Als bordspelliefhebber van het (iets) zwaardere werk, had je vroeger de keuze uit ofwel eurogames, spellen waarbij het spelmechanisme centraal staat, ofwel de zogenaamde Ameritrash games, waarbij het thema en de interactie tussen de spelers, al dan niet met het nodige gerol van de dobbelstenen, het voortouw nemen. De laatste jaren zien we echter steeds meer hybride spellen die de interactie en de thematische setting van Ameritrash proberen te huwen met spelmechanismen uit eurogames. El Grande is waarschijnlijk een van de eerste van dit soort hybride spellen, maar de trend lijkt er pas echt gekomen te zijn met Blood Rage, Scythe en Gloomhaven, drie immens populaire spellen die aantonen dat je niet per se dobbelstenen nodig hebt om een thematisch rijk en interactief spel te hebben.
Een van de laatste aanwinsten in dit genre van bordspellen is Virtù
van uitgever Super Meeple. Distributeur Geronimo Games stuurde ons een exemplaar op. Virtu is een bordspel dat zich afspeelt tijdens de Italiaanse Renaissance en spelers in de schoenen plaatst van de politieke entiteiten die strijden om de macht in het land. De titel van het spel verwijst naar een concept dat werd ontwikkeld door Niccolò Machiavelli en dat verwijst naar de krijgsgeest en de bekwaamheid van een leider, de eigenschappen die nodig zijn om een staat te regeren. Niet toevallig heeft het spel dan ook als ondertitel "De kunst van het regeren" en staat een rondel als spelmechanisme centraal met vijf acties die je toelaten om je staat te regeren. Hoe goed je het als leider doet, hangt dus af van hoe je deze acties optimaal gebruikt.
Verdeel en heers
In Virtù draait het allemaal rond het verzamelen van prestigepunten, die weergeven hoe goed je het als heerser doet. Prestigepunten kan je op verschillende manier verdienen, zoals het aantal steden dat je controleert, hoe hoog je staat op het mecenaatsspoor, militaire trofeeën die je hebt verdiend of de politieke allianties die je hebt gemaakt. Het klinkt een beetje als een point salad-game, maar de nadruk in het spel ligt toch voornamelijk op het veroveren van steden. Deze steden geven je namelijk toegang tot extra resources die je kan gebruiken om je staat te ontwikkelen door extra edellieden te verwerven, een kathedraal te bouwen in een van je steden of zelfs een republiek te vormen. Zoals je kan zien, komt er heel wat kijken bij het heersen van een staat. Zeker als je tegenstanders gelijkaardige doelen hebben en jullie strijden om het land zo goed mogelijk te verdelen.
Zoals hierboven vermeld, maakt het spel gebruik van het rondelmechanisme: een actiewiel dat je gebruikt om je acties te kiezen. Tijdens je beurt kan je een of twee vakken vooruitgaan, of meer als je ervoor betaalt, en vervolgens voer je de actie uit van het veld waarop je pion staat. De acties laten je toe om onder andere te handelen, neutrale gebieden te annexeren, oorlog te voeren, kunst te sponseren en complotten te smeden. De gekozen actie kan je vervolgens versterken door de hulp van je steden en je edellieden in te roepen. Deze edellieden zijn personagekaarten die Cortigiano-kaarten worden genoemd en gekochte kaarten moet je huizen in je paleis (je spelersbord), ofwel in een lege zaal ofwel op een van de actievelden. Het is hier dat het spel pas echt interessant wordt, want op deze manier kan je jouw actiewiel aanpassen om je acties zo doeltreffend mogelijk in te plannen. Bovendien kan je personagekaarten ook gebruiken om kaarten die je als actie gebruikt te versterken. Eens je persoonlijk actiewiel vorm begint te krijgen en efficiënt werkt, kan je niet anders trots zijn op je verwezenlijkingen, zeker als je ook nog eens de overwinning kan binnenhalen.
Italiaanse Oorlogen in een oogopslag
Waar het spel ook schittert, is op het vlak van spelerinteractie. Je zal namelijk niet enkel neutrale steden annexeren, maar ook de steden van je tegenspelers proberen te veroveren. Doordat je ook spionnen kan inzetten met de complotactie, kan je bovendien je tegenstanders saboteren en zelfs misleiden als je wilt. Verder zijn er drie allianties die je kan aangaan met grootmachten zoals het Koninkrijk Frankrijk, en ook hier zal voor gevochten worden, zeker als je met vijf spelers speelt. En wat hierbij bovendien fantastisch is, is dat er geen enkele vorm van geluk aan te pas komt: er wordt geen enkele dobbelsteen gerold, geen enkele kaart willekeurig getrokken of informatie geheim gehouden. Je zal wel wat icoontjes zitten tellen bij jou en je tegenstanders, want als je een stad probeert te veroveren, wil je best zeker zijn dat je de militaire overmacht hebt.
