Wie zin heeft in grootse avonturen, kan op wereldreis vertrekken. Je kunt je echter ook virtueel verdiepen in de bordspelwereld waarbij je in een verhalende game ondergedompeld wordt in mysterie, avontuur en magische momenten. Een van de laatste aanwinsten op dit vlak is Sleeping Gods. De game werd enkele jaren geleden succesvol via een Kickstarter-campagne gelanceerd en de kleine Nederlandse uitgever Keep Exploring Games waagde zich aan een Nederlandse vertaling. Een gewaagde zet, aangezien het verhalenboek enkele tienduizenden woorden bevat. Is er wel vraag naar een spel als dit in het Nederlands? Blijkbaar wel, want Keep Exploring Games kondigde zelfs al een tweede druk aan. Ik neem je in deze review graag mee op mijn urenlange avonturen.
We bevinden ons aan boord van het stoomschip de Manticore, in het jaar 1929. Op de terugtocht naar huis na een zeereis komen we plots in een vreemde wereld terecht, maar met toch een aantal gelijkenissen aan de onze. De goden van deze wereld zijn in slaap, maar hebben jou toch naar hier kunnen brengen om hen te helpen. Hiervoor moet je op zoek naar totems die de kracht hebben om ze wakker te maken, maar helaas liggen deze totems verspreid over deze fantasievolle wereld. Eens de goden wakker zijn, zullen ze je als wederdienst terug naar huis toveren. Kapitein Sofi Odessa en haar bemanning zullen goed moeten samenwerken om terug te kunnen keren naar huis, want deze opdracht gaat gepaard met de nodige uitdagingen en gevaren.
Schip ahoi!
De spelregels zijn iets meer dan een lichte hap te noemen, maar alles lijkt toch logisch en goed in elkaar te zitten. Naast de spelregels is er ook een pagina voorzien voor de snelle referenties. Dat deze zowel op de voor- als achterkant volstaat in een klein lettertype zal je al een idee geven dat er toch heel wat regels te volgen zijn. Gelukkig ben je na een eerste sessie al snel mee met de meeste zaken. Om die eerste spelmomenten in gang te zetten is er tevens een snelstartgids voorzien, waarmee je de eerste paar beurten doorkomt. Je moet dan wel alles letterlijk stap voor stap volgen en kunt dus niet zelf beslissen wat er gebeurt, maar het is toch aan te raden dit strikt te volgen om zo via de voorbeelden voldoende uitleg en zekerheid te krijgen dat iedereen mee is. Hier kunnen we alleen maar blij mee zijn, want toen ikzelf de regels de eerste keer op een snel tempo gelezen had, zorgde deze snelstart ervoor dat ik mijn medespelers aan de hand van die voorbeelden de nodige info kon meegeven.
Een stoomschip bestuur je uiteraard niet alleen als kapitein. Het zal je dus niet verbazen dat er een voltallige bemanning mee aan boord is. Er wordt altijd met alle personages gespeeld en afhankelijk van het aantal spelers verdeel je die zo evenredig mogelijk. Met twee spelers heb je zo elk vier bemanningsleden onder je hoede. De kapitein, ofwel het negende bemanningslid, schuift steeds door naar diegene die aan de beurt is. Wie dat is voert dan telkens drie stappen uit: een ruimte van het schip gebruiken, vervolgens een gebeurteniskaart trekken en tenslotte twee acties op de kaart uitvoeren. De acties op het schip zijn meestal positieve zaken om bijvoorbeeld uit te rusten, te genezen of je schip te herstellen. Elke ruimte kan echter maar een beperkt aantal schade oplopen waardoor die ruimte onbruikbaar is en als het schip in totaal teveel schade heeft geleden, dan ben je verloren. Het is dus zaak om je schip heel te houden, maar ook je bemanning krijgt het zwaar te verduren. Je moet dus telkens goed afwegen wat er belangrijk is en de juiste keuzes maken.
