Afsluiten van een jaar betekent een overvloed aan spijs en drank, bedenken van goede voornemens voor het volgende jaar, maar ook de tijd van de overzichtslijstjes! Naar jaarlijkse gewoonte gingen we ook bij onze redactie ten rade en polsten we naar hun topfilms van het afgelopen jaar. Benieuwd of je enkele pareltjes gemist hebt? Lees dan zeker onderstaande special en vergeet ook zeker niet je eigen aanraders mee te geven in de comments!
Joeri
Guillermo del Toro's Pinokkio
Over mijn film van het jaar heb ik toch even moeten nadenken. Bijzonder veel films bekijk ik tegenwoordig eigenlijk niet. Ik ben eerder zo'n Netflix-sletje dat de ene na de andere serie bingewatcht, al blijft mijn grotere liefde toch wel een bijzonder goede film. Ik heb dan ook gekozen voor een van de recentste films van het jaar: Guillermo del Toro's Pinokkio. Wat deze regisseur uit z'n hoed tovert met deze film, is onvoorstelbaar. Pinokkio is normaal gezien een sprookje voor kinderen, maar dat is hier niet echt het geval. Het verhaal is een stuk duisterder en haalt volwassen onderwerpen aan zoals het fascisme in Italië in de jaren dertig. Voor deze stop-motion film werden trouwens enkele grote namen gestrikt, waaronder Ewan McGregor, Tilda Swinton en Cate Blanchett. Verwacht je met Guillermo del Toro's Pinokkio alvast aan een kleine twee uur aan televisieplezier en laat de live-action verfilming die Disney eerder dit jaar produceerde alstublieft links liggen.
Eervolle vermeldingen: Doctor Strange in the Multiverse of Madness en The Batman
Sir. K
The Batman
Hoewel ik merk dat er zowel voor- als tegenstanders zijn, is mijn film van het jaar toch The Batman geworden. Als fan van de betere comics, behoren Batman: Year One en Batman: The Long Halloween zeker tot mijn collectie. Laat het nu net deze comics zijn die van invloed waren op Matt Reeves, donkere, maar fantastische coming of age-verhaal. Ondanks zijn bewogen productiegeschiedenis, waarbij vooral Ben Affleck het onderspit moest delven (zowel de regie als de hoofdrol zouden initieel voor hem zijn), bleken achteraf fantastische keuzes te zijn gemaakt. Reeves' uitwerking was meesterlijk, maar ook Robert Pattinson wist, toegegeven, buiten mijn verwachtingen in, een sublieme rol neer te zetten. Naast top acteerprestaties, waren het vooral de heerlijke, donkere sfeer en de zalige bijpassende soundtrack die de film, ondanks zijn lange speelduur, boeiend wisten te houden. Of hij The Dark Knight kan doen vergeten? Nee, dat niet, maar het is toch een verdomd goeie film!
Eervolle vermeldingen: The Northman, Everything Everywhere All at Once
Aeyenah
As Bestas
Het was een jaar vol met boeiende films en er eentje uitkiezen was niet gemakkelijk. As Bestas is uiteindelijk bovenaan mijn lijst beland door het opmerkelijke scenario, de geweldige acteerprestaties en ijzersterke dialogen. As Bestas is een Spaans-Franse film, geregisseerd door Rodrigo Sorogoyen en opgenomen in het Frans, Spaans en Galicisch. Het Franse koppel Antoine en Olga emigreren naar een landelijk dorp in Galicië, waar de jongere generatie al lang is weggetrokken en de oudere dorpelingen zich vasthouden aan tradities en gewoonten. Antoine en Olga willen genieten van de rust en de natuur, maar dit verandert wanneer de plaatselijke bewoners zich tegen hen keren. Het is een verhaal waarin de lokale bevolking haar territorium bewaakt en er niet voor terugdeinst om de eigendom van anderen te vernielen. Sorogoyen behandelt een universeel thema, een ingewikkelde realiteit, die de empathie voor de personages voortdurend doet veranderen. As Bestas is een 137 minuten durende psychologische thriller waarin je emoties voortdurend heen en weer geslingerd worden.
