Het placebo-effect en de terugbetaling van alternatieve geneesmiddelen.

derp

Well-known member
Naar aanleiding van het lezen van een topic hier van iemand die last heeft van piekeren en waar o.a. Valeriaan wordt voorgesteld als mogelijk redmiddel.

Er is geen sluitend wetenschappelijk bewijs dat Valeriaan helpt voor stress, piekeren, of slaapgebrek. Uiteraard is er het (reële en aantoonbare) placebo-effect dat optreedt. Stel nu dat iemand Valeriaan neemt, en die heeft het gevoel dat die daar mee minder is beginnen piekeren: ben ik dan niet gewoon een lul wanneer ik kom vertellen dat er eigenlijk geen enkel bewijs is dat die Valeriaan daar iets mee te maken heeft?

Ik heb een redelijk grote aversie voor (o.a.) homeopathie, accupunctuur, osteopaten, neushoornpoederhandelaars, kruidendokters, sterrenwichelaars, helderzienden, sjamanen. Voor mij zijn al die dingen quasi hetzelfde namelijk kwakzalvers en slangenolieverkopers. Ik moet ook altijd diep zuchten wanneer ik door een apotheek loop en er bij wijze van spreken kwakzalverij kris-kras vermengd wordt met middelen die in wetenschappelijke setting hun nut bewezen hebben.

Tegelijkertijd: ik begrijp 100% de aantrekkingskracht van kruidengeneeskunde en ik heb ook een gezonde aversie voor de farmaceutische industrie en het er mee gepaard gaande winstbejag. Ik begrijp ook de wens om controle te hebben over het lichaam, en om uzelf (en uw naasten) te kunnen verzorgen met dingen die niet in pilvorm komen. Er is niks mis met iemand een gemberthee te geven als ze verkouden zijn, op zich zal dat niks afdoen aan een verkoudheid, maar ik vind het wel een ander zaak wanneer de overheid tussenbeide komt om dan een deel van die gemberthee terug te betalen.

Het argument is altijd hetzelfde: 'ik was daar wel echt mee geholpen'. Ik vind mezelf dan ook altijd een beetje een lul wanneer ik merk dat ik de neiging heb om dan te gaan verkondigen dat het hoogstwaarschijnlijk het placebo-effect en het gevoel van gehoord te zijn dat er voor gezorgd heeft dat de klachten verlicht zijn, maar het kost mij wel moeite om dan te zwijgen. Vroeger was ik veel vocaler en begin ik te zwaaien met artikels van Skepp en de James Randi Foundation, maar met ouder te worden leert ge al een beetje beter uw mond te houden af en toe.

Ik heb er wél problemen mee dat er overheidsgeld vloeit naar alternatieve geneeskunde. In de strijd om onze gezondheidszorg betaalbaar te houden lijkt mij dat nu eens echt een no-brainer. Maar is dat wel terecht? Heeft het subsidiëren van alternatieve geneeskunde een netto positief effect op onze samenleving, en vult het ook effectief een nuttige rol in onze maatschappij, daar waar onze traditionele geneeskunde misschien te kil en onpersoonlijk is?
 
Laatst bewerkt:
Naar aanleiding van het lezen van een topic hier van iemand die last heeft van piekeren en waar o.a. Valeriaan wordt voorgesteld als mogelijk redmiddel.

Er is geen sluitend wetenschappelijk bewijs dat Valeriaan helpt voor stress, piekeren, of slaapgebrek. Uiteraard is er het (reële en aantoonbare) placebo-effect dat optreedt. Stel nu dat iemand Valeriaan neemt, en die heeft het gevoel dat die daar mee geholpen is: ben ik dan niet gewoon een lul wanneer ik kom vertellen dat er eigenlijk geen enkel bewijs is dat die Valeriaan daar iets mee te maken heeft?