Wanneer deze gevechten worden uitgevochten op een prachtig getekende map van Italië en met houten meeples in de vorm van soldaten en Venetiaanse maskers als spionnen, kan je bovendien rekenen op een knap slagveld voor jullie strijd. De tekenstijl op de kaarten past perfect bij het thema van het bordspel, de gebruikte iconografie is zeer duidelijk en alles oogt bovendien zeer kleurrijk. Door dit alles is het spel zeer uitnodigend om te spelen eens het is opgezet. Je hebt wel wat ruimte nodig, vooral door de kaarten en spelersborden die heel wat plaats innemen. Maar de tafelpresentatie is alvast niet van de minste.
Regeltje hier, regeltje daar
De keerzijde van de medaille, is dat er heel wat regeltjes aan te pas komen en deze soms wat overbodig aanvoelen. Het regelboek bevat maar liefst 24 pagina's en vaak voelt het aan dat bepaalde mechanismen moeilijker worden voorgesteld dan ze zijn en sommige acties wat omslachtig aanvoelen. Hierdoor zal je de eerste spelletjes regelmatig doorheen het regelboek bladeren tijdens het spelen. Wil je het spel met twee spelers spelen, dan mag je er nog een tweede regelboekje van 12 pagina's bijhalen. In dit regelboek wordt de variant, die de naam De Italiaanse Oorlogen kreeg, uitgelegd die toelaat om het spel met twee spelers te spelen. Maar los daarvan is Virtù een spel dat vooral tot zijn recht komt vanaf drie spelers.
Naast de vele te onthouden regeltjes, had ik ook nog wat problemen met het verloop van de rondes in Virtù. Elke ronde is namelijk opgedeeld in twee fases: tijdens de lente voert iedereen één actie uit en daarna volgt er steeds een winterfase. Dit is een soort van opkuisfase waarbij spelers hun soldaten betalen, hun paleis herorganiseren, kaarten of tegels kunnen kopen, nieuwe legers rekruteren en allianties kunnen aangaan. Deze fase is helaas veel minder interessant en niet iedereen zal alle mogelijkheden willen uitvoeren gedurende elke ronde. Als je de fase stapsgewijs afgaat, kan er redelijk wat tijd verloren gaan, maar als je beslist om hier iets losser mee om te gaan, kan de fase al snel chaotisch verlopen, zeker wanneer mensen vergeten dat ze iets wilden doen. Deze twee minpunten doen gelukkig geen al te grote afbreuk aan het spelplezier, maar ik heb het gevoel dat met iets meer stroomlijning de ervaring net iets vlotter zou geweest zijn.
Een van de laatste aanwinsten in dit genre van bordspellen is Virtù
Verdeel en heers
In Virtù draait het allemaal rond het verzamelen van prestigepunten, die weergeven hoe goed je het als heerser doet. Prestigepunten kan je op verschillende manier verdienen, zoals het aantal steden dat je controleert, hoe hoog je staat op het mecenaatsspoor, militaire trofeeën die je hebt verdiend of de politieke allianties die je hebt gemaakt. Het klinkt een beetje als een point salad-game, maar de nadruk in het spel ligt toch voornamelijk op het veroveren van steden. Deze steden geven je namelijk toegang tot extra resources die je kan gebruiken om je staat te ontwikkelen door extra edellieden te verwerven, een kathedraal te bouwen in een van je steden of zelfs een republiek te vormen. Zoals je kan zien, komt er heel wat kijken bij het heersen van een staat. Zeker als je tegenstanders gelijkaardige doelen hebben en jullie strijden om het land zo goed mogelijk te verdelen.
Zoals hierboven vermeld, maakt het spel gebruik van het rondelmechanisme: een actiewiel dat je gebruikt om je acties te kiezen. Tijdens je beurt kan je een of twee vakken vooruitgaan, of meer als je ervoor betaalt, en vervolgens voer je de actie uit van het veld waarop je pion staat. De acties laten je toe om onder andere te handelen, neutrale gebieden te annexeren, oorlog te voeren, kunst te sponseren en complotten te smeden. De gekozen actie kan je vervolgens versterken door de hulp van je steden en je edellieden in te roepen. Deze edellieden zijn personagekaarten die Cortigiano-kaarten worden genoemd en gekochte kaarten moet je huizen in je paleis (je spelersbord), ofwel in een lege zaal ofwel op een van de actievelden. Het is hier dat het spel pas echt interessant wordt, want op deze manier kan je jouw actiewiel aanpassen om je acties zo doeltreffend mogelijk in te plannen. Bovendien kan je personagekaarten ook gebruiken om kaarten die je als actie gebruikt te versterken. Eens je persoonlijk actiewiel vorm begint te krijgen en efficiënt werkt, kan je niet anders trots zijn op je verwezenlijkingen, zeker als je ook nog eens de overwinning kan binnenhalen.