Eervolle vermeldingen: Bardo, False Chronicle of a Handful of Truths en The Banshees of Inisherin
Squidward
The Outfit
Het moet voor mij niet altijd knal boenk explosie zijn, ik ben het zelfs eigenlijk wat beu. Pas op, ik ben absoluut geen filmsnob maar ik mis soms een film waar je rust kan in vinden. Mijn go-to, normaal, is Inside Man van Spike Lee. Klinkt misschien vreemd, maar iets in de sfeer van die film vind ik ontspannend. Een acteerprestatie die toneel overstijgt, zou ik zeggen. Dat gevoel heb ik ook bij The Outfit. Dit is een gangsterfilm, maar met nog échte gangsters, die uit de jaren dertig en veertig. Het verhaal volgt een Britse kleermaker, met de correcte opleiding in Saville Row, die in Chicago een zaak heeft. Zijn meesterschap maakt hem een gewilde costumier voor de gegoeden in de stad, meer bepaald de ‘made men’ van de Maffia. Leonard Burling (Mark Rylance) is de absolute ziel van discretie. Zijn zaak is voor de verschillende families een soort draaideur waar ook zaken kunnen besproken worden, Burling ziet, hoort en zwijgt. Naast Leonard werkt ook Mable in de winkel, als receptioniste slash secretaresse. Mable is een jonge vrouw met ambitie en tussen haar en Leonard is een warme soort vader-dochter relatie ontstaan. Het lijkt dan ook met lede ogen dat Leonard haar relaties en ambities met een plaatselijke, ambitieuze zware jongen aanziet. Inderdaad, ‘lijkt’ want onder het onkreukbare uiterlijk, zit een stalen binnenkant. Mark Rylance is een man die zijn publiek het scherm (of podium) binnenzuigt. Laat hem de receptuur van een pannenkoek voorlezen, het is een cultureel hoogtepunt. Laat deze film niet aan je voorbijgaan!
Eervolle vermeldingen: Rosaline (gewoon feelgood) en Operation Mincemeat (prima oorlogsfilm met een uniek verhaal)
FreakyJP
The Northman
Liefhebbers van kunstzinnige genrefilms weten intussen dat ze bij Robert Eggers aan het juiste adres zijn. Na het fantastische The Witch en The Lighthouse, ging Eggers voor zijn Vikingepos The Northman inspiratie zoeken in de Scandinavische legende van Amlet, dat ook als basis diende voor Shakespeares Hamlet. Wat volgt is een meer dan twee uur durend duister epos vol met bikkelharde actie, adembenemende landschappen en een verhaal dat diep genesteld is in de Noorse mythologie. De bezwerende cinematografie en prachtige muziek maken het plaatje compleet. Ondanks enkele twijfelachtige castingkeuzes en een dipje in het midden van het verhaal, toont The Northman zich toch als een van de meest opmerkelijke films van het jaar.
Eervolle vermeldingen: Saloum, Life of Mariko in Kabukicho, The Batman
Quentin
Marcel The Shell with Shoes on
In een wereld die er grijs of hopeloos kan uitzien, hebben we soms eens een film nodig die ons met een nodige dosis oprecht optimisme kan opwarmen. Marcel The Shell with Shoes on is zo’n film die waar je ook vandaan komt, welke genres je ook graag hebt, wie je ook bent, je met een brede glimlach, een traantje in je oog, en een meer open kijk naar de buitenwereld zal achterlaten. Deze komedie-drama, gebaseerd op een serie kortfilms van dezelfde makers, werd voor het eerst vertoond in het Telluride Film Festival, maar werd pas in 2022 gedistribueerd, en dat door onze nieuwe lievelingsstudio A24. De film is een magisch-realistische mockumentary over een schelpje genaamd Marcel (met stopmotion-animatie vormgegeven, en liefkozend ingesproken door scenariste Jenny Slate), die sinds de verhuis van zijn vorige huishuurders op zoek is naar de rest van zijn schelpenfamilie, die behalve zijn oma Connie (vertolkt door een meesterlijk kwetsbare Isabella Rosselini), verdwenen zijn. Gelukkig voor Marcel is de nieuwe inwoner, Dean (gespeeld door schrijver-regisseur Dean Fleischer Camp), een documentairemaker die Marcel zodanig interessant vindt, dat hij van hem de ster van zijn volgende productie maakt. De hartelijke, ingetogen performances van Jenny Slate en Isabella Rosselini complementeren het warme script vol verrassingen. Zo vindt Marcel steeds geloofwaardig kinderlijke manieren om inzichtelijke en ontroerende dingen te zeggen. De animatie van de schelpen zelf, alsook de creativiteit waarmee bedacht werd hoe een schelp een menselijk huis zou navigeren, voegt emmersvol charme toe; zo rijdt Marcel rondt het huis in een tennisbal. Het plot van Marcel is niets complex, en je moet geen edgy twists van deze film verwachten. Wel is de film oprecht ontroerend, met veel liefde gemaakt, en vol wijze levenslessen over verlies, vriendschap en gemeenschap. Net als bij de documentairemaker die afstandelijk begint om zelf geen impact te hebben op zijn filmonderwerp, kan het niet anders dan dat de naïeve maar emotioneel intelligente Marcel zich al snel een tunneltje graaft door je hart.