Ik heb een redelijk grote aversie voor (o.a.) homeopathie, accupunctuur, osteopaten, neushoornpoederhandelaars, kruidendokters, sterrenwichelaars, helderzienden, sjamanen. Voor mij zijn al die dingen quasi hetzelfde. Ik moet ook altijd diep zuchten wanneer ik door een apotheek loop en er bij wijze van spreken kwakzalverij kris-kras vermengd wordt met middelen die in wetenschappelijke setting hun nut bewezen hebben.

Tegelijkertijd: ik begrijp 100% de aantrekkingskracht van kruidengeneeskunde en ik heb ook een gezonde aversie voor de farmaceutische industrie en het er mee gepaard gaande winstbejag. Ik begrijp ook de wens om controle te hebben over het lichaam, en om uzelf (en uw naasten) te kunnen verzorgen met dingen die niet in pilvorm komen. Er is niks mis met iemand een gemberthee te geven als ze verkouden zijn, op zich zal dat niks afdoen aan een verkoudheid, maar ik vind het wel een ander zaak wanneer de overheid tussenbeide komt om dan een deel van die gemberthee terug te betalen.

Het argument is altijd hetzelfde: 'ik was daar wel echt mee geholpen'. Ik vind mezelf dan ook altijd een beetje een lul wanneer ik merk dat ik de neiging heb om dan te gaan verkondigen dat het hoogstwaarschijnlijk het placebo-effect en het gevoel van gehoord te zijn dat er voor gezorgd heeft dat de klachten verlicht zijn, maar het kost mij wel moeite om dan te zwijgen. Vroeger was ik veel vocaler en begin ik te zwaaien met artikels van Skepp en de James Randi Foundation, maar met ouder te worden leert ge al een beetje beter uw mond te houden af en toe.

Ik heb er wél problemen mee dat er overheidsgeld vloeit naar alternatieve geneeskunde. In de strijd om onze gezondheidszorg betaalbaar te houden lijkt mij dat nu eens echt een no-brainer. Maar is dat wel terecht? Heeft het in stand houden van alternatieve geneeskunde een netto positief effect op onze samenleving, en vult het ook effectief een nuttige rol in onze maatschappij, daar waar onze traditionele geneeskunde misschien te 'kil' en onpersoonlijk is?
Ik denk dat ik min of meer op dezelfde lijn zit als jou, buiten dan dat stuk in het vet waar ik wel zou opmerken dat die alternatieve zaken vaak evengoed een goudmijn zijn voor de verkoper en ontwikkelaar. Als ik me niet vergis is de winstmarge op die minder gereguleerde zaken trouwens groter in de apotheek, @Thin Liz kan dit misschien bevestigen.

Algemeen vind ik dat "wetenschappelijk bewezen zijn", de beste richtlijn is om te beslissen of iets wordt terugbetaald. Ik gruw dan ook van het "serieus nemen" van allerhande zaken die dat niet zijn, omdat door zoals je zelf zegt het placebo-effect mensen iets merken. De moeder van een vriendin is voetreflexologe, ze helpt dus mensen, zogezegd door tenen of voetkussens te manipuleren om bepaalde organen te genezen. Baarlijke onzin, maar die mensen voelen zich vaak beter omdat ze een voetmassage krijgen + eens kunnen babbelen IMO. Ik vind niet dat we zoiets moeten terugbetalen.
 
Wat is nu eigenlijk de echte discussiestarter?

