PBR Streetgang

Een blik op de filmografie van Ierse regisseur Neil Jordan toont meteen dat hij een regisseur is die zich niet aan een bepaald genre of een specifieke stijl houdt. Hij maakte in 1984 voor het eerst indruk op de cinefiele gemeenschap met de sprookjesachtige weerwolvenfilm In the Company of Wolves, om niet lang daarna met Mona Lisa aan te tonen dat hij ook ijzersterke neo-noir kon maken. Ook al bleef hij doorheen zijn carrière steeds nieuwe genres uitproberen (zoals biopics, komedies en romantische drama’s), keerde hij geregeld terug naar het misdaadgenre. In 2002 regisseerde hij The Good Thief, een remake van de Jean-Pierre Melvilles stijlvolle gangsterfilm Bob le flambeur, die op zijn beurt sterk beïnvloed was door de Amerikaanse film noir. Twintig jaar later is Jordan nog steeds geïnteresseerd in verhalen die zich afspelen in het criminele milieu, alleen richt hij zijn blik ditmaal op Hollwood zelf. In zijn laatste film kruipt Liam Neeson in de rol van Philip Marlowe, de snuggere...

Het moet intussen al dertig jaren geleden zijn dat Steven Spielberg in de voetsporen trad van Alfred Hitchcock en Stanley Kubrick als regisseur wiens naam zo bekend is dat zelfs de grootste filmleek hem kent, en er in alle waarschijnlijkheid ook een gezicht op kan plakken. Spielberg liet de wereld zien wat een kaskraker kon zijn: groots entertainment voor jong en oud, gedreven door plot maar met een sterk moreel verhaal, gevormd door moderne filmtechnieken en spectaculaire visuele effecten, en begeleid door grandioze scores die bestemd zijn om even memorabel te worden als de films zelf. Met deze formule wist hij een indrukwekkende filmografie samen te stellen, bestaande uit sciencefiction, avonturenfilms, creature features, musicals, kinderfilms, biopics, oorlogsdrama’s, espionagethrillers, animatiefilms en nog veel meer. Maar waar komt al die creativiteit, energie en filmlust toch vandaan? Het antwoord hierop formuleert Spielberg in The Fabelmans, een dramatisering van zijn...

In 2012 realiseerde David Cronenberg wat zoveel film- en literatuurafficionado’s onmogelijk achtten: een verfilming van een boek van de Amerikaanse auteur Don DeLillo. DeLillo’s schrijfstijl bestaat voor een groot deel uit filosofische uiteenzettingen over de mens, kunst en geschiedenis, en zijn oeuvre zou je kunnen omschrijven als een catalogus van het postmodernisme. Het leek onbegonnen werk om visueel gedaante aan te geven aan zijn proza. Maar dat zou Cronenberg niet tegenhouden toen hij Cosmopolis begon om te zetten naar een script. Het resultaat op het grote scherm was zoals verwacht, een geestelijk uitdagende en akelig actuele thriller, maar ondanks zijn vele troeven een nogal droge affaire die enkele fundamentele elementen van een entertainende film achterwege liet. Nu, tien jaar later, gaat Noah Baumbach dezelfde uitdaging aan.

In 2019 hadden Amerikaanse zender HBO en Britse zender Sky miljoenen kijkers in de ban van hun gloednieuwe productie Chernobyl. In de vijfdelige miniserie bedacht door Craig Mazin – een zeer onverwacht project voor de schrijver van films uit de Scary Movie- en The Hangover-franchises – wordt zorgvuldig uiteengezet hoe de ramp in de kerncentrale in Tsjernobyl kon plaatsvinden, hoe wetenschappers en politici een plan vormden om de gevolgen van de meltdown te minimaliseren, en hoe gewone mensen hun leven op het spel zetten om dit plan uitgevoerd te krijgen. Het resultaat was een zeer beklijvende reeks vol spannende scènes en goede acteerprestaties. Maar de grootste triomf van Chernobyl waren de onderliggende thema’s, zoals de desastreuze kost van leugens en het corrupte, patriarchale politieke systeem van de Sovjet-Unie.

Het openingsshot begint met een extreme close-up van een oncomfortabel ogende bank achteraan in een reisbus. De camera zoomt uit tot een beeld van een met blauwe plekken bedekte jongeman die met zijn bezwete hoofd tegen het venster ligt te slapen. Op dat moment weten we nog niet dat dit Mikey Saber is, een ietwat uitgespeelde porno-acteur die het het glamoureuze Los Angeles en het nabijgelegen eroticaparadijs van de San Fernando Valley heeft achterlaten om terug te keren naar zijn geboorteplek: het onopmerkelijke, industriële stadje Texas City, Texas. We hebben ook nog niet ondervonden dat hij een egocentrische luilak is die iedereen rondom hem gebruikt voor zijn eigen doeleinden. Maar wanneer hij enkele seconden later wakker schiet, de eerste strofe van *NSYNC’s tijdloze klassieker Bye Bye Bye op de geluidsband klinkt en de enigmatische titel “Red Rocket” op het scherm verschijnt, weten we alleszins wel dat we in goede handen zijn.

“Long live the new flesh.” Het is allicht de meest bekende lijn dialoog uit het oeuvre van Canadese regisseur David Cronenberg, en wel om goede redenen. Het nieuwe vlees waar hij naar refereert in zijn meesterwerk Videodrome komt voort uit het filosofische idee dat mens en technologie zo nauw aan elkaar verbonden zijn dat ze één onlosmakelijk geheel zijn geworden. Dat lijkt misschien niet meer dan een gek concept dat de basis vormde voor een coole ‘80s horrorfilm, maar het is toch meer dan dat. Men vindt overal in de natuur sporen terug van microplastiek, en sinds kort ook in menselijk bloed. Daarmee is Cronenbergs “new flesh” profetisch gebleken, en Crimes of the Future neemt een gelijkaardig thema opnieuw onder de loep: het effect van synthetisch materiaal op (en in) het menselijk lichaam.

Eindelijk, hij is er. Atlantis ging in première tijdens de Biennale van Venetië in 2019, werd opgenomen in de programmatie van menig filmfestival op het internationaal circuit, maar niet lang nadien bracht corona daar een abrupt einde aan. Tijdens de lockdown was hij voor een tijdje gratis te streamen dankzij het lovenswaardige Vlaamse bioscopencollectief ‘Please Release Me’, en na de heropening van de film- en cultuurhuizen genoot hij maar van een sporadische vertoning op het grote doek. Maar nu, drie jaar na zijn eerste vertoning, krijgt Atlantis eindelijk een wijde release in België. En dat was het wachten waard. Enerzijds omdat de film sinds de Russische invasie van Oekraïne plots duizendmaal actueler werd, maar anderzijds omdat het een steengoede film is die de complexiteit en wanhoop van het naoorlogse leven weergeeft, maar ook aantoont hoe de overlevende gemeenschap toch nog de moed kan bijeenschrapen om elkaar te helpen en te bouwen aan een toekomst, hoe ver die ook moge zijn.