Eervolle vermeldingen: Skinamarink, NOPE
Sassenach
The Duke
The Duke, veel Engelser kan haast niet. Bereid je voor op de grappigste rechtszaak die je ooit zal meemaken. Kempton Bunton, gespeeld door de magnifieke Jim Broadbent, is een zestigjarige taxichauffeur met het hart op de juiste plaats. Wanneer Goya's portret van de hertog van Wellington uit de National Gallery in Londen wordt gestolen, denkt de overheid meteen aan een crimineel meesterbrein. Tot dat ‘meesterbrein’ gratis televisie voor de ouderen als losgeld vraagt. Kempton wordt beschuldigd van deze diefstal en wordt later in de rechtszaal bijgestaan door zijn vrouw Dorothy (Helen Mirren) en advocaat (Matthew Goode). The Duke is een hartverwarmende film met typerende Engelse humor en een sociaal kantje. Tof weetje: The Duke is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. De release van de film was normaal voorzien voor 2020, maar door een niet nader genoemd virus werd de releasedatum verschoven naar 2022. Het is een absolute aanrader!
Eervolle vermelding: Guillermo del Toro’s Pinokkio, The Lost City
Karel-Jan
After Yang
Om zoals vorig jaar niet in herhaling te vallen en dezelfde film en game te kiezen als andere redactieleden kies ik voor After Yang (Killjoy was me voor met Everything Everywhere All at Once). After Yang was een van de weinige films dit jaar die me echt emotioneel raakte. Regisseur Kogonada is in staat een verhaal te vertellen door middel van beelden, en emoties van personages te tonen zonder je te overspoelen met overbodige uitleg. Door middel van het show, don't tell-aspect, klinkt en ziet de film er tot in de puntjes afgewerkt uit. Van het strakke, sobere scifi design tot de melancholische emotionele soundtrack die perfect gepaard gaat bij de prachtige beelden. De film gaat niet alleen over het leren loslaten, maar ook over het genieten bij oude herinneringen en het stilstaan en waarderen van de kleinere momenten en dingen in het leven.
Eervolle vermelding: Everything Everywhere All at Once
iCruysberghs
Bullet Train
First things first: 2022 was voor mij geen fantastisch filmjaar. Hoge verwachtingen die telkens niet ingelost werden. Zonder verwachtingen ging ik naar Bullet Train kijken, maar wat had ik ongelijk ... Het is lang geleden dat een film zo'n simpel plot op deze manier op beeld kon brengen. Wil ik daarmee zeggen dat dit een absolute must see is? Neen. Het is op zich niet meer dan een leuke actiekomedie, maar dan wel eentje die even blijft nazinderen. Elk personage krijgt een unieke backstory en het plot wordt voor je ogen ontrafeld dankzij throwbacks naar eerdere conversaties en gebeurtenissen. Tarantino would be proud. De cast staat goed te spelen, maar vooral Brad Pitt valt op. De man heeft echt plezier gehad tijdens het draaien van deze film en dat spat van het scherm af.
