangende momenten in de film is bijvoorbeeld wanneer Thomas een herberg diep in het hart van de Karpaten betreedt en je hun gewoontes en volksgeloof ziet. Op dit moment krijgt de film haast een bovenaards maar ook zeer authentiek gevoel, dat je als kijker helemaal onderdompelt in deze filmische wereld. Een ander kenmerk dat Nosferatu verbindt met Eggers eerste film is dat de band tussen bijgeloof, het occulte en de onderdrukking van de vrouw, waardoor de film zich al vanaf de eerste minuten ontvouwt als een psychoseksuele nachtmerrie. De sensualiteit of het tragische karakter van Coppola's Dracula is hier dus ver te zoeken.
Verder wordt de film ondersteund door enkele uitstekende acteerprestaties. Vooral Lily-Rose Depp, jawel, dochter van, lijkt het onderste uit de kan te halen en haar gezicht spreekt vaak boekdelen wanneer ze, al dan niet in haar hoofd, in contact komt met Orlok. Bill Skarsgård zet bovendien een werkelijk angstaanjagende versie van de graaf neer, alleen wordt de acteur helaas wel begraven onder een laag van protheses waardoor hij volledig onherkenbaar is. Pas bij het zien van zijn naam in de aftiteling, besefte ik pas dat de acteur aanwezig is in de film. Willem Dafoe is dan weer typisch Willem Dafoe en hij mag zich volledig uitleven als de dokter met een hoekje af. Toch laten de acteerprestaties af en toe ook een steekje vallen, en dat zal je vooral merken aan de vertolkingen van Aaron Taylor-Johnson en Emma Corrin die het bevriende Harding-koppel spelen. Deze twee acteurs kunnen helaas niet hetzelfde niveau aanhouden als de rest van de cast. Maar dit belette me gelukkig niet om gedurende 134 minuten in de ban te zijn van deze bezwerende film.
Wie verwacht dat Eggers' versie van deze duistere fabel als een herkauwing zal aanvoelen van Coppola's Dracula, mag gelukkig op zijn twee oren slapen. De essentie van het verhaal blijft natuurlijk behouden, maar de oplettende kijker zal al snel merken dat een aantal elementen niet lijken te kloppen. Er is geen Jonathan Harker, maar wel makelaar Thomas Hutter, Londen maakt plaats voor het Duitse Wisburg, er is ook geen Renfield, maar wel Knock, de baas van Hutter, en in plaats van graaf Dracula en Van Helsing maken we kennis met graaf Orlok en von Franz. De reden voor dit alles is eigenlijk vrij eenvoudig: zoals de naam van de film al aangeeft, is deze film een herwerking van Nosferatu, eine Symphonie des Grauens, een Duits-expressionistische horrorfilm van F.W. Murnau uit 1922. Murnau en zijn team konden destijds de rechten op de roman van Stoker niet bemachtigen en maakten dan maar hun eigen versie van het verhaal. De film kreeg als eens een hommage in 1979 met Werner Herzogs Nosferatu: Phantom der Nacht en in 2000 met Shadow of the Vampire, een metafictieve film over het maken van deze film. Leuk weetje: in Shadow of the Vampire wordt Max Schreck, de acteur die Nosferatu speelde in de originele film, gespeeld door Willem Dafoe, die in Eggers' film de rol van von Franz op zich neemt.
Op z'n Eggers
De essentie van het verhaal blijft natuurlijk staan zoals een rots. De jonge Thomas Hutter wordt naar Transsylvanië gestuurd om een landgoed te verkopen aan de mysterieuze graaf Orlok. Dit is natuurlijk een list, want het ware motief van het duistere wezen is om Ellen, de vrouw van Thomas, tot zijn bruid te maken en hiervoor zal niets of niemand in zijn weg staan. Zijn tocht naar Wisburg brengt heel wat doem met zich mee in de vorm van de pest. Wanneer Thomas ook terugkeert naar het thuisfront, ziet hij zich genoodzaakt om de hulp in te schakelen van Prof. Albin Eberhart von Franz, een dokter die in ongenade is gevallen door zijn fascinatie met het occulte.Eggers brengt heel deze vertelling met zeer veel finesse in beeld en net zoals hij deed met The VVitch en The Northman, brengt hij de tijdsgeest waarin het verhaal zich afspeelt met een groot gevoel van zowel authenticiteit als mystiek tot leven. Een van de meest prangende momenten in de film is bijvoorbeeld wanneer Thomas een herberg diep in het hart van de Karpaten betreedt en je hun gewoontes en volksgeloof ziet. Op dit moment krijgt de film haast een bovenaards maar ook zeer authentiek gevoel, dat je als kijker helemaal onderdompelt in deze filmische wereld. Een ander kenmerk dat Nosferatu verbindt met Eggers eerste film is dat de band tussen bijgeloof, het occulte en de onderdrukking van de vrouw, waardoor de film zich al vanaf de eerste minuten ontvouwt als een psychoseksuele nachtmerrie. De sensualiteit of het tragische karakter van Coppola's Dracula is hier dus ver te zoeken.