Middeltjes die doen denken dat je er beter van wordt hebben wel degelijk hun nut. Vraag dat aan elke huisarts, en hij/zij zal dat bevestigen. Of iets medisch significant werkt is nog iets totaal anders dan dat het een positief effect kan hebben op e.g. het gemoed van de patiënt. Denken dat iets helpt is al een groot stuk van het verhaal, ook al is het letterlijk water met een smaakje.
Persoonlijk vind ik niet dat alternatieve geneeskunde terugbetaald moet worden, net omdat, zoals je al zelf zegt, de lijn tussen homeopathie en kwakzalverij redelijk dun is (en vaak synoniem zijn). Het probleem met Valeriaan (dat voor alle duidelijkheid een aangetoonde weliswaar zwakke werking heeft, net zoals bv. Sint-janskruid) is dat het sowieso al redelijk goedkoop is (loop maar eens in het Kruidvat, het gemiddeld potje met vitaminen en dergelijke kost relatief weinig), waardoor terugbetaling eigenlijk vrij weinig aan de orde is. In het algemeen zou ik stellen dat de huidige regeling dat enkel klinisch wetenschappelijk aangetoonde medicatie terugbetaald wordt, goed. Het gat in de begroting is al groot genoeg, dan moet je niet beginnen met bv. 'cupping' of needling te gaan terugbetalen. :ROFLMAO:
 
Laatst bewerkt:
Wat is nu eigenlijk de echte discussiestarter?

Middeltjes die doen denken dat je er beter van wordt hebben wel degelijk hun nut. Vraag dat aan elke huisarts, en hij/zij zal dat bevestigen. Of iets medisch significant werkt is nog iets totaal anders dan dat het een positief effect kan hebben op e.g. het gemoed van de patiënt. Denken dat iets helpt is al een groot stuk van het verhaal, ook al is het letterlijk water met een smaakje.
Persoonlijk vind ik niet dat alternatieve geneeskunde terugbetaald moet worden, net omdat, zoals je al zelf zegt, de lijn tussen homeopathie en kwakzalverij redelijk dun is. Het probleem met Valeriaan (dat voor alle duidelijkheid een aangetoonde weliswaar zwakke werking heeft, net zoals bv. Sint-janskruid) is dat het sowieso al redelijk goedkoop is (loop maar eens in het Kruidvat, het gemiddeld potje met vitaminen en dergelijke kost relatief weinig), waardoor terugbetaling eigenlijk vrij weinig aan de orde is.


Although valerian is a common traditional medicine used for treating insomnia, there is no good evidence it is effective for this purpose.[1][2][23] Valerian has not been shown to be helpful in treating restless leg syndrome[24] or anxiety.[25]

The European Medicines Agency (EMA) approved the health claim that valerian can be used as a traditional herb to relieve mild nervous tension and to aid sleep; the EMA stated that although there is insufficient evidence from clinical studies, its effectiveness as a dried extract is considered plausible.[26]

The American Academy of Sleep Medicine's 2017 clinical practice guidelines recommended against the use of valerian in the treatment of insomnia due to poor effectiveness and low quality of evidence.[27]

Sint-Janskruid is inderdaad nog wel een ander paar mouwen, maar dat is dan weer iets dat ook gevaarlijk kan zijn als ge dat zelf zo maar begint te nemen.
 
Ik deel je mening ook, al ben ik hier ook wat minder vocaal in geworden.

Dat relatief onschuldige zaken zoals gemberthee en voetmassages voor sommige mensen werken kan goed zijn maar dat wil nog niet zeggen dat de overheid daarin moet tussenkomen.
De grens ligt bij mij wanneer er gevaar is voor de gezondheid en men traditionele behandelingen begint te weigeren om te starten met niet bewezen alternatieven of nog erger alternatieven gebruikt die ronduit gevaarlijk zijn.
 
Nochtans is er op dit moment gedeeltelijke terugbetaling van:
  • Osteopathie/Chiropraxie
  • Acupunctuur
  • Homeopathie
  • Fythotherapie
  • Mesotherapie:
  • Hippotherapie
  • Manuele therapie
  • Shockwave therapy
  • Antroposofie
Ik vind dat (zacht uitgedrukt) raar.

 
Laatst bewerkt:
Ik ken wel wat mensen die ook zweren bij van die wonderzalfjes die op een of andere manier voor alle kwaaltjes werken, of die een of ander middel nemen om in te slapen waarvoor dan geen enkel wetenschappelijk bewijs is dat het ook helpt. Als het daar bij blijft (en er zijn geen schadelijke neveneffecten) vind ik dat ook helemaal niet erg dat die dat gebruiken en dat dat verkocht wordt.