Donder, bliksem en nog meer gevaar
Gebeurtenissen zijn meestal negatief: plots een zware storm of een aanval van een groot zeemonster, het zijn geen plezante toestanden en je schip, bemanning of voorraden zijn dan al snel niet meer wat ze waren. Tragische gebeurtenissen die meestal tegenspoed betekenen dus, maar gelukkig zijn er ook zeldzame meevallers die het leven terug wat makkelijker maken. In het spel gebeurt dit ook in een soort cyclus: een stapel die start met milde voorvallen en eindigt met de zwaarste gebeurtenissen. Eens de stapel op is, gebeuren er ook nog een aantal zaken. Dit kan zich echter maar maximaal drie keer herhalen, want daarna ben je ook reddeloos te laat en voor altijd gevangen in deze wereld. Je hebt dus geen tijd te verliezen en bent daardoor genoodzaakt om wat meer risico's te nemen. Te veel beurten tijd nemen om de gehele bemanning en schip terug op peil te brengen is op lange termijn nefast voor jullie slaagkansen.
Eens je die nare ervaringen achter de rug hebt, is het tijd voor het belangrijkste gedeelte: het verkennen van de Sleeping Gods-wereld. Je schip bevindt zich op een pagina in je atlas. Elke pagina is verdeeld in verschillende gebieden en de wereld strekt zich zo voor je uit. In elk gebied is er wel iets te ontdekken of dreigt er gevaar. Interessante punten worden aangeduid door een cijfer die verwijzen naar een paragraaf in het verhalenboek. In de laatste fase van je beurt kan je ervoor kiezen om het schip te verplaatsen, zo een locatie te bezoeken of op bepaalde plaatsen een markt of haven te bezoeken. De markt spreekt grotendeels voor zich en stelt je in staat om recepten, voorwerpen en wapens te kopen en in de haven zijn er genezers, cafés en restaurants om je zuurverdiende munten uit te geven in ruil voor een gezond lichaam en goedgevulde buik. Twee locaties die je geregeld zal bezoeken en die ons meer dan eens van een doemscenario gered hebben.
De wereld ontdekken
Het leukste onderdeel voor ons is het bezoeken van de cijferlocaties, want dan kom je terecht in de wondere verhalenwereld die het spel rijk is en zo fantastisch maakt. Tijdens deze fase word je voor verschillende keuzes geplaatst en bepaal je zo jullie eigen reis. Aan de hand van sleutelwoorden die je krijgt tijdens jouw zoektocht zijn delen van deze keuzes net wel of net niet mogelijk. Een klein voorbeeld aan de hand van de zoektocht naar een verloren zoon, waardoor je een missiekaart krijgt met het bijhorende sleutelwoord 'zoektocht'. Als je te snel terugkeert naar de eerdere locatie en de zoon nog niet gevonden hebt, dan zal je terug de vraag krijgen of je zijn zoon al gevonden hebt. Blijkbaar niet dus, want de zoektocht is nog steeds aan de gang. Er is ook plaats voorzien om sleutelwoorden te noteren bij de locaties, zo hoef je niet alles te onthouden. Zo kunnen sessie ook later gemakkelijk terug opgepikt worden mede door een handig logboek waarop je alles kan noteren.
Om deze review niet te uitgebreid te maken zijn er nog een aantal andere zaken die het spel compleet maken en dus toch even kort moet aanhalen. Zo hebben de bemanningsleden hun eigen krachten om te gebruiken bij proeven. Er zijn vijf eigenschappen die bijdragen bij mogelijke tests: kracht, sluwheid, zicht, gezond verstand en ambacht. Om een proef te winnen kan je jouw eigen bemanningsleden toewijzen (of die van een andere speler mits het betalen van een extra kost), maar hierdoor worden de gebruikte leden moe. Bij de eerste keer dat ze moeten helpen zijn er geen negatieve gevolgen, maar een tweede keer maakt dat ze minder schade tijdens gevechten toedienen en ook niet meer gebruikt kunnen worden tot ze terug uitgerust zijn. Elk personage heeft ook één of meerdere speciale vaardigheden die je kan gebruiken door gezag te betalen. Ook om andere voorwerpen te gebruiken zoals recepten of het toewijzen van wapens en uitrusting aan een bemanningslid is er gezag nodig, dat je kan verkrijgen tijdens de eerste fase van je beurt afhankelijk van de gebruikte actie op het schip.