Cerulean
The Worst Person in the World
Ik herinner me nog dat ik na afloop van The Worst Person in the World (Noors: Verdens verste menneske) een beetje sprakeloos was. Het is enigszins ironisch dat ik als totale horrorjunkie een film uitpik die officieel beschouwd wordt als “romantische komedie-drama”, maar deze genrebestempeling doet deze film geen eer aan, het is zoveel meer dan dat. De sfeer en chemie tussen de personages spatten van het scherm. De film handelt over topics als kinderwensen, bedrog en het drama dat vele relaties teweegbrengen. Op papier zou ik een film met die beschrijving zonder aarzelen links laten liggen, maar wat ben ik blij dat ik deze film zonder vooroordeel of voorkennis bekeken heb. De acteerprestaties zijn buitengewoon goed, en het verhaal staat garant om nog dagenlang door je hoofd te spoken. Ik hou van films die een zeer realistische weerspiegeling vormen van het echte leven, en daarin slaagt The Worst Person in the World met glans.
Eervolle vermelding: Everything Everywhere All at Once
PBR Streetgang
Prey
De eerste Predator uit 1986 staat na al die jaren nog steeds als een paal overeind en geniet nog steeds de reputatie als een van de beste actiefilms ooit gemaakt. In de jaren tussen Predator en Prey werden meerdere pogingen gedaan om een waardige franchise uit te bouwen, maar dat project lijkt grotendeels gefaald. Predator 2 verplaatste de actie van het Centraal-Amerikaanse regenwoud naar de urban jungle van Los Angeles, Predators deed zijn best met het concept van The Most Dangerous Game toe te passen op een exoplaneet, en The Predator was een enthousiaste doch compleet gefaalde reboot. Daartussen verschenen ook nog een paar zielige, zielloze mash-ups met de befaamde xenomorphs uit Alien en diens vervolgen. Maar dit jaar verscheen Prey, een film die terugkeert naar de traag opbouwende spanning uit het origineel. Dit vervolg dat geen vervolg is speelt zich een eeuw of twee eerder af en toont dat het gemene jachtspelletje van de grote, buitenaardse pestkoppen al veel langer aan de gang is. Het volgt een jonge vrouw in een Commanche stam die zichzelf wil bewijzen als een jager. Wanneer ze de kans krijgt om een puma achterna te zitten die een dreiging vormt voor de stam, merkt ze dat er andere krachten aan het werk zijn. Maar niemand gelooft haar, en ze gaat alleen op jacht, ook al weet ze niet waarop. Wat volgt is een ijzersterke survivalfilm van weinig woorden maar wel knap gefilmd, in een unieke setting met een scherp oog voor historisch detail. Het is zeer jammer dat Prey niet in de bioscoopzalen verscheen, want de film verdiende meer aandacht dan de straight-to-streaming release die hij kreeg.
Eervolle vermeldingen: The Northman, White Noise
Killjoy
Everything Everywhere All at Once
Het is eindelijk terug een jaar vol memorabele ervaringen in de bioscoop geworden. De grimmigheid van The Batman, het nostalgische testosteron van Top Gun Maverick, de esoterische lichtheid van Celine en Michiel. Toch is het Everything Everywhere All at Once dat voor mij het pareltje van het jaar is. Dat we van het regisseursduo dat Paul Dano bootje liet varen op een ruftende Harry Potter originele dingen kunnen verwachten is duidelijk, maar zelfs met die voorkennis wist deze creatieve wervelwind me nog weg te blazen. Het idee van een multiverse is voor de Daniel's dan ook het perfecte excuus om aan sneltempo elementen van fantasy, scifi, horror, martial arts en zoveel meer af te vuren. Het heeft hotdogvingers, Ratatouille, geïmproviseerde buttplugs en pratende keien. Het heeft dat allemaal en zoveel meer, vaak tegelijk. Dat maakt het een overdaad voor de zintuigen waar je enkel in kan meegaan. Wat mij uiteindelijk nog het meest wist te imponeren is dat onder alle chaos een verrassend menselijk verhaal schuil gaat met een emotionele kern die je als kijker gewoon ‘’pakt’’. Koppel dat alles aan acteurs zoals Michelle Yeoh die de meest veelzijdige prestatie uit haar carrière neerzet en je hebt een film die aanvoelt als een origineel shot adrenaline recht in je hart. Als dit niet alle belangrijke nominaties krijgt voor de Oscars volgend jaar ga ik persoonlijk elk lid van de Academy bitchslappen.
Eervolle vermeldingen: The Bad Guys en X