Iemand die niet kan slapen puur omdat het 'blijft malen' in die persoon zijn/haar hoofd is dan beter geholpen met een theelepel bloem (om het zo te zeggen) als die daar dan echt rustiger van wordt dan met een doos benzodiazepine of ambien (wat enorm verslavend werkt en een hele hoop gevaren met zich meebrengt). Als iets een gunstig effect heeft op de problematiek van een patiënt en die is daarmee geholpen, ook al is het puur placebo, dan is het voor mij allemaal goed. Niet vergeten dat heel veel van die 'lichte klachten' in het hoofd zitten, en als iemand er van overtuigd is dat natuurmiddel X helpt, dan kan dat ook daadwerkelijk helpen. Studies genoeg over hoe krachtig het placebo effect kan zijn.

Waar ik natuurlijk wel moeite mee heb is wanneer die alternatieve middeltjes echte problemen moeten bestrijden, of wanneer het puur kwakzalverij wordt. Een waarzegger die een rouwende in contact brengt met een overledene, bijvoorbeeld. Of iemand die met kruidenthee komt om kanker te genezen (waarbij de patiënt dan de normale, bewezen behandelingen laat voor wat ze zijn), dat soort dingen. Of iemand die met een wonderzalf een gebroken pols gaat genezen terwijl die gewoon in de plaaster zou moeten, dat soort dingen.

Terugbetaling hoeft voor mij wel helemaal niet. Laat dat maar voor middelen waarvan (grondig) bewezen is dat ze werken.
 
Veel van die door de ziekenkas terugbetaalde behandelingen zweven natuurlijk wel op het randje van de alternatieve behandelingen.
Ik zie dat er vaak wel voorwaarden aan vasthangen qua erkenning etc. maar de vraag is natuurlijk of die streng genoeg zijn.
 
Ik sta daar zeer weigerachtig tegenover.
Maar in China wordt acupunctuur en "Traditionele Chinese Geneeskunde" in't algemeen heel serieus genomen. Er zijn daar universitaire studies (aan respectabele universiteiten) van +5j in de traditionele geneeskunde. Het hoofdzakelijke principe is daar: voorkomen is beter dan genezen.
De westerse geneeskunde is zeer wetenschappelijk gericht inderdaad, maar voornamelijk gefocused op genezen.

Ik geloof daar niet in, maar als er zoveel mensen in geloven, ben ik dan fout? Geen idee.
 
Ik ben zelf ook nogal sceptisch tegenover alternatieve geneeskunde, al zijn mijn partner en mijn vader er wel al meermaals mee geholpen. Het placebo effect is ook al bewezen, dus mogelijk is dat hetgene dat hen helpt. Ofwel werkt het gewoon echt, maar ontbreekt het bewijs. Maar dan begin ik puur te speculeren, want in hun geval ging het over acupunctuur, en ik heb er geen idee van hoe groot de wetenschappelijke basis daarvan is, als die al bestaat.

Maar wat je dus niet kan ontkennen is dat mensen schijnbaar beter worden van naalden in hun lijf, voetmassages of suikerpilletjes. Ik ben dan ook niet diegene die zomaar gaat roepen dat je die onzin niet moet terugbetalen. Als blijkt dat het terugbetalen van die dingen gaat voorkomen dat sommigen later meer zorg nodig hebben, kan het zomaar zijn dat het subsidiëren van placebo's de kostprijs van de gezondheidszorg omlaag brengt. En als dat zo zou zijn, waarom zou je dat dan niet doen? Je helpt er dan mensen mee, en je bespaart nog geld ook. Maar aan die conclusie hangt dus wel een grote voorwaarde: het moet effectief nuttig zijn.
 