Samenscholende vijanden
Deze wereld is niet zonder gevaar en voor je het weet kom je oog in oog met verschillende soorten tegenstanders en monsters. Hier is een leuk systeem voor uitgedacht dat een gevecht telkens van de nodige tactiek voorziet. Zo worden de tegenstanders naast elkaar geplaatst en kan schade doorlopen. Beeld je maar in dat de slag met je zwaard je eerste doelwit raakt en in het gewoel ook een tweede vijand raakt. Elke tegenstander heeft een grid van drie bij drie waarin verschillende symbolen staan zoals extra schade, speciale eigenschappen en hartjes. Als je er in slaagt om schade toe te dienen aan één of meerdere tegenstanders, dan plaats je een blokje op het grid van dat monster. Bedek je alle hartjes, dan is de tegenstander verslagen. Het plaatsen van de schade gebeurt in rechte lijnen en normaal niet schuin, al zijn er speciale eigenschappen die het wel mogelijk maken om de schade schuin te plaatsen. Zo moet je telkens puzzelen en beslissen of je de tegenstander eerst minder gevaarlijk maakt of sneller tracht te verslaan.
Het leuke aan dit systeem is dat je een zwakkere tegenstander kan aanvallen en zo de sterkere ook schade kan toebrengen. Bij de aanval vergelijk je jouw aanvalswaarde met de verdediging van de tegenstander. Is dit meer, dan dien je de schade van jouw gebruikte wapen toe. Minstens de helft daarvan moet aan het originele doelwit toegewezen worden en de rest kan aan een aanliggende tegenstander. Zo kan je een hoge verdedigingswaarde omzeilen en dit zorgt ervoor dat er telkens tactiek in de gevechten zit. Een zwakkere tegenstander zal misschien minder rechtstreekse schade toebrengen, maar kan wel voor negatieve effecten zorgen zoals vergiftiging, zwakheid en nog andere zeer irritante en hinderlijke statussen. Gevechten gebeuren ook beurt om beurt, zo is niet enkel de actieve speler betrokken maar moet je samenwerken en samen beslissen hoe je zo een gevecht aanpakt. Het grootste nadeel is dat hier wel meer tijd inkruipt om telkens te overleggen en de beste strategie te kiezen, al zorgt dit voor nog meer inleving in de schitterende ervaring die Sleeping Gods in z'n geheel is.
We bevinden ons aan boord van het stoomschip de Manticore, in het jaar 1929. Op de terugtocht naar huis na een zeereis komen we plots in een vreemde wereld terecht, maar met toch een aantal gelijkenissen aan de onze. De goden van deze wereld zijn in slaap, maar hebben jou toch naar hier kunnen brengen om hen te helpen. Hiervoor moet je op zoek naar totems die de kracht hebben om ze wakker te maken, maar helaas liggen deze totems verspreid over deze fantasievolle wereld. Eens de goden wakker zijn, zullen ze je als wederdienst terug naar huis toveren. Kapitein Sofi Odessa en haar bemanning zullen goed moeten samenwerken om terug te kunnen keren naar huis, want deze opdracht gaat gepaard met de nodige uitdagingen en gevaren.
Schip ahoi!
De spelregels zijn iets meer dan een lichte hap te noemen, maar alles lijkt toch logisch en goed in elkaar te zitten. Naast de spelregels is er ook een pagina voorzien voor de snelle referenties. Dat deze zowel op de voor- als achterkant volstaat in een klein lettertype zal je al een idee geven dat er toch heel wat regels te volgen zijn. Gelukkig ben je na een eerste sessie al snel mee met de meeste zaken. Om die eerste spelmomenten in gang te zetten is er tevens een snelstartgids voorzien, waarmee je de eerste paar beurten doorkomt. Je moet dan wel alles letterlijk stap voor stap volgen en kunt dus niet zelf beslissen wat er gebeurt, maar het is toch aan te raden dit strikt te volgen om zo via de voorbeelden voldoende uitleg en zekerheid te krijgen dat iedereen mee is. Hier kunnen we alleen maar blij mee zijn, want toen ikzelf de regels de eerste keer op een snel tempo gelezen had, zorgde deze snelstart ervoor dat ik mijn medespelers aan de hand van die voorbeelden de nodige info kon meegeven.
Een stoomschip bestuur je uiteraard niet alleen als kapitein. Het zal je dus niet verbazen dat er een voltallige bemanning mee aan boord is. Er wordt altijd met alle personages gespeeld en afhankelijk van het aantal spelers verdeel je die zo evenredig mogelijk. Met twee spelers heb je zo elk vier bemanningsleden onder je hoede. De kapitein, ofwel het negende bemanningslid, schuift steeds door naar diegene die aan de beurt is. Wie dat is voert dan telkens drie stappen uit: een ruimte van het schip gebruiken, vervolgens een gebeurteniskaart trekken en tenslotte twee acties op de kaart uitvoeren. De acties op het schip zijn meestal positieve zaken om bijvoorbeeld uit te rusten, te genezen of je schip te herstellen. Elke ruimte kan echter maar een beperkt aantal schade oplopen waardoor die ruimte onbruikbaar is en als het schip in totaal teveel schade heeft geleden, dan ben je verloren. Het is dus zaak om je schip heel te houden, maar ook je bemanning krijgt het zwaar te verduren. Je moet dus telkens goed afwegen wat er belangrijk is en de juiste keuzes maken.