Italiaanse Oorlogen in een oogopslag
Waar het spel ook schittert, is op het vlak van spelerinteractie. Je zal namelijk niet enkel neutrale steden annexeren, maar ook de steden van je tegenspelers proberen te veroveren. Doordat je ook spionnen kan inzetten met de complotactie, kan je bovendien je tegenstanders saboteren en zelfs misleiden als je wilt. Verder zijn er drie allianties die je kan aangaan met grootmachten zoals het Koninkrijk Frankrijk, en ook hier zal voor gevochten worden, zeker als je met vijf spelers speelt. En wat hierbij bovendien fantastisch is, is dat er geen enkele vorm van geluk aan te pas komt: er wordt geen enkele dobbelsteen gerold, geen enkele kaart willekeurig getrokken of informatie geheim gehouden. Je zal wel wat icoontjes zitten tellen bij jou en je tegenstanders, want als je een stad probeert te veroveren, wil je best zeker zijn dat je de militaire overmacht hebt.
Wanneer deze gevechten worden uitgevochten op een prachtig getekende map van Italië en met houten meeples in de vorm van soldaten en Venetiaanse maskers als spionnen, kan je bovendien rekenen op een knap slagveld voor jullie strijd. De tekenstijl op de kaarten past perfect bij het thema van het bordspel, de gebruikte iconografie is zeer duidelijk en alles oogt bovendien zeer kleurrijk. Door dit alles is het spel zeer uitnodigend om te spelen eens het is opgezet. Je hebt wel wat ruimte nodig, vooral door de kaarten en spelersborden die heel wat plaats innemen. Maar de tafelpresentatie is alvast niet van de minste.
Regeltje hier, regeltje daar
De keerzijde van de medaille, is dat er heel wat regeltjes aan te pas komen en deze soms wat overbodig aanvoelen. Het regelboek bevat maar liefst 24 pagina's en vaak voelt het aan dat bepaalde mechanismen moeilijker worden voorgesteld dan ze zijn en sommige acties wat omslachtig aanvoelen. Hierdoor zal je de eerste spelletjes regelmatig doorheen het regelboek bladeren tijdens het spelen. Wil je het spel met twee spelers spelen, dan mag je er nog een tweede regelboekje van 12 pagina's bijhalen. In dit regelboek wordt de variant, die de naam De Italiaanse Oorlogen kreeg, uitgelegd die toelaat om het spel met twee spelers te spelen. Maar los daarvan is Virtù een spel dat vooral tot zijn recht komt vanaf drie spelers.
Virtù is een spel dat vooral tot zijn recht komt vanaf drie spelers.
Naast de vele te onthouden regeltjes, had ik ook nog wat problemen met het verloop van de rondes in Virtù. Elke ronde is namelijk opgedeeld in twee fases: tijdens de lente voert iedereen één actie uit en daarna volgt er steeds een winterfase. Dit is een soort van opkuisfase waarbij spelers hun soldaten betalen, hun paleis herorganiseren, kaarten of tegels kunnen kopen, nieuwe legers rekruteren en allianties kunnen aangaan. Deze fase is helaas veel minder interessant en niet iedereen zal alle mogelijkheden willen uitvoeren gedurende elke ronde. Als je de fase stapsgewijs afgaat, kan er redelijk wat tijd verloren gaan, maar als je beslist om hier iets losser mee om te gaan, kan de fase al snel chaotisch verlopen, zeker wanneer mensen vergeten dat ze iets wilden doen. Deze twee minpunten doen gelukkig geen al te grote afbreuk aan het spelplezier, maar ik heb het gevoel dat met iets meer stroomlijning de ervaring net iets vlotter zou geweest zijn.
Conclusie
Virtù plaatst jou en je medespelers in de huid van aanvoerders die strijden om de macht over Italië tijdens de Renaissance. Het spel combineert tal van mechanismen tot een bevredigend geheel, maar de hoeveelheid regeltjes maken het iets ingewikkelder dan nodig en het spelverloop mocht net iets vlotter zijn. Niettegenstaande is Virtù een boeiende en visueel knappe ervaring voor spelers die op zoek zijn naar een area control-spel zonder het geluk van de dobbelsteenrol, maar met een interessant actiekeuzemechanisme.
Alle foto's werden aangeleverd door Henk Rolleman. Meer knappe foto's vind je op zijn Instagram-pagina namellor.
Alle foto's werden aangeleverd door Henk Rolleman. Meer knappe foto's vind je op zijn Instagram-pagina namellor.
Pro
- Geen geluksfactor
- Interessante combinatie van mechanismen
- Goede interactie tussen de spelers
- Knappe uitstraling
Con
- Balans tussen de actiefase en de opruimfase
- Prutswerk door de hoeveelheid regeltjes
8
Over
Uitgever
- Geronimo Games
- Super Meeple
Designer
Pascal Ribrault
Aantal spelers
2-5
Tijdsduur
60-150 minuten