Maar wat je dus niet kan ontkennen is dat mensen schijnbaar beter worden van naalden in hun lijf, voetmassages of suikerpilletjes. Ik ben dan ook niet diegene die zomaar gaat roepen dat je die onzin niet moet terugbetalen. Als blijkt dat het terugbetalen van die dingen gaat voorkomen dat sommigen later meer zorg nodig hebben, kan het zomaar zijn dat het subsidiëren van placebo's de kostprijs van de gezondheidszorg omlaag brengt. En als dat zo zou zijn, waarom zou je dat dan niet doen? Je helpt er dan mensen mee, en je bespaart nog geld ook. Maar aan die conclusie hangt dus wel een grote voorwaarde: het moet effectief nuttig zijn.
Dat is dus exact wat ik bedoel.

Vroeger was ik veel rechtlijniger. Het is niet bewezen, dus het moet niet terugbetaald worden.
Nu denk ik: het is niet bewezen, en waarschijnlijk helpt het dus enkel omwille van het placebo-effect. Maar het placebo-effect heeft wel een duidelijk bewezen effect. Dus eigenlijk zijn we het placebo-effect aan het subsidiëren, wat op zich, afhankelijk van hoe ge het bekijkt, misschien nog wel een doeltreffende én kosten-efficiënte manier is van omgaan met het geld van de gezondheidszorg.

Alleen: zou het dan niet beter zijn om dat geld dat nu gaat naar alternatieve geneeskunde om dat dan te investeren in de reguliere zorg, zodat er daar meer tijd en ruimte is om patiënten de zorg te geven die ze nodig hebben, of om te investeren in preventie?
 
Nochtans is er op dit moment gedeeltelijke terugbetaling van:
  • Osteopathie/Chiropraxie
  • Acupunctuur
  • Homeopathie
  • Fythotherapie
  • Mesotherapie:
  • Hippotherapie
  • Manuele therapie
  • Shockwave therapy
  • Antroposofie
Ik vind dat (zacht uitgedrukt) raar.


Door de aanvullende verzekering van de ziekenfonds, niet door de wettelijke ziekteverzekering van de overheid.
Het is dus niet op kosten van de belastingbetaler.
 
  • Leuk
Waarderingen: derp
Door de aanvullende verzekering van de ziekenfonds, niet door de wettelijke ziekteverzekering van de overheid.
Het is dus niet op kosten van de belastingbetaler.
Merci voor de correctie!

Ben ook net eens gaan zien, en blijkbaar betaalt de CM al een hele tijd homeopathische behandelingen niet meer terug:
 
Ik zal één van de komende wel uitgebreider antwoorden, maar om te beginnen: homeopathie is niet hetzelfde als fytotherapie. Voor dat laatste is er wel degelijk plaats in elke apotheek. Meer zelfs: het is één van de pijlers van de farmacie, dat al vele honderden jaren, tot op vandaag. Vraag gerust elke farmaciestudent om zijn cursussen plantkunde en afgeleiden mee te brengen: je zal achterover vallen. Daar is het ooit mee begonnen en werd/wordt er ooit op verder gebouwd naar de klassieke geneeskunde toe. Vandaag, alhoewel minder overheersend, is een apotheek zonder fyto, geen apotheek.
Om maar één voorbeeld te geven: ik heb er een jaar over gedaan om een pijnstillende creme te maken, op natuurlijke basis. Een vol jaar van experimenteren, tweaken, wetenschappelijke studies doorploeteren, een formule samen te stellen...om te komen tot waar ik nu ben: iets waar mensen content van zijn en waar ze binnen het half uur resultaat van ondervinden. Ondubbelzinnig. Iets als alternatief naast de Voltarens van deze wereld. Naast de klassieke 'chemische' farmacie, is dit net het gene wat ons beroep zo mooi kan maken. Smijt aub heel de plantkunde niet op één hoopje met de homeopathie. Zo is, en dat is maar één voorbeeld, het pijnstillende effect van de topische applicatie van lavendel essentiele olie al meermaals onderzocht geweest.
 