Donder, bliksem en nog meer gevaar
Gebeurtenissen zijn meestal negatief: plots een zware storm of een aanval van een groot zeemonster, het zijn geen plezante toestanden en je schip, bemanning of voorraden zijn dan al snel niet meer wat ze waren. Tragische gebeurtenissen die meestal tegenspoed betekenen dus, maar gelukkig zijn er ook zeldzame meevallers die het leven terug wat makkelijker maken. In het spel gebeurt dit ook in een soort cyclus: een stapel die start met milde voorvallen en eindigt met de zwaarste gebeurtenissen. Eens de stapel op is, gebeuren er ook nog een aantal zaken. Dit kan zich echter maar maximaal drie keer herhalen, want daarna ben je ook reddeloos te laat en voor altijd gevangen in deze wereld. Je hebt dus geen tijd te verliezen en bent daardoor genoodzaakt om wat meer risico's te nemen. Te veel beurten tijd nemen om de gehele bemanning en schip terug op peil te brengen is op lange termijn nefast voor jullie slaagkansen.
Samen een fantasierijke wereld ontdekken en overleven zorgt voor veel voldoening.
Eens je die nare ervaringen achter de rug hebt, is het tijd voor het belangrijkste gedeelte: het verkennen van de Sleeping Gods-wereld. Je schip bevindt zich op een pagina in je atlas. Elke pagina is verdeeld in verschillende gebieden en de wereld strekt zich zo voor je uit. In elk gebied is er wel iets te ontdekken of dreigt er gevaar. Interessante punten worden aangeduid door een cijfer die verwijzen naar een paragraaf in het verhalenboek. In de laatste fase van je beurt kan je ervoor kiezen om het schip te verplaatsen, zo een locatie te bezoeken of op bepaalde plaatsen een markt of haven te bezoeken. De markt spreekt grotendeels voor zich en stelt je in staat om recepten, voorwerpen en wapens te kopen en in de haven zijn er genezers, cafés en restaurants om je zuurverdiende munten uit te geven in ruil voor een gezond lichaam en goedgevulde buik. Twee locaties die je geregeld zal bezoeken en die ons meer dan eens van een doemscenario gered hebben.
De wereld ontdekken
Het leukste onderdeel voor ons is het bezoeken van de cijferlocaties, want dan kom je terecht in de wondere verhalenwereld die het spel rijk is en zo fantastisch maakt. Tijdens deze fase word je voor verschillende keuzes geplaatst en bepaal je zo jullie eigen reis. Aan de hand van sleutelwoorden die je krijgt tijdens jouw zoektocht zijn delen van deze keuzes net wel of net niet mogelijk. Een klein voorbeeld aan de hand van de zoektocht naar een verloren zoon, waardoor je een missiekaart krijgt met het bijhorende sleutelwoord 'zoektocht'. Als je te snel terugkeert naar de eerdere locatie en de zoon nog niet gevonden hebt, dan zal je terug de vraag krijgen of je zijn zoon al gevonden hebt. Blijkbaar niet dus, want de zoektocht is nog steeds aan de gang. Er is ook plaats voorzien om sleutelwoorden te noteren bij de locaties, zo hoef je niet alles te onthouden. Zo kunnen sessie ook later gemakkelijk terug opgepikt worden mede door een handig logboek waarop je alles kan noteren.