Gitzwarte ervaring
Zoals je zou verwachten is Nosferatu allesbehalve een typische horrorfilm. Er zijn een tweetal scènes waarbij je mogelijks een sprongetje in je zetel zal maken, maar bovenal is de film een ware slowburner die je langzaamaan onderdompelt in een gitzwarte wereld vol verderf en onheil. Net hierin schuilt de ware horror en de manier waarop Eggers dit in beeld brengt is vaak verbluffend. Veel van de shots in de film zou je zo willen inkaderen en vooral het spel met licht en duisternis is meesterlijk. Uiteraard konden enkele verwijzingen naar de expressionistische beeldentaal van de originele Nosferatu niet ontbreken, maar Eggers drukt toch vooral zijn eigen stempel op deze koortsdroom. Hierbij wil ik toch ook even een duimpje omhoog steken voor de kostuums en de decors, waaronder het kasteel van Hunedoara dat dienst doet als thuishaven van Orlok. Nog een leuk weetje: Vlad Tepes zou een aantal jaren gevangen gezeten hebben in dit kasteel en zou naar het schijnt de echte inspiratiebron zijn geweest voor het kasteel van Dracula in Bram Stokers roman.Een ware slowburner die je langzaamaan onderdompelt in een gitzwarte wereld vol verderf en onheil.
Verder wordt de film ondersteund door enkele uitstekende acteerprestaties. Vooral Lily-Rose Depp, jawel, dochter van, lijkt het onderste uit de kan te halen en haar gezicht spreekt vaak boekdelen wanneer ze, al dan niet in haar hoofd, in contact komt met Orlok. Bill Skarsgård zet bovendien een werkelijk angstaanjagende versie van de graaf neer, alleen wordt de acteur helaas wel begraven onder een laag van protheses waardoor hij volledig onherkenbaar is. Pas bij het zien van zijn naam in de aftiteling, besefte ik pas dat de acteur aanwezig is in de film. Willem Dafoe is dan weer typisch Willem Dafoe en hij mag zich volledig uitleven als de dokter met een hoekje af. Toch laten de acteerprestaties af en toe ook een steekje vallen, en dat zal je vooral merken aan de vertolkingen van Aaron Taylor-Johnson en Emma Corrin die het bevriende Harding-koppel spelen. Deze twee acteurs kunnen helaas niet hetzelfde niveau aanhouden als de rest van de cast. Maar dit belette me gelukkig niet om gedurende 134 minuten in de ban te zijn van deze bezwerende film.
Conclusie
Met Nosferatu brengt regisseur Robert Eggers de vampierenmythe op zijn eigenzinnige wijze tot leven, terwijl hij ondertussen ook een fascinerend eerbetoon brengt aan de klassieker Nosferatu, eine Symphonie des Grauens. Hij schotelt ons een bezwerende en vooral duistere rit voor, vol met verbluffende beelden, een uitgekiende sfeerschepping en tal van iconische momenten, waardoor je helemaal wordt ondergedompeld in dit macabere verhaal. Nosferatu is met andere woorden een hoogmis geworden voor de fans van Gothic horror.
Pro
- Druipt over van de sfeer
- Visueel verbluffend
- Bezwerende ervaring
- Voelt tegelijkertijd authentiek en onaards aan
- Prachtige decors en kostuums
Con
- Acteerprestaties niet altijd even sterk
9
Over deze film
Beschikbaar vanaf
25 december 2024
Genre
- Horror
Speelduur
134 minuten
Regie
Robert Eggers
Cast
Lily-Rose Depp, Nicholas Hoult, Bill Skarsgård, Aaron Taylor-Johnson, Willem Dafoe, Ralph Ineson, Simon McBurney
Uitgever
Sony Pictures Belgium, Universal Pictures Belgium