Laatst bewerkt:
Interessant is dat ook reguliere geneeskunde gebruik maakt van placebo en dat er studies zijn dat placebo zelfs werkt als de patiënt geïnformeerd is dat het een placebo is.

Hoe hard ikzelf ook tegen alternatieve geneeskunde ben, ik besef dat er mensen zijn die er gebaat bij zijn doordat ze er in geloven. En dan werkt het dus wel en heeft het nut, wat imo een rechtvaardiging is voor gedeeltelijke terugbetaling.
Maar dan moet heel die nest ook wel geregulariseerd worden en moeten de verstrekkers diploma's kunnen voorleggen van door de wet goedgekeurde organisaties/scholen en enkel bij die goedgekeurde 'dokters' is er een terugbetaling mogelijk.
 
Het is een interessante discussie, omdat, zoals eerder gezegd, alternatieve geneeskunde zeker kan helpen, al is het maar placebo-effect. Sommige doktoren schrijven ook wel eens homeopathische middelen voor (Traumeel bijvoorbeeld).

Nu ben ik zelf altijd bij een (halve) homeopaat geweest. Niet omdat ik erin geloof, maar eerder uit gewoonte en onwetendheid, omdat ik als kind al bij die dokter zat. Laatst nog die dokter als dokter van wacht gehad voor onze baby en dat was gewoon crimineel hoe hij ermee omging. Dus ik heb ergens wel moeite dat dit soort doktoren evenwaardig worden gezien als normale doktoren.

Dus ja, in hoeverre moet dit worden terugbetaald, is maar de vraag. Ikzelf zou nog wel teruggrijpen naar die alternatieve middelen als de echte middelen niet worden. Meer onder het motto van "baat het niet, dan schaadt het niet". Maar heb er ondertussen wel een afkeer van gekregen, van die alternatieve dingen.
 
De klassieke homeopathie is gebaseerd op een bereidingswijze waarbij een stof herhaaldelijk verdund wordt. Bij de meeste homeopathische middeltjes is die verdunning zo groot dat het zelfs twijfelachtig is of er nog iets van moleculen van de oorspronkelijke stof achterblijft. Pure quatsch dus, de werking van zo'n middel is dan niet meer dan een placebo effect.
 
De klassieke homeopathie is gebaseerd op een bereidingswijze waarbij een stof herhaaldelijk verdund wordt. Bij de meeste homeopathische middeltjes is die verdunning zo groot dat het zelfs twijfelachtig is of er nog iets van moleculen van de oorspronkelijke stof achterblijft. Pure quatsch dus, de werking van zo'n middel is dan niet meer dan een placebo effect.

Klopt! Ooit een artikel gelezen waarin ze berekend hadden dat het werkzame bestanddeel (iets op basis van eend) zo sterk verdund was dat ze met de opbrengst van 1 eend een totale opbrengst van $1 miljoen konden realiseren. Geen gebakken lucht maar puur water verkopen...
 
Klopt! Ooit een artikel gelezen waarin ze berekend hadden dat het werkzame bestanddeel (iets op basis van eend) zo sterk verdund was dat ze met de opbrengst van 1 eend een totale opbrengst van $1 miljoen konden realiseren. Geen gebakken lucht maar puur water verkopen...
Je bedoelt dit artikel van een paar dagen geleden?

Marc Van Ranst waarschuwt voor oscillococcinum: “Zuiver bedrog”

 
Je bedoelt dit artikel van een paar dagen geleden?

Marc Van Ranst waarschuwt voor oscillococcinum: “Zuiver bedrog”


Nee, ik heb een artikel in gedachten uit één of andere wetenschappelijke publicatie van minstens 10 jaar geleden :)
Maar er zullen ongetwijfeld nog massa's van die voorbeelden zijn.
 
Terug
Bovenaan