Om deze review niet te uitgebreid te maken zijn er nog een aantal andere zaken die het spel compleet maken en dus toch even kort moet aanhalen. Zo hebben de bemanningsleden hun eigen krachten om te gebruiken bij proeven. Er zijn vijf eigenschappen die bijdragen bij mogelijke tests: kracht, sluwheid, zicht, gezond verstand en ambacht. Om een proef te winnen kan je jouw eigen bemanningsleden toewijzen (of die van een andere speler mits het betalen van een extra kost), maar hierdoor worden de gebruikte leden moe. Bij de eerste keer dat ze moeten helpen zijn er geen negatieve gevolgen, maar een tweede keer maakt dat ze minder schade tijdens gevechten toedienen en ook niet meer gebruikt kunnen worden tot ze terug uitgerust zijn. Elk personage heeft ook één of meerdere speciale vaardigheden die je kan gebruiken door gezag te betalen. Ook om andere voorwerpen te gebruiken zoals recepten of het toewijzen van wapens en uitrusting aan een bemanningslid is er gezag nodig, dat je kan verkrijgen tijdens de eerste fase van je beurt afhankelijk van de gebruikte actie op het schip.
Samenscholende vijanden
Deze wereld is niet zonder gevaar en voor je het weet kom je oog in oog met verschillende soorten tegenstanders en monsters. Hier is een leuk systeem voor uitgedacht dat een gevecht telkens van de nodige tactiek voorziet. Zo worden de tegenstanders naast elkaar geplaatst en kan schade doorlopen. Beeld je maar in dat de slag met je zwaard je eerste doelwit raakt en in het gewoel ook een tweede vijand raakt. Elke tegenstander heeft een grid van drie bij drie waarin verschillende symbolen staan zoals extra schade, speciale eigenschappen en hartjes. Als je er in slaagt om schade toe te dienen aan één of meerdere tegenstanders, dan plaats je een blokje op het grid van dat monster. Bedek je alle hartjes, dan is de tegenstander verslagen. Het plaatsen van de schade gebeurt in rechte lijnen en normaal niet schuin, al zijn er speciale eigenschappen die het wel mogelijk maken om de schade schuin te plaatsen. Zo moet je telkens puzzelen en beslissen of je de tegenstander eerst minder gevaarlijk maakt of sneller tracht te verslaan.
Gevechten die lang kunnen duren zijn het grootste minpunt.
Het leuke aan dit systeem is dat je een zwakkere tegenstander kan aanvallen en zo de sterkere ook schade kan toebrengen. Bij de aanval vergelijk je jouw aanvalswaarde met de verdediging van de tegenstander. Is dit meer, dan dien je de schade van jouw gebruikte wapen toe. Minstens de helft daarvan moet aan het originele doelwit toegewezen worden en de rest kan aan een aanliggende tegenstander. Zo kan je een hoge verdedigingswaarde omzeilen en dit zorgt ervoor dat er telkens tactiek in de gevechten zit. Een zwakkere tegenstander zal misschien minder rechtstreekse schade toebrengen, maar kan wel voor negatieve effecten zorgen zoals vergiftiging, zwakheid en nog andere zeer irritante en hinderlijke statussen. Gevechten gebeuren ook beurt om beurt, zo is niet enkel de actieve speler betrokken maar moet je samenwerken en samen beslissen hoe je zo een gevecht aanpakt. Het grootste nadeel is dat hier wel meer tijd inkruipt om telkens te overleggen en de beste strategie te kiezen, al zorgt dit voor nog meer inleving in de schitterende ervaring die Sleeping Gods in z'n geheel is.
Conclusie
Sleeping Gods heb ik niet zomaar tot mijn spel van 2022 uitgeroepen. Het is een andere manier om co-op te spelen en niet de standaard dungeon crawler. Wie bekend is met andere gelijkaardige spellen zoals Tainted Grail zal met Sleeping Gods een lichtere en meer fantasierijke wereld leren kennen. We hebben de Nederlandstalige versie gespeeld waar ik eerst wat mijn twijfels bij had, maar eigenlijk aangenaam door verrast was, ook al staan er hier en daar wat kleine spelfouten in. Er is een goede mix tussen samenwerken, overleven en vooruitgang boeken. De gevechten zijn uitdagend en niet beperkt tot enkel de actieve speler, waardoor iedereen betrokken blijft. Een zeer leuk campagnespel dat we moeilijk kunnen loslaten omdat het zo aangenaam speelt en je telkens benieuwd bent naar wat er op een andere locatie te beleven is. Wat co-op boardgames betreft is Sleeping Gods een dikke aanrader!
Pro
- Co-op (en solo)
- Leuke wereld en verhalen
- Gevechten zijn tactisch en uitdagend
Con
- Tijd vliegt voorbij
- Gevechten kunnen soms langer duren
9
Over
Uitgever
- Keep Exploring Games
Designer
Ryan Laukat
Aantal spelers
1-4
Tijdsduur
60-120 minuten
